Nghiên cứu cơ sở khoa học để phát triển hệ thống phân phối kinh doanh LPG ở Việt Nam giai đoạn 2007-2015. Định hướng 2025

BỘ CÔNG THƯƠNG

VIỆN DẦU KHÍ VIỆT NAM

TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU KINH TẾ & QUẢN LÝ DẦU KHÍ

BÁO CÁO TỔNG KẾT ĐỀ TÀI CẤP BỘ

NGHIÊN CỨU CƠ SỞ KHOA HỌC ĐỂ PHÁT TRIỂN

HỆ THỐNG PHÂN PHỐI KINH DOANH LPG Ở VIỆT

NAM GIAI ĐOẠN 2007-2015, ĐỊNH HƯỚNG 2025

Chủ nhiệm đề tài: THS. NGUYỄN VŨ THẮNG

7407

12/6/2009

HÀ NỘI – 2009

BÁO CÁO TỔNG KẾT

NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP BỘ

NGHIÊN CỨU CƠ SỞ KHOA HỌC ĐỂ PHÁT TRIỂN

HỆ THỐNG PHÂN PHỐI KINH DOANH LPG Ở

VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2007-2015, ĐỊNH HƯỚNG 2025

Ngày tháng năm 2009

Chủ biên nhiệm vụ

Ths. Nguyễn Vũ Thắng

Ngày tháng năm 2009

Đơn vị thực hiện nhiệm vụ

Ngày tháng năm 2009

Chủ tịch hội đồng

xét duyệt nhiệm vụ

Ngày tháng năm 2009

Thủ trưởng cơ quan

Chủ trì thực hiện nhiệm vụ

HÀ NỘI, 5-2009

BỘ CÔNG THƯƠNG

VIỆN DẦU KHÍ VIỆT NAM

TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ DẦU KHÍ

---------

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

CƠ SỞ PHÁP LÝ THỰC HIỆN NHIỆM VỤ

1. Quyết định số 1999/QĐ-BCT ngày 3 tháng 12 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ

Công Thương về việc giao kế hoạch khoa học và công nghệ năm 2008 cho

Viện Dầu khí Việt Nam;

2. Hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ số 258.08.RD/HĐ￾KHCN ngày 31 tháng 3 năm 2008 giữa Bộ Công Thương và Viện Dầu khí

Việt Nam;

3. Quyết định số 486/QĐ-VDKVN ngày 5 tháng 4 năm 2008 của Viện trưởng

Viện Dầu khí Việt Nam về việc giao nhiệm vụ NCKH cấp Bộ năm 2008 cho

Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Quản lý Dầu khí,

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

NHỮNG NGƯỜI THAM GIA THỰC HIỆN

Nhiệm vụ: NGHIÊN CỨU CƠ SỞ KHOA HỌC ĐỂ PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG

PHÂN PHỐI KINH DOANH LPG Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2007-2015, ĐỊNH

HƯỚNG 2025

CHỦ BIÊN: Th.s Nguyễn Vũ Thắng

Trưởng phòng Phân tích - Dự báo Thị trường DK, VPI

ĐỒNG CHỦ BIÊN: CN. Nguyễn Thị Thanh Lê

Chuyên viên phòng Thẩm định Dự án, VPI.

THƯ KÝ: CN. Hà Thanh Hoa

Chuyên viên phòng Phân tích - Dự báo Thị trường DK, VPI.

TÁC GIẢ: 1: CN. Đoàn Tiến Quyết

TT Kinh tế & Quản lý DK, VPI

2: K.s. Nguyễn Thu Hà

TT Kinh tế & Quản lý DK, VPI

3: TS. Nguyễn Anh Tuấn

TT Kinh tế & Quản lý DK, VPI

4: Ths. Trần Thị Liên Phương

TT Kinh tế & Quản lý DK, VPI

5: CN. Trần Thu Trang

TT Kinh tế & Quản lý DK, VPI

CỐ VẤN KHOA HỌC:

1: TS. Bùi Văn Tú

Chuyên gia cao cấp, Cty Tư vấn Xây dựng DK Petrolimex

2: K.s Vũ Sơn Hải

Công ty Cổ phần Gas Petrolimex

3: CN. Đoàn Trúc Lâm

PV GAS NORTH

4: CN. Hoàng Đình Cường

Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công thương

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

MỞ ĐẦU

LPG là mặt hàng năng lượng thiết yếu cho đời sống kinh tế - xã hội của thế

giới nói chung và của Việt Nam nói riêng. Với sự thành công trong công cuộc đổi

mới đất nước của Đảng và Nhà nước, LPG là một trong những ngành hàng góp phần

đa dạng hóa các sản phẩm hàng hóa trên thị trường Việt nam, đáp ứng một phần nhu

cầu tiêu thụ năng lượng không ngừng tăng cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại

hóa đất nước. Không những thế, sự phát triển của thị trường LPG là một minh chứng

rõ nét cho thấy sự phát triển và tiến bộ vượt bậc về kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Thị trường LPG Việt Nam hình thành muộn hơn rất nhiều so với các nước

trong khu vực và trên thế giới nhưng có tốc độ phát triển rất nhanh, có giai đoạn

