Hạch toán và QL TSCĐ tại cty CP Du lịch TM Đông Nam Á

lêi nãi ®Çu

Trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc kÕ to¸n lµ mét c«ng

viÖc quan träng phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n vµ qu¶n lý kinh tÕ, nã cßn cã vai trß tÝch

cùc ®èi víi viÖc qu¶n lý tµi s¶n vµ ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña

doanh nghiÖp.

Tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§) lµ mét trong nh÷ng bé phËn c¬ b¶n t¹o nªn c¬ së vËt

chÊt kü thuËt cho nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®ång thêi lµ bé phËn quan träng quyÕt ®Þnh

sù sèng cßn cña doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi doanh

nghiÖp TSC§ lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó gi¶m cêng ®é lao ®éng vµ t¨ng n¨ng suÊt lao

®éng. Nã thÓ hiÖn c¬ së vËt chÊt kü thuËt, tr×nh ®é c«ng nghÖ, n¨ng lùc vµ thÕ m¹nh

cña doanh nghiÖp trong viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr￾êng hiÖn nay nhÊt lµ khi khoa häc kü thuËt trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp th×

TSC§ lµ yÕu tè quan träng ®Ó t¹o nªn søc m¹nh c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp.

§èi víi ngµnh Du LÞch vµ Th¬ng M¹i, kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét kh©u

quan träng trong toµn bé khèi lîng kÕ to¸n. Nã cung cÊp toµn bé nguån sè liÖu ®¸ng

tin cËy vÒ t×nh h×nh tµi s¶n cè ®Þnh hiÖn cã cña c«ng ty vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m

TSC§.... Tõ ®ã t¨ng cêng biÖn ph¸p kiÓm tra, qu¶n lý chÆt chÏ c¸c TSC§ cña c«ng

ty. ChÝnh v× vËy, tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ lu«n lµ sù quan t©m cña c¸c doanh

nghiÖp Th¬ng M¹i còng nh c¸c nhµ qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ níc. Víi xu thÕ ngµy

cµng ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë níc ta th× c¸c quan niÖm vÒ

TSC§ vµ c¸ch h¹ch to¸n chóng tríc ®©y kh«ng cßn phï hîp n÷a cÇn ph¶i söa ®æi, bæ

sung, c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn kÞp thêi c¶ vÒ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn ®Ó phôc vô yªu cÇu

qu¶n lý doanh nghiÖp.

Trong qu¸ tr×nh häc tËp ë trêng vµ thêi gian thùc tËp, t×m hiÓu, nghiªn cøu t¹i

C«ng ty cæ phÇn Du LÞch vµ Th¬ng M¹i §«ng Nam ¸ . Cïng víi sù híng dÉn nhiÖt

t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé nh©n viªn phßng tµi chÝnh kÕ to¸n em ®·

m¹nh d¹n chän ®Ò tµi “Tæ chøc h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh víi nh÷ng vÊn ®Ò vÒ

qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty cæ phÇn Du

LÞch vµ Th¬ng M¹i §«ng Nam ¸” víi mong muèn gãp mét phÇn c«ng søc nhá bÐ

cña m×nh vµo c«ng cuéc c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty.

KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn gåm cã 3 phÇn chÝnh sau:

PhÇn I: Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n TSC§ t¹i c¸c doanh nghiÖp

1

PhÇn II: Thùc tr¹ng kÕ to¸n TSC§ t¹i C«ng ty cæ phÇn Du LÞch vµ Th¬ng M¹i

§«ng Nam ¸

PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n TSC§ t¹i C«ng ty cæ phÇn

Du LÞch vµ Th¬ng M¹i §«ng Nam ¸

2

PhÇn I

lý luËn chung vÒ ho¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh

t¹i c¸c doanh nghiÖp

I. Kh¸i qu¸t chung vÒ TSC§

1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña TSC§

1.1. Kh¸i niÖm vÒ TSC§

Theo quan ®iÓm cña nhiÒu nhµ kinh tÕ häc ®Òu kh¼ng ®Þnh tiªu thøc nhËn biÕt

TSC§ trong mäi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ viÖc xÕp lo¹i tµi s¶n nµo lµ TSC§ dùa vµo 2

chØ tiªu ®ã lµ:

- Tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín

- Tµi s¶n cã thêi gian sö dông l©u dµi

Hai chØ tiªu nµy do c¸c c¬ quan Nhµ níc cã thÈm quyÒn quy ®Þnh vµ nã phô

thuéc vµo tõng quèc gia kh¸c nhau. Tuy nhiªn, sù quy ®Þnh kh¸c nhau ®ã thêng chØ

vÒ mÆt gi¸ trÞ, cßn vÒ thêi gian sö dông th× t¬ng ®èi gièng nhau. §Æc biÖt lµ c¸c quy

®Þnh nµy kh«ng ph¶i lµ bÊt biÕn, mµ nã cã thÓ thay ®æi ®Ó phï hîp víi gi¸ trÞ thÞ tr￾êng vµ c¸c yÕu tè kh¸c.

VÝ dô nh theo quyÕt ®Þnh sè 507/TC ngµy 22/7/1986 quy ®Þnh TSC§ ph¶i lµ

nh÷ng t liÖu lao ®éng cã gi¸ trÞ trªn 100 ngµn ®ång vµ thêi gian sö dông lín h¬n 1

n¨m. HiÖn nay, c¨n cø vµo tr×nh ®é qu¶n lý vµ thùc tÕ nÒn kinh tÕ níc ta, Bé tµi chÝnh

®· quy ®Þnh cô thÓ 2 chØ tiªu trªn qua quyÕt ®Þnh 166/1999/Q§-BTC ra ngµy

30/12/1999. §ã lµ:

- Cã thêi gian sö dông tõ 1 n¨m trë lªn

- Cã gi¸ trÞ tõ 5.000.000 ®ång trë lªn.

Nh÷ng t liÖu lao ®éng nµo kh«ng tho¶ m·n hai chØ tiªu trªn th× ®îc gäi lµ c«ng

cô lao ®éng nhá. ViÖc Bé tµi chÝnh quy ®Þnh gi¸ trÞ ®Ó x¸c ®Þnh tµi s¶n nµo lµ TSC§

lµ mét quyÕt ®Þnh phï hîp, t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng h¬n cho qu¶n lý vµ sö dông TSC§,

®ång thêi ®Èy nhanh viÖc ®æi míi trang thiÕt bÞ, c«ng cô dông cô cho ho¹t ®éng s¶n

xuÊt kinh doanh.

3

1.2. §Æc ®iÓm cña TSC§

Mét ®Æc ®iÓm quan träng cña TSC§ lµ khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt

kinh doanh nã bÞ hao mßn dÇn vµ gi¸ trÞ hao mßn ®ã ®îc dÞch chuyÓn vµo chi phÝ s¶n

xuÊt kinh doanh trong kú. Kh¸c víi c«ng cô lao ®éng nhá, TSC§ tham gia nhiÒu kú

kinh doanh, nhng vÉn gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu cho ®Õn lóc h háng.

Tuy nhiªn, ta cÇn lu ý mét ®iÓm quan träng ®ã lµ, chØ cã nh÷ng tµi s¶n vËt chÊt

®îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hoÆc lu th«ng hµng ho¸ dÞch vô tho¶ m·n 2 tiªu

chuÈn trªn, míi ®îc gäi lµ TSC§. §iÓm nµy gióp ta ph©n biÖt gi÷a TSC§ vµ hµng

ho¸. VÝ dô m¸y vi tÝnh sÏ lµ hµng ho¸ hay thay v× thuéc lo¹i TSC§ v¨n phßng, nÕu

doanh nghiÖp mua m¸y ®ã ®Ó b¸n. Nhng nÕu doanh nghiÖp ®ã sö dông m¸y vi tÝnh

cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th× m¸y vi tÝnh ®ã lµ TSC§.

Tµi s¶n cè ®Þnh còng ph©n biÖt víi ®Çu t dµi h¹n, cho dï c¶ hai lo¹i nµy ®Òu ®-

îc duy tr× qu¸ mét kú kÕ to¸n. Nhng ®Çu t dµi h¹n kh«ng ph¶i ®îc dïng cho ho¹t

®éng kinh doanh chÝnh cña doanh nghiÖp. VÝ dô nh ®Êt ®ai ®îc duy tr× ®Ó më réng

s¶n xuÊt trong t¬ng lai, ®îc xÕp vµo lo¹i ®Çu t dµi h¹n. Ngîc l¹i ®Êt ®ai mµ trªn ®ã

x©y dùng nhµ xëng cña doanh nghiÖp th× nã l¹i lµ TSC§.

