Giáo trình mô đun: thực hành trang bị điện 1 ,nghề điện công nghiệp trình độ lành nghề

bé lao ®éng - th­¬ng binh vµ x· héi

Tæng côc d¹y nghÒ

Dù ¸n gi¸o dôc kü thuËt vµ d¹y nghÒ (VTEP)

S¸ch h­íng dÉn gi¸o viªn

Hµ Néi - 2007

M« ®un: thùc hµnh Trang bÞ ®iÖn 1

M· sè: CIE 01 22 00

NghÒ: ®iÖn c«ng nghiÖp

Tr×nh ®é lµnh nghÒ

(ChÌn mét h×nh minh ho¹ tuú thuéc vµo tõng nghÒ)

1

(MÆt sau trang b×a)

Tuyªn bè b¶n quyÒn :

Tµi liÖu nµy thuéc lo¹i s¸ch gi¸o tr×nh

Cho nªn c¸c nguån th«ng tin cã thÓ ®­îc

phÐp dïng nguyªn b¶n hoÆc trÝch dïng

cho c¸c môc ®Ých vÒ ®µo t¹o vµ tham

kh¶o .

Mäi môc ®Ých kh¸c cã ý ®å lÖch l¹c hoÆc

sö dông víi môc ®Ých kinh doanh thiÕu

lµnh m¹nh sÏ bÞ nghiªm cÊm.

Tæng Côc D¹y nghÒ sÏ lµm mäi c¸ch ®Ó

b¶o vÖ b¶n quyÒn cña m×nh.

Tæng Côc D¹y NghÒ c¸m ¬n vµ hoan

nghªnh c¸c th«ng tin gióp cho chóng t«I

söa ch÷a,hiÖu ®Ýnh vµ hoµn thiÖn tèt h¬n

tµI liÖu nµy.

§Þa chØ liªn hÖ:

Dù ¸n gi¸o dôc kü thuËt vµ nghÒ nghiÖp

TiÓu Ban Ph¸t triÓn Ch­¬ng tr×nh Häc liÖu

................

M· tµi liÖu

M· quèc tÕ ISBN : ......

2

Lêi tùa

(Vµi nÐt giíi thiÖu xuÊt xø cña ch­¬ng tr×nh vµ tµi liÖu)

Tµi liÖu nµy lµ mét trong c¸c kÕt qu¶ cña Dù ¸n GDKT-DN …..

(Tãm t¾t néi dung cña Dù ¸n)

(Vµi nÐt giíi thiÖu qu¸ tr×nh h×nh thµnh tµi liÖu vµ c¸c thµnh phÇn tham gia)

(Lêi c¶m ¬n c¸c c¬ quan liªn quan, c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n ®· tham gia … )

(Giíi thiÖu tµi liÖu vµ thùc tr¹ng)

S¸ch h­íng dÉn gi¸o viªn lµ tµI liÖu h­íng dÉn gi¶ng d¹y cho tõng m« ®un/m«n häc trong hÖ

thèng m« ®un vµ m«n häc ®µo t¹o cho

nghÒ ..............................................ë cÊp ®é .....

C¸c th«ng tin trong tµi liÖu cã gi¸ trÞ h­íng dÉn gi¸o viªn thiÕt kÕ vµ tæ chøc c¸c bµi d¹y cho m«

®un/m«n häc mét c¸ch hîp lý. Gi¸o viªn vÉn cã thÓ thay ®æi hoÆc ®iÒu chØnh cho phï hîp víi ®iÒu

kiÖn vµ bèi c¶nh thùc tÕ trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o .

§©y lµ tµi liÖu thö nghiÖm sÏ ®­îc hoµn chØnh ®Ó trë thµnh S¸ch h­íng dÉn gi¸o viªn chÝnh

thøc trong hÖ thèng d¹y nghÒ.

Hµ néi, ngµy ...... th¸ng...... n¨m....

