Phát triển đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

CAO THỊ NGA

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN

TRƯỜNG CAO ĐẲNG KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ

TỈNH HÀ GIANG THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

CAO THỊ NGA

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN

TRƯỜNG CAO ĐẲNG KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ

TỈNH HÀ GIANG THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP

Ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Trần Quốc Thành

THÁI NGUYÊN - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả

nghiên cứu trong Luận văn là trung thực, chưa từng được công bố trong bất kì

công trình nghiên cứu nào của tác giả khác.

Tác giả luận văn

Cao Thị Nga

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và lời cảm ơn sâu sắc tới GS.TS Trần

Quốc Thành - người hướng dẫn khoa học đã tận tình chỉ dẫn, giúp đỡ tôi trong

suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến các thầy, cô và cán bộ Trường Đại học

Sư phạm - Đại học Thái Nguyên đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi

trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.

Tôi xin tri ân sự động viên, khích lệ và ủng hộ của gia đình, người thân,

bạn bè và đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Tác giả luận văn

Cao Thị Nga

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN......................................................................................................ii

MỤC LỤC ..........................................................................................................iii

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT ..........................................................vii

DANH MỤC CÁC BẢNG.................................................................................iv

MỞ ĐẦU.............................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu..............................................................1

2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................2

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.................................................................2

4. Giả thuyết khoa học.........................................................................................2

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................3

6. Phạm vi nghiên cứu .........................................................................................3

7. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................3

8. Cấu trúc luận văn.............................................................................................5

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN

CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP..............6

1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................................6

1.1.1. Những nghiên cứu trên thế giới.................................................................6

1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam ...............................................................10

1.2. Những vấn đề lý luận cơ bản về đội ngũ giảng viên trường cao đẳng và

chuẩn nghề nghiệp giảng viên cao đẳng.....................................................13

1.2.1. Khái niệm giảng viên, đội ngũ giảng viên trường cao đẳng .....................13

1.2.2. Đặc trưng lao động nghề nghiệp của giảng viên cao đẳng .......................15

1.2.3. Chuẩn nghề nghiệp giảng viên cao đẳng ..................................................20

1.3. Những vấn đề lý luận cơ bản về phát triển đội ngũ giảng viên trường cao

đẳng theo chuẩn nghề nghiệp.....................................................................26

iv

1.3.1. Khái niệm phát triển, phát triển đội ngũ giảng viên cao đẳng theo

chuẩn nghề nghiệp.....................................................................................26

1.3.2. Mục đích, ý nghĩa của phát triển đội ngũ giảng viên cao đẳng theo

chuẩn nghề nghiệp.....................................................................................28

1.3.3. Các chủ thể phát triển đội ngũ giảng viên cao đẳng theo chuẩn nghề nghiệp .... 32

1.3.4. Nội dung phát triển đội ngũ giảng viên trường cao đẳng theo chuẩn

nghề nghiệp................................................................................................35

1.4. Các yếu tố ảnh hưởng phát triển đội ngũ giảng viên cao đẳng theo

chuẩn nghề nghiệp.....................................................................................43

1.4.1. Nhóm các yếu tố khách quan...................................................................43

1.4.2. Nhóm các yếu tố chủ quan ......................................................................45

Kết luận chương 1..............................................................................................47

Chương 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN

TRƯỜNG CAO ĐẲNG KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ TỈNH

HÀ GIANG THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP.....................................48

2.1. Vài nét về khách thể khảo sát.....................................................................48

2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng .......................................................................50

2.2.1. Mục đích khảo sát....................................................................................50

2.2.2. Nội dung khảo sát....................................................................................50

2.2.3. Đối tượng khảo sát...................................................................................51

2.2.4. Cách thức khảo sát và xử lý dữ liệu ........................................................51

2.3. Thực trạng năng lực đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và

Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp...................................52

2.3.1. Thực trạng năng lực chuyên môn............................................................52

2.3.2. Thực trạng năng lực sư phạm..................................................................54

2.3.3. Thực trạng năng lực phát triển nghề nghiệp............................................55

2.3.4. Thực trạng năng lực nghiên cứu khoa học ..............................................57

v

2.4. Thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và

Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp...................................60

