Giáo trình kinh tế học vi mô - Chương 2: Cung cầu và giá cả thị trường ppsx

Chương 2: Cung cầu và giá cả thị trường

43

Sự thay đổi cung chỉ diễn ra khi đường cung dịch chuyển, sự dịch chuyển cung từ S sang

S’ hay S’’ gọi là dịch chuyển cung như minh họa ở biểu đồ dưới đây. Lưu ý rằng cung tăng

khi đường cung dịch chuyển sang phải (S sang S’) bởi vì lượng cung tăng tại mỗi mức giá.

Khi cung giảm thì đường cung sẽ dịch chuyển sang trái (S sang S’’).

CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CUNG

Những nhân tố làm dịch chuyển đường cung gồm:

ª Giá cả của nguồn lực,

ª Công nghệ và năng suất sản xuất,

ª Giá cả hàng hóa liên quan,

ª Số lượng nhà sản xuất,

ª Kỳ vọng của nhà sản xuất.

Khi giá cả nguồn lực sản xuất tăng lên sẽ làm giảm khả năng sinh lợi của hàng hóa và dịch

vụ. Điều này sẽ làm giảm sản lượng mà các nhà sản xuất mong muốn cung cấp tại mỗi mức

giá. Do đó, khi giá của lao động, nguyên vật liệu, vốn, hay những nguồn lực khác tăng lên sẽ

làm cho đường cung dịch chuyển sang trái (như minh họa dưới đây).

Sự thay đổi và cải tiến công nghệ làm tăng năng lực sản xuất của người lao động. Điều

này làm cho chi phí sản xuất thấp hơn và lợi nhuận cao hơn. Khi lợi nhuận tăng lên sẽ khích

thích các nhà sản xuất cung cấp nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn và làm cho đường cung dịch

chuyển sang phải (như minh họa dưới đây).

Lượng

Giá

0

25

20

15

10

5

5 10 15 20 25 30

S

S’

S”

Lượng

Giá

0

25

20

15

10

5

5 10 15 20 25 30

S

S’

C B

Chương 2: Cung cầu và giá cả thị trường

44

Các doanh nghiệp thường sản suất nhiều hàng hóa khác nhau, do đó họ phải xác định sự

cân bằng tối ưu giữa các sản phẩm và dịch vụ cung cấp. Quyết định cung của một hàng hóa cụ

thể không chỉ ảnh hưởng lên giá của hàng hóa đó, mà còn ảnh hưởng đến giá và lượng của các

hàng hóa khác mà doanh nghiệp cung cấp. Chẳng hạn, khi giá của cà phê tăng lên sẽ làm cho

người nông dân giảm lượng cung của tiêu. Trong trường hợp này, giá của cà phê tăng lên làm

giảm cung của sản phẩm khác (hồ tiêu). Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhưng rất hiếm,

đó là tăng giá của hàng hóa này làm tăng cung của hàng hóa khác. Để thấy rõ hơn, chúng ta

xem xét một doanh nghiệp vừa nuôi bò thịt và cung cấp da thuộc. Khi giá của thịt bò tăng lên

sẽ làm cho người chăn nuôi gia tăng đàn gia súc. Bởi vì thịt bò và da bò được chế biến từ bò,

cho nên khi giá thịt bò tăng lên thì lượng cung của da bò cũng tăng lên.

Khi số lượng nhà sản xuất tăng lên cũng sẽ làm tăng cung thị trường và đường cung lúc

này dịch chuyển sang phải (như minh họa dưới đây).

Như trong trường hợp của cầu, những kỳ vọng (mong đợi trong tương lai) của nhà sản

xuất đóng vai trò rất quan trọng trong các quyết định sản xuất. Chẳng hạn, nếu giá kỳ vọng

của xăng dầu tăng lên trong tương lai, các nhà cung cấp có thể giảm lượng cung hôm nay để

cung cấp trong tương lai nhằm kiếm được lợi nhuận nhiều hơn. Ngược lại, nếu giá cả kỳ vọng

của hàng hóa sẽ giảm trong tương lai, có lẽ các nhà sản xuất sẽ cung cấp nhiều hơn trong hiện

tại trước khi giá giảm xuống. Tình huống này cũng tương tự đối với các sản phẩm chịu tác

động của công nghệ và thời trang, nếu như các nhà sản xuất dự báo có sự ra đời của công nghệ

mới (điện thọai di động) thì các nhà sản xuất gia tăng nỗ lực tiếp thị để bán nhiều hàng hóa

hơn trước khi công nghệ mới ra đời.

ẢNH HƯỞNG QUỐC TẾ

Trong nền kinh tế toàn cầu, các doanh nghiệp thường nhập nguyên vật liệu (phụ liệu, bán

thành phẩm hay sản phẩm) từ các quốc gia khác. Chi phí của hàng hóa nhập nhập chịu ảnh

Lượng

Giá

0

25

20

15

10

5

5 10 15 20 25 30

S

S’

A D

Lượng

Giá

0

25

20

15

10

5

5 10 15 20 25 30

S

S’