Nghiên Cứu Hiện Trạng Cá Cóc Tam Đảo Paramesotriton Deloustali Bourret 1934 Ở 3 Xã Xã Ninh Lai Xã Thiện Kế Xã Hợp Hòa Vườn Quốc Gia Tam Đảo

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUẢN LÝTÀI NGUYÊN RỪNG & MÔI TRƢỜNG

-----  -----

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU HIỆN TRẠNG LOÀI CÁ CÓC TAM ĐẢO

(paramesotriton deloustali bourret, 1934)

TẠI VƢỜN QUỐC GIA TAM ĐẢO

NGÀNH: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG

MÃ NGÀNH: 7620211

Giáo viên hướng dẫn : Ths. Trần Văn Dũng

Sinh viên thực hiện : Điêu Văn Huynh

MSV : 1553020217

Lớp : 60A-QLTNR

Khóa học : 2015- 2019

Hà Nội, 2019

i

LỜI CẢM ƠN

Để đánh giá kết quả học tập và rèn luyện sau 4 năm học và bƣớc đầu làm

quen với công tác nghiên cứu, đƣợc sự đồng ý của trƣờng Đại học Lâm nghiệp,

Khoa Quản lý Tài nguyên rừng và Môi trƣờng, Bộ môn Động vật rừng, em thực

hiện đề tài :

“ Nghiên cứu hiện trạng Cá cóc tam đảo (Paramesotriton deloustali Bourret ,

1934) ở 3 xã Xã Ninh Lai, Xã Thiện Kế, Xã Hợp Hòa, Vƣờn Quốc gia Tam

Đảo ”. Khóa luận đƣợc thực hiện từ ngày 21/01/2019 đến ngày 11/5/ 2019.

Nhân dịp này, cho em đƣợc bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thầy Ths.

Trần Văn Dũng, ngƣời đã tận tình chỉ bảo, hƣớng dẫn trực tiếp em trong suốt

quá trình nghiên cứu, phân tích và tổng hợp số liệu để hoàn thành Khóa luận.

Cảm ơn Ban quản lý Vƣờn quốc gia Tam Đảo, Trạm Kiểm lâm xã Ninh Lai,

Thiện Kế, Hợp Hòa, ngƣời dân khu vực nghiên cứu đã giúp đỡ và tạo mọi điều

kiện thuận lợi cho em trong suốt thời gian thực hiện Khóa luận này.

Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhƣng do thời gian và năng lực còn hạn chế

nên Khóa luận không tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận đƣợc sự chỉ

bảo, góp ý và bổ sung của các thầy cô giáo và các bạn để Khóa luận đƣợc hoàn

thiện hơn.

Xin trân trọng cảm ơn !

Hà Nội, ngày 05/05/2019

Sinh viên thực hiện

Điêu Văn Huynh

ii

BẢN TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Khóa luận: “ Nghiên cứu hiện trạng Cá cóc tam đảo ( Paramesotriton

deloustali Bournet, 1934 ) ở khu vực Xã Ninh Lai, Xã Thiện Kế, Xã Hợp

Hòa, Vƣờn Quốc gia Tam Đảo ".

Giáo viên hƣớng dẫn: Th.S. Trần Văn Dũng

Sinh viên thực hiện: Điêu Văn Huynh

Lớp: 60A – QLTNR

1. Mục tiêu nghiên cứu

1.1. Mục tiêu chung

Góp phần bổ sung dữ liệu phục vụ công tác bảo tồn loài Cá cóc tam đảo ở

Việt Nam nói chung và VQG Tam Đảo nói riêng .

1.2. Mục tiêu cụ thể

- Xác định đƣợc tình trạng và phân bố của quần thể loài Cá cóc tam đảo

tại khu vực nghiên cứu.

- Đề xuất đƣợc các giải pháp quản lý và bảo tồn Cá cóc tam đảo ở khu

vực nghiên cứu.

2. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

- Đối tƣợng nghiên cứu: loài Cá cóc tam đảo (Paramesotriton deloustali)

- Phạm vi nghiên cứu: khu vực nằm trong ranh giới VQG Tam Đảo thuộc 3

xã Xã Hợp Hòa, Xã Thiện Kế, Xã Ninh Lai, Huyện Sơn Dƣơng, tỉnh Tuyên Quang.

3. Nội dung

- Xác định kích thƣớc quần thể loài Cá cóc tam đảo tại khu vực nghiên cứu.

- Nghiên cứu đặc điểm phân bố của loài Cá cóc tam đảo ở khu vực nghiên cứu.

- Các mối đe dọa đến loài Cá cóc tam đảo tại khu vực nghiên cứu.

- Đề xuất một số giải pháp quản lý và bảo tồn Cá cóc tam đảo ở Khu vực

nghiên cứu.

4. Phƣơng pháp nghiên cứu

* Phƣơng pháp kế thừa, chọn lọc tài liệu

* Phƣơng pháp phỏng vấn

iii

* Phƣơng pháp điều tra thực địa

- Căn cứ vào thông tin phỏng vấn và tham khảo tài liệu liên quan đến Cá

cóc tam đảo ở khu vực 3 xã, Xã Ninh Lai, Xã Thiện Kế, Xã Hợp Hòa Huyện

Sơn Dƣơng Tỉnh Tuyên Quang. Khóa luận đã xác định đƣợc 3 khu vực chính

phân bố loài Cá Cóc Tam Đảo là Xã Ninh Lai, Xã Thiện Kế và Xã Hợp Hòa

+ Khu vực 1: tổng chiều dài tuyến khoảng 5 km gồm các suối ( Suối cái,

Suối lũng hội );

+ Khu vực 2: tổng chiều dài khoảng 4 km gồm các suối ( suối tánh máng

mùn, suối cái, suối nhỏ );

+ Khu vực 3: tổng chiều dài tuyên khoảng 7 km gồm các suối (suối Miếu,

suối Đát Đền ).