2.4.1. Thực trạng xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ giảng

viên theo chuẩn nghề nghiệp.....................................................................60

2.4.2. Thực trạng tổ chức tuyển dụng và sử dụng đội ngũ giảng viên theo

chuẩn nghề nghiệp.....................................................................................62

2.4.3. Thực trạng kiểm tra, đánh giá đội ngũ giảng viên theo chuẩn nghề nghiệp..64

2.4.4. Thực trạng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên theo chuẩn nghề nghiệp.......66

2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giảng viên trường

Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp ......68

2.6. Đánh giá chung về thực trạng.....................................................................70

2.6.1. Điểm mạnh...............................................................................................70

2.6.2. Điểm yếu..................................................................................................70

Kết luận chương 2..............................................................................................72

Chương 3. BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN

TRƯỜNG CAO ĐẲNG KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ TỈNH

HÀ GIANG THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP.....................................73

3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ..............................................................73

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học và thực tiễn .....................................73

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả và tính khả thi..................................74

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính toàn diện, đồng bộ..........................................74

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính phát triển.........................................................74

3.2. Các biện pháp phát triển đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật

và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp..............................75

3.2.1. Xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng

Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp...............75

3.2.2. Xây dựng quy chế tuyển dụng và sử dụng giảng viên trường Cao

đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp......79

vi

3.2.3. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, đánh giá đội ngũ giảng viên trường Cao

đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp............. 83

3.2.4. Thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ giảng viên trường Cao

đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp............. 86

3.2.5. Đảm bảo các điều kiện để phát triển đội ngũ giảng viên trường Cao

đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp......90

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp.................................................................95

3.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp đã đề xuất...95

3.4.1. Khái quát chung về khảo nghiệm............................................................95

3.4.2. Khảo nghiệm mức độ cần thiết của các biện pháp đã đề xuất ................96

3.4.3. Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất.........................97

Kết luận chương 3............................................................................................100

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...............................................................101

1. Kết luận........................................................................................................101

2. Khuyến nghị.................................................................................................102

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................104

PHỤ LỤC

vii

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

ĐNGV : Đội ngũ giáo viên

ĐTBD : Đào tạo bồi dưỡng

GV : Giáo viên

HSSV : Học sinh sinh viên

KCN : Khu công nghiệp

KTĐG : Kiểm tra đánh giá

KT-XH : Kinh tế - xã hội

LĐTBXH : Lao động thương binh xã hội

NCKH : Nghiên cứu khoa học

THPT : Trung học phổ thông

TNHH : Trách nhiệm hữu hạn

UBND : Ủy ban nhân dân

iv

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Thực trạng năng lực chuyên môn của đội ngũ giảng viên

trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo

chuẩn nghề nghiệp.........................................................................52

Bảng 2.2. Thực trạng năng lực sư phạm của đội ngũ giảng viên trường

Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn

nghề nghiệp.............................................................................. 54

Bảng 2.3. Thực trạng năng lực phát triển nghề nghiệp của đội ngũ giảng

viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang

theo chuẩn nghề nghiệp ............................................................ 56

Bảng 2.4. Thực trạng năng lực nghiên cứu khoa học của đội ngũ giảng

viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang

theo chuẩn nghề nghiệp ............................................................ 58

Bảng 2.5. Thực trạng xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ

giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà

Giang theo chuẩn nghề nghiệp .................................................. 60

Bảng 2.6. Thực trạng tổ chức tuyển dụng và sử dụng đội ngũ giảng viên

trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo

chuẩn nghề nghiệp.................................................................... 62

Bảng 2.7. Thực trạng kiểm tra, đánh giá đội ngũ giảng viên trường

Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn

nghề nghiệp ............................................................................. 64

Bảng 2.8. Thực trạng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên trường

Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn

nghề nghiệp ............................................................................. 66

Bảng 2.9. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giảng

viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang

theo chuẩn nghề nghiệp.................................................................68

Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết của các biện pháp...........96

Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm mức độ khả thi của các biện pháp ............ 98

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu

Trong sự nghiệp xây dựng Tổ quốc, nguồn nhân lực là yếu tố quyết định

tốc độ phát triển và sự phồn vinh của đất nước. Đại hội lần thứ XII của Đảng

Cộng sản Việt Nam đã khẳng định sẽ tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ các

yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất,

năng lực của người học, phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt

trình độ tiên tiến trong khu vực.

