Giải pháp phát triển sản xuất và tiêu thụ na theo hướng bền vững tại huyện Đồng Hỷ tỉnh Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

CHU ĐỨC HẬU

GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ

NA THEO HƯỚNG BỀN VỮNG TẠI HUYỆN ĐỒNG HỶ

TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ

KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

Thái Nguyên,2021

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

CHU ĐỨC HẬU

GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ

NA THEO HƯỚNG BỀN VỮNG TẠI HUYỆN ĐỒNG HỶ

TỈNH THÁI NGUYÊN

Ngành: Kinh tế nông nghiệp

Mã số: 8.62.01.15

LUẬN VĂN THẠC SĨ

KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

Người hướng dẫn khoa học: TS. Hồ Lương Xinh

Thái Nguyên, năm 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Tác giả cam đoan rằng, số liệu khóa luận và kết quả nghiên cứu của

luận văn là trung thực và hiện nay chưa hề được sử dụng để được bảo vệ một

học vị nào.

Tác giả xin cam đoan rằng không sao chép đạo văn, những thông tin

tham khảo trong khóa luận trích dẫn và chỉ rõ nguồn gốc, tác giả.

Người cam đoan

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập và nghiên cứu đề tài tác giả đã nhận được sự

giúp đỡ và chỉ bảo nhiệt tình của các thầy cô giáo trường Đại học Nông

Lâm, khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn; cũng như các thầy cô giáo đã

giúp đỡ, tạo điều kiện để tác giả hoàn thành tốt luận văn này.

Với tình cảm chân thành, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đối với

các thầy cô giáo đã tham gia góp ý, giảng dạy và giúp đỡ tác giả trong suốt quá

trình thời gian học tập và nghiên cứu.

Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đặc biệt tới Tiến sĩ Hồ Lương Xinh

người đã tận tình trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ về kiến thức, tài liệu và phương

pháp để tác giả hoàn thành khóa luận nghiên cứu khoa học này.

Tuy có nhiều cố gắng, nhưng trong luận văn này không tránh khỏi những

thiếu sót, những mặt hạn chế. Tác giả rất mong nhận được các ý kiến đóng góp

và sự chỉ dẫn tận tình của các thầy cô giáo và bạn bè đề khóa luận nghiên cứu

được hoàn thiện hơn.

Tác giả xin chân thành cảm ơn!

HỌC VIÊN

iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

CP : Chi phí

ĐVT : Đơn vị tính

HTX : Hợp tác xã

KHKT : Khoa học kỹ thuật

NQ : Nghị quyết

NN&PTNT : Nông nghiệp và phát triển nông thôn

UBND : Ủy ban nhân dân

TN : Thu nhập

iv

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1: Tình hình phân bổ sử dụng đất đai trên địa bàn huyện Đồng Hỷ.... 35

Bảng 2.2: Tình hình dân số huyện Đồng Hỷ giai đoạn 2018 – 2020 ............... 36

Bảng 2.3: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn huyện Đồng Hỷ

giai đoạn 2018 – 2019 .................................................................... 37

Bảng 3.1: Diện tích một số cây ăn quả chỉnh của huyện Đồng Hỷ

giai đoạn 2018 – 2020 .................................................................... 46

Bảng 3.2: Diện tích cây Na của huyện Đồng Hỷ giai đoạn 2018 – 2020......... 48

Bảng 3.3: Thông tin chung của các hộ điều tra ................................................ 50

Bảng 3.4: Tình hình đất đai và vốn của các hộ điều tra .................................. 51

Bảng 3.5: Diện tích, năng suất, sản lượng Na bình quân của hộ điều tra ........ 52

Bảng 3.6: Lượng bón phân cho na dai theo tuổi của cây ................................. 54

Bảng 3.7: Phương pháp phòng trừ sâu bệnh hại cây Na .................................. 55

Bảng 3.8: Chi phí đầu tư cho 1 ha trồng mới Na của các hộ điều tra............... 57

Bảng 3.9: Chi phí bình quân cho cây Na 3 - 5 tuổi .......................................... 58

Bảng 3.10: Tình hình cơ cấu giống Na tại Đồng Hỷ........................................ 59

Bảng 3.11: Giá bán và doanh thu bình quân của các hộ trồng Na

tính trên 1 ha................................................................................... 61

Bảng 3.12: Tỷ lệ tiêu thụ sản phẩm Na qua các hình thức.............................. 62

Bảng 3.13 Chỉ tiêu thể hiện kết quả và hiệu quả sản xuất Na của hộ nông dân

huyện Đồng Hỷ............................................................................... 64

Bảng 3.14 Dự định phát triển sản xuất của các hộ gia đình ............................. 65

