Giải Pháp Đẩy Nhanh Tiến Độ Thực Hiện Chương Trình Xây Dựng Nông Thôn Mới Tại Huyện Trảng Bàng Tỉnh Tây Ninh

i

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,

kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong

bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.

Nếu nội dung nghiên cứu của tôi trùng lặp với bất kỳ công trình nghiên

cứu nào đã công bố, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm và tuân thủ kết luận

đánh giá luận văn của Hội đồng khoa học.

Trảng Bàng, ngày 15 tháng 04 năm 2018

Người cam đoan

Đỗ Hoàng Vũ

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp, tôi đã nhận được sự

giúp đỡ tận tình của các thầy cô giáo, các đồng chí cán bộ cơ sở, nhân dân địa

phương, gia đình và bạn bè.

Trước hết tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo – PGS.TS.

Nguyễn Văn Tuấn đã trực tiếp hướng dẫn và tận tình chỉ bảo tôi trong quá

trình thực tập và làm luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo, các cán bộ chuyên môn thuộc

UBND Huyện Trảng Bàng, UBND xã An Tịnh, xã Gia Lộc, xã Gia Bình,

cùng các cán bộ trong các ban quản lý thực hiện chương trình xây dựng nông

thôn mới và lãnh đạo, cán bộ, nhân dân trên địa bàn Huyện Trảng Bàng đã tạo

điều kiện thuận lợi và nhiệt tình giúp đỡ tôi trong quá trình điều tra, khảo sát,

thu thập thông tin phục vụ cho quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài này.

Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn phòng đào tạo sau đại học trường

Đại Học Lâm Nghiệp cơ sở II, và các thầy cô đã trực tiếp giảng dạy và giúp

đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu, cùng toàn thể gia đình và

bạn bè đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành đề tài thực tập tốt nghiệp.

Trong quá trình thực hiện đề tài mặc dù đã hết sức cố gắng, song không

tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong nhận được sự quan tâm góp ý của các

thầy, cô và các bạn bè, đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Trảng Bàng, ngày 22 tháng 5 năm 2018

Tác giả luận văn

Đỗ Hoàng Vũ

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii

BẢN NHẬN XÉT.....................................................Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC CÁC BẢNG....................................................................................... vii

ĐẶT VẤN ĐỀ.............................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu........................................................................................ 3

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................... 3

4. Nội dung nghiên cứu..................................................................................... 4

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN.......................................................5

1.1. Cơ sở lý luận về xây dựng nông thôn mới..................................................... 5

1.1.1 Khái niệm, đặc điểm, vai trò của nông thôn...........................................................5

1.1.2. Phát triển nông thôn.............................................................................................7

1.1.3. Khái niệm về nông thôn mới................................................................................8

1.1.4. Chương trình XD NTM ở Việt Nam....................................................................9

1.2. Cơ sở thực tiễn về phát triển nông thôn và xây dựng NTM .................... 20

1.2.1. Kinh nghiệm phát triển nông thôn ở một số địa phương Việt nam ........ Error!

Bookmark not defined.

1.2.2. Một số công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài ....................................20

1.2.3. Bài học kinh nghiệm cho huyện Trảng Bàng..................................................26

CHƯƠNG 2. ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA HUYỆN TRẢNG BÀNG VÀ PHƯƠNG

PHÁP NGHIÊN CỨU...............................................................................................29

2.1. Đặc điểm cơ bản của huyện Trảng Bàng. ................................................ 29

2.1.1. Các đặc điểm tự nhiên.....................................................................................29

2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội của Huyện Trảng Bàng..........................................34

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 38

2.2.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu khảo sát.....................................................38

iv

2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu, tài liệu.................................................................39

2.2.3. Phương pháp xử lý và phân tích số liệu ..........................................................39

2.2.4. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá ..............................................................................40

CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.................................................................42