2. Ph©n lo¹i TSC§

Do TSC§ trong doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i víi nhiÒu h×nh th¸i biÓu hiÖn, tÝnh

chÊt ®Çu t, c«ng dông vµ t×nh h×nh sö dông kh¸c nhau... nªn ®Ó thuËn lîi cho viÖc

qu¶n lý vµ h¹ch to¸n TSC§, cÇn s¾p xÕp TSC§ vµo tõng nhãm theo tõng ®Æc trng

nhÊt ®Þnh. Sù s¾p xÕp nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc khai th¸c tèi ®a c«ng dông

cña TSC§ vµ phôc vô tèt cho c«ng t¸c thèng kª TSC§.

Tµi s¶n cè ®Þnh cã thÓ ®îc ph©n theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau, nh theo h×nh

th¸i biÓu hiÖn, theo nguån h×nh thµnh, theo c«ng dông vµ t×nh h×nh sö dông.... mçi

mét c¸ch ph©n lo¹i sÏ ®¸p øng ®îc nh÷ng nhu cÇu qu¶n lý nhÊt ®Þnh cô thÓ:

2.1. Theo h×nh th¸i biÓu hiÖn

Tµi s¶n cè ®Þnh ®îc ph©n thµnh TSC§ v« h×nh vµ TSC§ h÷u h×nh.

* Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh: Lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng chñ yÕu cã h×nh th¸i vËt

chÊt, cã gi¸ trÞ lín vµ thêi gian sö dông l©u dµi, tham gia vµo nhiÒu chu kú kinh

doanh nhng vÉn gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu. Thuéc vÒ lo¹i nµy gåm cã:

- Nhµ cöa vËt kiÕn tróc: Bao gåm c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n nh nhµ cöa,

vËt kiÕn tróc, cÇu cèng... phôc vô cho SXKD.

4

- M¸y mãc thiÕt bÞ: Bao gåm c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ dïng trong s¶n xuÊt

kinh doanh.

- ThiÕt bÞ ph¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn: Lµ c¸c ph¬ng tiÖn dïng ®Ó vËn

chuyÓn nh c¸c lo¹i ®Çu m¸y, ®êng èng vµ c¸c ph¬ng tiÖn kh¸c (« t«, m¸y kÐo, xe

t¶i...)

- ThiÕt bÞ dông cô dïng cho qu¶n lý: gåm c¸c thiÕt bÞ dông cô phôc vô cho

qu¶n lý nh dông cô ®o lêng, m¸y tÝnh, m¸y ®iÒu hoµ.

- C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc cho s¶n phÈm: Gåm c¸c lo¹i c©y l©u n¨m

(cµphª, chÌ, cao su...) sóc vËt lµm viÖc (voi, bß, ngùa cµy kÐo...) vµ sóc vËt nu«i ®Ó

lÊy s¶n phÈm (bß s÷a, sóc vËt sinh s¶n...).

- Tµi s¶n cè ®Þnh phóc lîi: Gåm tÊt c¶ TSC§ sö dông cho nhu cÇu phó lîi c«ng

céng (Nhµ ¨n, nhµ nghØ, nhµ v¨n ho¸, s©n bãng, thiÕt bÞ thÓ thao...)

- Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh kh¸c: Bao gåm nh÷ng TSC§ mµ cha ®îc quy ®Þnh

ph¶n ¸nh vµo c¸c lo¹i nãi trªn (t¸c phÈm nghÖ thuËt, s¸ch chuyªn m«n kü thuËt...).

* Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh: Lµ nh÷ng TSC§ kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt, thÓ

hiÖn mét lîng gi¸ trÞ ®· ®îc ®Çu t cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn nhiÒu chu kú kinh doanh

cña doanh nghiÖp. Thuéc vÒ TSC§ v« h×nh gåm cã:

- Chi phÝ thµnh lËp, chuÈn bÞ s¶n xuÊt: Bao gåm c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc

thµnh lËp, chuÈn bÞ s¶n xuÊt, chi phÝ khai hoang, nh chi cho c«ng t¸c nghiªn cøu,

th¨m dß, lËp dù ¸n ®Çu t, chi phÝ vÒ huy ®éng vèn ban ®Çu, chi phÝ ®i l¹i, héi häp,

qu¶ng c¸o, khai tr¬ng...