Gi¸m ®èc Dù ¸n quèc gia

3

Môc lôc

TT Néi dung TRANG

1 Lêi tùa................................................................................................ 2

2 Môc lôc.............................................................................................. 3

3 Giíi thiÖu vÒ m«®un/m«n häc......................................................... 4

4 C¸c h×nh thøc häc tËp chÝnh........................................................... 6

5 C¸c nguån lùc cÇn thiÕt cho m«-®un............................................. 7

6 Bµi 1: Tù ®éng khèng chÕ ®éng c¬ 3 pha r«-to lång sãc............. 10

7 Bµi 2: Tù ®éng khèng chÕ ®éng c¬ 3 pha r«-to d©y quÊn............ 24

8 Bµi 3: Tù ®éng khèng chÕ ®éng ®iÖn mét chiÒu........................... 36

9 Bµi 4: L¾p r¸p vµ söa ch÷a m¹ch ®iÖn m¸y c¾t gät kim lo¹i........ 49

10 Bµi 5: L¾p r¸p vµ söa ch÷a m¹ch ®iÖn m¸y s¶n xuÊt................... 56

11 Yªu cÇu vÒ ®¸nh gi¸ hßan thµnh m«®un/m«n häc....................... 69

12 C¸c tõ viÕt t¾t.................................................................................... 70

13 Tµi liÖu tham kh¶o............................................................................ 72

4

Giíi thiÖu vÒ m« ®un/m«n häc

VÞ trÝ, ý nghÜa, vai trß m« ®un:

- C«ng viÖc l¾p ®Æt, vËn hµnh hay söa ch÷a m¹ch ®iÖn trong m¸y c«ng nghiÖp

lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi c«ng nh©n nghÒ §iÖn c«ng nghiÖp. M«-

®un nµy cã ý nghÜa quyªt ®Þnh ®Ó h×nh thµnh kü n¨ng cho ng­êi häc lµm tiÒn ®Ò ®Ó

häc tiÕp c¸c kü n¨ng cao h¬n nh­: L¾p ®Æt c¸c bé ®iÒu khiÓn lËp tr×nh hay c¸c m¹ch

®iÖn tö c«ng suÊt.

- M« ®un nµy ph¶i häc sau khi häc xong c¸c m« ®un §iÖn kü thuËt, VÏ ®iÖn,

§o l­êng ®iÖn, M¸y ®iÖn vµ m« ®un Trang bÞ ®iÖn 1.

Môc tiªu cña m« ®un:

Sau khi hoµn tÊt m«-®un nµy, häc viªn cã n¨ng lùc:

L¾p ®Æt, vËn hµnh vµ söa ch÷a h­ háng nh÷ng m¹ch ®iÒu khiÓn dïng r¬ le c«ng

t¾c t¬ trong viÖc ®iÒu khiÓn ®éng c¬ ®iÖn vµ c¸c m¸y s¶n xuÊt. §ång thêi ®ñ kh¶

n¨ng ®Ó thay thÕ, c¶i tiÕn míi.

Môc tiªu thùc hiÖn cña m«-®un:

Häc xong m«-®un nµy, häc viªn cã n¨ng lùc:

• L¾p ®Æt, söa ch÷a c¸c m¹ch ®iÒu khiÓn dïng r¬le c«ng t¾c t¬ theo nguyªn

t¾c thêi gian, dßng ®iÖn, ®iÖn ¸p ®óng yªu cÇu kü thuËt, mü thuËt, ®¶m b¶o an toµn.

• L¾p r¸p c¸c m¹ch b¶o vÖ vµ tÝn hiÖu theo qui tr×nh cña m¸y s¶n xuÊt tu©n thñ

c¸c yªu cÇu cña trang bÞ ®iÖn.

• Ph¸t hiÖn chÝnh x¸c h­ háng cã ph­¬ng ¸n söa ch÷a, c¶i tiÕn míi kh¶ thi.

• L¾p r¸p, söa ch÷a, thay thÕ t­¬ng ®­¬ng, thay thÕ c¶i tiÕn míi m¹ch ®iÖn c¸c

m¸y c¾t gät kim lo¹i ®óng yªu cÇu.

• L¾p r¸p, vËn hµnh, söa ch÷a h­ háng trong c¸c m¸y s¶n suÊt theo qui tr×nh

c«ng nghÖ.

• VËn hµnh ®óng qui tr×nh c¸c m¸y s¶n suÊt. V¹ch ra kÕ ho¹ch b¶o tr× hîp lý,

®¶m b¶o an toµn vµ vÖ viªn c«ng nghiÖp.

