Nghiên Cứu Tình Hình Thị Trường Quyền Sử Dụng Đất Rừng Sản Xuất Tại 3 Xã Canh Hiệp Canh Hiển Canh Vinh Huyện Vân Canh Tỉnh Bình Định

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU TÌNH HÌNH THỊ TRƯỜNG QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT

RỪNG SẢN XUẤT TẠI 3 XÃ CANH HIỆP - CANH HIỂN - CANH VINH

HUYỆN VÂN CANH TỈNH BÌNH ĐỊNH

Ngành: Quản lý đất đai

Mã số: 403

Giáo viên hướng dẫn: TS.Lê Trọng Hùng

Sinh viên thực hiện: Bùi Văn Khứ

Khoá học: 2004 - 2008

Hà Tây, 2008

65

MỤC LỤC

CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU..................................................................................... 1

1.1. Tính cấp thiết của đề tài........................................................................... 1

1.2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................. 2

1.2.1. Mục tiêu chung ...................................................................................... 2

1.2.2. Mục tiêu cụ thể ...................................................................................... 2

1.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 2

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................ 3

1.5. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 3

1.5.1. Phương pháp chọn địa điểm nghiên cứu ............................................... 3

1.5.2. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................ 3

1.5.3. Phương pháp xử lí số liệu và phân tích số liệu...................................... 4

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN ...................................................................... 6

2.1. Vài nét cơ bản về đất đai .......................................................................... 6

2.1.1. Khái niệm đất đai................................................................................... 6

2.1.2. Các đặc điểm của đất đai ....................................................................... 6

2.2. Quan hệ đất đai trong nền kinh tế TT....................................................... 6

2.2.1. Sự hình thành hàng hóa QSD đất .......................................................... 6

2.2.2. Khái niệm hàng hóa QSD đất................................................................ 7

2.3. Thị trường QSD đất .................................................................................. 8

2.3.1. Khái niệm thị trường QSD đất .............................................................. 8

2.3.2. Đặc điểm của TT QSD đất .................................................................... 9

2.3.3. Vai trò của TT QSD đất......................................................................... 9

2.3.4. Thị trường QSD đất ở nước ta trong giai đoạn hiện nay....................... 9

2.3.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến TT QSD đất .............................................. 10

2.4. Các yếu tố tham gia vào hoạt động giao dịch của TT QSD đất ............. 11

2.4.1. Cầu về QSD đất ................................................................................... 11

2.4.2. Cung về QSD đất................................................................................. 12

66

2.4.3. Giá QSD đất, định giá QSD đất, các nguyên tắc và phương pháp xác

định giá QSD đất ........................................................................................... 14

2.5. Những chủ chương, chính sách của Đảng và Nhà nước liên quan đến vấn

đề nghiên cứu................................................................................................. 16

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU...................................................... 18

3.1. Những đặc điểm cơ bản của 3 xã Canh Hiệp, Canh Hiển, Canh Vinh

huyện Vân Canh tỉnh Bình Định ................................................................... 18

3.1.1. Điều kiện tự nhiên - tài nguyên thiên nhiên của 3 xã Canh Hiệp, Canh

Hiển, Canh Vinh ............................................................................................ 18

3.1.2. Tình hình phát triển KT-VH-XH của cả 3 xã trong năm 2007 ........... 20

3.2. Tình hình quản lý, sử dụng và biến động đất đai ................................... 23

3.2.1. Tình hình quản lý và hiện trạng sử dụng đất đai của các xã ............... 23

3.2.2 Tình hình biến động đất đai của các xã ................................................ 26

3.3. Thực trạng các giao dịch QSD đất RSX tại các xã ............................... 28

3.3.1 Những thông tin chung về các HGĐ và sự tham gia của các hộ vào TT

QSD đất RSX tại 3 xã nghiên cứu................................................................. 28

