Phát triển đội ngũ giảng viên các trường đại học ở vùng đồng bằng sông cửu long đáp ứng yêu cầu đổi

Phát triển đội ngũ giảng viên các trường đại

học ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long đáp

ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đại học

Nguyễn Văn Đệ

Trường Đại học Giáo dục

Luận văn Thạc sĩ ngành: Quản lý giáo dục; Mã số: 62 14 05

Người hướng dẫn: GS.TSKH. Nguyễn Văn Hộ, PGS.TS. Phùng Đình Mẫn

Năm bảo vệ: 2010

Abstract: Nghiên cứu cơ sở lí luận về những yêu cầu đối với GV, về phát triển

ĐNGV trong thời kì mới, thời kì kinh tế tri thức và đáp ứng yêu cầu đổi mới GDĐH;

đồng thời, tổng quan vấn đề nghiên cứu ở trong nước, ngoài nước, và khái quát những

bài học kinh nghiệm về phát triển ĐNGV ở các nước trên thế giới. Khảo sát, phân tích,

đánh giá thực trạng về ĐNGV, về hoạt động phát triển ĐNGV và về ảnh hưởng của

đội ngũ đó đến tình hình GDĐH ở vùng ĐBSCL. Đề xuất hệ thống giải pháp phát

triển ĐNGV của các trường ĐH ở vùng ĐBSCL nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới

GDĐH.

Keywords: Giáo dục đại học; Giảng viên; Đồng bằng sông Cửu Long; Đổi mới giáo

dục

Content

MỞ ĐẦU

1. LÍ DO LỰA CHỌN ĐỀ TÀI

1.1. Về mặt lí

luâṇ

Sự phát triển của kinh tế tri thức và quá trình toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ, đã

làm thay đổi căn bản tư duy kinh tế, chính trị - xã hội trên phạm vi toàn thế giới theo xu

hướng hội nhập cùng phát triển. Để có thể thích ứng với xu thế của toàn cầu hóa, sự phát triển

của KH&CN và nền kinh tế tri thức, các trường ĐH phải không ngừng đổi mới theo một

chiến lược nhất quán với tầm nhìn rộng. Đồng thời, tập trung xây dựng và phát triển năng lực

cốt lõi và những năng lực phân biệt của ĐNGV để tạo lợi thế cạnh tranh bền vững, lâu dài;

tăng cường đáp ứng nhu cầu KT - XH của quốc gia; lấy người học làm trung tâm trong quá

trình đào tạo theo hướng cung cấp cho SV kiến thức phù hợp với thời đại và đòi hỏi của thị

trường. Trong bối cảnh đó, các trường ĐH Việt Nam cần tận dụng tốt cơ hội, vượt qua thách

thức để hội nhập sâu vào GDĐH thế giới, đáp ứng sự nâng tầm và phát triển của GDĐH trong

nền kinh tế tri thức, xứng đáng với vai trò GDĐH là đầu tàu của nền kinh tế tri thức; cũng có

nghĩa, góp phần: (i) Đáp ứng nhu cầu phá

t triển xãhôị Viêṭ Nam ; (ii) Đáp ứng nhu cầu vươn

kịp quốc tế, hòa vào dòng chảy hội nhập . Đó là cách GDĐH nước ta đã và đang bắt đầu, mà

trong đó vấn đề cốt lõi, có vai trò then chốt tạo ra chất lượng, hiệu quả của GDĐH chính là

phát triển ĐNGV.

1.2. Về mặt thƣc̣ tiêñ

Nhâṇ thức đươc̣ vấn đề mang tính quyết định của GDĐH đối với tiến trình thực hiện CNH,

2

HĐH đất nước, ngày 02/11/2005 Chính phủ ban hành Nghị quyết 14/2005/NQ-CP phê duyệt Đề

án đổi mới cơ bản và toàn diện GDĐH Việt Nam giai đoạn 2006 - 2020; với mong muốn thúc đẩy

một hệ thống GDĐH hướng nhiều hơn đến nghiên cứu và tiến gần hơn đến chuẩn chất lượng

quốc tế. Ở vùng ĐBSCL có 11 trường ĐH, trong đó 7 trường mới được thành lập mà hầu hết được

nâng cấp từ các trường cao đẳng. Và vấn đề bức thiết, có liên quan trực tiếp đến yêu cầu đổi mới

GDĐH khu vưc̣ ĐBSCL là sớm giải quyết những bất cập trohoạt động ng phát triển ĐNGV cả về số

lượng, cơ cấu, chất lượng nhằm thoát ra khỏi “vùng trũng”; coi đây là nhiêṃ vụtrọng tâm, mang

tính thời sự trong nghiên cứu giáo dục không những về lí

luận mà cả về thưc̣ tiêñ.

