Giáo trình: Chương 8:Kiểm địn giả thuyết thống kê

Cao Hào Thi 89

Chương 8

KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ

(Tests of Hypotheses)

Thông thường đối với tham số θ chưa biết của tập hợp chính ta có thể đưa ra nhiều giả

thuyết về θ.

Vấn đề đặt ra là làm thế nào kiểm định được giả thuyết nào thích hợp với các số liệu của

mẫu quan sát được (x1, x2, …, xn ).

8.1 NHỮNG KHÁI NIỆM VỀ KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ

8.1.1 Giả thuyết thống kê ( Statistical Hypothesis)

Là một giả sử hay một phát biểu có thể đúng, có thể sai liên quan đến tham số của một

hay nhiều tập hợp chính.

8.1.2 Giả thuyết không (giả thuyết đơn) và giả thuyết ngược lại (đối thuyết)

(Null Hypothesis & Alternative Hypothesis)

Giả thuyết không: là sự giả sử mà ta muốn kiếm định thường được ký hiệu là Ho.

Giả thuyết ngược lại: Việc bác bỏ giả thuyết không sẽ dẫn đến việc chấp nhận giả

thuyết ngược lại. Giả thuyết ngược lại thường được ký hiệu là H1.

Ví dụ

Kiếm định giả thuyết Ho: θ ≥ θo có thể θ = θo

Với H1: θ < θo

Kiếm định giả thuyết Ho: θ ≤ θo có thể θ = θo

Với H1: θ > θo

Kiếm định giả thuyết Ho: θ = θo

Với H1: θ ≠ θo

8.1.3 Các loại sai lầm trong việc kiểm định giả thuyết thống kê

Việc kiểm định giả thuyết thống kê có thể phạm phải 2 loại sai lầm

a) Sai lầm loại I (type I error)

Là loại sai lầm mà chúng ta phạm phải trong việc bác bỏ giả thuyết Ho khi Ho đúng.

Xác suất của việc bác bỏ Ho khi Ho đúng là xác suất của sai lầm loại I và được ký hiệu

là α

α = P ( bác bỏ Ho / Ho đúng) = P(type I error)

α : còn được gọi là mức ý nghĩa ( level of significance)

α = 0,05; 0,01 ; 0,001 …