• §ñ kh¶ n¨ng ph©n tÝch h­ háng lµm c¬ së cho viÖc chän ph­¬ng ¸n c¶i tiÕn

míi.

5

Néi dung chÝnh cña m«-®un:

a. C¸c m¹ch ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng r¬le vµ c«ng t¾c t¬ nh­: m¹ch ®iÒu khiÓn

®éng c¬ quay mét chiÒu, ®¶o chiÒu, m¹ch më m¸y qua cuén kh¸ng, qua biÕn ¸p tù

ngÉu, më m¸y Y - ∆, c¸c m¹ch h·m dõng, m¹ch më m¸y ®éng c¬ qua nhiÒu cÊp ®iÖn

trë phô ...

b. C¸c m¹ch ®iÒu khiÓn c¸c lo¹i m¸y c¾t gät kim lo¹i nh­: m¸y tiÖn, phay,

khoan, doa ...

c. C¸c m¹ch ®iÒu khiÓn c¸c c¬ cÊu s¶n suÊt nh­: m¹ch ®iÖn b¨ng t¶i, thang

m¸y, cÇu trôc ...

d. C¸c lo¹i s¬ ®å cÇn thiÕt (s¬ ®å nèi d©y, vÞ trÝ, l¾p ®Æt ...) cho qu¸ tr×nh thùc

hµnh c¸c m¹ch ®iÖn nãi trªn.

e. B¶ng qui tr×nh c«ng nghÖ cña c¸c m¸y c¾t gät, c¸c m¸y s¶n xuÊt.

f. B¶ng qui tr×nh thùc hµnh l¾p ®Æt ®iÖn.

g. ChuÈn ®¸nh gi¸ c¸c th«ng sè kü thuËt trong m¹ch ®iÖn.

M«-®un nµy bao gåm 5 bµi häc sau:

Bµi 1: tù ®éng khèng chÕ ®éng c¬ 3 pha r«-to lång sãc.

Bµi 2: tù ®éng khèng ®éng c¬ 3 pha r«-to d©y quÊn.

Bµi 3: tù ®éng khèng ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu.

Bµi 4: l¾p r¸p vµ söa ch÷a m¹ch ®iÖn m¸y c¾t gät kim lo¹i.

Bµi 5: L¾p r¸p vµ söa ch÷a m¹ch ®iÖn m¸y s¶n xuÊt.

6

C¸c h×nh thøc häc tËp chÝnh trong m« ®un

 Ho¹t ®éng häc t¹i x­ëng thùc hµnh vÒ:

• C¸c nguyªn t¾c l¾p r¸p vµ söa ch÷a m¹ch ®iÒu khiÓn dïng r¬ le, c«ng t¾c t¬.

• L¾p r¸p vµ söa ch÷a c¸c m¹ch ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng r¬-le vµ c«ng-t¾c-t¬.

• L¾p r¸p vµ söa ch÷a c¸c m¹ch ®iÒu khiÓn c¸c lo¹i m¸y c¾t gät kim lo¹i; c¸c

lo¹i m¸y s¶n xuÊt.

 Ho¹t ®éng tù nghiªn cøu c¸c tµi liÖu liªn quan ®Õn lÜnh vùc thùc hµnh l¾p

r¸p m¹ch ®iÒu khiÓn ®iÖn.

 Ho¹t ®éng gi¶i bµi tËp vÒ:

• VÏ s¬ ®å l¾p ®Æt c¸c d¹ng m¹ch ®iÒu khiÓn.

• Söa ch÷a h­ háng theo yªu cÇu cña Gi¸o viªn.

 Ho¹t ®éng kh¶o s¸t trªn m« h×nh thùc tÕ vÒ:

• C¸c lo¹i khÝ cô ®iÖn phæ th«ng vµ cã tÝnh ®Æc thï cao.

• Kh¶o s¸t ®Ó vÏ l¹i s¬ ®å cña nh÷ng m¹ch ®iÒu khiÓn ®· l¾p s¼n.

• §Ò xuÊt ph­¬ng ¸n c¶i tiÕn m¹ch hîp lý.