3.1. Thực trạng kết quả thực hiện chương trình XDNTM tại Trảng Bàng........... 42

3.1.1. Công tác chỉ đạo triển khai chương trình XD NTM tại Huyện ................42

3.1.2. Kế hoạch thực hiện chương trình XD NTM giai đoạn 2016-2020 của huyện Trảng

Bàng...........................................................................................................................44

3.1.3. Kết quả thực hiện chương trình XD NTM trên địa bàn Huyện ............................46

3.2. Tiến độ thực hiện chương trình XD NTM của Huyện Trảng Bàng ... 59

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới tiến độ xây dựng NTM tại Trảng Bàng .......... 61

3.3.1. Công tác tuyên truyền vận động nhân dân về XD NTM ...............................61

3.3.2. Mức độ và kết quả huy động các nguồn lực của xây dựng NTM.........................63

3.3.3. Sự tham gia của người dân vào chương trình xây dựng NTM .......................65

3.3.3.1. Tham gia của người dân vào việc thảo luận, ra quyết định .........................65

quy hoạch NTM ........................................................................................................66

3.3.3.2. Sự tham gia đóng góp các nguồn lực cho XD NTM ...................................67

3.3.4. Chất lượng hoạt động của các tổ chức đoàn thể trong XD NTM ...................68

3.4. Đánh giá chung về kết quả và tiến độ XD NTM của Huyện Trảng Bàng..... 70

3.4.1. Những thành công .............................................................................................70

3.4.2. Những tồn tại, hạn chế.......................................................................................72

3.4.3. Nguyên nhân của các tồn tại, hạn chế.................................................................73

3.5. Các giải pháp đẩy nhanh tiến độ XD NTM trên địa bàn Huyện Trảng Bàng 75

3.5.1. Rà soát lại kế hoạch triển khai xây dựng NTM ..............................................75

3.5.2. Làm tốt công tác tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân......................76

3.5.3. Tăng cường khai thác, huy động các nguồn vốn cho XD NTM.....................77

3.5.4. Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ trong thực hiện chương trình XD NTM

...................................................................................................................................78

3.5.5. Tăng cường sự tham gia đóng góp của người dân vào XD NTM ..................79

v

3.5.6. Một số giải pháp khác ....................................................................................79

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................................80

