Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi chia sẻ tin tức giả mạo trên facebook của người dùng trung niên Việt Nam :Hội nghị khoa học trẻ lần 4

Hội nghị Khoa học trẻ lần 4 năm 2022 (YSC2022) – IUH

Ngày 14/10/2022 ISBN: 978-604-920-154-7

212  2022 Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh

YSC4F.116

NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÀNH VI CHIA SẺ TIN TỨC

GIẢ MẠO TRÊN FACEBOOK CỦA NGƯỜI DÙNG TRUNG NIÊN VIỆT NAM

HUỲNH THỊ PHƯƠNG THẢO1

, NGUYỄN QUANG VINH1

1Khoa Quản trị kinh doanh, Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh

[email protected], [email protected]

Tóm tắt. Chia sẻ tin tức giả mạo trên Facebook là vấn đề nan giải trên thế giới nói chung và Việt Nam nói

riêng. Nghiên cứu này nhằm mục đích đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi chia sẻ tin tức giả mạo

trên Facebook của người dùng trung niên Việt Nam. Kết quả phân tích hồi quy tuyến tính đa biến dữ liệu

khảo sát thông qua phần mềm SPSS 20.0 xác định 06 yếu tố ảnh hưởng gồm: (1) Giải trí, (2) Xã hội hóa,

(3) Ý định chia sẻ tin tức, (4) Lòng vị tha, (5) Tìm kiếm thông tin, (6) Thể hiện bản thân ảnh hưởng tích cực

đến Hành vi chia sẻ tin giả mạo; trong đó, yếu tố Thể hiện bản thân là tác động mạnh nhất và yếu tố Xã

hội hóa là tác động yếu nhất. Từ kết quả này, một số hàm ý quản trị nhằm tăng nhận thức cho người dùng

trung niên để hạn chế hành vi chia sẻ tin tức giả mạo của người dùng trung niên trên Facebook.

Từ khóa. hành vi chia sẻ tin tức, tin tức giả mạo, người trung niên, Facebook.

STUDY ON FACTORS AFFECTING THE BEHAVIOR OF SHARING FAKE NEWS ON

FACEBOOK OF MIDDLE-AGED VIETNAMESE USERS

Abstract. Fake news sharing on Facebook is being considered as a common issue not only in Vietnam but

the world also. This study aims to identify and examine the factors affecting fake news sharing behavior on

Facebook by Vietnamese middle-aged adults. Regression analysis by SPSS on survey data results to the six

factors (1) Entertainment, (2) Socialization, (3) Intention of news sharing, (4) Altruism, (5) Information

seeking, and (6) Self-esteem that positively affect Fake news sharing behavior. Particularly, Self-esteem has

the most effect whereas Socialization has the least effect on Fake news sharing behavior. Consequently,

some managerial suggestions are produced with aims of enhancing positive awareness for middle-aged

adults to eliminate fake news sharing behavior on Facebook.

Keywords. news sharing behavior, fake news, middle-aged adults, Facebook.

1 GIỚI THIỆU

Với sự phát triển vượt bậc của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đòi hỏi bản thân mỗi cá nhân cần

tăng giá trị bản thân để phù hợp với xã hội hiện tại nên con người có xu hướng tìm hiểu tin tức. Vì thế các

mạng xã hội ngày càng phổ biến. Theo Ahlgren (2022) một phút có 400 người đăng ký Facebook, người

dùng có thể tìm kiếm, đọc tin tức và chia sẻ tin tức cụ thể giải trí là 33% tổng lượng sử dụng Facebook,

tin tức là 23%, các thương hiệu là 17%, củng cố mạng lưới là 11% và những người dùng khác là 16%. Đối

tượng chia sẻ tin tức giả mạo nhiều nhất là ở độ tuổi trung niên và theo Ahlgren (2022) 53% người lớn dùng

Facebook hiếm khi hiểu cách sử dụng nền tảng đó một cách thấu đáo. Theo Guess và cộng sự (2020), 15%

thời gian Facebook dẫn tới các nguồn tin không đáng tin cậy và chỉ có 6% dẫn đến các nguồn tin chính

thống. Theo Hồng Yến (2019), người từ 40 tuổi trở lên là nhóm đối tượng chia sẻ tin giả mạo trên Facebook

nhiều nhất. Theo Tạ Quang Đạo (2021), Chính phủ cũng đã có những văn bản, luật ban hành xử phạt người

trung niên khi chia sẻ tin tức giả mạo cho người khác nhưng vẫn chưa thấy được hiệu quả. Đứng trước tình