Nghiên cứu phân lập hợp chất từ ethyl acetat cây ngải cứu và tác dụng ức chế TNF-alfa định hướng điều trị bệnh viêm khớp : Khóa luận tốt nghiệp Khoa Công nghệ Hóa học - Chuyên ngành: Hóa hữu cơ

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM

KHOA CÔNG NGHỆ HÓA HỌC

----- -----

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU PHÂN LẬP HỢP CHẤT TỪ

ETHYL ACETAT CÂY NGẢI CỨU VÀ TÁC

DỤNG ỨC CHẾ TNF-ALFA ĐỊNH HƯỚNG

ĐIỀU TRỊ BỆNH VIÊM KHỚP

Giảng viên hướng dẫn: PGS.TS.TRẦN NGUYỄN MINH ÂN

PGS.TS.LÊ TIẾN DŨNG

Sinh viên thực hiện : HỒ THỊ LAN

Lớp: DHHC14B

MSSV:18085361

Khóa:2018-2022

Tp.Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2022

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP HCM

KHOA CÔNG NGHỆ HÓA HỌC

----- -----

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU PHÂN LẬP HỢP CHẤT TỪ

ETHYL ACETAT CÂY NGẢI CỨU VÀ TÁC

DỤNG ỨC CHẾ TNF-ALFA ĐỊNH HƯỚNG

ĐIỀU TRỊ BỆNH VIÊM KHỚP

Giảng viên hướng dẫn: PGS.TS.TRẦN NGUYỄN MINH ÂN

PGS.TS.LÊ TIẾN DŨNG

Sinh viên thực hiện :HỒ THỊ LAN

Lớp:DHHC14B

MSSV:18085361

Khóa:2018-2022

Tp.Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2022

i

NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP

Họ và tên sinh viên: HỒ THỊ LAN

MSSV: 18085361

Chuyên ngành: Công nghệ Hóa học

Lớp: DHHC14B

1. Tên đề tài đồ án tốt nghiệp: Nghiên cứu phân lập hợp chất từ ethyl acetat cây ngải

cứu và tác dụng ức chế TNF-alfa định hướng điều trị bệnh viêm khớp.

2. Nhiệm vụ:

- Tìm hiểu về cây ngải cứu, bệnh viêm khớp.

- Tìm hiểu về quá trình tách chiết các hợp chất ,các kỹ thuật sắc ký (SKC, SKLM,

SK gel, nhựa trao đổi ion) để phân lập chất tinh khiết.

- Đánh giá hoạt tính sinh học kháng viêm trên mô hình tế bào gây viêm, và đại

lượng theo dõi ở dây là TNF-alfa.

- Tìm hiểu các kỹ thuật phổ để xác định cấu trúc NMR,MS.

- Tìm hiểu về phương pháp molecular docking model và pharmacokinetic.

3. Ngày giao nhiệm vụ đồ án tốt nghiệp: 9/2021

4. Ngày hoàn thành đồ án tốt nghiệp: 7/2022.

5. Giảng viên hướng dẫn: PGS.TS. TRẦN NGUYỄN MINH ÂN

PGS.TS. LÊ TIẾN DŨNG

Tp. Hồ Chí Minh, ngày… tháng… năm 2022

Chủ nhiệm bộ môn

chuyên ngành

Giáo viên hướng dẫn

TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHIỆP TP.HCM

KHOA CÔNG NGHỆ HÓA HỌC

----- // -----

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do - Hạnh phúc

----- // -----

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong cuộc sống chúng ta đã trải qua muôn vàng những khó khăn trở ngại: vấp ngã có ,thành

công có,thất bại có… Và trên thực tế không có sự thành công nào là không gắn liền với

những sự hỗ trợ, giúp đỡ dù ít hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của người khác. Trong

suốt thời gian từ khi bắt đầu học tập tại trường đến nay, em đã nhận được rất nhiều sự quan

tâm, giúp đỡ của quý thầy cô, gia đình và bạn bè. Với lòng biết ơn sâu sắc nhất, em xin gửi

đến quý thầy cô ở Khoa Công nghệ Hóa học – Trường Đại học Công nghiệp Thành Phố Hồ

Chí Minh đã cùng với tri thức và tâm huyết của mình để truyền đạt vốn kiến thức quý báu

cho em trong suốt thời gian học tập tại trường. Và đặc biệt, trong học kỳ này nếu không có

những lời hướng dẫn, dạy bảo của các thầy cô thì em nghĩ bài khóa luận này của em rất khó

có thể hoàn thiện được.

Qua đây em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy PGS.TS.TRẦN NGUYỄN MINH

ÂN, PGS.TS.LÊ TIẾN DŨNG đã tận tâm chỉ dạy và hướng dẫn cũng như hỗ trợ cho em

rất nhiều trong thời gian làm đồ án. Những kiến thức, những kinh nghiệm quý báu mà thầy

truyền đạt đã giúp đỡ em rất nhiều trong quá trình tiến hành thực nghiệm đồ án và cũng như

trong công việc sau này. Giúp bản thân em có thể thích nghi và một phần nào đó đỡ bỡ ngỡ

hơn với công việc trong tương lai.

