Phát triển công cụ định giá điều chuyển vốn nội bộ FTP tại ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Trần Thị Ánh Tuyết

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

--------------------------------------

TRẦN THỊ ÁNH TUYẾT

PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ ĐỊNH GIÁ ĐIỀU CHUYỂN

VỐN NỘI BỘ FTP TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI

CỔ PHẦN CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2013

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

--------------------------------------

TRẦN THỊ ÁNH TUYẾT

PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ ĐỊNH GIÁ ĐIỀU CHUYỂN

VỐN NỘI BỘ FTP TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI

CỔ PHẦN CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Chuyên ngành: Kinh tế tài chính – ngân hàng

Mã số: 60.31.12

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ THỊ HIỆP THƢƠNG

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2013

LỜI CAM ĐOAN

Tác giả luận văn cam đoan danh dự về công trình khoa học này của mình. Cụ thể:

Tôi tên là: Trần Thị Ánh Tuyết

Sinh ngày 28 tháng 07 năm 1986 – tại: Thành phố Hồ Chí Minh

Quê quán: Quảng Bình

Hiện công tác tại: Ngân hàng TMCP Công Thƣơng Việt Nam chi nhánh TP.HCM

79A Hàm Nghi, Phƣờng Nguyễn Thái Bình, Quận 1, TP.HCM.

Là học viên cao học khóa 11 của Trƣờng Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh.

Mã số học viên: 020111090138

Cam đoan đề tài: Phát triển công cụ định giá điều chuyển vốn nội bộ FTP tại

Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Công thƣơng Việt Nam.

Chuyên ngành Kinh tế tài chính, ngân hàng - Mã số chuyên ngành 60.31.12

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Lê Thị Hiệp Thƣơng

Luận văn đƣợc thực hiện tại Trƣờng Đại học Ngân hàng TP.HCM.

Đề tài này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu có tính

độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chƣa đƣợc công bố toàn bộ nội

dung này bất kỳ ở đâu, các số liệu, các nguồn trích dẫn trong luận văn đƣợc chú thích

nguồn gốc rõ ràng, minh bạch.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi.

TP.HCM, ngày 10 tháng 05 năm 2013

Tác giả

Trần Thị Ánh Tuyết

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt

BHTG Bảo hiểm tiền gửi

BIDV

The Joint Stock Commercial

Bank for Investment and

Development of Vietnam

Ngân hàng thƣơng mại cổ phần

Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam

CL Chênh lệch

CN Chi nhánh

DP Dự phòng

DTBB Dự trữ bắt buộc

DTTT Dự trữ thanh toán

ĐCTC Định chế tài chính

ĐVKD Đơn vị kinh doanh

HĐKD Hoạt động kinh doanh

HSC Hội sở chính

KH&HT Kế hoạch và Hỗ trợ

LS Lãi suất

NH Ngân hàng

NHCT Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam

NHNN Ngân hàng Nhà nƣớc

NHTM Ngân hàng thƣơng mại

NHTM NN Ngân hàng thƣơng mại Nhà nƣớc

NHTMCP Ngân hàng thƣơng mại cổ phần

NHTW Ngân hàng trung ƣơng

TCKT Tổ chức kinh tế

TCTD Tổ chức tín dụng

TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh

TS Tài sản

TSC Trụ sở chính

TSC - TSN Tài sản có – tài sản nợ

TSCĐ Tài sản cố định

TW Trung ƣơng

USD United State Dollar Đô la Mỹ

VietinBank

Vietnam Joint Stock

Commercial Bank for Industry

and Trade

Ngân hàng thƣơng mại cổ phần

Công Thƣơng Việt Nam

VND Vietnam Dong Đồng Việt Nam

DANH MỤC THUẬT NGỮ

Từ viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt

ALCO

Asset/Liability Management

Committee

Ủy ban quản lý tài sản có - tài

sản nợ

ALM Asset and Liability Management Quản trị tài sản có – tài sản nợ

ATM Automatic teller machine Máy rút tiền tự động

DG Duration Gap Độ lệch thời lƣợng

FTP Fund Transfer Pricing Định giá chuyển vốn nội bộ

INCAS Incombank advanced system Hệ thống hiện đại hóa

IRSG Interest Rate Sensitive Gap Độ lệch nhạy cảm lãi suất

NII Net Interest Income Thu nhập ròng từ lãi

NIM Net Interest Margin Lãi cận biên ròng

POS Point of Sale

Điểm bán hàng nơi cho phép

thanh toán bằng thẻ tín dụng,

phổ biến nhất trong môi trƣờng

bán lẻ.

DANH MỤC BẢNG, BIỂU, HÌNH

Trang

BẢNG

Bảng 1.1: Các giải pháp quản trị độ lệch nhạy cảm lãi suất ...........................................11

Bảng 1.2: Giải pháp quản trị rủi ro lãi suất.....................................................................13

Bảng 2.1: So sánh cơ chế quản lý vốn cũ và cơ chế quản lý vốn tập trung....................34

Bảng 2.2: So sánh công cụ FTP và công cụ tính lãi điều hòa một giá............................38

Bảng 2.3: Phân tích hiệu quả HĐKD không có định giá chuyển vốn nội bộ FTP .........54

Bảng 2.4: Phân tích hiệu quả HĐKD có định giá chuyển vốn nội bộ FTP ....................55

Bảng 2.5: Khả năng thanh khoản của VietinBank..........................................................57

Bảng 2.6: Khả năng sinh lời của VietinBank..................................................................57

HÌNH

Hình 2.1: Mô hình hệ thống tổ chức của VietinBank .....................................................29

Hình 2.2: Mô hình cơ cấu tổ chức bộ máy và điều hành của VietinBank ......................29

Hình 2.3: Mô hình công cụ tính lãi điều hòa một giá .....................................................37

Hình 2.4: Mô hình công cụ định giá điều chuyển vốn nội bộ FTP.................................38

Hình 2.5: Mô hình vận hành của hệ thống tại hội sở chính ............................................39

Hình 2.6: Mô hình giá mua bán vốn FTP .......................................................................42

Hình 2.7: Mô hình nguyên tắc xây dựng lãi suất mua bán vốn ......................................44

MỤC LỤC

Trang

LỜI CAM ĐOAN ...............................................................................................................