3.3.2. Sự tham gia của các hộ điều tra vào TT QSD đất ............................... 31

3.3.3. Thực trạng cung-cầu QSD đất rừng sản xuất ở các xã........................ 33

3.3.4.Cơ chế hình thành giá cả của các giao dịch trong TT QSD đất RSX .. 55

CHƯƠNG 4: NHỮNG GIẢI PHÁP THÚC ĐẤY SỰ PHÁT TRIỂN TT

QSD ĐẤT RSX................................................................................................. 61

4.1 Cơ sở khoa học của việc nêu ra các giải pháp......................................... 61

4.2 Các giải pháp để thúc đẩy sự phát triển của TT ...................................... 61

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................. 63

5.1. Kết luận................................................................................................... 63

5.2. Kiến nghị ................................................................................................ 63

LỜI NÓI ĐẦU

Để đánh giá kết quả học tập và bước đầu làm quen với công tác nghiên

cứu khoa học của sinh viên. Sau 4 năm học tập tại trường Đại học Lâm nghiệp,

được sự giúp đỡ của khoa Quản trị kinh doanh - Trường Đại học Lâm nghiệp,

tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu tình hình thị trường quyền

sử dụng đất rừng sản xuất tại 3 xã Canh Hiệp, Canh Hiển, Canh Vinh

huyện Vân Canh tỉnh Bình Định”.

Được sự giới thiệu của trường Đại học Lâm nghiệp, tôi đã về thực tập tại 3 xã

Canh Hiệp, Canh Hiển, Canh Vinh. Với sự giúp đỡ của các cán bộ và nhân dân

các xã, tôi đã thu thập được số liệu để hoàn thiện luận văn tốt nghiệp của mình.

Trong thời gian hoàn thành luận văn, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi đã

nhận được sự hướng dẫn tận tình của thầy giáo TS Lê Trọng Hùng cùng sự

giúp đỡ của các thầy cô giáo trong khoa Quản trị kinh doanh - trường Đại học

Lâm nghiệp, các đơn vị, cá nhân, hộ gia đình tại 3 xã thực tập. Nhân dịp này tôi

xin được bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc nhất tới các thầy cô giáo trường Đại học

Lâm nghiệp, các đơn vị, cá nhân, hộ gia đình tại các xã tôi đã đến thực tập thu

thập số liệu, và đặc biệt là TS Lê Trọng Hùng người thầy đã trực tiếp hướng

dẫn tôi thực hiện bài luận văn này.

Sau thời gian làm việc nghiêm túc khẩn trương, đến nay tôi đã hoàn thành

bản luận văn tốt nghiệp. Song do thời gian và năng lực còn hạn chế nên bản

luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy, tôi rất mong nhận được sự

đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo và đồng nghiệp để bản luận văn được

hoàn thiện hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà Tây, ngày 9 tháng 5 năm 2008

Sinh viên: Bùi Văn Khứ

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

QSD Quyền sử dụng

RSX Rừng sản xuất

TT Thị trường

SX Sản xuất

NĐ - CP Nghị định - Chính phủ

LN Lâm nghiệp

HGĐ Hộ gia đình

UBND Ủy ban nhân dân

SXNN Sản xuất nông nghiệp

GCN Giấy chứng nhận

NLN Nông lâm nghiệp

QSH Quyền sở hữu

LD-LK Liên doanh – Liên kết

1

CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

Ngày nay, hiện tượng biến đổi khí hậu trên phạm vi toàn cầu đang là vấn

đề mà tất cả các nước trên thế giới đều phải quan tâm tìm hướng giải quyết. Có

thể nói nguyên nhân sâu xa của vấn đề trên là do sự phát triển kinh tế mà chưa

có sự quan tâm đúng mức đến việc bảo vệ môi trường, kèm theo đó là diện tích

rừng và đất rừng ngày càng bị thu hẹp.

Ở Việt Nam thời điểm năm 1943 tỷ lệ che phủ rừng ở nước ta là 43% với

diện tích là 14.230.000 ha thì đến năm 1993 giảm xuống chỉ còn 28% với

9.315.700 ha. Đến năm 2005 đã tăng lên được 12.244.000 ha bằng 37% diện

tích tự nhiên cả nước.