Trong quá trình thực hiện đồ án, cũng như là trong quá trình làm bài báo cáo khóa luận, khó

tránh khỏi sai sót, rất mong các thầy (cô) bỏ qua. Đồng thời do trình độ lý luận cũng như

kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên bài báo cáo không thể tránh khỏi những thiếu sót,

em rất mong nhận được ý kiến đóng góp thầy (cô) để em học hỏi thêm được nhiều kinh

nghiệm hơn và có thể hoàn thành một cách tốt nhất bài luận của mình.

Em xin chân thành cảm ơn!Và kính chúc quý thầy (cô) sức khỏe và bình an!

TP. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2022

Sinh viên thực hiện

(Ghi họ và tên)

iii

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

Phần đánh giá: (thang điểm 10)

 Thái độ thực hiện:

 Nội dung thực hiện:

 Kỹ năng trình bày:

 Tổng hợp kết quả:

Điểm bằng số: ................................ Điểm bằng chữ: ....................................................

Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng 09 năm 2022

Giáo viên hướng dẫn

iv

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢNBIỆN

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

Phần đánh giá:

 Ý thức thực hiện:

 Nội dung thực hiện:

 Hình thức trình bày:

 Tổng hợp kết quả:

Điểm bằng số: ............................... Điểm bằng chữ: .....................................................

Tp. Hồ Chí Minh, ngày….tháng….năm 2022

Giáo viên phản biện

v

MỤC LỤC

CHƯƠNG I : TỔNG QUAN ..............................................................................................1

I. Tổng quan về cây ngải cứu.........................................................................................1

1. Đặc tính sinh thái...................................................................................................1

1.1. Về tên gọi ...........................................................................................................1

1.2. Về phân loại khoa học........................................................................................1

2. Đặc điểm thực vật học ...........................................................................................1

3. Nguồn gốc ...............................................................................................................2

4. Công dụng của cây ngải cứu.................................................................................2

4.1. Trong y học dân gian........................................................................................2

4.2. Dược tính của ngải cứu ......................................................................................3

4.3. Một số chế phẩm có chiết xuất từ ngải cứu........................................................3

4.4. Một số món ăn được chế biến từ lá ngải cứu .....................................................4

5. Về thành phần hóa học và thành phần dinh dưỡng ...........................................5

5.1. Về thành phần hóa học .......................................................................................5

5.2. Về thành phần dinh dưỡng trong cây ngải cứu ..................................................6

II. Tổng quan về viêm xương khớp...............................................................................6

1. Định nghĩa viêm khớp ...........................................................................................6

1.1. Nguyên nhân gây bệnh:......................................................................................7

1.2. Triệu chứng bệnh Viêm khớp.............................................................................7

1.3. Đối tượng nguy cơ bệnh Viêm khớp..................................................................7

2. Viêm khớp dạng thấp ............................................................................................7

2.1. Điều trị................................................................................................................8

3. Các phương pháp đánh giá hoạt tính kháng viêm..............................................9

III. Tổng quan về quá trình tách chiết các hợp chất...................................................9

1. Lịch sử hình thành và khái niệm quá trình tách chiết.......................................9

2. Ưu và nhược điểm của quá trình tách chiết......................................................10

2.1. Các phương pháp tách chiết .............................................................................10

2.1.1. Phương pháp chiết lỏng – rắn....................................................................10

2.1.2. Phương pháp chiết lỏng – lỏng..................................................................12

IV. Tổng quan về các phương pháp sắc ký để phân lập hợp chất tinh khiết..........12

vi

1. Sắc ký lớp mỏng...................................................................................................12

2. Sắc ký cột..............................................................................................................13

3. Sắc ký Gel .............................................................................................................14

4. Sắc ký trao đổi ion ...............................................................................................14

V. Tổng quan về phương pháp Docking phân tử ......................................................14

CHƯƠNG II : THỰC NGHIỆM .....................................................................................16

I. Thực nghiệm..............................................................................................................16

1. Đối tượng nguyên cứu .........................................................................................16

2. Hóa chất, dụng cụ và thiết bị ..............................................................................16

2.1. Hóa chất, thiết bị ..............................................................................................16

2.2. Dụng cụ ............................................................................................................17

3. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................18

4. Nội dung nghiên cứu............................................................................................18

5. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................18

5.1. Phương pháp điều chế các loại cao chiết và phân lập các chất từ cây ngải cứu

.................................................................................................................................18

6. Quy trình điều chế các loại cao chiết .................................................................19

6.1. Thuyết minh quy trình......................................................................................21

7. Phương pháp đánh giá hoạt tính kháng viêm...................................................24

7.1. Thử độc tính của cao chiết và các chất phân lập từ ngải cứu trên tế bào Raw

264.7........................................................................................................................24

7.2. Thử hoạt tính kháng viêm ................................................................................26

7.2.1. Thử hoạt tính kháng viêm bằng phương pháp ức chế sản sinh NO ..........26

7.2.2. Thử hoạt tính kháng viêm bằng phương pháp xác định cytokine TNF-α .26

8. Phương pháp docking phân tử trên phần mềm Autodock ..............................27

9. Phương pháp xác định dược động học pharmacokinetic (hay còn gọi là

ADMET)...................................................................................................................29

CHƯƠNG III : KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN...................................................................30

I. Kết quả.......................................................................................................................30

1. Kết quả điều chế các loại cao chiết và phân lập các chất từ cây ngải cứu......30

2. Kết quả đánh giá hoạt tính kháng viêm.............................................................31

2.1. Thử độc tính của cao chiết và các chất phân lập từ ngải cứu trên tế bào Raw

264.7........................................................................................................................31