Nghiên Cứu Tính Đa Dạng Và Phân Bố Của Các Loài Thực Vật Thuộc Họ Hồ Tiêu Piperaceae Tại Vườn Quốc Gia Ba Vì

LỜI CẢM ƠN

Trong thời gian học tại trƣờng Đại học Lâm nghiệp,để đánh giá kết quả

học tập và hoàn thiện trong quá trình học tập tại trƣờng, gắn lý thuyết vào thực

tiễn. Đƣợc sự đồng ý của trƣờng Đại học Lâm nghiệp,Khoa Quản lý tài nguyên

rừng và môi trƣờng,cùng thầy giáo hƣớng dẫn, em đã tiến hành thực hiện khóa

luận tốt nghiệp với đề tài „„Nghiên cứu tính đa dạng và phân bố của các loài

thực vật thuộc họ Hồ tiêu(Piperaceae) tại Vƣờn Quốc gia Ba Vì ”.

Sau một thời gian làm việc nghiêm túc báo cáo của em đã hoàn thành.

Trong thời gian thực hiện đề tài, ngoài sự lỗ lực của bản thân, em đã nhận đƣợc

rất nhiều sự giúp đỡ của các thầy cô giáo, các cá nhân trong và ngoài trƣờng.

Nhân dịp này, em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc tới các thầy,

cô trƣờng Đại học Lâm nghiệp, các thầy cô trng khoa Quản lý tài nguyên rừng

và Môi trƣờng đã truyền đạt kiến thức quý báu cho em trong thời gian học tập

tại trƣờng.Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Thạc sĩ Phạm Thanh

Hà đã luôn quan tâm,tận tình hƣớng dẫn và đóng góp những kiến thức quý báu

cho em trong thời gian hoàn thành khóa luận.

Đồng thời, em xin chân thành cảm ơn Ban quản lý khu bảo tồn Vƣờn

quốc gia Ba Vì, cùng toàn thể cán bộ các trạm kiểm lâm đã tận tình giúp đỡ em

trong thời gian nghiên cứu tại vƣờn

Mặc dù có rất cố gắng nhƣng do thời gian nghiên cứu có hạn, kiến thức

của bản thân còn hạn chế nên bài khóa luận của em không thể tránh khỏi thiếu

sót. Em rất mong đƣợc sự đóng góp từ các quý thầy cô.

Em xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội,ngày 16 tháng 5 năm 2017

Sinh viên thực hiện

Lƣơng Văn Tú

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP VIỆT NAM

KHOA QLTNR & MÔI TRƢỜNG

--------------------------------------------------

TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

1.Tên khóa luận: “NGHIÊN CỨU ĐA DẠNG THÀNH PHẦN LOÀI VÀ

PHÂN BỐ CỦA CÁC LOÀI THỰC VẬT THUỘC HỌ HỒ

TIÊU(PIPERACEAE) TẠI VQG BA VÌ”.

2.Sinh viên thực hiện:Lƣơng Văn Tú

3.Giáo viên hướng dẫn:ThS.Phạm Thanh Hà

4.Mục tiêu nghiên cứu:

Xác định đƣợc tính đa dạng về thành phần loài, vị trí phân bố công dụng

đồng thời đánh giá đƣợc các tác động ảnh hƣởng tới các loài thuộc họ Hồ tiêu

(Piperaceae) tại địa bàn Vƣờn quốc gia Ba Vì làm cơ sở đề xuất các giải pháp

bảo tồn các loài cây này trong khu vực nghiên cứu.

5.Nội dung nghiên cứu:

-Nghiên cứu tính đa dạng thành phần loài thuộc họ Hồ tiêu (Piperaceae) tại

khu vực Vƣờn quốc gia Ba Vì.

- Nghiên cứu một số chỉ tiêu của điều kiện lập địa tại vị trí các loài của họ

Hồ tiêu phân bố.

- Đánh giá nhân tố ảnh hƣởng tới tính đa dạng và phân bố của họ Hồ tiêu.

- Đề xuất một số giải pháp bảo tồn và phát triển loài thực vật thuộc họ Hồ

tiêu tại Vƣờn quốc gia Ba Vì.

6.Những kết quả đạt được

6.1.Về thành các loài trong họ Hồ tiêu tại khu vực nghiên cứu.

6.2. Về bản đồ các loài trong họ tại khu vực điều tra.

6.3. Các yếu tố ảnh hƣởng tới các loài trong họ trong tự nhiên.

6.4. Về đề xuất một số giải pháp bảo tồn.

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ....................................................................................................... 1

Chƣơng 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU........................................... 3

1.1. Cơ sở lý luận .................................................................................................. 3

1.1.1.Một số khái niệm liên quan.......................................................................... 3

1.1.2.Những đặc điểm sinh học của họ Hồ tiêu .................................................... 3

1.2:Trên thế giới.................................................................................................... 4

1.3:Tại Việt Nam................................................................................................... 6

1.4:Tình hình nghiên cứu các loài trong họ Hồ tiêu(Piperaceae) tại Vƣờn Quốc

gia Ba Vì................................................................................................................ 7

Chƣơng 2. MỤC TIÊU,NỘI DUNG,GIỚI HẠN,PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN

CỨU ...................................................................................................................... 9

2.1.Mục tiêu nghiên cứu........................................................................................ 9

2.2.Nội dung nghiên cứu....................................................................................... 9

2.3.Giới hạn nghiên cứu........................................................................................ 9

2.4.Phƣơng pháp nghiên cứu................................................................................. 9

2.4.1.Phƣơng pháp kế thừa có chọn lọc ................................................................ 9