Ở các nhà trường dạy nghề nói chung và các nhà trường cao đẳng nói

riêng, đội ngũ giảng viên có vai trò quan trọng. Nghị quyết 29/TW-NQ đã chỉ

rõ “Xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và cán

bộ quản lý giáo dục gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an

ninh, quốc phòng và hội nhập quốc tế. Thực hiện chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo

theo từng cấp học và trình độ đào tạo”.

Để thực hiện được yêu cầu của Đảng và Nhà nước về chuẩn hóa đội ngũ

giáo viên, vấn đề chuẩn nghề nghiệp giáo viên nói chung, giảng viên các

trường cao đẳng nói riêng đã được quan tâm xây dựng và được coi là thước đo

chất lượng đội ngũ nhà giáo của tất cả các cơ sở giáo dục nghề nghiệp theo

Thông tư 08/2017/TT-BLĐ-TB&XH ngày 10/3/2017 với nhiều nội dung mới

đã được đặt ra. Trên cơ sở đó, các cấp, các ngành, các trường trong hệ thống

giáo dục nghề nghiệp cần đặc biệt quan tâm đến bồi dưỡng nâng cao trình độ

mọi mặt để phát triển đội ngũ nhà giáo, đáp ứng các yêu cầu chuẩn nghề

nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho xã hội.

Với định hướng đó, trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà

Giang đã chú trọng chỉ đạo mở rộng cơ cấu ngành, nghề; phát triển quy mô đào

tạo, đảm bảo chất lượng và hiệu quả đào tạo nghề, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân

lực của địa phương. Trong đó, chú trọng đến công tác bồi dưỡng nâng cao trình

độ đội ngũ giảng viên theo chuẩn nghề nghiệp. Tuy nhiên, đội ngũ giảng viên

2

của nhà trường vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của đào tạo nghề nghiệp, còn

thiếu về số lượng, cơ cấu ngành nghề và yếu về chất lượng, kỹ năng sư phạm

và năng lực hoạt động nghề nghiệp-xã hội,… Do đó, việc phát triển đội ngũ

giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn

nghề nghiệp mới ban hành đã và đang là nhu cầu cấp bách của nhà trường.

Xuất phát từ những lý do trình bày trên, tôi lựa chọn đề tài "Phát triển

đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang

theo chuẩn nghề nghiệp" làm luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục.

2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên

trường Cao đẳng theo chuẩn nghề nghiệp, luận văn đề xuất các biện pháp nhằm

nâng cao hiệu quả phát triển đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và

Công nghệ tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu đổi mới

giáo dục nói chung và chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp nói riêng

trong giai đoạn hiện nay.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu

Phát triển đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng theo chuẩn nghề nghiệp.

3.2. Đối tượng nghiên cứu

Phát triển đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ

tỉnh Hà Giang theo chuẩn nghề nghiệp.

4. Giả thuyết khoa học

Chất lượng đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ

tỉnh Hà Giang còn những hạn chế nhất định về cả năng lực chuyên môn, năng

lực sư phạm, năng lực phát triển nghề nghiệp và nghiên cứu khoa học. Việc

tuyển dụng, sử dụng, kiểm tra - đánh giá, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên trường

Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà Giang để đạt chuẩn và vượt chuẩn

nghề nghiệp đã được tiến hành, song chưa thực sự hiệu quả. Nhiều bộ phận

trong đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng Kỹ thuật và Công nghệ tỉnh Hà