Giáo án Chương II Đại Số 7

Tröôøng THCS Leâ Quyù Ñoân – Beán Caùt – Bình Döông Toå: Toaùn – Tin Giaùo aùn Ñaïi soá 7

C2

Ngày soạn: 07/11/ 2008 Ngày dạy: 12/11/ 2008

Tuần 12:

Tiết 23:

CHƯƠNG II: HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ

§1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN

I. Mục tiêu:

- Biết được công thức biểu diễn mối liên hệ giữa hai đại lượng tỉ lệ thuận. Nhận biết đượng

hai đại lượng có tỉ lệ thuận hay không.

- Hiểu được các tính chất của 2 đại lượng tỉ lệ thuận

- Biết cách tìm hệ số tỉ lệ khi biết một cặp giá trị tương ứng của 2 đại lượng tỉ lệ thuận, tìm giá

trị cuả một đại lượng khi biết hệ số tỉ lệ và giá trị tương ứng của đại lượng kia.

II. Phương pháp giảng dạy:

Thuyết trình; hoạt động nhóm;

III. Phương tiện dạy học:

- Bảng phụ, bút dạ.

IV. Tiến trình bài dạy:

Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng

Hoạt động 1: Trả bài kiểm tra viết 1 tiết 5 phút

- Trả bài kiểm tra viết.

Hoạt động 2: Định nghĩa 15 phút

- Cho HS làm ?1

? Công thức tính

quãng đường và khối

lượng?

? Hãy nhận xét sự

giống nhau của 2 công

thức trên?

- Giới thiệu định

nghĩa.

- Cho HS làm ?2

Hãy tính x từ :y =

5

3

−

x

? Vậy khi y tỉ lệ thuận

vơi x thì x có tỉ lệ

thuận với y không?

Có nhận xét gì về hệ

số tỉ lệ?

- Nêu chú ý.

- Cho HS làm ?3

! Chú ý chiều cao của

cột và khối lương tỉ lệ

thuận

S = vt

M = DV

D: Khối lượng riêng

- Trong 2 công thức trên thì đại

lượng này bằng đại lượng kia nhân

với 1 hằng số khác 0.

y =

5

3

− x

x = y: 











−

5

3

x =

3

5

− y

=> x tỉ lệ với y theo hệ số tỉ lệ là

3

5

−

Cột a b c d

Chiều cao 10 8 50 30

Khối lượng 10 8 50 30

1. Định nghĩa

a) S = 15t

b) m = DV (D ≠ 0)

Định nghĩa: Nếu đại lượng y liên hệ

với đại lượng x theo công thức: y =

kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói

y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k

♦Chú ý: Khi đại lượng y tỉ lệ thuận

với đại lượng x thì x cũng tỉ lệ thuận

với y và ta nói hai đại lượng đó tỉ lệ

thuận với nhau.

Nếu y = kx thì x = k

1

y

Hoạt động 3: Tính chất 13 phút

Naêm hoïc 2008 - 2009 1 Hồ Ngọc Trâm

Tröôøng THCS Leâ Quyù Ñoân – Beán Caùt – Bình Döông Toå: Toaùn – Tin Giaùo aùn Ñaïi soá 7

C2

- Cho HS làm ?4

? Muốn tìm hệ số tỉ lệ

của y đối với x ta làm

như thế nào?

! Tính y2; y3 và y4

?; ?; ?

3

3

2

2

1

1

= = =

x

y

x

y

x

y

? Hãy nhận xét về tỉ

số giữa hai giá trị

tương ứng?

- Nêu tính chất trong

SGK

y1 = kx1 => k =

1

1

x

y

= 2

y2 = kx2 = 2.4 = 8

y3 = kx3 = 2.5 = 10

y4 = kx4 = 2.6 = 12

- Các tỉ số giữa hai giá trị tương ứng

bằng nhau và bằng 2.

2. Tính chất

a) Vì y và x là 2 đại lượng tỉ lệ thuận

nên : y1 = kx1

=> 6 = k3 => k = 6:3 = 2

Vậy hệ số tỉ lệ là 2

y2 = kx2 = 2.4 = 8

y3 = 2.5 = 10

y4 = 2.6 = 12

c) 2

3

3

2

2

1

1

= = = ⋅ ⋅ ⋅ =

x

y

x

y

x

y

Giả sử y và x tỉ lệ thuận

y = kx

= = ⋅ ⋅⋅

= = = ⋅ ⋅ ⋅ =

; ;

3

1

3

1

2

1

2

1

3

3

2

2

1

1

y

y

x

x

y

y

x

x

k

x

y

x

y

x

y

Tính chất: (SGK)

Hoạt động 4: Củng cố 10 phút

? Đại lượng y tỉ lệ

thuận với đại lượng x

khi nào?

? Làm bài tập 1/53

SGK?

? Hoạt động nhóm:

Bài 2/53 SGK?