Đất nước Việt Nam với nhịp độ đang ngày càng dày và sức tàn phá của

những trận thiên tai do bão, lũ…xảy ra trong thời gian gần đây đã làm chậm

hẳn nhịp độ phát triển của đất nước. Đứng trước thực trạng trên, nước ta đang

tiến hành trồng rừng phủ xanh đất trống đồi núi trọc với dự án trồng 5 triệu ha

rừng. Để thực hiện tốt dự án trên, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản, nghị

định, chính sách liên quan đến việc giao đất, giao rừng cho các HGĐ, cá nhân

trực tiếp bảo vệ và sản xuất.

Trong năm 1995 Nhà nước đã ban hành Nghị định 01/CP về giao khoán đất

sử dụng vào mục đích nông lâm ngư nghiệp (nay thay bằng Nghị định

135/2005/NĐ-CP) Nghị định 02/CP về giao đất LN cho các tổ chức, HGĐ và cá

nhân (nay thay bằng Nghị định 163/CP), Quyết định 178/TTg về quyền hưởng

lợi và nghĩa vụ của HGĐ, cá nhân được giao, khoán rừng và thuê đất LN.

Các HGĐ khi được nhà nước giao đất, giao rừng vì nhiều lý do như: thiếu

vốn, kỹ thuật, lao động…nên đã thực hiện việc chuyển đổi, liên kết, cho thuê,

chuyển nhượng QSD đất cho các HGĐ có điều kiện. Các giao dịch này được

thực hiện thông qua thỏa thuận của các HGĐ với nhau, gần như không có một

cơ quan có thẩm quyền nào đứng ra đảm bảo cho những giao dịch đó. Bên cạnh

đó các giao dịch này không có một TT nào quy định, giá cả chưa được xác định

2

một cách chính xác nên tình trạng tranh chấp đất đai diễn ra ngày càng thường

xuyên, tính chất phức tạp hơn trước và với số lượng ngày càng nhiều. Các giao

dịch này thường không phải chịu bất kỳ một sự kiểm soát nào của các cơ quan

có thẩm quyền vừa dẫn đến tình trạng tranh chấp đất đai, vừa gây thất thu cho

ngân sách Nhà nước từ các giao dịch như trên.

Tình trạng tranh chấp đất rừng và rừng cũng như những giao dịch về QSD

đất đai giữa các HGĐ là tình trạng chung diễn ra trên phạm vi toàn quốc, trong

đó có 3 xã là Canh Hiệp, Canh Hiển, Canh Vinh huyện Vân Canh tỉnh Bình

Định. Đứng trước thực trạng như trên của các xã, chúng tôi đã tiến hành nghiên

cứu đề tài “Nghiên cứu tình hình thị trường quyền sử dụng đất rừng sản

xuất tại 3 xã Canh Hiệp, Canh Hiển, Canh Vinh huyện Vân Canh tỉnh

Bình Định”.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

1.2.1. Mục tiêu chung

Nghiên cứu thực trạng các giao dịch trong TT QSD đất RSX từ đó đưa ra

các giải pháp nhằm thúc đẩy các giao dịch trong TT QSD đất RSX, góp phần sử

dụng có hiệu quả tài nguyên rừng và đất RSX tại 3 xã nghiên cứu nói riêng và

toàn tỉnh Bình Định nói chung.

1.2.2. Mục tiêu cụ thể

- Tìm hiểu thực trạng của cung và cầu về QSD đất RSX trên địa bàn các xã.

- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến cung và cầu về đất RSX.

- Nghiên cứu giá cả và cơ chế hình thành giá cả của các giao dịch trong TT

QSD đất RSX.

- Đưa ra các giải pháp để thúc đẩy các giao dịch TT QSD đất RSX.

1.3. Nội dung nghiên cứu

- Nghiên cứu các quy định pháp luật, chính sách, văn bản liên quan đến các

giao dịch trong TT QSD đất RSX.

- Đánh giá thực trạng của cung và cầu đất RSX tại 3 xã là Canh Hiệp, Canh

Hiển và Canh Vinh thuộc huyện Vân Canh tỉnh Bình Định.