ĐT phát triển nghành Thuỷ sản VN

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp

Më ®Çu

NÒn kinh tÕ ViÖt Nam sau h¬n 10 n¨m ®æi míi ®· cã nh÷ng thay ®æi

®¸ng kÓ, ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tu næi bËt. NhiÒu c«ng tr×nh quan träng cña nÌn

kinh tÕ ®· ®îc triÓn khai vµ hoµn thµnh gãp phÇn t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña

nhiÒu ngµnh kinh tÕ. Trong n«ng nghiÖp, ®· hoµn thµnh ®îc hÖ thèng thuû lîi

kh¸ hoµn chØnh phôc vô ngµy cµng tèt h¬n sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ nãi

chung vµ c«ng nghiÖp nãi riªng. Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, gi¸ trÞ s¶n xuÊt

c«ng nghiÖp gi÷a ®îc møc t¨ng trëng cao, æn ®Þnh liªn tôc t¨ng b×nh qu©n hµng

n¨m tõ 10-13%, tr×nh ®é c«ng nghÖ ®îc n©ng cao, tiÕp nhËn ®îc víi c«ng nghÖ

hiÖn ®¹i vµ b¾t ®Çu cã sù g¾n bã víi n«ng nghiÖp. C¬ së h¹ tÇng giao th«ng vËn

t¶i còng ®îc ph¸t triÓn s©u réng vµ toµn diÖn. HÖ thèng gi¸o dôc cã nh÷ng bíc

tiÕn ®¸ng kÓ, qui m« ®µo t¹o ngµy cµng më réng.

Riªng ®èi víi ngµnh Thuû s¶n, mét ngµnh xuÊt ph¸t tõ NghÒ c¸ Nh©n

d©n tr¶i qua mét thêi gian dµi khã kh¨n, trong nh÷ng n¨m ®æi míi còng ®· t×m

ra híng ®i thÝch hîp vµ chuyÓn m×nh ®øng dËy. Sau thêi kú sa sót 1975-1980

do thiÕu nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, thiÕu thèn l¬ng thùc chu ng d©n ®i biÓn,

sang n¨m 1981, nghÞ quyÕt Trung ¬ng lÇn thø IV kho¸ 4 ®· b¾t ®µu cëi trãi,

ngµnh Thuû s¶n lµ mét trong nh÷ng ngµnh ®Çu tiªn ®îc Nhµ níc cho phÐp ¸p

dông m« h×nh “tù c©n ®èi, tù trang tr¶i “ ®îc phÐp xuÊt khÈu tù do s¶n phÈm ®Þ

mäi thÞ trêng, ®îc sö dông ngo¹i tÖ tõ xuÊt khÈu vµ lÊy l·i tõ kh©u nhËp khÈu

bï cho lç cña xuÊt khÈu, nhê ®ã ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn s«i ®éng, ngµnh thuû

s¶n kh«ng ngõng t¨ng trëng, ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ vµ ®îc më réng theo con ®-

êng hiÖn ®¹i ho¸ phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña níc ta. NhÞp dé t¨ng trëng trung

b×nh cña ngµnh thuû s¶n hµnh n¨m lµ 7%. Thêi k× 1995-1997 lµ thêi kú cã bíc

ngoÆt ®èi víi ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam, nh×n chung ngµnh vÉn ph¸t triÓn nhng

hiÖu suÊt ph¸t triÓn ®ang cã chiÒu híng gi¶m sót. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng

nµy do nhiÒu vÊn ®Ò nhng tùu chung l¹i lµ do qu¶n lý Nhµ níc cha tèt, c¸c ho¹t

®éng cña ngµnh kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. N¨m 2000 võa qua ngµnh ®· ®¹t

®îc møc kim ngh¹ch xuÊt khÈu lµ 1 tû USD ®¸nh dÊu sù ph¸t triÓn trë l¹i. §Ó

duy tr× kÕt qu¶ nµy cÇn h¹n chÕ khuyÕt ®iÓm cò b»ng c¸ch n¾m v÷ng thùc tr¹ng

vµ yªu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh ®Ó cã bíc ®Çu t ®óng ®¾n duy tr× vµ ph¸t huy

thµnh qu¶ trªn.`

Qua thêi gian thùc tËp ë Vô Tæng Hîp Kinh TÕ Quèc D©n - Bé KÕ

Ho¹ch vµ §Çu T vµ sau khi ®äc s¸ch b¸o vµ tµi liÖu nghiªn cøu, em ®· chän ®Ò

tµi “Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ®Çu t ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam “

Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò gåm c¸c ch¬ng sau:

Vò V©n Hµ - KT§T - 39

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp

Ch¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn.

Ch¬ng II :Thùc tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t ph¸t triÓn ngµnh Thuû

S¶n ViÖt Nam giai ®o¹n 1991-2000.

Ch¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p ®µu t ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam.

