Nghiên cứu đề xuất giải pháp sản xuất sạch hơn cho ngành chế biến thủy hải sản (Nghiên cứu điển hình cho nhà máy chế biến surimi Thịnh An tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu :Luận văn thạc sĩ - Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN NGỌC THẠCH

NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SẢN

XUẤT SẠCH HƠN CHO NGÀNH CHẾ BIẾN

THỦY HẢI SẢN (NGHIÊN CỨU ĐIỂN HÌNH

CHO NHÀ MÁY CHẾ BIẾN SURIMI THỊNH AN

TẠI TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU)

Chuyên ngành: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Mã số: 60.85.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN NGỌC THẠCH

NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SẢN

XUẤT SẠCH HƠN CHO NGÀNH CHẾ BIẾN

THỦY HẢI SẢN (NGHIÊN CỨU ĐIỂN HÌNH

CHO NHÀ MÁY CHẾ BIẾN SURIMI THỊNH AN

TẠI TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU)

Chuyên ngành: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Mã số: 60.85.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018

Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh.

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Lan Hương ................................................

Người phản biện 1: ...................................................................................................

Người phản biện 2: ...................................................................................................

Luận văn thạc sĩ được bảo vệ tại Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn thạc sĩ Trường

Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh ngày . . . . . tháng . . . . năm . . . . .

Thành phần Hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ gồm:

1. . ............................................................................ – Chủ tịch Hội đồng

2. . ............................................................................ – Phản biện 1

3. . ............................................................................ – Phản biện 2

4. ............................................................................. – Ủy viên

5. . ............................................................................ – Thư ký

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG VIỆN TRƯỞNG

Viện KHCN & QL MÔI TRƯỜNG

NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ

Họ tên học viên: Nguyễn Ngọc Thạch MSHV: 14000221

Ngày, tháng, năm sinh: 27/10/1983 Nơi sinh: Tp HCM

Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường Mã chuyên ngành: 60.85.01.01

I. TÊN ĐỀ TÀI:

Nghiên cứu đề xuất giải pháp sản xuất sạch hơn cho ngành chế biến thủy hải sản

(nghiên cứu điển hình cho nhà máy chế biến Surimi Thịnh An tại tỉnh Bà Rịa –

Vũng Tàu).

NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG:

Nhiệm vụ: Nghiên cứu đề xuất giải pháp sản xuất sạch hơn cho nhà máy chế biến

Surimi Thịnh An tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Nội dung bao gồm:

- Đánh giá hiệu quả kinh tế thu được hàng năm từ tiết kiệm nhiên liệu và chi phí sản

xuất cho nhà máy khi áp dụng các giải pháp SXSH.

- Giảm thiểu chi phí năng lượng, nguyên nhiên liệu, giảm chất thải,...

- Đề xuất và lựa chọn các giải pháp SXSH cho nhà máy.

II. NGÀY GIAO NHIỆM VỤ: Theo quyết định số 3523/QĐ – ĐHCN ngày 29

tháng 12 năm 2017

III. NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ: 29/06/2018

IV. NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Nguyễn Lan Hương

Tp. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2018

NGƯỜI HƯỚNG DẪN

TS. Nguyễn Lan Hương

CHỦ NHIỆM BỘ MÔN ĐÀO TẠO

VIỆN TRƯỞNG

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

i

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành đề tài luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành nhất đến:

TS. Nguyễn Lan Hương (Giảng viên Trường đại học Công nghiệp Thực phẩm Tp.

Hồ Chí Minh) đã dành rất nhiều thời gian bất kể lúc nào và tâm huyết để hướng dẫn

nghiên cứu, giúp tôi hoàn thành tốt luận văn tốt nghiệp.

Quý Thầy Cô trường Đại học Công nghiệp Tp.Hồ Chí Minh đã tận tình giảng dạy

và truyền đạt những kiến thức quý báu cho tôi trong suốt thời gian học tập ở trường

và thực hiện đề tài luận văn.

Quý anh, chị đang công tác thuộc nhóm sản xuất sạch hơn khảo sát nhà máy chế

biến Surimi Thịnh An đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt các kỹ năng thực tế cần

thiết trong lúc tôi thực hiện đề tài.

Sự động viên, quan tâm, lo lắng từ gia đình và bạn bè.

