Hoàn thiện phương pháp xử lý số liệu và xây dựng bảng tính kích thước quần thể và mật độ vượn từ dữ liệu điều tra qua tiếng hót

KHOA HOC CONG NGHE

HOAIM THIEIXl PHUOIMG P H A P X U LV SO LIEU V A

X A Y DUNG BAN G TIIMH KICH THUOC QUAN TH E V A

M AT DO VUON T U DU LIEU D IEU T R A Q UA TIEN G HOT

Vu Tien Thinh1

TOM TAT

Vuon la m ot trong nhung nhom linh truong dac biet quy hiem va la doi tuong can duoc thuong xuyt n inam

sat. Tuy nhien, phuong phap uoc luong kich thuoc quan the cho nhom loai nay hien chua ducn.' hoan thien.

T ron g bai viet, cac con g thuc uoc luong kich thuoc quan the va sai so tuong ung trong mx: luimg duoc de

xuat. C ac bang tinh se tu dong thuc hien viec uo'c luong mat do va kich thuoc quan the kern theo phuong

sai va u(k' luong khoang voi do tin cay 95%. Ngoai ra, ca c bang tinh con giup nguoi dieu tra \ uun co the linh

hoat trong viec thiet ke ca c chuong tnnh dieu tra thuc dia. Phuong phap x u ly so lieu va bang tinh co the

duoc su dung cho cac cuoc dieu tra ma trong do so ngay dieu tra tai c a c diem nghe bien dong. X ac suat hot

cua Vuon trong mot ngay duoc tinh toan theo 3 phuong phap khac nhau. Ket qua kiem tra ch o thay cac

bang tinh nay co do chinh xac cao, kha nang ung dung trong thuc te Ion. Tai lieu huong dan su dung da

duoc xay dung bang ca tieng Viet va tieng Anh nham dap ung nhu cau cu a nguoi sir dung o Viet Nam noi

rieng va cac quoc gia co Vuon noi chung.

Tir kh6a: Hylobatidae, kich thircrc quan the, tieng hot, ltoc luong, Vuon.

1. BAT VAN BE

Vuon la mot trong nhung nhom linh truong dac

biet quy hiem va bj de doa cao. Cho den nay da co 17

loai Vuon dirge ghi nhan tren the gioi. CT Viet Nam, 6

loai Vugn da dugc ghi nhan, trong do dac biet co loai

Vugn ma vang phia B ic moi dirge mo ta la loai mdi

(Van Ngoc Thjnh et al., 2010). Tuy nhien, thong tin

v£ tinh trang cua da so cac loai Vugn va bien dong

kich thuoc quan the cua chung con thieu. Do vay,

nhu cau v£ dieu tra va giam sat cac loai Vugn hien

nay la rat Ion.

Vugn la nhom loai co tap tinh phat ra tieng keu

rat to va rat xa vao sang som nen co the dk dang

dugc phat hien tu khoang cach rat xa (Geissman,

1993; Geissmann va Orgelginger, 2000). Trong dieu

tra va giam sat Vugn, phuong phap dieu tra tai cac

diem nghe thuong dugc su dung (Brockelman va Ali,

1987). Tuy nhien, cac dan Vugn thuong khong keu

trong tat ca cac ngay dieu tra. Do vay so dan Vugn

ghi nhan dugc se nho hon so vcri so dan Vugn co mat

a khu vuc nghien cuu (vi du: Phan Channa va Tom

Gray, 2009).

Ve mat ly thuyet, neu muon phat hien het so

luong dan Vugn tai cac diem nghe can so ngay dieu

tra rat Ion. Tuy nhien, gioi han ve thoi gian va tai

chinh khong cho phep to chuc cac cuoc dieu tra keo

dai. Vi the, de uoc luong chinh xac mat do va kich

thuoc quan the cho cac loai Vuon mot so tac gia da

Truong Dai hpc Lam nghiep

sir dung he so hieu chinh Giang et al., 2006). So dan

Vugn thgc te co mat tai khu vuc quan tam la so dan

Vugn ghi nhan duoc chia cho he so hieu chinh (P).

He so hieu chinh thuc chat la ti le so dan duoc phat

hien so voi so dan thuc tel co mat trong khu vuc dieu

tra. So dan Vugn thuc te co mat tai khu vuc quan tam

la so dan Vugn ghi nhan duoc chia cho he so hieu

chinh (P). He so hieu chinh la xac suat phat hien ra

mot dan Vugn tai khu vuc quan tam trong thoi gian

dieu tra voi gia thiet la dan Vugn do chic chin co

mat cr do.

Tuy vay, phuong phap su dung he so hieu chinh

hien nay chua dugc hoan thien, chua co phuong

phap uoc lugng sai so. Ngoai ra, phuong phap nay

hien chua dugc sir dung rong rai vi qua tnnh tinh

toan phuc tap va khong cho phep xu ly so lieu ma or

do so ngay dieu tra tai cac diem nghe khong dong

nhat Trong dieu tra dong vat hoang da, dieu nay rat

di xay ra do di£u kien thoi tiet khong thuan loi va

khu vuc dieu tra xa xoi, heo lanh. Vi the, de dap ung

nhu ciu ve giam sat quan the cac loai Vuon, viec

hoan thien cac phuong phap xu ly so lieu va cung cap

cong cu tinh toan kich thuoc quan the Vuon mpt

cach tu dong la vo cung can thiet

l m e nup N o r t o n

2.1. Hoan tibi^n phuong phAp xu ^ 96 bfti vi xiy

dung bang tinh

Bang tinh dugc xay dung trtn phin mem ExceL

Cac cong thuc uoc lugng va bang tinh dupe xay dyng

theo cac buoc sau:

98 NdNG NGHIEP VA PHAT TRlffN NONG1H6N - KY 2 - THANG 5/2014