Nghiên cứu tuyển chọn cây trội loài Xoan ta ( Melia azedarach Linn) trong rừng trồng và cây mọc rải rác tại huyện Thiệu Hoá, tỉnh Thanh Hoá và huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 1

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

*****************

BẠCH TUẤN ĐỊNH

NGHIÊN CỨU TUYỂN CHỌN CÂY TRỘI LOÀI XOAN TA’

(Melia azedarach Linn) TRONG RỪNG TRỒNG VÀ CÂY MỌC

RẢI RÁC Ở TẠI HUYỆN THIỆU HOÁ, TỈNH THANH HOÁ

VÀ HUYỆN BA BỂ, TỈNH BẮC KẠN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC LÂM NGHIỆP

THÁI NGUYÊN – 2011

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 2

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

*****************

BẠCH TUẤN ĐỊNH

NGHIÊN CỨU TUYỂN CHỌN CÂY TRỘI LOÀI XOAN TA

(Melia azedarach Linn) TRONG RỪNG TRỒNG VÀ CÂY MỌC

RẢI RÁC TẠI HUYỆN THIỆU HOÁ, TỈNH THANH HOÁ VÀ

HUYỆN BA BỂ TỈNH BẮC KẠN

Chuyên ngành: Lâm học

Mã số: 60 62 60

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH LÂM HỌC

Người hướng dẫn khoa học: TS. Trần Thị Thu Hà

THÁI NGUYÊN-2011

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 3

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong Luận văn này hoàn

toàn trung thực và chưa sử dụng cho bảo vệ một học vị nào. Các thông tin, tài

liệu trình bày trong luận văn này đã được ghi rõ nguồn gốc./.

Tác giả

Bạch Tuấn Định

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 4

MỤC LỤC

Trang

Trang phụ bìa

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Mục lục

Danh mục các kí hiệu, các chữ viết tắt

Danh mục các bảng

Danh mục các hình vẽ, ảnh

ĐẶT VẤN ĐỀ 2

Chƣơng 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 4

1.1 Vai trò của giống trong sản xuất lâm nghiệp 4

1.2 Cơ sở khoa học của chọn giống cây rừng 5

1.2.1 Cơ sở khoa học khảo nghiệm loài và xuất xứ 6

1.2.2 Chọn lọc cây trội và khảo nghiệm hậu thế 8

1.3 Nghiên cứu về chọn lọc cây trội 12

1.4 Một số đặc điểm cây Xoan ta 20

Chƣơng 2. TỔNG QUAN KHU VỰC NGHIÊN CỨU 24

A. Huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn 24

2.1 Điều kiện tự nhiên huyện Ba Bể tỉnh Bắc Cạn 24

2.1.1 Vị trí địa lý 24

2.1.2 Địa hình địa thế 24

2.1.3 Điều kiện khí hậu 25

2.1.4 Chế độ thủy văn 25

2.2 Hiện trạng đất đai, tài nguyên rừng huyện Ba bể, tỉnh Bắc cạn 26

2.2.1 Hiện trạng các loại đất đai 26

2.2.2 Tài nguyên và chất lượng rừng 26

2.2.2.1 Đất có rừng 26

2.2.2.2 Đất chưa có rừng 28

2.2.3 Diện tích đất có khả năng trồng rừng 29

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 5

B. Huyện Thiệu Hoá, tỉnh Thanh Hoá 29

2.3 Điều kiện tự nhiên huyện Thiệu Hoá, tỉnh Thanh Hoá 29

2.3.1 Vị trí địa lý 29

2.3.2 Địa hình 29

2.3.2 Khí hậu 30

2.4 Tài nguyên đất huyện Thiệu Hoá, tỉnh Thanh Hoá 30

Chƣơng 3. MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU

32

3.1 Mục tiêu 32

3.2 Nội dung nghiên cứu 32

3.3 Phƣơng pháp nghiên cứu 32

3.3.1 Ngoại nghiệp 32

3.3.2 Nội nghiệp 36

Chƣơng 4 . KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 38

4.1 Đánh giá lâm phần Xoan ta chọn cây trội, chọn cây trội dự tuyển 38

4.1.1 Xác định các lâm phần tuyển chọn cây trội Xoan ta 38

4.1.2 Đánh giá các lâm phần tuyển chọn cây trội 39

4.1.3 Chọn cây trội dự tuyển 41

4.2 Xác định độ vƣợt của cây trội dự tuyển 41

4.2.1 Theo phương pháp điều tra thống kê 41

4.2.2 Theo phương pháp 5 cây so sánh 43

4.3 Đánh giá các cây trội dự tuyển theo chỉ tiêu tổng hợp 45

4.4 Biện pháp kỹ thuật lâm sinh và quản lý cây trội để thu hái quả 51

4.4.1 Biện pháp kỹ thuật lâm sinh 51

4.4.2 Biện pháp quản lý cây trội 51

4.5 Đánh giá kết quả gieo ƣơm cây giống của các cây trội đã lựa chọn 52

Chƣơng 5 . KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 56

5.1 Kết luận 56

5.2 Kiến nghị 57

TÀI LIỆU THAM KHẢO 58

PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 6

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

OTC Ô tiêu chuẩn

Bộ NN&PTNT Phát triển nông thôn

KG Kiểu gen

MTS Môi trường sống

TCN Tiêu chuẩn ngành

Hdc Chiều cao dưới cành

Hvn Chiều cao vút ngọn

TB Trung bình

D1.3m Đường kính ở vị trí 1.3m

Lp Lâm phần

Dt Đường kính tán

[1] Số hiệu tài liệu trích dẫn trong danh sách tài liệu tham khảo

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 7

DANH MỤC CÁC BẢNG

TT

bảng

Nội dung Trang

4.1 Thông tin về các lâm phần tuyển chọn cây trội Xoan ta

rừng Xoan khu vực nghiên cứu

38

4.2 Kết quả điều tra tình hình sinh trưởng các lâm phần

Xoan ta tuyển chọn cây trội

39

4.3 Kết quả điều tra độ vượt của các cây trội Xoan ta

dự tuyển

42

4.4 Kết quả tính độ vượt của cây trội dự tuyển 44

4.5 Kết quả xếp loại cây trội dự tuyển tại Thị trấn Vạn Hà,

huyện Thiệu Hoá

46

4.6 Kết quả xếp loại cây trội dự tuyển tại xã Mỹ Phương,

huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn

49

4.7 Tỉ lệ hình thành cây Xoan ta sau khi gieo hạt 52

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 8

DANH MỤC CÁC HÌNH

TT

hình

Nội dung Trang

4.1 Biểu đồ sinh trưởng về chiều cao vút ngọn 53

4.2 Biểu đồ sinh trưởng về đường kính gốc 53

4.3 Biểu đồ về chất lượng cây con tại vườn ươm 53

4.4 Ảnh cây giống Xoan ta được gieo từ hạt thu hái từ các cây trội đã chọn 54