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT..............................................................................................

DANH MỤC THUẬT NGỮ...............................................................................................

DANH MỤC BẢNG, BIỂU, HÌNH ...................................................................................

MỤC LỤC...........................................................................................................................

MỞ ĐẦU.............................................................................................................................

CHƢƠNG 1: QUẢN TRỊ TÀI SẢN VÀ CÔNG CỤ ĐỊNH GIÁ ĐIỀU CHUYỂN

VỐN NỘI BỘ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI........................................................1

1.1. QUẢN TRỊ TÀI SẢN TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ....................................1

1.1.1. Quản trị tài sản có ...................................................................................................1

1.1.1.1. Khái niệm tài sản có.............................................................................................1

1.1.1.2. Mục tiêu quản trị tài sản có..................................................................................1

1.1.1.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến quản trị tài sản có ....................................................1

1.1.1.4. Các nguyên tắc quản trị tài sản có........................................................................2

1.1.2. Quản trị tài sản nợ ...................................................................................................2

1.1.2.1. Khái niệm tài sản nợ.............................................................................................2

1.1.2.2. Mục tiêu quản trị tài sản nợ..................................................................................2

1.1.2.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến quản trị tài sản nợ....................................................3

1.1.2.4. Các nguyên tắc quản trị tài sản nợ .......................................................................4

1.1.3. Chiến lƣợc quản trị tài sản có – tài sản nợ..............................................................5

1.1.3.1. Chiến lƣợc quản trị dựa vào tài sản có.................................................................5

1.1.3.2. Chiến lƣợc quản trị dựa vào tài sản nợ ................................................................5

1.1.3.3. Chiến lƣợc quản trị hỗn hợp.................................................................................6

1.1.4. Quản trị rủi ro lãi suất .............................................................................................6

1.1.4.1. Nguyên nhân của rủi ro lãi suất ...........................................................................6

1.1.4.2. Những ảnh hƣởng của rủi ro lãi suất đến hoạt động ngân hàng ..........................9

1.1.4.3. Mục tiêu quản trị rủi ro lãi suất............................................................................9

1.1.4.4. Quản trị độ lệch nhạy cảm lãi suất.....................................................................10

1.1.4.5. Quản trị độ lệch thời lƣợng ................................................................................12

1.2. CƠ CHẾ QUẢN LÝ VỐN TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI...........................13

1.2.1. Cơ chế quản lý vốn................................................................................................13

1.2.2. Các phƣơng pháp quản lý vốn...............................................................................14

1.2.3. Cơ chế quản lý vốn tập trung ................................................................................14

1.2.3.1. Khái niệm cơ chế quản lý vốn tập trung ............................................................14

1.2.3.2. Mục đích thực hiện cơ chế quản lý vốn tập trung..............................................15

1.2.3.3. Nguyên tắc thực hiện cơ chế quản lý vốn tập trung...........................................15

1.2.3.4. Ƣu điểm và nhƣợc điểm của cơ chế quản lý vốn tập trung ...............................17

1.3. CÔNG CỤ ĐỊNH GIÁ ĐIỀU CHUYỂN VỐN NỘI BỘ TẠI NGÂN HÀNG

THƢƠNG MẠI...............................................................................................................18

1.3.1. Khái niệm định giá vốn điều chuyển ....................................................................18

1.3.2. Các phƣơng pháp định giá vốn điều chuyển.........................................................18

1.3.3. Mục tiêu của công cụ định giá điều chuyển vốn nội bộ FTP................................20

1.4. SỰ CẦN THIẾT PHẢI PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ ĐỊNH GIÁ ĐIỀU CHUYỂN

VỐN NỘI BỘ FTP TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI..............................................21

1.4.1. Đối với nền kinh tế................................................................................................21

1.4.2. Đối với các ngân hàng thƣơng mại .......................................................................21

1.4.3. Đối với khách hàng ...............................................................................................22

1.5. KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ ĐỊNH GIÁ ĐIỀU CHUYỂN VỐN

NỘI BỘ FTP TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VIỆT NAM..........................23

1.5.1. Kinh nghiệm của BIDV ........................................................................................23

1.5.2. Kinh nghiệm của Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Hàng Hải.............................24

1.5.3. Bài học kinh nghiệm cho VietinBank ...................................................................25

Kết luận chƣơng 1 ...........................................................................................................27

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG ĐỊNH GIÁ ĐIỀU CHUYỂN VỐN NỘI BỘ FTP TẠI

NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM..................................................28

2.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM............28

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển NHTMCP Công thƣơng Việt Nam................28

2.1.2. Mô hình cơ cấu tổ chức và bộ máy quản lý của VietinBank ................................29