Nghiên cứu tiềm năng và thực trạng tài nguyên phục vụ phát triển du lịch sinh thái huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC

Hoàng Thị Hương

NGHIÊN CỨU TIỀM NĂNG VÀ THỰC TRẠNG TÀI

NGUYÊN PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI

HUYỆN VÕ NHAI, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Thái Nguyên, năm 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC

Hoàng Thị Hương

NGHIÊN CỨU TIỀM NĂNG VÀ THỰC TRẠNG TÀI

NGUYÊN PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI

HUYỆN VÕ NHAI, TỈNH THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường

Mã số: 885 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. Đỗ Thị Vân Hương

Thái Nguyên, năm 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi là Hoàng Thị Hương, xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu

do cá nhân tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS Đỗ Thị Vân Hương,

không sao chép các công trình nghiên cứu của người khác. Số liệu và kết quả của luận

văn chưa từng được công bố ở bất kì một công trình khoa học nào khác.

Các thông tin thứ cấp sử dụng trong luận văn là có nguồn gốc rõ ràng, được

trích dẫn đầy đủ, trung thực và đúng qui cách.

Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính xác thực và nguyên bản của luận văn.

Tác giả luận văn

Hoàng Thị Hương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của nhiều tổ

chức tập thể và cá nhân. Xin chân thành gửi lời cảm ơn sâu sắc đến:

TS. Đỗ Thị vân Hương đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện

đề tài, cảm ơn cô đã không quản khó khăn, dành nhiều thời gian và công sức chỉ bảo tôi.

Cảm ơn các quý thầy, cô trong Trường Đại học Khoa học đã tận tình giảng dạy

trong suốt quá trình học. Đặc biệt là các quý thầy, cô trong khoa Quản lý Tài nguyên

và Môi trường đã góp ý chỉnh sửa trong suốt quá trình bảo vệ đề cương luận văn.

Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thái Nguyên,

Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch Thái Nguyên, phòng Văn hóa huyện Võ Nhai đã

tạo điều kiện cho tôi được nghiên cứu các nội dung và các số liệu có liên quan đến

luận văn.

Cuối cùng tôi xin cảm ơn gia đình, đồng nghiệp, các bạn học viên cao học lớp

K12A đã góp ý, động viên, trao đổi những thông tin bổ ích trong toàn khóa học.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày tháng 7 năm 2020

Tác giả luận văn

Hoàng Thị Hương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN...................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................ii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN....................................... vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................vii

DANH MỤC CÁC HÌNH..................................................................................viii

MỞ ĐẦU............................................................................................................... 1

1. Lý do lựa chọn đề tài nghiên cứu..................................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu.......................................................................................... 1

3. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................ 1

4. Ý nghĩa của đề tài.............................................................................................. 2

5. Những đóng góp mới của đề tài........................................................................ 2

CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ................................. 3

1.1. Tổng quan các vấn đề cơ bản liên quan Du lịch sinh thái ............................. 3

1.1.1 Trên thế giới........................................................................................................3

1.1.2. Ở Việt Nam........................................................................................................3

1.1.3. Ở Thái Nguyên ..................................................................................................5

1.2. Cơ sở lý luận .................................................................................................. 6

1.2.1. Tài nguyên du lịch.............................................................................................6

1.2.2. Phân loại tài nguyên du lịch .............................................................................7

1.2.3. Tổng quan về du lịch và du lịch sinh thái .......................................................9

1.3. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên vùng nghiên cứu.................. 13

1.3.1. Vị trí địa lý .......................................................................................................13

1.3.2. Địa hình............................................................................................................14

1.3.3. Khí hậu .............................................................................................................15

1.3.4. Thủy văn...........................................................................................................15

1.4. Đặc điểm kinh tế - xã hội vùng nghiên cứu ................................................. 15

1.4.1. Đặc điểm kinh tế..............................................................................................15

1.4.2. Đặc điểm văn hóa – xã hội.............................................................................17

