Hiện trạng và giải pháp quản lý chất thải nguy hại phát sinh từ các cơ sở sản xuất tại khu công nghiệp Sông Công, tỉnh Thái Nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

ĐỖ MẠNH HÙNG

HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

QUẢN LÝ CHẤT THẢI NGUY HẠI PHÁT SINH TỪ

CÁC CƠ SỞ SẢN XUẤT TẠI KHU CÔNG NGHIỆP

SÔNG CÔNG, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

THÁI NGUYÊN - 2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

ĐỖ MẠNH HÙNG

HIỆN TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

QUẢN LÝ CHẤT THẢI NGUY HẠI PHÁT SINH TỪ

CÁC CƠ SỞ SẢN XUẤT TẠI KHU CÔNG NGHIỆP

SÔNG CÔNG, TỈNH THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Khoa học môi trường

Mã số: 60.44.03.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đỗ Thị Lan

THÁI NGUYÊN - 2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tác giả xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học

độc lập của riêng tác giả. Các số liệu sử dụng phân tích trong luận văn có

nguồn gốc rõ ràng, đã công bố theo đúng quy định. Các kết quả nghiên cứu

trong luận văn do tác giả tự tìm hiểu, phân tích một cách trung thực, khách

quan và phù hợp với thực tiễn. Các kết quả này chưa từng được công bố trong

bất kỳ nghiên cứu nào khác. Tác giả hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính xác

thực và nguyên bản của luận văn.

Tác giả luận văn

Đỗ Mạnh Hùng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và chân thành tới PGS.TS. Đỗ Thị

Lan là giáo viên đã chỉ bảo, hướng dẫn và giúp đỡ tôi rất tận tình trong suốt

thời gian thực hiện và hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo trong Ban giám hiệu,

phòng Đào tạo, Ban chủ nhiệm khoa Tài nguyên và Môi trường trường Đại

học Nông Lâm Thái Nguyên đã dạy dỗ, truyền đạt kiến thức và tạo điều kiện

thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái

Nguyên, Chi cục Bảo vệ Môi trường tỉnh Thái Nguyên, Ban quản lý dự án các

khu công nghiệp tỉnh Thái Nguyên, đặc biệt, xin được bày tỏ lòng biết ơn

chân thành nhất đến các doanh nghiệp mà tôi đã có điều kiện gặp gỡ, khảo sát

đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi thực hiện luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn anh em, bạn bè vì sự ủng hộ và những ý

kiến đóng góp quý báu giúp tôi hoàn thành luận văn.

Cuối cùng tôi xin cảm ơn các thành viên trong gia đình đã động viên,

ủng hộ, chia sẻ và là chỗ dựa tinh thần giúp tôi tập trung nghiên cứu và hoàn

thành bản luận văn của mình.

Tác giả luận văn

Đỗ Mạnh Hùng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................ v

DANH MỤC BẢNG.......................................................................................vi

DANH MỤC HÌNH.......................................................................................vii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ..................................................................... 2

3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn của đề tài.......................................................... 3

Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................ 4

1.1. Cơ sở khoa học của đề tài .......................................................................... 4

1.1.1. Cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn.................................................................. 4

1.1.2. Cơ sở pháp lý .......................................................................................... 5

1.2. Khái quát về chất thải nguy hại.................................................................. 8

1.2.1. Các định nghĩa về chất thải nguy hại ...................................................... 8

1.2.2. Nguồn gốc phát sinh chất thải nguy hại................................................ 10

1.2.3. Tác động của chất thải nguy hại đối với môi trường ............................ 11

1.3. Những kết quả nghiên cứu về quản lý chất thải nguy hại........................ 14

1.3.1. Quản lý chất thải nguy hại trên Thế giới .............................................. 14

1.3.2. Quản lý chất thải nguy hại tại Việt Nam............................................... 15

Chương 2. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................ 25

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................ 25

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 25

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu............................................................................... 25

2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................ 25

2.3. Nội dung nghiên cứu................................................................................ 25

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iv

2.4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu....................................... 26

2.4.1. Phương pháp luận.................................................................................. 26

2.4.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 26

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................ 29

3.1. Điều kiện tự nhiên và điều kiện kinh tế xã hội trong khu vực thực

hiện đề tài ....................................................................................................... 29