5. Kết quả đạt đƣợc

* Phân bố của Cá cóc tam đảo ở khu vực nghiên cứu

Qua bảng 4.2 cho thấy Cá cóc tam đảo chỉ còn phân bố và quan sát đƣợc

ở tuyến suối lũng hội, suối miếu, suối đát đền với số cá thể điều tra quan sát

đƣợc 20 cá thể. Trong đó, ở suối đắt đền quan sát đƣợc nhiều nhất 11 cá thể,

chiếm 55%, suối miếu có 6 cá thể chiếm 30%, suối lũng hội quan sát đƣợc 3 cá

thể chiếm 15%, suối tánh máng mùn không phát hiện cá thể nào.

Mật độ quần thể trên các tuyến điều tra

Tuyến Khu vực

Tổng số cá

thể trên

tuyến ( B: cá

thể)

Diện tích

trên tuyến

(St: km²)

mật độ quần

thể

( D: cá

thể/km²)

Tuyến 1 Ninh Lai – Sơn Dƣơng 3 0,29 10,34

Tuyến 2 Thiện Kế – Sơn Dƣơng 0 0,22 0,00

Tuyến 3 Hợp Hòa– Sơn Dƣơng 6 0,36 16,67

Tuyến 4 Hợp Hòa– Sơn Dƣơng 7 0,17 41,18

tuyến 5 Hợp Hòa– Sơn Dƣơng 4 0,21 19,05

iv

*Các mỗi đe dọa đến loài Cá cóc tam đảo

Qua phỏng vấn ngƣời dân và cán bộ Kiểm lâm trên địa bàn, Kết quả điều

tra cho thấy Cá cóc tam đảo ở khu vực nghiên cứu đang ở tình trạng bị đe dọa

nghiêm trọng giảm về số lƣợng và chất lƣợng, mật độ và trữ lƣợng thu hẹp nơi

phân bố và vùng sống. Nguyên nhân chính Cá cóc bị suy giảm chủ yếu là do

ngƣời dân đánh bắt bán cho khách du lịch về nuôi làm cảnh hoặc ngâm rƣợu làm

thuốc…, thƣờng xuyên bị ngƣời dân đi kích điện làm cho số lƣợng, mật độ Cá

cóc tam đảo bị giảm nghiêm trọng.

* Đề xuất các giải pháp quản lý và bảo tồn loài Cả cóc tam đảo ở khu

vực nghiên cứu

Giải pháp chung:

- Giải pháp về quản lý.

- Giải pháp kinh tế .

- Giải pháp về luật pháp .

- Giải pháp về tuyên truyền, nâng cao nhận thức.

- Làm biển báo bảo vệ cá cóc và các loài động vật hoang dã khác:

- Bảo vệ nguồn nƣớc.

Giải pháp cụ thể:

- Tuyến 2: Khu vực này, gần khu sinh hoạt của ngƣời dân nên hạn chế

các tác động đến sinh cảnh của loài nhƣ: các hoạt động lấy măng, lấy củi, dẫn

ống nƣớc, nơi thả trâu, dê của ngƣời dân địa phƣơng, thu gom rác thải quanh

khu vực. Ô nhiễm do rác thải đã trực tiếp tác động đến các loài động vật ở suối

và ven suối, đặc biệt là các loài ếch nhái và Cá cóc tam đảo. Do vậy, để nâng

cao ý thức của ngƣời dân địa phƣơng cần có chƣơng trình thu gom rác và

thƣờng xuyên để vừa đảm bảo vệ môi trƣờng.

- Tuyến 1,3,4,5: Cần bảo vệ tốt môi trƣờng sống, sinh cảnh, bảo vệ nguồn

nƣớc. Để giải quyết đƣợc vấn đề này cần có sự hợp tác chặt chẽ của các bên:

UBND thị trấn, Hạt KL Tam Đảo, trạm Kiểm lâm 3 xã điều tra, VQG và các chủ

đầu tƣ đang xây dựng. UBND thị trấn thảo luận với các bên có liên quan (VQG,

v

Chi cục Kiểm lâm Vĩnh Phúc, các chủ đầu tƣ xây dựng) để quy hoạch cụ thể

khu vực khai thác nƣớc sinh hoạt và nơi đƣợc phép đổ phế thải xây dựng nhằm

giảm thiểu các tác đồn đến cảnh quan môi trƣờng của khu vực này càng sớm

càng tốt.

Trong các giải pháp đƣợc nêu trên giải pháp quản lý là giải pháp quan

trọng nhất vì công tác quản lý đƣợc tốt thì tình trạng, mật độ, quần thể và trữ

lƣợng Cá cóc tam đảo đƣợc bảo tồn.

Hàng năm cần có các chƣơng trình điều tra, đánh giá, giám sát để biết

đƣợc xu hƣớng biến đổi của quần thể và lập kế hoạch quản lý bảo tồn.