Bảng 3.15 Một số khó khăn chủ yếu ................................................................ 70

v

HỘP

Hộp 3.1: Việc sử dụng đúng phương pháp kỹ thuật trồng Na sẽ mang lại hiệu

quả cao.............................................................................................. 50

Hộp 3.2: Đầu tư cho phát triển sản xuất Na giúp tạo công ăn việc làm cho

người lao động.................................................................................. 66

Hộp 3.3: Hiệu quả môi trường từ việc trồng Na............................................... 67

Hộp 3.4 : Quy hoạch vùng sản xuất Na tại xã Quang Sơn............................... 69

Hộp 3.5 : Khó khăn khi thành lập HTX ........................................................... 69

Hộp 3.6: Thuận lợi trong việc tiêu thụ Na........................................................ 71

Hộp 3.7 : Thời tiết ảnh hưởng đến trồng Na .................................................... 72

vi

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN.....................................................................................................ii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT.........................................................................iii

DANH MỤC BẢNG .........................................................................................iv

MỤC LỤC ......................................................................................................... vi

TRÍCH YẾU LUẬN VĂN THẠC SĨ................................................................ix

MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của đề tài.................................................................................. 1

2. Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................... 2

3. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................................... 3

4. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................ 3

5. Những đóng góp mới, ý nghĩa khoa học hoặc thực tiễn................................. 3

5.1. Những đóng góp mới................................................................................... 3

5.2. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học ........................................... 3

5.3. Ý nghĩa trong thực tiễn ................................................................................ 4

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN........................................... 5

1.1. Cơ sở lý luận................................................................................................ 5

1.1.1. Phát triển và phát triển sản xuất................................................................ 5

1.1.2. Tiêu thụ và phát triển tiêu thụ sản phẩm ................................................ 11

1.1.3. Đặc điểm của tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp........................................ 21

1.1.4. Sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững .......................................... 22

1.2. Cơ sở thực tiễn........................................................................................... 24

1.2.1 Kinh nghiệm phát triển sản xuất và tiêu thụ Na theo hướng bền vững tại

một số địa phương ............................................................................................ 24

1.2.1.3. Các căn cứ pháp lý để sản xuất và phát triển cây ăn quả trên địa bàn

huyện Đồng Hỷ................................................................................................. 27

1.2.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan................................ 30

vii

1.2.3. Bài học kinh nghiệm được rút ra về phát triển sản xuất và tiêu thụ Na

theo hướng bền vững tại huyện Đồng Hỷ tỉnh Thái Nguyên ........................... 32

CHƯƠNG 2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 34

2.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu .................................................................... 34

2.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................... 34

2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội ....................................................... 36

2.1.3. Những lợi thế và khó khăn về điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội trong

quá trình sản xuất và tiêu thụ Na theo hướng bền vững................................... 40

2.2. Nội dung nghiên cứu.................................................................................. 41

2.3. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 41

2.3.1. Phương pháp thu thập thông tin.............................................................. 41

2.3.2. Phương pháp tổng hợp, và xử lý số liệu ................................................. 43

2.3.3. Phương pháp phân tích thông tin............................................................ 43

2.4. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu .............................................................. 44

CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ......................... 46

3.1 Thực trạng phát triển cây ăn quả trên địa bàn huyện Đồng Hỷ tỉnh

Thái Nguyên...................................................................................................... 46

3.1.1. Thực trạng diện tích một số cây ăn quả chính của huyện Đồng Hỷ....... 46

3.12. Thực trạng diện tích cây Na trên địa bàn huyện Đồng Hỷ...................... 47

3.2. Thực trạng phát triển sản xuất và tiêu thụ Na tại huyện Đồng Hỷ của các

hộ điều tra ......................................................................................................... 49

3.2.1. Một số đặc điểm cơ bản của các hộ điều tra........................................... 49

3.2.2 . Thực trạng phát triển sản xuất Na của các hộ điều tra .......................... 53

3.2.3. Thực trạng phát triển tiêu thụ Na của các hộ điều tra ............................ 60

3.2.4. Kết quả và hiệu quả sản xuất Na ............................................................ 63

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển sản xuất và tiêu thụ Na trên địa bàn

huyện Đồng Hỷ................................................................................................. 67

3.3.1 Chính sách và quy hoạch vùng trồng Na................................................. 67

viii

3.4. Định hướng và các giải pháp nhằm phát triển sản xuất Na trên địa bàn

huyện Đồng Hỷ tỉnh Thái Nguyên ................................................................... 73

3.4.1 Định hướng phát triển sản xuất cây ăn quả huyện Đồng Hỷ................... 73

34.2. Các giải pháp phát triển sản xuất Na ở huyện Đồng Hỷ đến năm 2030 . 73

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......................................................................... 78

KẾT LUẬN....................................................................................................... 78

KIẾN NGHỊ...................................................................................................... 78

TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 80

PHIẾU ĐIỀU TRA