Giáo dục và tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam

QUAN LY KINH TE

Giao due va tang truong kinh te

0 Viet Nann

TRAN THO DAT

Idng phdn tich sdu sdc, tdc gid dd chang minh tdc ddng tich ciic cua trinh do gido

due liic litdng lao ddng tdi tdng tritdng vd thu nhap binh qudn ddu ngitdi. Trong

nhang ndm qua nitdc ta dd tdng citdng ngdn sdch ddu tii cho gido due, nhitng vdn di Id

ddu tit nhit the ndo cho hgp ly vi cd cdu vd ddi vdi tang viing, miin, gdp phdn thuc ddy

tdng tritdng vd phdt trien bin vang nin kinh te cdn ditdc nghien cau.

1. Boi canh ve tang trifdng va giao

due

Ly thuyet ciing nhU thiic te phat trien

kinh te d cac nu6c da cho thay vai tro to

16n cua dau tU vao giao due trong viec

hinh thanh vo'n con ngUOi, tii do tao dong

liic ngay cang quan trong va ben vutng doi

vdi tang triicing kinh te. Liic liidng lao

dong CO trinh do giao due cao diidc coi la

nen tang cd ban tao nen tien bo cong nghe

va phat trien kinh te - xa hoi. Tut nhiing

nSm 1970, ly thuyet vo'n con ngildi da

thong tri trong cac nghien ciiu ve giao due

va phat trien kinh te va luan diem cd ban

cua ly thuyet nay co the diidc torn liidc

nhu sau: nhiing ngiidi c6 so' nam di hoc

nhieu hdn thi dong thdi eo cong viec tot

hdn va diide tra cong eao hdn. Thiic te ciia

h l u het eac nUcie dang phat trien ciing

cho tha'y van de ed ban d cac nifdc nay

khong phai ngheo tai nguyen thien nhien

rak la thieu hut nguon nhan liic co chat

liidng cao. Cae nii6e ngheo da tiing cho

rSng toe do tang trifclng ve cd ban la phu

thuoc vao miie vo'n v£it chat ma ho co the

thu hiit ho&e tich liiy diide. He qua la ho

ra siic tim kiem cac nguon liic tai chinh tii

ben ngoai nhSm bo sung v^o nguon vo'n

dau tif it 6i d trong niide. Tuy nhien, thiie

te phat trien eiia cac nifcfe cho tha'y, kha

nfing sii dung nguon vo'n vat chat mot

each hieu qua lai phu thuoc vao trinh do

cua nguon nhan liic. Do do, nhiem vu

quan trong eiia cac nii6c dang phat trien

phai la xay diing, tich liiy va phat trien

vo'n con ngiJdi. Nhieu nghien ciiu da chi ra

rSng, phat trien kinh te d Dong A la sii

phat trien diia tren "nguon nhan liic". Noi

nhu vay khong co nghia cae nhan to' khac

khong quan trong doi v6i tang trUdng,

nhUng dUdng nhu dau tU vao vo'n con

ngUdi da trd thanh dong liic cd ban cho sU

phat trien d cae nen kinh te Dong A trong

thdi gian qua.

Ke tu khi bat dau cong cuoc "Doi m6i"

tu nam 1986, Viet Nam da dat dUde to'c do

tang trUdng kinh te eao va mUc giam

ngheo kha ben vUng. GDP tang trUdng

trung binh 7,5% trong 10 nam qua. Ty le

doi ngheo giam tU 58,1% trong nam 1993

xuo'ng eon 16% trong nam 2006 va van

dang tiep tuc giam. Nhieu cong trinh

nghien eUu cho tha'y ring, nhiing thanh

tiiu dat dUdc ve tang trUdng kinh te trong

thdi gian qua eiia Viet Nam phan nhieu la

do da huy dong dUde cae nguon liic vat

chat trong nU6c va thu hiit dUdc dau tU

nu6c ngoai. Tuy nhien, tU tong ket kinh

nghiem tan g trUdng cua cac nU6c cong

Tran Tho Dat, PGS.TS., Truong Dai hoc Kinh le

quO'c dan.

33