Khả năng tiếp nhận văn học của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi

KHA NANG TIEP NHAN VAN HOC

CUA TRE MAU GIAO 5-6 TUOl

O PGS, TS. H A NGUYEN KIM GIANG*

Kha ndng tiep nhqn van hoc cua tre mau qiao tri tu tuong phu hgp vai tre ma con can huong tre

duoc phat trien cung voi sy tich luy kinh vao cam nhqn gia tri hinh thuc cua cac tac pham

nghiem xa hoi va sy phat trien doi song van hoc. Tre co khd nang suy nghi sou ve noi

tam li cua chinh duo tre. Doi voi tre mau giao 5- dung tac pham van hoc va hieu mot so dqc trung

6 tuoi, cdm nhqn tha'm mT dd co mqt buoc phat hinh thuc the hien nqi dung, phan biet duqc cdc

trien ddng ke. Tre tiep nhan tdc phd'm vdn hoc the loai vdn hoc vd ddc trung cua tung the loai.

d6y du, hodn thien hon, bilu hien truoc tien Id Chung d l ddng phdn biet vdn xuoi vd tho, chi ra

von hieu biet vdn hoc (nhung cdu chuyen co tich, tho Id nhung ddng ngdn co sy nhjp nhdng, co

bdi tho, nhCrng doqn vdn xuoi hay) vd tinh cdm giai dieu, tinn cdm, duqc viet o giOo trang. Dieu

duoc Idm gidu quo qud trinh tich luy hinh tuqng do cung c6 nghTa Id tre dd nhdn ra duqc tfnh

nghe thuqt. Dieu quon trqng Id can phdt trien o nhip dieu vd cdu tqo van, sy ngdn ngo cua nhung

tre sy huong tai mqt cdch tham mT cdc gid tri tac cdu tho. Cdn vdn xuoi cd ngu dieu bieu cdm gan

phd'm, hung thu doi vdi viec nghie, suy nghT ve voi nhip d'?u gipng "oi, chodn cd chieu ngang

hinh tuqrng nghe thuqt de phan biet duqc hinh trang gidy. Tre phdn biet truyen co' tich tu cdng

tuqmg nghe thuqt vdi hien thye cuqc sd'ng. Bang thuc md ddu «ngdy xua ngdy xua" vd Id'i ket

nhCmg tdc dqng su phqm, chung to se hinh thdnh thuc cd hdu cdc nhdn vdt nhd be, luong thien

nhdn vqt, tinh cdch cua nhdn vdt vd duo ro cdc hqe. Cung vi vqy, khi dqj: vd ke cho tre nghe,

nhdn x6t ddnh gid cua minh. nhd't thiet phdi cho tre hieu yd rung cdm khdng

1. Cung voi nhung kinh nghiem cd duoc, sy chi nqi dung tu tudng tdc pham md cd nhung gid

quan tdm toi tdc phd'm vdn hqe se giup tre hieu ^". ngli? thuqt, ddc trung cd'u true the loqi phu

duoc ndi dung tdc phd'm, ede nhdn vdt trd nen hqp vdi khd ndng cua tre bang viee gidi thieu ten

gdn gui de hieu hon. Sy cdm thdng voi nhdn vdt, the loqi gan vdi ten tdc phd'm, hudng tre vdo nhung

su lo long eho so' phdn cua nhdn vdt d tre cung hinh tuong, nhung tu ngu nghe thuqt.

mang ddc diem ed tinh hon. Trong khi lo long vd 2. Muc do phdt trien ldi ndi, tri tue, kinh

suy nghTve nhung gi diln ro trong tdc phd'm, tre nghiem cua tre 5-6 tudi dd phdt trien. Khd ndng

em dd suy nghT, ddnh gid ve hien thuc chung quan sdt the gidi xung quonh d trinh do coo hon

dong song, hoe cdch so sdnh, dd'i chieu nhi/ng dd dan den mot thye te Id nhung tdc phdm mang

su kien eude song don gidn, d l hieu vdi su the nqi durig^gdn vdi hi$n thye cuqc sdng md d do

hien trong cdc hinh tuong nghe thudt. tre ed the tim thd^ nhung sy kien vd hodn cdnh

• a luo tud'i 5-6, cdm nhdn ve hinh thue nghe quen thuqc cd the md rqng, cuna cd, dinh hinh

thudt tdc phd'm d tre tdng len rd ret, hinh thdnh su ^^^^9 "'eu biet cua minh Id tdc pham md chung

chuy tdi cdc phuang tien ldi ndi diln cdm. Trong rat thich. Cdc em hung thu that sy khi duqc nghe

khi ndm bdt dm dieu, nhoc tinh eua bdi tho, tre ^J'^^ tpc phdm ke ve thien nhien, cdc van de

so sdnh «tho cu nhu hdt"' Su phdt triln vd hodn ^^^^ ^e kT thuqt, mdt sd hien tuqng trong ddi

thien cdm nhdn v l hinh tuong nghe thudt Idm tdng ^dng xd hqi. Cdc cdu hdi tre ddt ra cdng ngdy

them cdm hu^ng cua tre, giijp tre' hilu ndi dung «:°"9 ^ ^^ ^'^> ^^^""9 |""0 " ""^ "^'eu nguyen

cdc tdc phdm vdn hoc. Trong qud trinh ndy, nhd "^^^n nhung sy kifn md chung quan sdt duoc vd

su phqm khdng ehi don thudn giup tre nhqn ra, tim cdch dy dodn ket qud. Nhieu em troi rdt quan

hilu biet sdu sdc gid tri nqi dung, ddc biet Id gid * Tnrdng Bai lipc stf pliam Ha Noi

Tap chi Giao due so 26 5 (ki i 7/2011)