Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học, sức sản suất và chất lượng thịt của đàn lợn đen nuôi tại huyện Trạm Tấu - tỉnh Yên Bái

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

--------------------------------

DƢƠNG THỊ THU HOÀI

“NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC, SỨC SẢN

XUẤT VÀ CHẤT LƢỢNG THỊT CỦA ĐÀN LỢN ĐEN NUÔI

TẠI HUYỆN TRẠM TẤU - TỈNH YÊN BÁI”

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Thái Nguyên, 2010

2

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

---------------------------------

DƢƠNG THỊ THU HOÀI

“NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC, SỨC SẢN

XUẤT VÀ CHẤT LƢỢNG THỊT CỦA ĐÀN LỢN ĐEN NUÔI TẠI

HUYỆN TRẠM TẤU - TỈNH YÊN BÁI”

Chuyên ngành : Chăn nuôi động vật

Mã số : 60.62.40

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:

1. TS. Nguyễn Thị Liên

2. GS.TS. Nguyễn Quang Tuyên

Thái Nguyên, 2010

3

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.

Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa

từng được sử dụng để bảo vệ một học vị nào khác.

Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã đợc cảm ơn và các

thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.

Tác giả

Dƣơng Thị Thu Hoài

4

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

Lời cảm ơn

Sau thời gian 3 năm học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học,

tôi đã nhận được sự giúp đỡ, hướng dẫn tận tình của thầy giáo, cô giáo hướng

dẫn, các tổ chức và cá nhân nơi thực hiện đề tài. Nhân dịp hoàn thành bản

luận văn, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới:

Cô giáo TS. Nguyễn Thị Liên, thầy giáo GS.TS. Nguyễn Quang

Tuyên là người hướng dẫn khoa học đã tận tình giúp đỡ chỉ bảo tôi trong suốt

quá trình thực hiện và hoàn thành bản luận văn.

Khoa Sau Đại học, Khoa chăn nuôi thú y, Khoa Khuyến nông và Phát

triển nông thôn đã tạo điều kiện tốt nhất để tôi học tập và thực hiện đề tài

nghiên cứu.

Phòng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Trạm Thú y, cán bộ các xã

và bà con nhân dân trong huyện Trạm Tấu đã giúp đỡ tôi trong quá trình triển

khai đề tài.

Nhân dịp này tôi cũng xin đợc bày tỏ lòng biết ơn chân thành đối với

gia đình, bạn bè đồng nghiệp đã tạo điều kiện, động viên khuyến khích tôi

trong quá trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành bản luận văn này.

Xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 6 năm 2010

Tác giả

Dƣơng Thị Thu Hoài

5

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

6

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

MỤC LỤC

Trang

Trang phụ bìa

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Mục lục

Danh mục các ký hiệu và chữ viết tắt

Danh mục các bảng biểu, biểu đồ, đồ thị và phụ lục

PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................... 1

1. Đặt vấn đề ............................................................................................. 1

2. Mục tiêu của đề tài................................................................................ 3

3. Ý nghĩa khoa học của đề tài ..................................................................4

PHẦN NỘI DUNG.................................................................................... 5

CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU.................................................... 5

1.1. Cơ sở khoa học của đề tài...................................................................5

1.1.1. Nguồn gốc và sự thuần hóa giống lợn................................................. 5

1.1.2. Đặc điểm sinh học loài lợn.................................................................6

1.1.3. Ngoại hình thể chất của lợn.............................................................. 11

1.1.4. Đặc điểm sinh trưởng và phát triển của lợn .......................................15

1.1.5. Đặc điểm sinh lý sinh dục và khả năng sản xuất của lợn nái ..............22

1.1.6. Cơ sở khoa học nghiên cứu một số chỉ tiêu sinh lý của máu...............29

1.2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nƣớc ......................................32

1.2.1. Tình hình nghiên cứuchăn nuôi lợn trên thế giới ............................... 32

1.2.2. Tình hình nghiên cứu trong nước......................................................33

1.2.3. Một số giống lợn nội Việt Nam........................................................34

CHƢƠNG 2. ĐỐI TƢỢNG -NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN

CỨU........................................................................................................42

2.1. Đối tƣợng nghiên cứu .......................................................................42

2.2. Địa điểm - thời gian tiến hành.......................................................... 42

2.3. Nội dung nghiên cứu.........................................................................42

2.3.1. Điều tra tình hình chăn nuôi lợn Đen trên địa bàn huyện Trạm Tấu ...........42

2.3.2. Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học của lợn Đen nuôi trên địa bàn

huyện Trạm Tấu........................................................................................42

2.3.3. Nghiên cứu khả năng sinh trưởng qua các tháng tuổi của lợn thịt.......42

7

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

2.3.4. Nghiên cứu khả năng sinh sản .......................................................... 42

2.3.5. Phân tích các chỉ tiêu sinh lý - sinh hóa của máu ............................... 43

2.3.6. Xác định các chỉ tiêu mổ khảo sát.....................................................43

2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu..................................................................43