- B»ng ph¸t minh s¸ng chÕ: Lµ c¸c chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó mua

l¹i c¸c b¶n quyÒn t¸c gi¶, b»ng s¸ng chÕ, hoÆc tr¶ cho c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu, s¶n

xuÊt thö, ®îc nhµ níc cÊp b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ.

- Chi phÝ nghiªn cøu ph¸t triÓn: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ cho viÖc nghiªn cøu,

ph¸t triÓn doanh nghiÖp do ®¬n vÞ ®Çu t hoÆc thuª ngoµi.

- Lîi thÕ th¬ng m¹i: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ vÒ lîi thÕ th¬ng m¹i do doanh

nghiÖp ph¶i tr¶ thªm ngoµi gi¸ trÞ thùc tÕ cña c¸c TSC§ h÷u h×nh, bëi sù thuËn lîi

cña vÞ trÝ th¬ng m¹i, sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng hoÆc danh tiÕng cña doanh nghiÖp.

- QuyÒn ®Æc nhîng (hay quyÒn khai th¸c): Bao gåm c¸c chi phÝ doanh nghiÖp

ph¶i tr¶ ®Ó mua ®Æc quyÒn khai th¸c c¸c nghiÖp vô quan träng hoÆc ®éc quyÒn s¶n

xuÊt, tiªu thô mét lo¹i s¶n phÈm theo c¸c hîp ®ång ®Æc nhîng ®· ký kÕt víi Nhµ níc

5

hay mét ®¬n vÞ nhîng quyÒn cïng víi c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc tiÕp nhËn ®Æc

quyÒn (Hoa hång, giao tiÕp, thñ tôc ph¸p lý...)

- QuyÒn thuª nhµ: Lµ chi phÝ ph¶i tr¶ cho ngêi thuª nhµ tríc ®ã ®Ó ®îc thõa kÕ

c¸c quyÒn lîi vÒ thuª nhµ theo hîp ®ång hay theo luËt ®Þnh.

- Nh·n hiÖu: Bao gåm c¸c chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ ®Ó mua l¹i nh·n

hiÖu hay tªn mét nh·n hiÖu nµo ®ã. Thêi gian cã Ých cña nh·n hiÖu th¬ng m¹i kÐo dµi

suèt thêi gian nã tån t¹i, trõ khi cã dÊu hiÖu mÊt gi¸ (s¶n phÈm, hµng ho¸ mang nh·n

hiÖu ®ã tiªu thô chËm, doanh sè gi¶m...)

- QuyÒn sö dông ®Êt: Bao gåm toµn bé chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra cã liªn

quan ®Õn viÖc giµnh quyÒn sö dông ®Êt ®ai, mÆt níc trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt

®Þnh.

- B¶n quyÒn t¸c gi¶: Lµ tiÒn chi phÝ thï lao cho t¸c gi¶ vµ ®îc Nhµ níc c«ng

nhËn cho t¸c gi¶ ®éc quyÒn ph¸t hµnh vµ b¸n t¸c phÈm cña m×nh

ViÖc ph©n lo¹i TSC§ theo tiªu thøc nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi tæ

chøc h¹ch to¸n TSC§ sö dông tµi kho¶n kÕ to¸n mét c¸ch phï hîp vµ khai th¸c triÖt

®Ó tÝnh n¨ng kü thuËt cña TSC§.

2.2. Theo quyÒn së h÷u

Theo tiªu thøc nµy TSC§ ®îc ph©n thµnh TSC§ tù cã vµ TSC§ thuª ngoµi.

* TSC§ tù cã: Lµ nh÷ng TSC§ x©y dùng, mua s¾m hoÆc chÕ t¹o b»ng nguån

vèn cña doanh nghiÖp, do ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp, do ®i vay cña ng©n hµng, b»ng

nguån vèn tù bæ sung, nguån vèn liªn doanh...

* TSC§ ®i thuª l¹i ®îc ph©n thµnh:

- TSC§ thuª ho¹t ®éng: Lµ nh÷ng TSC§ doanh nghiÖp ®i thuª cña c¸c ®¬n vÞ

kh¸c ®Ó sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh theo hîp ®ång ký kÕt.

