Một số nét về khu vực thương mại tự do châu Mỹ (FTAA)

38 SO 03-2010 CHAU MY NGAY NAY

MOT SO NET VE KHU VUC THUONG MAI • •

TU DO CHAU MY (FTAA) i

Ytufdng thanh lap Khu vufc

Thufdng mai tuf do chau My da cd

tuf thdi Tdng thd'ng Bush (cha)

nam 1990. Liic dd, Tdng thd'ng Bush

chii trufdng lien ke't hai khu vufc Bac

va Nam My, mdt khu vufc ndi tie'ng

Anh-My (va Phip) va khu vufc ndi

tie'ng Tay Ban Nha va Bd Dao Nha,

vao mdt td chufc kinh te thd'ng nha't,

goi li Khu vufc Tuf do Thufdng mai

chau My (FTAA).

Nam 1993, To chufc cic nufdc chau

My (OAS) hop tai Miami da quye't

dinh den nam 2005, tiic hdn 10 nam

sau, se thanh lap FTAA. Hoi nghi

thufdng dinh OAS tai Quebec -

Canada nam 2001 cho rang, viec

thanh lap FTAA cho phep tao ra mot

khu vufc thufdng mai tuf do khuye'n

khich diu tuf sin xua't, khdng phan

biet ddi xuf, khdng trd gia sin pham

xua't khau, vi muc tieu cua FTAA la

lien ke't tat ci cic nen kinh te Tiy

Bin cau vao mdt td chiic hdp tic kinh

te thd'ng nhat. Tai Hoi nghi thufdng

dinh OAS lin thii 5 nam 2005 tai Maz

del Plata - Argentina, 34 nguyen thu

qud'c gia da khdng dat dufdc suf nha't

tri thanh lap FTAA, vi da so' cho rang,

viec thanh lap FTAA theo kich ban

cua My, se la ldi bat cap hai ddi vdi

cic nufdc My Latinh. Chi cd My la

nufdc dufdc nhieu ldi Ich nha't.

Vay kich bin dd nhuf the nao? Theo

kich ban cua My, cac nufdc Tay Ban

ciu chi tieu dung hang hda ciia Tay

Bin cau, han che nhap hang hda cua

Nguye n Hong So^n

Vien Nghien ciiu Chau My

chau Au va nha't la hang hda tuf chau

A. Nhieu nufdc My Latinh cho ring,

nhuf vay, cac nufdc My Latinh ciing

van chi la san sau tieu dung hang hda

cua cac nufdc Bic My, ma chu ye'u la

ciia My. Mdt khi hang hda My day

difdc hang hda ciia cic khu vufc khac

ciia the gidi ra khdi khu vufc My

Latinh, thi vi the kinh te - chinh tri

cua My d khu vufc nay se ngay cang

trd nen manh hdn, la'n at moi the liic

khac. Nhuf vay, ben canh viec canh

tranh khdng cdng bing, cdn mot van

de kha quan trqng khac la nhiing

chinh phu nao cd y tufdng doc lap, tuf

chu tuf cufdng, giam suf phu thudc vao

ben ngoai se khdng cd chd dufng. Kinh

nghiem thufc te cua mot sd' nufdc My

Latinh cho tha'y dieu dd, suf phu thuoc

vao My trong nhieu nam trifdc day da

khdng dufa de'n mot suf phat trien

nhanh chdng nao ciia nhutng nufdc phu

thudc nhieu vao My, "Suf ddng thuan

Washington" (ke hoach giiip cac nufdc

Nam My phat trien) da khie'n nhieu

nufdc My Latinh lam vao nd nin,

khiing khoang, bao lufc va ngheo ddi,

da trd thanh mot nguyen nhan quan

trong tao nen suf khdng nha't tri vao

viec thanh lap FTAA toan chau My.

Cd the vi vay ma Venezuela va cic

nufdc MERCOSUR, nha't la Brazil,

khdng cha'p thuan thanh lap FTAA

theo mong mud'n va kich ban cua My.

Theo quy dinh ciia OAS, ne'u khdng cd

suf ddng thuan ciia cac thanh vien OAS,

thi khdng the thanh lap dufdc khu vufc

thufdng mai tuf do Tay Ban ciu.