Phát triển các đô thị vệ tinh của Thủ đô Hà Nội trong quá trình đô thị hóa

CONG NGHieP - DO THI HOfl - MOI TRU( ^a^

• ^^ PHRT TRICN CnC DO THI VC TINH CUR THU DO Hfl NOI

TRONG OUn TRINH DO THJ HOfl

TS. Nguyin HCru Doan

Dqi hoc Kinh f4 Quoc ddn

Sau ngdy1/8/2008 Hd Ndi dugc ggi ten Hd Ndi mdi, Hd Ndi md rdng. Hd Ndi mdi ed

diiu kidn tu nhidn, tdi nguydn thidn nhidn, mdi trudng sinh thai khd phong phQ vd da

dang. DS sCf dung hgp ly ISnh thS Hd Ndi, glim sQe ep cho thdnh phS trung tdm, khai

thae nhumg lgl ihevi deft dai, tdi nguydn, van hod, Hch sQ, sdng hS vd khi hdu trong qua

trinh dd tN hod, vide phdt thin cde dd tN ve tinh Id het sUe cin thiet Bdi viet xin di cap

mdt sS vin di vi phdt triin dd tN vd tinh nham khai thae ed Ndu qua tiim nang cQa Hd

Ndi trong qud tnnh dd tN hod.

1 Ly thuyet trung tam

cua Christaller ve su

hinh thanh cac do thj

Nam 1933, W. Christaller￾nha khoa hpc ngudi My da dua

ra ly thuyet ve sU hinh thanh

cac dd thj mdi vdi ten gpi la ly

thuySt trung tam (Central

place theory). Gia dinh thU

nhift ciia ly thuye't trung tam la

trong mdt vung cd sir phan bd

dan sd deu, khdng ed sif trao

ddi hang hoa vdi ben ngoai,

lUdng eau ve cac loai hang

hol cda cac nhdm dan cu

gidng nhau, cac ye'utd^ dau

,vao eda san xua't ed san d mpi

vj tn trong vdng vdi gia nhu

nhau. TUgia djnh tren ly thuyet

trung tam dUa ra ke't luan la se

cd mdt thanh phd mpc len b

trung tam vung, ngoii ra cd

the cd nhieu thanh phd nho

hdn phan bd deu trong vung^

Sd lUdng, quy md thanh phd

nhd phu thude vao pham vi va

quy md thj trudng, tfnh da

dang eda hang hoa, cau binh

quan dau ngudi ddi vdi tifng

loai hang hol, djch vu va kha

ning cung cap hang hoa djch

vu cd hieu qua eda eae td chufc

cung cap. Cudi cdng la hinh

Ihanh he thdng thanh phd ed

thir bac khae nhau. Gia dinh

tha hai cda ly thuyet trung tam

la khdng cd mdt ndng thdn

nao lai khdng chju sir anh

hudng" cda thanh phd, tadd di

dd'n ke't luan cae diem de phat

trien dd thj mdi la vdng ndng

thdn edn trong vanq dd thi^va

vung dd phai cd sU anh hucing

cda dd thj hien ed.

Theo ly thuye't trung tam,

thanh phd cd c^uy md Idn nha't

se hinh thanh d trung tam cda

vdng do sir lUa chpn vj tri trung

tam eda mdt so edng ty cd kha

nang cung cap hang hoa djch

vu cda minh mdt each cd hieu

qua cho dan cu toan vung.

Cac cdng ty khac (vdi cac

hang hoa dich vu khae nhau)

cd hieu qua kinh te nhd quy

md nhd hdn va chi ed the cung

ca'p hang hoa djch vu cda

minh cho mdt phan dan cu

trong vdng lua chpn vj tn phan

bd deu trong vdng. Su lifa

ehpn vj tri cda cac hang tao

thanh he thd'ng cac thanh J3hd

nhd nhu nhiimg thanh pho ve

tinh cda thanh phd Idn.

Trong vung, sd thanh phd

Idn khdng nhieu, ma ehd yeu

la cae thanh phd nho vl xet ve

mat khdng gian thi moi vung

ehl cd mdt trung tam la djnh

hudng trong viec xay dung he

thdng dd thj trong vdng. Trong

qua trinh hlhh thanh dd thj mdi

can tfnh den hai yeu to: anh

hudng eda dd thj hien cd va

viec lua ehpn vj tri cda cac td

chiife, doanh nghiep.

2. Van dung ly thuyet

trung ta'm xac djnh vj tri cac

do tlii ve tinh cua Ha Noi

Ha Ndi dugc phan chia

thanh 5 vung theo dac diem

dia hinh: 1) Phfa Tay: Vdng nui

Ba VI Sdn Tay dinh cao nhat la

dinh Vua 1.270 m, tie'p theo la

dinh Tan Vien 1.227m, dinh

Ngpc Hoa 1.131m; 2) Phfa

Bae: Me Linh - Ddng Anh -

Sde Sdn Vdng ddi nui thip va

trung binh d phfa bac Ha Ndi

ed day Sdc Sdn vdi dinh eao

462 m (dinh Chan Chim); 3)

Phfa Ddng: TU Phuc^Thp tdi Ha

Ddng- vung ddi thip va ddng

bang (Phue Thp, Dan PhUdng,

Thach That, Qudc Oai, Hoai

Difc, ChUdng My, TU Liem,. Ha

Ddng); 3) Phfa Nam: Vung

ddng bang bao gdm Thudng

Tfn, Thanh Oai, Lfng Hoa, My

Ode, Phu Xuyen, Thanh Tri; 5)

Trung tam Thanh phd.

Tren moi vung cda Ha Ndi

(khdng ke trung tam thanh

phd) se cd mdt dd thj vUa va

mdt sd dd thj nhd. Md hinh

phat trien dd thj cda thd dd Ha

Ndi s§ la md hinh da cue vdi

mdt do thj hat nhan va cae dd

thj ve tinh. Dd thj hat nhan se

la phan Ha Ndi cb v i quan Ha

Ddng. Cae dd thj ve tinh se

dupc xac djnh treri cd sd dinh

gia thuc trang, tiem nang cae

dd thj hien cd b cac vdng, bao

gdm cac dd thj Sdn Tay, Hoa

Lae, Xuan Mai[ Sde Sdn, Me

Li'nh, Thudng Tfn, Phd Minh,

Phd Xuyen, va eae thj trin cda

cae huyen.

NhGtng nhan to tdc d^ng

Kinli tM t trien 17