- TSC§ thuª tµi chÝnh: Lµ nh÷ng TSC§ doanh nghiÖp thuª cña c«ng ty cho

thuª tµi chÝnh, nÕu hîp ®ång thuª tho¶ m·n Ýt nhÊt 1 trong 4 ®iÒu sau ®©y:

+ Khi kÕt thóc thêi h¹n cho thuª theo hîp ®ång, bªn thuª ®îc nhËn quyÒn sö

h÷u tµi s¶n thuª hoÆc ®îc tiÕp tôc thuª theo sù tho¶ thuËn cña.

+ Khi kÕt thóc thêi h¹n thuª bªn thuª ®îc quyÒn lùa chän mua tµi s¶n thuª

theo gi¸ danh nghÜa thÊp h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ cña tµi s¶n thuª t¹i thêi ®iÓm mua l¹i.

+ Thêi h¹n thuª mét tµi s¶n Ýt nhÊt ph¶i b»ng 60% thêi gian cÇn thiÕt ®Ó khÊu

hao tµi s¶n thuª.

6

+ Tæng sè tiÒn thuª tµi s¶n ph¶i tr¶ Ýt nhÊt ph¶i t¬ng ®¬ng víi gi¸ trÞ tµi s¶n ®ã

trªn thÞ trêng vµo thêi ®iÓm ký hîp ®ång.

ViÖc ph©n lo¹i TSC§ theo tiªu thøc nµy ph¶n ¸nh chÝnh x¸c tû träng TSC§

thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp vµ tû träng TSC§ thuéc quyÒn qu¶n lý vµ sö dông

cña doanh nghiÖp ®Õn nh÷ng ®èi tîng quan t©m. Bªn c¹nh ®ã còng x¸c ®Þnh râ tr¸ch

nhiÖm cña doanh nghiÖp ®èi víi tõng lo¹i TSC§.

2.3. Theo nguån h×nh thµnh

§øng trªn ph¬ng diÖn nµy TSC§ ®îc chia thµnh:

- TSC§ mua s¾m, x©y dùng b»ng nguån vèn ®îc ng©n s¸ch cÊp hay cÊp trªn

cÊp.

- TSC§ mua s¾m, x©y dùng b»ng nguån vèn tù bæ sung cña doanh nghiÖp

(quü ph¸t triÓn s¶n xuÊt, quü phóc lîi...).

- TSC§ nhËn gãp vèn liªn doanh.

Ph©n lo¹i TSC§ theo nguån h×nh thµnh, cung cÊp ®îc c¸c th«ng tin vÒ c¬ cÊu

nguån vèn h×nh thµnh TSC§. Tõ ®ã cã ph¬ng híng sö dông nguån vèn khÊu hao

TSC§ mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ hîp lý.

2.4. Theo c«ng dông vµ t×nh h×nh sö dông

§©y lµ mét h×nh thøc ph©n lo¹i rÊt h÷u Ých vµ tiÖn lîi cho viÖc ph©n bæ khÊu

hao vµo tµi kho¶n chi phÝ phï hîp. Theo tiªu thøc nµy, TSC§ ®îc ph©n thµnh:

- TSC§ dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh : Lµ nh÷ng TSC§ ®ang thùc tÕ sö

dông, trong c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh÷ng tµi s¶n nµy

b¾t buéc ph¶i trÝch khÊu hao tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh .

- TSC§ dïng trong môc ®Ých phóc lîi, sù nghiÖp, an ninh quèc phßng: Lµ

nh÷ng TSC§ do doanh nghiÖp qu¶n lý sö dông cho c¸c môc ®Ých phóc lîi, sù nghiÖp,

an ninh quèc phßng trong doanh nghiÖp.

- TSC§ chê xö lý: Bao gåm c¸c TSC§ kh«ng cÇn dïng, cha cÇn dïng v× thõa

so víi nhu cÇu sö dông hoÆc kh«ng thÝch hîp víi sù ®æi míi quy tr×nh c«ng nghÖ, bÞ

h háng chê thanh lý, TSC§ tranh chÊp chê gi¶i quyÕt, nh÷ng TSC§ nµy cÇn xö lý

nhanh chãng ®Ó thu håi vèn sö dông cho viÖc ®Çu t ®æi míi TSC§.

- TSC§ b¶o qu¶n, gi÷ hé nhµ níc: Bao gåm nh÷ng TSC§ doanh nghiÖp b¶o

qu¶n hé, gi÷ hé cho ®¬n vÞ kh¸c hoÆc cÊt hé nhµ níc theo quy ®Þnh cña c¬ quan nhµ

níc cã thÈm quyÒn.