- Trả lời như định nghĩa SGK

- Trình bày bảng

4 = k.6 => k = 4 2

6 3

=

b. y = kx hay y = 2

3

x

c. Khi x = 9 thì y = 2

.9 6

3

=

Khi x = 15 thì y = 2

.15 10

3

=

- Làm việc nhóm

x -3 -1 1 2 5

y 6 2 -2 -4 -10

Bài 1/53 SGK

a. Hai đại lượng y và x tỉ lệ thuận với

nhau nên y = kx và theo điều kiện x

= 6 thì y = 4, nên thay vào ta tính

được k:

4 = k.6 => k = 4 2

6 3

=

b. y = kx hay y = 2

3

x

c. Khi x = 9 thì y = 2

.9 6

3

=

Khi x = 15 thì y = 2

.15 10

3

=

Bài 2/53 SGK

x -3 -1 1 2 5

y 6 2 -2 -4 -10

Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà 2 phút

- Học kỹ lý thuyết trong vở ghi lẫn SGK

- Làm các bài tập 3,4 trang 53 SGK.

- Chuẩn bị bài §2: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch.

* Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

Naêm hoïc 2008 - 2009 2 Hồ Ngọc Trâm

Tröôøng THCS Leâ Quyù Ñoân – Beán Caùt – Bình Döông Toå: Toaùn – Tin Giaùo aùn Ñaïi soá 7

C2

Ngày soạn: 07/11/ 2008 Ngày dạy: 12/11/ 2008

Tuần 12:

Tiết

24:

§2. MỘT SỐ BÀI TOÁN VỀ

ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN

I. Mục tiêu:

- Biết cách làm các bài toán cơ bản về đại lượng tỉ lệ thuận và chia tỉ lệ.

- Rèn luyện kỹ năng áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau.

II. Phương pháp giảng dạy:

Thuyết trình; hoạt động nhóm;

III. Phương tiện dạy học:

 SGK, bảng phụ

IV. Tiến trình bài dạy:

Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng

Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ 5 phút

? Nêu định nghĩa về hai

đại lượng tỉ lệ thuận?

? Bài 4 trang 53 SGK?

- Trả lời như SGK.

- Sửa bài 4 trang 53

Ta có: z = ky và y = hx nên z =

(k.h)x. Vậy z tỉ lệ thuận với x theo

hệ số kh.

Hoạt động 2: Bài toán 1 15 phút

Naêm hoïc 2008 - 2009 3 Hồ Ngọc Trâm

Tröôøng THCS Leâ Quyù Ñoân – Beán Caùt – Bình Döông Toå: Toaùn – Tin Giaùo aùn Ñaïi soá 7

C2

- Đưa bài toán trong

SGK

? Bài toán cho biết gì?

Hỏi ta điều gì?

? Nếu gọi m1(g) và m2

(g) lần lượt là khối lượng

của 2 thanh chì thì ta có

tỉ lệ thức nào?

? Khối lượng (m) và thể

tích (V) là hai đại lượng

như thế nào?

? m1 và m2 có quan hệ

như thế nào? Từ đó làm

cách nào đề tìm được m1

và m2?

! Ap dụng tính chất của

dãy tỉ số bằng nhau để

tìm m1 và m2.

? Làm bài tập ?1

- Khối lượng và thể tích là hai đại

lượng tỉ lệ thuận.

12 17

m1 m2

=

m2 – m1 = 56,5

m1 = 135,6

m2 = 192,1

- Làm việc nhóm nhỏ

Gọi khối lượng 2 thanh kim loại

tương ứng là m1 (g) và m2 (g)

Theo bài ra ta có:

m1 + m2 = 22,5

10 15

m1 m2

= = 8,9

25

22,5

10 15

2 1

= =

+

m + m

m1 = 8,9.10 = 89 (g)

m2 = 8,9.15 = 133,5 (g)

1. Bài toán 1

Hai thanh chí có thể tích là 12 cm3

và 17 cm3

. Hỏi mỗi thanh nặng bao

nhiêu gam, biết rằng thanh thứ hai

nặng hơn thanh thứ nhất là 56,5g?

- Giải -

Gọi m1(g) và m2 (g) lần lượt là khối

lượng của 2 thanh chì

Theo bài ra ta có:

12 17

m1 m2

= và m2 – m1 = 56,5

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng

nhau ta có:

12 17

m1 m2

= = 11,5

5

56,5

17 12

2 1

= =

−

m − m

m1 = 12.11,3 = 135,6 (g)

m2 = 17.11,3 = 192,1 (g)

* Chú ý: SGK

Hoạt động 3: Bài toán 2 13 phút

- Đưa bài toán 2 trong

SGK, yêu cầu HS hoạt

động nhóm.

? Theo bài ra ta có tỉ lệ

thức nào?

? Tổng số đo 3 góc trong

tam giác bằng bao nhiêu

độ?

! Ap dụng tính chất của

dãy tỉ số bằng nhau.

- Nhận xét kết quả hoạt

động nhóm.

- Hoạt động nhóm để giải bài toán

2

1 2 3

A B C

= =

A + B + C = 1800

2. Bài toán 2

Tam giác ABC có số đo các góc là )

A, B, C µ µ lần lượt tỉ lệ với 1; 2; 3.

Tính số đo các góc của VABC.

- Giải -

Gọi số đo các góc của tam giác ABC

lần lượt là A, B, C

Theo bài ra ta có:

1 2 3

A B C

= = và A + B + C = 1800

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng

nhau ta có

1 2 3

A B C

= = =

0

0

30

6

180

1 2 3

= =

+ +

A + B + C

Vậy :

A = 1.300

= 300

B = 2.300

= 600

C = 3.300

= 900

Hoạt động 4: Củng cố 10 phút

Naêm hoïc 2008 - 2009 4 Hồ Ngọc Trâm