Đề tài dù đã được hoàn thành, nhưng do kiến thức tôi còn nhiều hạn chế nên bài viết

khó tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được sự thông cảm và góp ý chân

thành từ phía thầy cô, bác, chú, anh, chị để bài viết được hoàn thiện hơn.

Sau cùng, xin kính chúc Quý thầy cô, Quý bác, chú, anh, chị dồi dào sức khỏe.

Trân trọng cảm ơn!

Tp.Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2018

Học viên thực hiện

Nguyễn Ngọc Thạch

ii

TÓM TẮT ĐỀ TÀI

Chế biến thủy sản và sản xuất surimi là những ngành công nghiệp trọng điểm trong

kinh tế phát triển ở Vũng Tàu, Việt Nam. Ngành công nghiệp này phải sử dụng một

lượng điện và nước cho quá trình sản xuất. Nhà máy Thịnh An tại Tân Xã Hải, tỉnh

Vũng Tàu là một cơ sở nhỏ chủ yếu sản xuất surimi. Với công nghệ sản xuất đơn

giản, thiếu bảo trì thiết bị nên cơ sở phải đối mặt với những khó khăn trong việc

thúc đẩy hiệu quả sử dụng năng lượng và sử dụng tài nguyên, giảm chi phí sản xuất

và giảm thiểu tác động môi trường.

Phương pháp kiểm toán giảm thiểu chất thải được phát triển theo DESIRE (Trình

diễn trong các ngành công nghiệp nhỏ để giảm chất thải) do Hội đồng năng suất

quốc gia Ấn Độ vào năm 1993 và có 18 nhiệm vụ theo 6 bước. Dựa trên quy trình

DERIRE, trong nghiên cứu này, 13 cơ hội sản xuất sạch hơn cho Nhà máy Thịnh

An là kiểm tra. Bằng cách tính toán lợi ích kinh tế - môi trường, người ta ước tính

tiết kiệm điện 23 Kwh/TSP (Tấn sản phẩm), nước 4,9 m3

/TSP và đá 0,5 tấn/TP,

tương đương 4,5%; 19,6% và 20,8% tổng tiêu thụ điện, nước và băng, tương ứng và

giảm chi phí sản xuất khoảng 0,7%. Nó cũng góp phần giảm phát thải 28.689

kgCO2 và 140 tấn chất thải rắn mỗi năm. Các chi phí đầu tư cần từ 100.000 -

84.000.000 đồng và có thể tiết kiệm chi phí sản xuất khoảng 13.000.000 -

468.400.000 đồng/năm, với thời gian hoàn vốn từ vài ngày đến 2,4 năm. Các cơ hội

đổi mới khác cho sự thay đổi trong sản xuất quy trình được đề xuất để đánh giá

thêm tại cơ sở.

Từ khóa: Sản xuất sạch hơn, Giảm thiểu chất thải, Sản xuất Surimi.iv

iii

ABSTRACT

Seafood processing and surimi production are key industries in economic

development in Vung Tau province, Vietnam. The industries have to use a large

amount of electricity and water for the production process. Thinh An facility at Tan

Hai commune, Vung Tau province is a small facility mainly producing surimi. With

simple production technology, the lack of equipment maintenance and unskilled

workers, the facility has to face difficulties in promoting efficiency of energy and

resource use, reducing production costs and mitigating environmental impacts. A

waste minimization audit methodology was developed under DESIRE

(Demonstration in Small Industries for Reducing Waste) project by National

Productivity Council of India in 1993 and contains 18 tasks under 6 steps. Based on

the DERIRE procedure, in this study, 13 possible cleaner production opportunities

for Thinh An facility were examined. By calculating economic – environmental

benefits, it is estimated to save electricity of 23 Kwh/TP (Ton of Product), water of

4,9 m3

/TSP and ice of 0,5 tons /TSP, equivalent to 4,5 %; 19,6% and 20,8 % of total

electricity, water and ice consumption, respectively and reduce the production cost

of about 0,7 %. It also contributes to reduce the emission of 28.689 kgCO2 and 140

tons of solid waste per year. The investment cost requires from 100.000 –

84.000.000 VND and could save up production costs about 13.000.000 –

468.400.000 VND per year, with payback period from few days to 2,4 years. Other

innovate opportunities for the change in production process are suggested for

further assessment at the facility.

Key Words: Cleaner production, Waste Minimization, Surimi Production.