7

MÆc dï, TSC§ ®îc chia thµnh tõng nhãm víi ®Æc trng kh¸c nhau, Nhng trong

c«ng t¸c qu¶n lý, TSC§ ph¶i ®îc theo dâi chi tiÕt cho tõng TSC§ cô thÓ vµ riªng

biÖt, gäi lµ ®èi tîng ghi TSC§. §èi tîng ghi TSC§ lµ tõng ®¬n vÞ TS cã kÕt cÊu ®éc

lËp hoÆc lµ mét hÖ thèng gåm nhiÒu bé phËn tµi s¶n liªn kÕt víi nhau, thùc hiÖn 1

hay 1 sè chøc n¨ng nhÊt ®Þnh. Trong sæ kÕ to¸n mçi mét ®èi tîng TSC§ ®îc ®¸nh

mét sè hiÖu nhÊt ®Þnh, gäi lµ sè hiÖu hay danh ®iÓm TSC§.

3. §¸nh gi¸ TSC§

ChØ tiªu hiÖn vËt cña TSC§ lµ c¬ së lËp kÕ ho¹ch ph©n phèi, sö dông vµ ®Çu t

TSC§. Trong kÕ to¸n vµ qu¶n lý tæng hîp TSC§ theo c¸c chØ tiªu tæng hîp ph¶i sö

dông chØ tiªu gi¸ trÞ cña TSC§, mµ muèn nghiªn cøu mÆt gi¸ trÞ cña TSC§, ph¶i tiÕn

hµnh ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c tõng lo¹i TSC§ th«ng qua h×nh th¸i tiÒn tÖ.

§¸nh gi¸ TSC§ lµ 1 ho¹t ®éng thiÕt yÕu trong mèi doanh nghiÖp th«ng qua

ho¹t ®éng nµy, ngêi ta x¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ ghi sæ cña TSC§. TSC§ ®îc ®¸nh gi¸ lÇn

®Çu vµ cã thÓ ®îc ®¸nh gi¸ l¹i trong qu¸ tr×nh sö dông (doanh nghiÖp chØ ®¸nh gi¸ l¹i

TS khi cã quyÕt ®Þnh cña c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn hay dïng tµi s¶n ®Ó liªn

doanh, gãp vèn cæ phÇn, tiÕn hµnh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸, ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc së

h÷u doanh nghiÖp). Th«ng qua ®¸nh gi¸ TSC§, sÏ cung cÊp th«ng tin tæng hîp vÒ

TSC§ vµ ®¸nh gi¸ quy m« cña doanh nghiÖp.

TSC§ ®îc ®¸nh gi¸ theo nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn vµ gi¸ trÞ cßn l¹i.

* Nguyªn gi¸ TSC§.

Nguyªn gi¸ TSC§ lµ toµn bé chi phÝ thùc tÕ ®· chi ra ®Ó cã TSC§ cho tíi khi

®a TSC§ vµo ho¹t ®éng b×nh thêng. Nguyªn gi¸ TSC§ lµ c¨n cø cho viÖc tÝnh khÊu

hao TSC§, do ®ã nã cÇn ph¶i ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn s¬ së nguyªn t¾c gi¸ phÝ vµ

nguyªn t¾c kh¸ch quan. Tøc lµ nguyªn gi¸ TSC§ ®îc h×nh thµnh trªn chi phÝ hîp lý

hîp lÖ vµ dùa trªn c¸c c¨n cø cã tÝnh kh¸ch quan, nh ho¸ ®¬n, gi¸ thÞ trêng cña

TSC§...

ViÖc x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ ®îc x¸c ®Þnh cô thÓ cho tõng lo¹i nh sau:

* §èi víi TSC§ h÷u h×nh:

- Nguyªn gi¸ TSC§ lo¹i mua s¾m (kÓ c¶ mua míi vµ cò) bao gåm gi¸ thùc tÕ

ph¶i tr¶, l·i tiÒn vay ®Çu t cho TSC§ khi cha ®a TSC§ vµo sö dông, c¸c chi phÝ vËn

chuyÓn, bèc dì, c¸c chi phÝ söa ch÷a, t©n trang tríc khi ®a TSC§ vµo sö dông, chi

phÝ l¾p ®Æt, ch¹y thö, thuÕ vµ lÖ phÝ tríc b¹ (nÕu cã)...

8