Trước những đòi hỏi lớn lao của yêu cầu đổi mới GDĐH, với tình trạng hiện nay vềsố

lượng, chất lượng, cơ cấu ĐNGV ở các trường ĐH, cùng tính đặc thù, tính chuyên biệt của

vùng ĐBSCL; và từ cơ sở pháp lí được trình bày ở trên , chúng tôi lựa chọn đề tài nghiên cứu:

“Phát triển đội ngũ giảng viên các trường đại học ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long đáp

ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đại học”.

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

Trên cơ sở nghiên cứu lí luận quản lí ĐNGV và kết quả phân tích thực trạng ĐNGV các

trường ĐH ở vùng ĐBSCL, luận án đề xuất hệ thống giải pháp phù hợp và khả thi để phát triển

ĐNGV của các trường ĐH ở vùng ĐBSCL, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đổi mới GDĐH.

3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU

3.1. Khách thể nghiên cứu

Hệ thống các trường ĐH ở vùng ĐBSCL.

3.2. Đối tƣợng nghiên cứu

ĐNGV các trường ĐH ở vùng ĐBSCL xét về các mặt số lượng, trình độ, cơ cấu, đào tạo, bồi

dưỡng, bố trí và sử dụng.

4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC

Trước nhu cầu phát triển về số lượng và chất lượng các trường ĐH ở vùng ĐBSCL, nếu

hoạt động quản lí ĐNGV trong khu vực được thực hiện theo cách tiếp cận của cơ chế mở, hoạt

động theo mối quan hệ hợp tác và hỗ trợ theo mối quan hệ mạng; đồng thời, phát triển ĐNGV

cả về số lượng, cơ cấu và chất lượng phù hợp với hoàn cảnh vùng ĐBSCL, thì sẽ góp phần

quan trọng khắc phục được tình trạng thiếu về số lượng, yếu về chất lượng của ĐNGV và từ đó

đáp ứng được yêu cầu đổi mới GDĐH.

5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU

- Nghiên cứu cơ sở lí luận về những yêu cầu đối với GV, về phát triển ĐNGV trong thời kì mới,

thời kì kinh tế tri thức và đáp ứng yêu cầu đổi mới GDĐH; đồng thời, tổng quan vấn đề nghiên cứu ở

trong nước, ngoài nước, và khái quát những bài học kinh nghiệm về phát triển ĐNGV ở các nước

trên thế giới.

- Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng về ĐNGV, về hoạt động phát triển ĐNGV và

về ảnh hưởng của đội ngũ đó đến tình hình GDĐH ở vùng ĐBSCL.

- Đề xuất hệ thống giải pháp phát triển ĐNGV các trường ĐH ở vùng ĐBSCL nhằm đáp

ứng yêu cầu đổi mới GDĐH.

- Khảo nghiệm tác dụng thực tiễn của hệ thống giải pháp (được đề xuất trong luận án).

6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:

- Giới hạn trong 11 trường ĐH ở vùng ĐBSCL và tập trung vào nội dung phát triển

ĐNGV (sẽ bao hàm cả những GV tham gia đào tạo hệ cao đẳng trong các trường ĐH của

vùng).

- Khảo sát đánh giá thực trạng ĐNGV và hoạt động phát triển ĐNGV các trường ĐH ở

vùng ĐBSCL, chủ yếu trong khoảng thời gian từ năm 2000 đến năm 2008.

7. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: Phương pháp nghiên cứu lí luận, tổng hợp phân

tích tài liệu; Phương pháp nghiên cứu thực tiễn và tổng kết kinh nghiệm; Phương pháp thử

nghiệm giáo dục và phương pháp chuyên gia;Thống kê và xử lí kết quả nghiên cứu.

8. LUẬN ĐIỂM BẢO VỆ