1.4.3. Cơ sở hạ tầng ...................................................................................................18

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

CHƯƠNG 2 ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU.................................................................................................... 20

2.1. Đối tượng nghiên cứu................................................................................... 20

2.2. Phạm vi nghiên cứu..................................................................................... 20

2.3. Nội dung nghiên cứu của đề tài.................................................................... 20

2.4. Quan điểm nghiên cứu ................................................................................ 20

2.5. Phương pháp nghiên cứu.............................................................................. 21

2.5.1. Phương pháp quan sát.....................................................................................21

2.5.2. Phương pháp điều tra xã hội học ...................................................................22

2.5.3. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu..........................................................23

2.5.4. Phương pháp chuyên gia ................................................................................23

2.5.5. Phương pháp đánh giá ....................................................................................23

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN...................................................... 32

3.1. Tiềm năng tài nguyên du lịch sinh thái Võ Nhai ......................................... 32

3.1.1. Tiềm năng tài nguyên du lịch sinh thái tự nhiên...........................................32

3.1.2. Tiềm năng tài nguyên du lịch văn hóa ở Võ Nhai........................................42

3.2. Đánh giá tài nguyên du lịch của huyện Võ Nhai ......................................... 49

3.2.1. Đánh giá tiềm năng thu hút khách du lịch ....................................................50

3.2.2. Đánh giá tiềm năng khai thác du lịch............................................................52

3.2.3. Ý kiến đánh giá của các nhà quản lý du lịch ................................................55

3.2.4 Tổng hợp kết quả đánh giá các TNDL của Võ Nhai.....................................59

3.3. Hiện trạng khai thác du lịch sinh thái Võ Nhai............................................ 61

3.3.1. Mục đích và các hình thức du lịch của khách du lịch..................................61

3.3.2. Lượng khách du lịch .......................................................................................63

3.3.3. Doanh thu từ du lịch........................................................................................63

3.3.4. Nguồn thông tin du lịch ..................................................................................64

3.3.5. Số lần quay lại du lịch và thời gian lưu lại Võ Nhai....................................65

3.3.6. Mức độ hài lòng của khách du lịch................................................................67

3.3.7. Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất phục vụ phát triển du lịch .........................67

3.3.8. Nguồn nhân lực ...............................................................................................69

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

3.3.9. Thực trạng về tổ chức quản lý các hoạt động kinh doanh du lịch ..............70

3.3.10. Vốn đầu tư......................................................................................................70

3.4. Giải pháp khai thác TNDL cho phát triển du lịch sinh thái ở Võ Nhai ....... 73

3.4.2. Nhóm giải pháp về đầu tư, tăng cường sơ sở vật chất du lịch ....................73

3.4.2. Nhóm giải pháp về chính sách thu hút đầu tư .............................................75

3.4.3. Nhóm giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực .................................................78

3.4.4. Nhóm giải pháp các vấn đề về môi trường...................................................79

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................................................................. 81

TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 83

PHỤ LỤC............................................................................................................ 85

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

CSHT :Cơ sở hạ tầng

CSVCKT : Cơ sở vật chất kỹ thuật

DLST :Du lịch sinh thái

DTLS :Di tích lịch sử

KTTT : Kinh tế thị trường

TNDL :Tài nguyên du lịch

TNDLST : Tài nguyên du lịch sinh thái

TNTN :Tài nguyên thiên nhiên

TTTTXTDL TN : Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch Thái Nguyên

UBND :Ủy ban nhân dân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1. Diện tích huyện Võ Nhai .................................................................... 14

Bảng 1.2. Tổng thu nhập quốc dân GDP giai đoạn 2015-2019 (theo giá 2010) 16

Bảng 1.3. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Võ Nhai giai đoạn (2015-2019)...... 16

Bảng 1.4. Bảng phân bố dân số trung bình ở nông thôn và thành thị................. 17

