Nghiên Cứu Một Số Đặc Điểm Của Đất Nơi Hoàng Liên Gai Berberis Julianae C K Schneid Phân Bố Và Đánh Giá Nhu Cầu Ánh Sáng Của Loài Tại Khu Bảo Tồn Thiên Nhiên Bát Xát Lào Cai

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHỆP

KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ MÔI TRƯỜNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐẤT NƠI HOÀNG

LIÊN GAI (Berberis julianae C.K.Schneid) PHÂN BỐ VÀ ĐÁNH

GIÁ NHU CẦU ÁNH SÁNG CỦA LOÀI TẠI KHU BẢO TỒN

THIÊN NHÊN BÁT XÁT- LÀO CAI

NGÀNH : QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG

MÃ SỐ : 7620211

Giáo viên hướng dẫn : ThS. Phạm Thanh Hà

Sinh viên thực hiện : Giàng A Vình

Mã sinh viên : 1653020059

Lớp : K61b – QLTNR

Khóa học : 2016 – 2020

Hà Nội, 2020

i

LỜI CẢM ƠN

Sau một thời gian được học tập, tiếp thu kiến thức chuyên môn theo

chương trình đào tạo Đại học chính quy chuyên ngành Quản lý tài nguyên

rừng của đại học Lâm Nghiệp, đến nay khóa học đã kết thúc.

Được sự cho phép của Ban Giám hiệu Trường Đại học Lâm nghiệp, em

đã thực hiện đề tài: “Nghiên cứu một số đặc điểm của đất nơi Hoàng liên

gai (Berberis julianae C.K.Schneid) phân bố và đánh giá nhu cầu ánh

sáng của loài tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Bát Xát, tỉnh Lào Cai” làm khóa

luận tốt nghiệp của mình.

Trong quá trình thực hiện đề tài, ngoài sự nỗ lực của bản thân, em luôn

nhận được sự hướng dẫn tận tình của thầy giáo hướng dẫn ThS. Phạm Thanh

Hà, sự hỗ trợ về kinh phí trong quá trình khảo sát thực địa và một số nội dung

phân tích trong phòng thí nghiệm của PGS.TS. Vũ Tiến Thịnh, sự giúp đỡ

nhiệt tình của cán bộ Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Bát xát trong quá

trình thu thập số liệu. Sự quan tâm, tạo điều kiện của Ban Chủ nhiệm Khoa

Quản lý Tài nguyên rừng và Môi trường, Ban Giám hiệu Nhà trường, cùng

các thầy cô giáo của Trường Đại học Lâm nghiệp trong suốt quá trình học tập

tại trường.

Sau một thời gian thực hiện nghiêm túc và khẩn trương, đến nay đề tài

khóa luận tốt nghiệp đã được hoàn thành, nhân đây em xin được bày tỏ lòng

biết ơn sâu sắc về sự giúp đỡ quý báu đó.

Do điều kiện và thời gian có hạn, trình độ hiểu biết còn nhiều hạn chế

nên khóa luận tốt nghiệp không tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy em rất

mong được sự đóng góp những ý kiến quý báu của thầy cô cùng bạn bè để

công trình được thiện hơn.

Sinh viên thực hiện

Giàng A Vình

ii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... i

MỤC LỤC ........................................................................................................ii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................ v

DANH MỤC CÁC MẪU BIỂU .................................................................... vi

DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................. vii

DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................... viii

TÓM TẮT LẠI KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ........................................... ix

ĐẶC VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1

Chương 1 TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ..................................... 3

1.1 Trên thế giới ............................................................................................ 3

1.1.1 Nghiên cứu về đặc điểm thổ nhưỡng................................................ 3

1.1.2 Nghiên cứu về nhu cầu ánh sáng đến sinh trưởng cây rừng ........... 4

1.1.3 Nghiên cứu về giải phẫu cây rừng................................................... 5

1.1.4 Một số nghiên cứu về họ Hoàng liên gai ........................................ 6

1.2 Ở trong nước .......................................................................................... 7

1.2.1 Một số nghiên cứu về đất ................................................................ 7

1.2.2 Nghiên cứu nhu cầu của ánh sáng đến sinh trưởng cây rừng........ 9

1.2.3 Nghiên cứu về giải phẫu cây rừng.................................................. 9

1.2.4 Tình hình nghiên cứu họ Hoàng liên gai (Berberidaceae ở Việt

Nam ......................................................................................................... 11

