Làng nghề truyền thống bắc ninh: xưa và nay

NONG NGHIEP-NONG THON

Lang nghe truyen thong Bac Ninh:

xua va nay •:: \ -^i .

; > n ••• TRAN MINH YEN

^^hUng ndm qua, hoqt ddng sdn xudt kinh doanh cua cdc ldng nghi truyen thd'ng d Bdc

,J/^Ninh da cd sU phdt trien mqnh me, tqo viec Idm, tdng thu nhdp cho hdng nghin lao

ddng, gdp phdn xda ddi gidm ngheo, chuyen ddi cd cdu kinh te ndng nghiep, ndng thdn. Bdi

viet gidi thieu khdi qudt sU hinh thdnh, phdt trien ldng nghi truyin thd'ng cua Bdc Ninh trong

lich sd vd ddc diem phdt trien ldng nghi truyin thd'ng ngdy nay, nhiing yeu cdu ddt ra dd'i vdi

ldng nghe nhdm thiic hien muc tieu phdt trien kinh te - xd hdi cua tinh trong thdi ky ddy

mqnh CNH, HDH, md cda hdi nhdp kinh te qud'c te.

Bac Ninh la mpt tinh ndm trdng vung

chau thd sdng Hdng, cd nhieu tiem

ndng va the manh ve vj tri dja ly, kinh te,

van hda, xa hpi. Bac Ninh la ndi tap trung

rat nhieu lang nghe thu cdng truyen tho'ng,

dfldc hinh thanh va phat trien tfl lau ddi, vdi

nhieu leai san pham phong phu, da dang va

ndi tieng tfl xa xfla ca d trdng nfldc va nfldc

ngoai bdi sfl doc dao va tinh nghe thuat cao.

1. S\i hinh than h va pha t trien lang

nghe truye n thon g ciia Bac Ninh

trong lich sii

1.1. Thai ky Hung VUdng • An DUdng

Vuang

Bac Ninh vd'n thupc bp Vu Ninh cua Nha

nfldc van Lang, la mpt vung ma ndng

nghiep phat trien manh hdn so vdi nhieu

vung khac trong ca nfldc. Cfl dan d day

ddng due, do nhflng nhu cau thiet yeu cua

lao dpng san xua't va ddi song nen da sdm

xua't hien nhieu nghe thu cong. Cuo'i thdi

da mdi, dau thdi dai ddng than, vung hd

Lang Bac, ven song Dau, song Dudng, sdng

Ngu huyen,... tfle la vung ddng bdng mdi bdi

tu phfl sa da thu hut cac ludng di cfl tfl mien

nui rflng dd ve, tfl mien ven bien di len. Hp

khai- pha vung ddng bang nay, dflng xdm

lang, ben canh cac ddng song va tien hanh

san xua't. Dieu kien dja ly • tfl nhien d day la

nhflng thuan ldi cd ban cho nong nghiep

phat trien, tfl dd mpt so' nghe thii cdng ra

ddi, du nhflng san pham (vat dung) cdn rat

sd khai song nd ra't hflu Ich trong ddi song

san xuat va sinh hoat cua con ngfldi. Cd hai

nghe quan trpng nha't ciia thdi ky nay, do la

nghe da, nghe due ddng,

Nghi dd: ngfldi ta da tim tha'y d vung nay

nhflng cong cu dd da nhfl riu, due, mui ten,

dpi xe chi va ca vdng tay bdng da... Nhflng

cdng cu dd chu yeu phuc vu cho cac nghe

trdng trpt, san ban, det, danh ca.

Nghe due ddng: la nghe phat trien manh

d Bac Ninh thupc thdi ky van hda Ddng Sdn

rflc rd. Trdng ddng- vat bieu trflng cao nha't

cua vdn hda Dong Sdn, la san pham noi

tieng cua nghe due ddng cung dfldc san xua't

tai Bac Ninh. Ngoai ra, nhieu hien vat do

ddng thupc thdi ky van hda DongSdn da

dfldc phat hien nhfl riu, dao, mui ten ddng,

bat ddng, gfldng ddng, vdng, chan tam, trong

ddng, dac biet xua't hien qua can bang ddng'.

Nhflng san pham thu cong cua thdi ky

Hung Vfldng da phan anh rat rd sfl tidn bo

cua con ngfldi trong viec che tao ra nhflng

cong cu dung lam tfl lieu san xua't cung nhif

tfl lieu tieu dflng. San pham phong phu, da

dang, ky thuat ngdy cang tien bp. Nhflng di

vat khao cd tim tha'y d Bac Ninh cho tha'y ky

Tran Minh Yen, TS., Vien Kinh le Viet Nam.

1. Theo tu lieu ciia Biio tang Bdc Ninh.

40