Bảng 1.5. Danh sách các cơ sở lưu trú đang hoạt động tại Võ Nhai .................. 19

Bảng 2.1 : Bảng điểm tổng hợp các chỉ tiêu đánh giá tiềm năng thu hút khách du

lịch của các TNDLST.......................................................................................... 25

Bảng 2.2: Bảng điểm tổng hợp các chỉ tiêu đánh giá tiềm năng khai thác......... 30

của điểm DLST ................................................................................................... 30

Bảng 2.3. Đánh giá mức độ ưu tiên đầu tư phát triển dựa trên mối tương quan

giữa tiềm năng thu hút và tiềm năng khai thác của các điểm DLST .................. 31

Bảng 3.1. Phân loại khí hậu tốt – xấu với sức khỏe con người .......................... 36

Bảng 3.2. Một số cảnh quan đặc sắc tiêu biểu ở Võ Nhai .................................. 39

Bảng 3.3. Danh sách các di tích lịch sử cách mạng Võ Nhai ............................. 43

Bảng 3.4. Bảng tổng hợp kết quả đánh giá tiềm năng thu hút............................ 50

khách du lịch ở hang Phượng hoàng – suối Mỏ Gà, Võ Nhai ............................ 51

Bảng 3.5. Bảng tổng hợp kết quả đánh giá tiềm năng thu hút............................ 51

khách du lịch ở hang Huyện, Võ Nhai................................................................ 51

Bảng 3.6. Bảng đánh giá xếp hạng tiềm năng khai thác du lịch tại hang Phượng

hoàng – suối Mỏ gà ở Võ Nhai ........................................................................... 53

Bảng 3.7. Bảng đánh giá xếp hạng tiền năng khai thác du lịch tại khu di tích

khảo cổ học Thần Sa ở Võ Nhai ......................................................................... 54

Bảng 3.8 Bảng đánh giá tổng hợp mức độ ưu tiên để đầu tư phát triển ............. 59

các TNDL này cho mục đích DLST ................................................................... 59

Bảng 3.9. Mục đích du lịch của khách du lịch.................................................... 62

Bảng 3.10. Số khách du lịch tới Võ Nhai giai đoạn từ 2015-2019 (đvt: lượt) ... 63

Bảng 3.11. Nguồn thông tin khách biết về Võ Nhai........................................... 64

Bảng 3.12. Số lần khách du lịch đến Võ Nhai .................................................... 66

Bảng 3.13. Đo mức độ hài lòng của khách du lịch ............................................. 67

Bảng 3.14. Lao động trong ngành du lịch........................................................... 70

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1. Mô hình du lịch sinh thái .................................................................... 11

Hình 1.2: Bản đồ hành chính huyện Võ Nhai..................................................... 13

Hình 3.1: Biểu đồ diễn biến nhiệt độ trung bình tháng và năm tại trạm Khí tượng

thủy văn Thái Nguyên (giai đoạn 2015 - 2019).................................................. 34

Hình 3.2: Biểu đồ diễn biến lượng mưa trong các tháng và tổng lượng mưa trong

các năm tại trạm Khí tượng thủy văn Thái Nguyên (giai đoạn 2015 - 2019)..... 35

Hình 3.3: Biểu đồ diễn biến độ ẩm không khí trung bình các tháng trong năm tại

trạm Khí tượng thủy văn Thái Nguyên (giai đoạn 2015 - 2019)........................ 36

Hình 3.4: Tiềm năng phát triển du lịch Võ Nhai ................................................ 56

Hình 3.5: Mức độ khai thác TNDL ở Võ Nhai................................................... 56

Hình 3.6: Một số khó khăn chủ yếu khai thác TNDL cho phát triển DLST....... 57

Hình 3.7: Lựa chọn kênh thông tin cho quảng bá du lịch ở Võ Nhai................. 58

Hình 3.8: Đề xuất hướng khai thác hiệu quả TNDL cho DLST......................... 59