2.4.1. Phương pháp điều tra .......................................................................43

2.4.2. Phương pháp đánh giá, giám định ngoại hình thể chất của lợn ...........44

2.4.3. Phương pháp xác định sức sản xuất của vật nuôi............................... 44

2.4.4. Phương pháp phân tích thành phần hoá học mẫu thịt nạc: ..................47

2.4.5. Phương pháp phân tích các chỉ tiêu sinh lý - sinh hoá máu ................48

2.5. Phƣơng pháp xử lý số liệu ................................................................ 48

CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN............................................50

3.1. Kết quả điều tra về số lƣợng, cơ cấu đàn lợn và phƣơng thức chăn

nuôi .........................................................................................................50

3.1.1. Số lượng và cơ cấu đàn lợn của huyện Trạm Tấu qua 3 năm

(2006 - 2008)............................................................................................ 50

3.1.2. Cơ cấu đàn lợn nuôi trong một số xã điều tra ....................................55

3.1.3. Kết quả điều tra quy mô đàn và phương thức chăn nuôi lợn Đen địa phương 59

3.2. Kết quả đánh giá một số đặc tính sinh học .......................................62

3.2.1. Kết quả đánh giá mức độ cảm nhiễm bệnh tật của lợn Đen ................62

3.2.2. Kết quả điều tra về màu sắc lông - da ...............................................63

3.3. Kết quả điều tra về sức sản xuất.......................................................66

3.3.1. Kết quả điều tra về các chỉ tiêu khối lượng .......................................66

3.3.2. Kết quả nghiên cứu về đặc điểm sinh sản của lợn Đen.......................73

3.4. Kết quả mổ khảo sát - đánh giá phẩm chất thân thịt .......................87

3.5. Kết quả phân tích thành phần hóa học thịt lợn Đen......................... 91

3.6. Các chỉ tiêu sinh lý - sinh hoá của máu.............................................92

3.6.1. Kết quả phân tích các chỉ tiêu sinh lý máu ........................................92

3.6.2. Kết quả phân tích các chỉ tiêu sinh hoá huyết thanh ........................... 94

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ......................................................................95

1. Kết luận............................................................................................... 95

2. Đề nghị ................................................................................................ 96

TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................97

Bảng phụ lục ......................................................................................... 101

Một số hình ảnh minh họa cho đề tài.................................................... 103

8

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

9

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ đƣợc viết tắt

Cao vây

Cộng sự

Cộng tác viên

Chiều dài

Dài thân

Đơn vị tính

Đại Bạch Ỉ

Follicte Stimulating Hormone

Gam

Gam %

Gam/lít

Hemolglobin

Khối lượng

Kilôgam

Lutein Hormone

Móng Cái

Nhiễm sắc thể

Nhà xuất bản Nông nghiệp

Nhà xuất bản giáo dục

Protein

Sơ sinh

Somato Tropin Hormone

Thức ăn

Trung bình

Viện Chăn nuôi

Chữ viết tắt

CV

CS

CTV

C.dài

DT

ĐVT

ĐBI

FSH

g

g%

g/l

Hb

KL

Kg

LH

MC

NST

NXBNN

NXBGD

Pr

SS

STH

TA

TB

VCN

10

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

Vòng ống VO

11

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http//: www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang

Bảng 3.1. Số lượng và cơ cấu đàn lợn qua 3 năm (2006 - 2008)……………52

Bảng 3.2. Cơ cấu đàn lợn nuôi tại vùng điều tra .........................................55

Bảng 3.3. Cơ cấu đàn lợn Đen tại một số xã điều tra năm 2008 ...................57

Bảng 3.4. Tình hình chăn nuôi lợn Đen và quy mô trong các hộ..................59

Bảng 3.5. Phương thức chăn nuôi .............................................................. 60

Bảng 3.6. Mức độ cảm nhiễm bệnh tật của lợn Đen ....................................62

Bảng 3.7. Màu sắc lông - da của đàn lợn Đen.............................................64

Bảng 3.8. Sinh trưởng tích lũy của lợn Đen qua các tháng tuổi....................68

Bảng 3.9. Sinh trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn Đen qua

các tháng tuổi ........................................................................................... 70

Bảng 3.10. Sinh lý sinh dục của lợn nái Đen hậu bị ....................................75

Bảng 3.11. Kết quả xếp cấp ngoại hình lợn nái Đen kiểm định....................77

Bảng 3.12. Khối lượng, kích thước các chiều đo của lợn nái Đen sinh sản...79

Bảng 3.13. Khả năng sản xuất của lợn nái Đen cơ bản................................ 83

Bảng 3.14. Khả năng sản xuất của lợn Đen nuôi tại một số địa điểm ...........86

Bảng 3.15. Tỷ lệ phần thân thịt có giá trị....................................................89

Bảng 3.16. Thành phần hoá học của thịt lợn Đen địa phương......................91

Bảng 3.17. Một số chỉ tiêu sinh lý máu lợn Đen .........................................92

Bảng 3.18. Các chỉ tiêu sinh hoá huyết thanh .............................................94