Chương 2 MỤC TIÊU, ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................... 13

2.1. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................. 13

2.1.1. Mục tiêu tổng quát ........................................................................ 13

2.1.2. Mục tiêu cụ thể .............................................................................. 13

2.2. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 13

2.3. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................. 13

2.4. Nội dung nghiên cứu............................................................................ 13

2.5. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 14

iii

2.5.1. Phương pháp kế thừa có chọn lọc................................................. 14

2.5.2. Phương pháp điều tra thực địa ..................................................... 14

2.5.2.1. Phương pháp xác định một số đặc điểm sinh cảnh nơi Hoàng

liên gai phân bố tự nhiên tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Bát Xát.......... 14

2.5.2.4. Phương pháp đề xuất giải pháp bảo tồn và phát triển Hoàng

liên gai cho khu vực nghiên cứu ......................................................... 22

Chương 3 ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ, XÃ HỘI TẠI KHU

VỰC ................................................................................................................ 23

3.1. Vị trí địa lý ........................................................................................... 23

3.2. Điều kiện tự nhiên ................................................................................ 23

3.2.1. Địa hình ......................................................................................... 23

3.2.2. Khí hậu .......................................................................................... 24

3.3. Tài nguyên ............................................................................................ 24

3.3.1. Thổ nhưỡng ................................................................................... 24

3.3.2. Sông ngòi....................................................................................... 25

3.3.3. Sinh vật.......................................................................................... 25

3.4. Giao thông ............................................................................................ 25

3.5. Điều kiện kinh tế xã hội ....................................................................... 26

3.5.1. Dân số ........................................................................................... 26

3.5.2. Kinh tế ........................................................................................... 26

3.5.3. Văn hóa ......................................................................................... 26

3.5.4. Du lịch........................................................................................... 26

Chương 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ......................... 28

4.1. Một số đặc điểm sinh cảnh nơi Hoàng liên gai phân bố tự nhiên tại

Khu Bảo tồn thiên nhiên Bát Xát ................................................................ 28

4.1.1. Đặc điểm sinh khí hậu khu vực điều tra ........................................... 28

4.1.2. Đặc điểm chung về đất và lớp thực bị khu vực nghiên cứu.............. 28

4.2. Một số tính chất vật lý và hóa học của đất tại nơi có Hoàng liên gai

phân bố của loài .......................................................................................... 31

4.2.1. Đánh giá tính chất vật lý đất khu vực Hoàng liên gai phân bố.... 34

4.2.2. Tính chất hóa học đất.................................................................... 36

4.3. Nhu cầu ánh sáng của Hoàng liên gai tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Bát Xát

..................................................................................................................... 39

iv

4.3.1. Kết quả phân tích hàm lượng diệp lục của lá Hoàng liên gai tại

khu vực nghiên cứu ................................................................................. 39

4.3.2 Ảnh hưởng của chế độ chiếu sáng tới sinh trưởng của Hoàng liên

gai trên mô hình trồng............................................................................. 41

4.4. Một số giải pháp đề xuất trong bảo tồn và phát triển Hoàng liên gai dựa

trên kết quả nghiên cứu ............................................................................... 44

KẾT LUẬN – TỒN TẠI VÀ KIẾN NGHỊ ................................................ 47

KẾT LUẬN ................................................................................................. 47

TỒN TẠI ..................................................................................................... 48

KIẾN NGHỊ ................................................................................................ 48

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 49

PHỤ LỤC ẢNH

v

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Diễn giải

KVNC Khu vực nghiên cứu

Hvn Chiều cao vút ngọn của cây Hoàng liên gai

Hvntb Chiều cao vút ngọn trung bình của cây Hoàng liên gai

Do Đường kính gốc của cây Hoàng liên gai

Dotb Đường kính gốc trung bình của cây Hoàng liên gai

PH H2O Độ chua pH của đất

KBTTN Khu bảo tồn thiên nhiên

ÔTC Ô tiêu chuẩn

FAO Tên viết tắt của Tổ chức Nông lương Liên Hiệp Quốc