(1998-2005) đạt tới 30%/năm. Chỉ sau 20 năm, dung lượng thị trường từ 400 tấn ban

đầu đã tăng lên con số gần 1 triệu tấn năm 2008. LPG được cung cấp từ nguồn sản

xuất trong nước và thông qua hoạt động nhập khẩu. Hệ thống phân phối LPG bước

đầu đã thực hiện được chức năng đưa sản phẩm tới hộ tiêu dùng.

Tuy nhiên, hệ thống phân phối LPG có cơ sở hạ tầng còn nghèo nàn, lạc hậu,

công tác tổ chức, quản lý phân phối, kinh doanh còn lúng túng, thiếu kinh nghiệm,

cơ chế, chính sách chưa ổn định đã khiến cho thị trường LPG thời gian nảy sinh

nhiều bất cập. Cụ thể là trên thị trường còn diễn ra nhiều hiện tượng LPG lậu, LPG

giả, LPG nhái, gian lận thương mại về số lượng, chất lượng, xâm phạm thương hiệu,

chiếm dụng tài sản kinh doanh, vi phạm quy định an toàn cháy nổ, không có trách

nhiệm đối với người tiêu dùng, đầu cơ, nâng giá… Các cơ quan chức năng chưa

quan tâm, kiểm tra, giám sát chặt chẽ, còn xem nhẹ, đùn đẩy trách nhiệm khi có sự

cố xảy ra… Điều đó đã làm cho thị trường LPG không ổn định, các doanh nghiệp

cạnh tranh không lành mạnh, người tiêu dùng không được hưởng quyền lợi chính

đáng, vấn đề môi trường bị xem nhẹ.

Để hoàn thiện hệ thống phân phối kinh doanh nhằm đảm bảo quyền lợi cho

các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh và người tiêu dùng, vì mục đích bảo vệ môi

trường và phát triển kinh tế xã hội, tạo điều kiện thu hút các thành phần kinh tế trong

nước và nước ngoài tham gia vào thị trường LPG phù hợp với chủ trương, chính

sách của Đảng và Nhà nước, với tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, cần thiết phải

nghiên cứu lý luận kết hợp với tiến hành điều tra, khảo sát thực tế.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chính vì vậy, Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Quản lý Dầu khí, Viện Dầu

khí đã thực hiện đề tài khoa học cấp Bộ: “Nghiên cứu cơ sở khoa học để phát triển

hệ thống phân phối kinh doanh LPG ở Việt Nam giai đoạn 2007-2015, định hướng

đến 2025”. Mục tiêu của nhiệm vụ nhằm xây dựng cơ sở khoa học đề xuất định

hướng phát triển hệ thống phân phối và kinh doanh LPG ở Việt Nam giai đoạn

2007-2015, định hướng đến 2025.

Kết quả nghiên cứu được trình bày gồm 4 chương:

Chương 1: Lý luận chung về hệ thống phân phối kinh doanh LPG

Chương 2: Tổng quan về thị trường LPG Việt Nam

Chương 3: Hiện trạng hệ thống phân phối kinh doanh LPG tại Việt Nam và

kinh nghiệm nước ngoài.

Chương 4: Đề xuất phát triển hệ thống phân phối kinh doanh LPG đến 2025

Báo cáo sẽ là tài liệu tham khảo để các doanh nghiệp kinh doanh LPG sẽ lập

kế hoạch phát triển hệ thống phân phối kinh doanh LPG cho doanh nghiệp mình

theo cơ sở khoa học đã xây dựng; Chính phủ và các cơ quan quản lý Nhà nước lập

quy hoạch chi tiết cho hệ thống phân phối kinh doanh theo định hướng được đề xuất.

Trong quá trình thực hiện, đề tài đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo tận tình

của lãnh đạo Bộ Công thương, sự hợp tác, giúp đỡ và những ý kiến đóng góp của

các phòng, ban chức năng của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, các Tổng công ty

PVGAS, PV Gas North, PV Gas South, Petrolimex Gas và nhiều đơn vị kinh doanh

LPG trên cả nước. Đồng thời, đề tài cũng đã nhận được sự phối hợp của các phòng,

ban chức năng của Viện Dầu khí Việt Nam, Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Quản

lý Dầu khí và sự nỗ lực không ngừng của toàn thể các tác giả, cộng tác viên đề tài.