1. Kết luận........................................................................................................ 80

2. Kiến nghị..................................................................................................... 81

TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................83

vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nghĩa đầy đủ

BCĐ Ban chỉ đạo

BHYT Bảo hiểm y tế

CCB Cựu chiến binh

CNH-HĐH Công nghiệp hoá- Hiện đại hoá

CN-TTCN Công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp

DĐĐT Dồn điền đổi thửa

GTSX Giá trị sản xuất

GTVT Giao thông vận tải

HĐND Hội đồng nhân dân

HTX Hợp tác xã

KHKT Khoa học kỹ thuật

MTTQ Mặt trận tổ quốc

MTQG Mục tiêu quốc gia

NN-ND-NT Nông nghiệp - Nông dân - Nông thôn

NTM Nông thôn mới

NN&PTNT Nông nghiệp và phát triển nông thôn

PTNT Phát triển nông thôn

SXKD Sản xuất kinh doanh

TCQG Tiêu chí quốc gia

THCS Trung học cơ sở

UBND Uỷ ban nhân dân

VH - TT - DL Văn hoá - Thể thao - Du lịch

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

STT

Tên Bảng

Trang

2.1. Hình Bản đồ hành chính Huyện Trảng Bàng- tỉnh Tây

Ninh 27

2.1. Bảng Tình hình sử dụng đất đai của Huyện Trảng Bàng

(2017) 29

2.2 Bảng Giá trị sản xuất và cơ cấu kinh tế huyện Trảng

Bàng giai đoạn 2015 – 2017 34

3.1 Hình Cơ cấu tổ chức chỉ đạo XD NTM Huyện Trảng

Bàng 39

3.1 Bảng Kế hoạch triển khai XD NTM tại Huyện Trảng

Bàng giai đoạn 2016-2020 41

3.2 Bảng tổng hợp kết quả thực hiện các tiêu chí NTM 43

3.3 Bảng chi tiết kết quả đạt chuẩn các tiêu chí NTM của

Huyện

44

3.4 Bảng Tình hình thực hiện tiêu chí quy hoạch năm 2017 45

3.5 Bảng Tình hình thực hiện tiêu chí giao thông năm 2017 46

3.6 Bảng Tình hình thực hiện tiêu chí thủy lợi năm 2017 47

3.7 Bảng Thực hiện tiêu chí về hạ tầng điện lưới nông thôn

năm 2017

48

3.8 Bảng Tình hình thực hiện tiêu chí cơ sở vật chất văn

hóa năm 2017

49

3.9

Bảng Tình hình thực hiện tiêu chí về giáo dục năm

2017

52

3.10 Bảng Những tiêu chí đảm bảo tiến độ kế hoạch XD

NTM 56

3.11 Bảng Những tiêu chí thực hiện chậm tiến độ 57

3.12 Bảng Bảng tổng hợp kết quả tổng hợp ý kiến người dân

được phỏng vấn về công tác tuyên truyền 59

viii

3.13 Bảng Kết quả thực hiện huy động các nguồn lực cho xây

dựng NTM giai đoạn 2016-2020 60

3.14 Bảng Sự tham gia của người dân trong xây dựng đề án

và quy hoạch NTM 62

3.15 Bảng Tổng hợp ý kiến của người dân về hoạt động của

các đoàn thể và chương trình XD NTM tại địa phương 64

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Tính cấp thiết của đề tài

Nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vị trí chiến lược trong sự nghiệp

công nghiệp hoá, hiện đại hoá, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là cơ sở và lực

lượng quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội bền vững, giữ vững ổn định

chính trị, đảm bảo an ninh, quốc phòng; giữ gìn, phát huy bản sắc văn hoá dân

tộc và bảo vệ môi trường sinh thái của đất nước (Nghị quyết 26-NQ/TW, 2008).

Trong những năm qua, mô hình phát triển nông thôn mới đã được triển

khai và thực hiện ở rất nhiều địa phương trong cả nước, có rất nhiều thành tựu

đã đạt được: Diện mạo nông thôn thay đổi, cơ sở hạ tầng kỹ thuật được cải tạo

và xây dựng mới, cơ cấu sản xuất chuyển dịch theo hướng tiến bộ, đời sống

người dân nông thôn được cải thiện và nâng cao cả về tinh thần, vật chất. Tuy

nhiên, trong quá trình triển khai, nhiều địa phương gặp không ít khó khăn, bất

cập. Từ phương pháp, cách làm đến các bước triển khai còn lúng túng. Các

nguồn lực để thực hiện xây dựng nông thôn mới còn thiếu và yếu, đặc biệt là

nguồn lực tài chính nên kết quả đạt được chưa cao. Chính vì vậy, cần có sự

tìm hiểu, nghiên cứu một cách cụ thể, khoa học để tìm ra các giải pháp đồng

bộ, phù hợp, khắc phục khó khăn, thực hiện chương trình một cách có hiệu

quả.

Trảng Bàng là một huyện biên giới của Tỉnh Tây Ninh, cách trung tâm

thành phố Tây Ninh khoảng 50 km và cách thành phố Hồ Chí Minh khoảng

40 km về phía Đông Nam. Từ năm 2010 đến nay, Trảng Bàng đã triển khai và

thực hiện xây dựng nông thôn mới ở hầu hết các xã trong huyện. Là huyện có

vị trí địa lý thuận lợi, lực lượng lao động dồi dào để thực hiện tốt chương

trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương Thực hiện chương trình mục tiêu

quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2010 - 2020, Huyện