3.2. Hiện trạng phát sinh chất thải nguy hại ................................................... 34

3.2.1. Thành phần, khối lượng chất thải nguy hại phát sinh từ hoạt động của

các doanh nghiệp tại khu công nghiệp Sông Công ......................................... 34

3.2.2. Hiện trạng thu gom, vận chuyển, quản lý và xử lý chất thải nguy hại tại

khu công nghiệp Sông Công ........................................................................... 50

3.3. Hiện trạng quản lý chất thải nguy hại ...................................................... 52

3.3.1. Nhận xét đánh giá công tác thực hiện quản lý chất thải nguy hại ........ 53

3.4. Giải pháp quản lý chất thải nguy hại........................................................ 57

3.4.1. Kế hoạch quản lý chất thải nguy hại cho khu công nghiệp Sông Công57

3.4.2. Đề xuất quy trình quản lý chất thải nguy hại........................................ 57

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................... 71

1. Kết luận ....................................................................................................... 71

2. Kiến nghị..................................................................................................... 72

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 74

PHỤ LỤC....................................................................................................... 77

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

v

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CTCN : Chất thải công nghiệp

CTCNNH : Chất thải công nghiệp nguy hại

CTNH : Chất thải nguy hại

CTR : Chất thải rắn

KCN : Khu công nghiệp

KTTĐ : Kinh tế trọng điểm

NM : Nhà máy

TN & MT : Tài nguyên và Môi trường

TNHH : Trách nhiệm hữu hạn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1. Chất thải công nghiệp phát sinh tại một số tỉnh, thành phố năm 2010..16

Bảng 1.2. Khối lượng chất thải công nghiệp tại một số khu công nghiệp Hà

Nội năm 2009............................................................................................17

Bảng 1.3. Khối lượng chất thải rắn công nghiệp nguy hại từ một số ngành

công nghiệp điển hình tại các khu công nghiệp thuộc vùng kinh tế

trọng điểm phía Nam ...............................................................................18

Bảng 1.4. Các công nghệ xử lý chất thải nguy hại điển hình và phổ biến hiện

nay tại Việt Nam.......................................................................................21

Bảng 1.5. Tính tương hợp của các chất thải nguy hại..........................................22

Bảng 3.1. Phân ngành - Tỷ trọng vốn đầu tư trong khu công nghiệp Sông Công.33

Bảng 3.2. Các dạng công nghiệp chính trong khu công nghiệp Sông Công ...34

Bảng 3.3. Thành phần, khối lượng chất thải nguy hại phát sinh từ hoạt động

sản xuất của các doanh nghiệp khu công nghiệp Sông Công đã đăng

ký hồ sơ quản lý chất thải nguy hại.......................................................36

Bảng 3.4. Chi tiết lượng chất thải nguy hại phát sinh của từng doanh nghiệp42

Bảng 3.5. Tổng hợp lượng chất thải nguy hại của từng doanh nghiệp.............45

Bảng 3.6. Tỷ lệ của từng loại chất thải nguy hại phát sinh.................................46

Bảng 3.7. Ứng dụng các biện pháp và quá trình tái sinh đối với một số chất

thải nguy hại ..............................................................................................63

Bảng 3.8. Ứng dụng các biện pháp xử lý vật lý, hóa học đối với một số chất

thải nguy hại ..............................................................................................64

Bảng 3.9. Ứng dụng biện pháp thiêu đốt đối với một số chất thải nguy hại ...65

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1. Số lượng doanh nghiệp vận chuyển và xử lý chất thải nguy hại

công nghiệp .................................................................................... 20

Hình 1.2. Lượng chất thải nguy hại công nghiệp được xử lý hàng năm ........ 21

Hình 3.1: Bản đồ hành chính thành phố Sông Công....................................... 30

Hình 3.2. Hình ảnh khu công nghiệp Sông Công ........................................... 32

Hình 3.3. Bản đồ quy hoạch chia lô khu công nghiệp Sông Công ................. 33

Hình 3.4. Các ngành công nghiệp trong khu công nghiệp Sông Công........... 35

Hình 3.5. Tỷ lệ các nhóm chất thải nguy hại .................................................. 40

Hình 3.6. Tỷ lệ của từng loại chất thải nguy hại phát sinh ............................. 47

Hình 3.7. Thùng chứa chất thải nguy hại........................................................ 51

Hình 3.8. Khu vực chứa chất thải nguy hại..................................................... 51

Hình 3.9. Quy trình quản lý chất thải nguy hại............................................... 59