Không gian và thời gian nghệ thuật trong truyện cổ tích thần kì.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA NGỮ VĂN

--------------

NGUYỄN NGỌC MINH TRÚC

KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN NGHỆ THUẬT

TRONG TRUYỆN CỔ TÍCH THẦN KÌ

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

NGÀNH CỬ NHÂN VĂN HỌC

Đà Nẵng, tháng 5/2015

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA NGỮ VĂN

--------------

KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN NGHỆ THUẬT

TRONG TRUYỆN CỔ TÍCH THẦN KÌ

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

NGÀNH CỬ NHÂN VĂN HỌC

Người hướng dẫn:

PGS.TS Lê Đức Luận

Người thực hiện:

NGUYỄN NGỌC MINH TRÚC

(Khóa 2011 - 2015)

Đà Nẵng, tháng 5/2015

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự

hướng dẫn của PGS. TS Lê Đức Luận. Tôi xin chịu trách nhiệm về tính trung

thực của nội dung khoa học trong công trình nghiên cứu này.

Đà Nẵng, ngày 02 tháng 05 năm 2015

Tác giả khóa luận

Nguyễn Ngọc Minh Trúc

TRANG GHI ƠN

Tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy giáo PGS. TS Lê Đức

Luận, người đã trực tiếp hướng dẫn, động viên và tận tình giúp đỡ tôi thực

hiện và hoàn thành khóa luận.

Xin được cảm ơn các thầy cô giáo trong khoa Ngữ văn và các cán bộ thư

viện trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng đã quan tâm giúp đỡ tôi

trong quá trình thực hiện đề tài này.

Đà Nẵng, ngày 02 tháng 05 năm 2015

Tác giả khóa luận

Nguyễn Ngọc Minh Trúc

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài.................................................................................................1

2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu ...................................................................................1

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu........................................................................5

4. Phương pháp nghiên cứu .....................................................................................5

5. Bố cục của khóa luận...........................................................................................5

Chương I. GIỚI THUYẾT CHUNG VỀ TRUYỆN CỔ TÍCH VÀ KHÔNG

GIAN, THỜI GIAN NGHỆ THUẬT....................................................................6

1.1. Khái niệm và phân loại truyện cổ tích...........................................................6

1.1.1. Khái niệm truyện cổ tích................................................................................6

1.1.2. Phân loại truyện cổ tích..................................................................................7

1.2. Truyện cổ tích thần kì ..................................................................................10

1.2.1. Đặc trưng truyện cổ tích thần kì...................................................................10

1.2.2. Vai trò của yếu tố thần kì trong truyện cổ tích thần kì..................................11

1.3. Khái niệm không gian và thời gian nghệ thuật ...........................................12

1.3.1. Không gian nghệ thuật.................................................................................12

1.3.2. Thời gian nghệ thuật ....................................................................................14

Chương II. KHÔNG GIAN NGHỆ THUẬT TRONG TRUYỆN CỔ TÍCH

THẦN KÌ .............................................................................................................17

2.1. Các kiểu không gian trong truyện cổ tích thần kì.......................................17

2.1.1. Không gian trần thế .....................................................................................17

2.1.1.1. Không gian tự nhiên..................................................................................17

2.1.1.2. Không gian xã hội.....................................................................................22

2.1.2. Không gian phi trần thế................................................................................33

2.1.2.1. Không gian thiên đình...............................................................................35

2.1.2.2. Không gian thủy phủ.................................................................................36

2.1.2.3. Không gian âm phủ...................................................................................37

2.2. Giá trị biểu đạt của không gian nghệ thuật trong truyện cổ tích thần kì ..39

Chương III. THỜI GIAN NGHỆ THUẬT TRONG TRUYỆN CỔ TÍCH

THẦN KÌ .............................................................................................................45

3.1. Các kiểu thời gian trong truyện cổ tích thần kì...........................................45

3.1.1. Thời gian trần thế .......................................................................................45

3.1.1.1 Thời gian phiếm chỉ .................................................................................45

3.1.1.2. Thời gian tuyến tính, kéo dài.....................................................................48

3.1.2. Thời gian phi trần thế...................................................................................50

3.1.2.1. Thời gian tôn giáo.....................................................................................50

3.1.2.2. Thời gian cản trở, phi cản trở....................................................................51

3.2. Giá trị biểu đạt của thi pháp thời gian trong truyện cổ tích thần kì..........52

KẾT LUẬN..........................................................................................................58

TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................60