2.4.2.Phƣơng pháp nghiên cứu thành phần loài thực vật họ Hồ tiêu tại Vƣờn

Quốc gia Ba Vì...................................................................................................... 9

2.4.3.Phƣơng pháp xử lý nội nghiệp ................................................................... 12

Chƣơng 3. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN-KINH TẾ -XÃ HỘI CỦA KHU VỰC

NGHIÊN CỨU.................................................................................................... 18

3.1.Điều kiện tự nhiên ......................................................................................... 18

3.1.1. Vị trí địa lí ................................................................................................. 18

3.1.2.Đặc điểm địa hình ...................................................................................... 18

3.1.3.Khí hậu thủy văn ........................................................................................ 20

3.2.Điều kiện dân sinh-kinh tế-xã hội................................................................. 21

3.2.1.Dân số và thành phần dân tộc .................................................................... 21

3.2.2.Hiện trạng phát triển kinh tế....................................................................... 21

3.2.3.Trình độ học vấn ........................................................................................ 23

Chƣơng 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ................................ 25

4.1.Thành phần các loài thực vật họ Hồ tiêu tại khu vự nghiên cứu Vƣờn Quốc

gia Ba Vì.............................................................................................................. 25

4.2.Điểm phân bố của các loài thực vật trong họ Hồ tiêu tại Vƣờn quốc gia Ba

Vì......................................................................................................................... 29

4.2.1.Vị trí phân bố của loài Tiêu trên đá .......................................................... 31

4.2.2. Vị trí phân bố loài Tiêu lá gá .................................................................... 32

4.2.3.Vị trí phân bố của loài Trầu không ............................................................ 33

4.2.4.Vị trí phân bố loài Trầu giả ........................................................................ 34

4.2.5.Vị trí phân bố của loài Hàm ếch rừng........................................................ 35

4.2.6.Vị trí phân bố loài Lá lốt............................................................................ 36

4.2.7.Phân bố của các loài trong họ Hồ tiêu theo trạng thái rừng và đặc điểm địa

hình nơi bắt gặp tại VQG Ba Vì.......................................................................... 37

4.3.Cấu trúc tổ thành rừng nơi có loài thực vật trong họ Hồ tiêu phân bố ......... 38

4.3.1.Cấu trúc tổ thành tầng cây cao ................................................................... 38

4.3.2.Tổ thành tầng cây tái sinh .......................................................................... 40

4.3.3.Cây bụi thảm tƣơi....................................................................................... 42

4.3.4.Thảm khô.................................................................................................... 42

4.4.Các yếu tố ảnh hƣởng tới các loài thực vật trong họ Hồ tiêu tại khu vực

nhiên cứu ............................................................................................................. 43

4.4.1. Tình hình quản lý tài nguyên rừng tại khu vực nghiên cứu...................... 43

4.4.2. Nguyên nhân gây ảnh hƣởng đến số lƣợng các loài thực vật trong họ Hồ

tiêu trong tự nhiên ............................................................................................... 44

4.4.3.Đề xuất một số hƣớng giải pháp quản lý và phát triển các loài thực vật

trong họ Hồ tiêu tại VQG Ba Vì ......................................................................... 47

KẾT LUẬN – TỒN TẠI – KIẾN NGHỊ ............................................................ 49

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

TT Cụm từ viết tắt Chú giải

1 BQL Ban quản lý

2 CP Chính phủ

3 VQG Vƣờn quốc gia

4 GS Giáo sƣ

5 TT Thứ tự

6 QĐ Quyết định

7 TTg Thủ tƣớng

8 GPS Global Positioning System(Hệ thống định vị toàn cầu)

9 KBTTN Khu bảo tồn thiên nhiên

10 NXB Nhà xuất bản

11 E/N Kinh độ đông/Vĩ độ bắc

12 OTC Ô tiêu chuẩn

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1:Danh sách tham gia trả lời phỏng vấn điều tra.................................... 10

Bảng 4.1: Danh mục các loài thực vật trong họ Hồ tiêu tại VQG Ba vì ............ 26

Bảng 4.2: Sự phân bố của các loài trong họ Hồ tiêu theo trạng thái rừng và đặc

điểm đại hình nơi bắt gặp tại VQG Ba Vì........................................................... 37

Bảng 4.3:Công thức tổ thành tầng cây cao ......................................................... 39

Bảng 4.4: Công thức tổ thành tầng cây tái sinh .................................................. 41

Bảng 4.5:Tầng cây bụi thảm tƣơi ở các trạng thái rừng ..................................... 42

Bảng 4.6:Khối lƣợng tầng thảm khô ở các trạng thái rừng và sự xuất hiện của

các cây trong họ Hồ tiêu...................................................................................... 43

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1: Sơ đồ tuyến điều tra tại Vƣờn quốc qia Ba Vì.................................... 11

Hình 4.1: Bản đồ phân bố các loài thực vật trong họ Hồ tiêu điều tra đƣợc trong

khu vực nghiên cứu ............................................................................................. 30

Hình 4.2:Bản đồ phân bố Tiêu trên đá ................................................................ 31

Hình 4.3: Bản đồ phân bố loài Tiêu lá gai .......................................................... 32

Hình 4.4:Bản đồ phân bố của loài trầu không..................................................... 33

Hình 4.5:Bản đồ phân bố loài Trầu giả............................................................... 34

Hình 4.6:Bản đồ phân bố Hàm ếch rừng............................................................. 35

Hình 4.7:Bản đồ phân bố của Lá lốt ................................................................... 36