Phân tích những tác động của việc thành lập Khu bảo tồn Khau Ca tỉnh Hà Giang đến sinh kế người dân vùng đệm

Tran VSn Phung vd cs Tap chi KHOA HOC & CONG NGHE 76(I4):I43- 149

PHAN TICH NHLTNG TAC DONG CUA VIEC THANH LAP KHU BAO TON KHAU CA

TINH HA GLVN G DEN SENH KE NGLTCJI DAN VUNG DEM

Tran Van Phiing', Truong Thanh Nam

Trudng Dgi hgc Ndng Ldm - Dgi hoc Thdi Nguyen

TOM TAT

Viec quan ly chat che khu vuc du kien thanh lap khu bao tdn Khau Ca - Tinh Ha Giang cung vdi

viec quan tam den tai sinh rung nham md rpng dia ban sinh song ciia loai Vopc miii hech (Mot

trong nhu'ng loai linh trudng co nguy co tuyet chung cao nhat the gidi) chung tai khu vuc nay trd

thanh muc tieu trpng tam ciia du an. Tuy nhien, van de dat ra la can phai tien hanh viec phan tich

ve kh6ng gian vdi su tham gia cua cong d6ng dja phuong de xac dinh viec su dung dat xung quanh

khu vuc khu Khau Ca nham ho trp cho viec thanh lap khu bao ton va ho trp cho muc tieu lau dai la

md rpng dia ban sinh s6ng cua loai vopc miii hech. Dupe sir tai trp cua FFI Viet Nam, th6ng qua

cac boat dong tien hanh tren thuc dia nhu ve so d6 th6n ban, xac dinh ranh gidi cac khu dat san

xuat va ranh gidi th6n ban cung nhu ranh gidi khu bao ton, thao luan va phan tich ve cac kho khan,

thuan lpi cua tung hoat dong san xuat, ngudi dan da co nhttng nhan thuc day du hon ve nhung

thuan Ipi, kho khan trong sir dung tai nguyen dat cua th6n ban. Vdi nhung ket qua nay, ngudi dan da

de xuat nhung ke hoach sir dung dat trong tuong lai nham phuc vu phat trien kinh te xa hoi va gop phan

. vao c6ng tac bao ve khu du kien thanh lap khu bao t6n thien nhien Khau Ga trong tuong lai.

Tu ket qua phan tich cac du' lieu thu thap da thay dupe anh hudng cua viec thanh lap khu bao tdn

din viec su dung dat ciia ngudi dan cac th6n xa Minh Son (Th6n Phia Deng va Khuoi Ken) va

thon H6ng Minh xa Tiing Ba (Tinh Ha Giang). Tir do de xuat cac giai phap de ban che cac anh

hudng nay len khu bao t6n trong tuong lai.

Tir khoa.' Bdo Idn, sinh ke, viing dem, Khau Ca, Vogc mui hech

GIOI THIEU

Vopc mui hech (Rhinopithecus avunculus) [3]

a mdt trong 25 loai linh trudng cd nguy co'

tuyet chiing cao nhat tren the gidi. Chiing dupe

cho la tuyd chimg cho den trudc khi dupe phat

hien tai huydi Na Hang tinh Tuyen Quang vao

nhung nam dau ciia thap ky 90. Vao thang 5

nam 2002, cac chuyen gia ciia td chiic FFI da

phat hien mdt quan the nhd (60-70 ca the) ciia

bai vopc mui hech nay tai rimg niii da vdi kliu

vuc Khau Ca ciia tinh Ha Giang.

Hinh 1. Vi tri du kiln thanh lap khu bao ton

Khau Ca - Ha Giang

'Eel: 0912.249.218; Email: phung suwon@yahoo.com

Anh SU dung tir Google Earth - Ranh gidi xac

djnh bang GPS

cac mdi de doa den loai vopc mui hech tai

khu vLi'c Khau Ca khdng nhieu. Viec san ban

da giam bdt rat nhieu va cho den nay khdng

cd mdt bao cao nao ve van de nay ke tir khi

FFI bat dau cac boat ddng tai day vad nam

2002. Theo Chi cue Kiem lam Ha Giang danh

gia chat lupng ciia rii'ng tai day rat tdt tuy

nhien van cd dau hieu chimg td bj xam pham.

Ve lau dai, van de co' ban ciia cdng tac bao

tdn loai linh trudng nay tai khu vuc Khau Ca

la do gidi ban ve nai sinh sdng, tai day chi

cd khoang 2000 ha rirng. Viec quan ly chd

che khu vuc xung quanh Khau Ca cimg vdi

viec quan tam den tai sinh riing nham md

rdng dia ban sinh sdng ciia chimg tai khu vuc

nay trd thanh muc tieu trpng tam ciia cdng

tac bao tdn. Ngoai ra, tinh Ha Giang hidi

nay dang chuan bj thanh lap khu bao tdn tai

Khau Ca. UBND Tinh Ha Giang da cd chii

truang va ddng y khu Khau Ca la mdt khu

bao ton vdi dien tich khoang 2000ha. Chi

cue kilm lam tinh Ha Giang dang de nghj

143