Ban chủ nhiệm đề tài xin chân thành cảm ơn và mong nhận được sự đóng góp xây

dựng của các chuyên gia để sản phẩm này được bổ sung, hoàn thiện hơn nữa.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

DANH MỤC BẢNG BIỂU

CHƯƠNG 1:

Hình 1.1: Cơ cấu tiêu thụ theo ngành nghề tại Việt Nam năm 2007 ...........................3

Biểu đồ 1.1: Cân đối cung cầu LPG giai đoạn 2000-2008 ..........................................4

Biểu đồ 1.2: Cân bằng cung cầu LPG giai đoạn 2008-2025 .......................................7

Bảng 1.1: Nhu cầu tiêu thụ LPG trong nước đến năm 2025........................................6

Bảng 1.2: Kế hoạch cung ứng LPG trong giai đoạn 2008-2025 (ngàn tấn).................7

Bảng 1.3: Giá LPG Việt Nam trong giai đoạn 2008 – 2025........................................10

Sơ đồ 1.1: cơ cấu tổ chức quản lý trong kinh doanh LPG...........................................11

CHƯƠNG 2:

Sơ đồ 2.1: Hệ thống phân phối trong hệ thống Marketing hỗn hợp ............................16

Sơ đồ 2.2: Sơ đồ hệ thống phân phối theo chiều dọc ..................................................19

Bảng 2.1: Đánh giá lựa chọn loại hình tổ chức kênh phân phối tối ưu theo

nhóm khách hàng tiêu thụ LPG .................................................................24

Bảng 2.2: Đánh giá lựa chọn phương pháp tổ chức kênh phân phối tối ưu theo

nhóm khách hàng tiêu thụ LPG .................................................................26

Bảng 2.3: Áp dụng xếp hạng các phương tiện vận chuyển cho vận chuyển LPG........30

Biểu đồ 2.1: Cơ cấu chi phí cơ sở hạ tầng trong hệ thống phân phối .........................21

Biểu đồ 2.2: Biểu đồ so sánh chi phí theo công suất và công nghệ kho chứa LPG......29

Biểu đồ 2.3: Biểu đồ so sánh chi phí theo công nghệ và công suất

tàu vận chuyển LPG................................................................................31

CHƯƠNG 3:

Hình 3.1: Sơ đồ hệ thống phân phối kinh doanh LPG ................................................34

HÌnh 3.2: Cơ sở hạ tầng phân phối kinh doanh LPG ..................................................38

Hình 3.3: Sơ đồ phân bố hệ thống kho LPG tại Việt Nam đến hết năm 2008 .............40

Hình 3.4: Cơ cấu tiêu thụ LPG trên thế giới năm 2007...............................................44

Hình 3.5: Cơ cấu nguồn nhập LPG của Nhật Bản ......................................................45

Hình 3.6: Cơ cấu tiêu thụ LPG theo ngành.................................................................45

Hình 3.7: Sơ đồ phân phối kinh doanh LPG...............................................................46

Hình 3.8: Sơ đồ hệ thống phân phối kinh doanh LPG của Thái Lan ...........................48

CHƯƠNG 4:

Sơ đồ 4.1: Sơ đồ hệ thống kênh phân phối LPG.........................................................51

Sơ đồ 4.2: hệ thống phân phối kinh doanh LPG trong tương lai (đến 2025) ..............57

Biểu đồ 4.1: Nhu cầu sức chứa kho LPG (kinh doanh) đến 2025 ...............................54

Biểu đồ 4.2: Nhu cầu công suất vận chuyển LPG đường thủy đến 2025.....................55

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Anphapetrol Công ty cổ phần Dầu khí Anpha Sài Gòn

ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á

BP Công ty dầu lửa Anh Quốc

Chevron Công ty dầu lửa Hoa Kỳ

Elf Gas Công ty khí hóa lỏng Elf

Esso Mobil Công ty dầu lửa Esso

IEA Cơ quan năn lượng Quốc Tế

OGJ Tạp chí Dầu và khí

Petrolimex Gas Công ty kinh doanh khí hóa lỏng Petrolimex

Petronas Công ty Dầu khí Quốc Gia Malaysia

PetroVietnam Tập đoàn Dầu khí Quốc Gia Việt Nam

PTT Công ty Dầu khí Quốc Gia Thái Lan

PV Gas Tổng công ty khí Việt Nam

PV Gas North Công ty kinh doanh khí hóa lỏng miền Bắc

PV Gas South Công ty kinh doanh khí hóa lỏng miền Nam

PVTrans Tổng công ty vận tải Dầu khí

Saigon Petro Công ty kinh doanh khí hóa lỏng Thành phố Hồ Chí Minh

Shell Gas Công ty TNHH Shell Gas

Thang Long Gas Công ty TNHH Gas Thăng Long

Total Gas Công ty TNHH Total Gas

Vinashin Tập đoàn công nghiệp tàu thủy Việt Nam

VT Gas Công ty liên doanh VT Gas

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

MỤC LỤC

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG LPG VIỆT NAM

1.1 Sự hình thành và phát triển thị trường LPG ở Việt Nam.........................................1

1.1.1 Giai đoạn những năm đầu thập kỷ 90..............................................................1

1.1.2 Giai đoạn từ năm 1998 đến nay.......................................................................2

1.2 Hiện trạng và dự báo cung cầu...............................................................................2

1.2.1 Hiện trạng.......................................................................................................2

1.2.2 Dự báo............................................................................................................5

1.3 Giá và dự báo giá...................................................................................................8

1.3.1 Các loại giá.....................................................................................................8

1.3.2 Các yếu tố tăng giảm giá.................................................................................9

1.3.3 Dự báo..........................................................................................................10

1.4 Quản lý Nhà nước................................................................................................11

1.4.1 Cơ cấu tổ chức ..............................................................................................11

1.4.2 Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật...................................................12

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ HỆ THỐNG PHÂN PHỐI KINH DOANH

LPG

2.1. Lý thuyết chung về hệ thống phân phối...............................................................16

2.1.1. Khái niệm hệ thống phân phối hàng hóa ......................................................16

2.1.2. Các hình thức tổ chức hệ thống phân phối ...................................................16

2.1.3. Các phương pháp tổ chức kênh phân phối....................................................19

2.1.4. Cơ sở hạ tầng kênh phân phối......................................................................21

2.2. Đặc tính thương mại của LPG.............................................................................22

2.2.1. Đặc điểm của LPG.......................................................................................22

2.2.2. Ứng dụng của LPG ......................................................................................23

2.3. Cơ sở khoa học xây dựng hệ thống phân phối kinh doanh LPG...........................23

2.3.1. Tổ chức kênh phân phối LPG .......................................................................24

2.3.2 Thiết lập cơ sở hạ tầng hệ thống phân phối LPG...........................................28

CHƯƠNG 3: HIỆN TRẠNG HỆ THỐNG PHÂN PHỐI KINH DOANH LPG TẠI

VIỆT NAM VÀ KINH NGHIỆM NƯỚC NGOÀI

3.1 Chu trình phân phối kinh doanh LPG ở Việt Nam................................................34

3.1.1 Các hình thức phân phối LPG .......................................................................34

3.1.2 Phương pháp tổ chức phân phối kinh doanh .................................................36

3.1.3 Nhận xét về kênh phân phối...........................................................................37

3.2 Cơ sở hạ tầng phân phối kinh doanh ....................................................................38

3.2.1 Hệ thống kho cảng ........................................................................................39

3.2.2 Hệ thống vận chuyển.....................................................................................40

3.2.3 Hệ thống trạm nạp bình LPG ........................................................................41

3.2.4 Hệ thống trạm nạp LPG cho ô tô: có khoảng 3-4 trạm..................................42

3.2.5 Hệ thống trạm nạp LPG cho chung cư cao tầng:...........................................42

3.2.6 Nhận xét về cơ sở hạ tầng về hệ thống phân phối..........................................43

3.3 Kinh nghiệm về hệ thống phân phối kinh doanh của nước ngoài..........................43

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

3.3.1 Nhật Bản .......................................................................................................44

3.3.2 Thái Lan........................................................................................................48

3.3.3 Nhận xét chung so với Việt Nam và so với lý thuyết hệ thống phân phối........48

CHƯƠNG 4: ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG PHÂN PHỐI KINH

DOANH LPG ĐẾN 2025

4.1 Định hướng tổ chức hệ thống phân phối và xây dựng cơ sở hạ tầng phân phối.....51

4.1.1. Tổ chức kênh phân phối ...............................................................................51

4.1.2. Phát triển cơ sở hạ tầng hệ thống phân phối đến năm 2025 .........................54

4.2 Đề xuất về cơ cấu tổ chức nhà nước và hành lang pháp lý....................................57

4.2 Đề xuất về cơ cấu tổ chức nhà nước và hành lang pháp lý....................................58

4.2.1 Đổi mới về cơ cấu tổ chức quản lý kinh doanh LPG......................................58

4.2.2. Hoàn thiện về hành lang pháp lý..................................................................58

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.