§Ó hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy em ®· ®îc sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy

gi¸o Ph¹m V¨n Hïng- Gi¶ng viªn bé m«n- Trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c c« chó trong vô Tæng Hîp Kinh TÕ Quèc

D©n ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp em trong qu¸ tr×nh thùc tËp vµ c«ng t¸c thu thËp tµi

liÖu hoµn thµnh chuyªn ®Ò .

Vò V©n Hµ - KT§T - 39

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp

Ch ¬ng I

Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn.

I §Çu t vµ vai trß cña ®Çu t ph¸t tiÓn.

1-Kh¸i niÖm cña ®Çu t vµ ®Çu t ph¸t triÓn.

ThuËt ng÷ “®Çu t “cã thÓ ®îc hiÓu ®ång nghÜa víi “sù bá ra “, “sù hy

sinh “. Tõ ®ã cã thÓ coi ®Çu t lµ sù bá ra, sù hy sinh nh÷ng c¸i g× ®ã ë hiÖn t¹i

(tiÒn, søc lao ®éng, cña c¶i, vËt chÊt, trÝ tuÖ) nh»m ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ cã lîi

cho nhµ ®Çu t trong t¬ng lai. XÐt trªn gi¸c ®é tõng c¸ nh©n hoÆc tõng ®¬n vÞ, tÊt

c¶ nh÷ng hµnh ®éng bá tiÒn ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m thu vÒ mét lîi

Ých nµo ®ã trong t¬ng lai lín h¬n chi phÝ bá ra ®Òu ®îc gäi lµ ®Çu t. Tuy nhiªn

nÕu xÐt trªn gi¸c ®é toµn bé nÒn kinh tÕ th× kh«ng ph¶i tÊt c¶ nh÷ng hµnh ®éng

cña hä ®Òu ®em l¹i lîi Ých cho nÒn kinh tÕ vµ ®îc coi lµ ®Çu t cña nÒn kinh tÕ.

§Çu t trªn gi¸c ®é nÒn kinh tÕ lµ sù hy sinh gi¸ trÞ hiÖn t¹i g¾n víi viÖc t¹o ra

c¸c tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ. C¸c ho¹t ®éng mua b¸n, ph©n phèi l¹i, chuyÓn

giao tµi s¶n hiÖn cã gi÷a c¸c c¸ nh©n, c¸c tæ chøc kh«ng ph¶i lµ ®Çu t ®èi víi

nÒn kinh tÕ. XuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt vµ ph¹m vi lîi Ých do ®Çu t ®em l¹i chóng ta

cã thÓ ph©n biÖt c¸c lo¹i ®Çu t sau:

• §Çu t tµi chÝnh (®Çu t tµi s¶n tµi chÝnh) lµ lo¹i ®Çu t trong ®ã ngêi

cã tiÒn bá tiÒn ra cho vay hoÆc mua c¸c chøng chØ cã gi¸ ®Ó hëng l·i

suÊt ®Þnh tríc (göi tiÕt kiÖm hoÆc mua tr¸i phiÕu chÝnh phñ) hoÆc l·i

suÊt tuú thuéc vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ph¸t

hµnh. §Çu t tµi s¶n tµi chÝnh kh«ng t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ

(nÕu kh«ng xÐt ®Õn quan hÖ quèc tÕ trong lÜnh vùc nµy) mµ chØ lµm

t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n tµi chÝnh cña tæ chøc, c¸c nh©n ®Çu t. Víi sù ho¹t

®éng cña c¸c h×nh thøc ®Çu t tµi chÝnh, vèn bá ra ®Çu t ®íc lu chuyÓn

dÔ dµng, khi cÇn cã thÓ rót l¹i nhanh chãng. §iÒu ®ã khuyÕn khÝch

ngêi cã tiÒn bá ra ®Ó ®Çu t, ®Ó gi¶m ®é rñi ro hä cã thÓ ®Çu t vµo

nhiÒu n¬i, mçi n¬i mét Ýt tiÒn. §©y lµ mét nguån cung cÊp vèn quan

träng cho ®Çu t ph¸t triÓn.

• §Çu t th¬ng m¹i lµ lo¹i ®Çu t trong ®ã ngêi cã tiÒn bá tiÒn ra ®Ó

mua hµng ho¸ sau ®ã b¸n víi gi¸ cao h¬n nh»m thu lîi nhuËn do

chªnh lÖch gi¸ khi mua vµ khi b¸n. Lo¹i ®Çu t nµy còng kh«ng t¹o tµi

s¶n míi cho nÒn kinh tÕ (nÕu kh«ng xÐt ®Õn ngo¹i th¬ng), mµ chØ lµm

t¨ng tµi s¶n tµi chÝnh cña ngêi ®Çu t trong qu¸ tr×nh mua ®i b¸n l¹i,

chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ gi÷a ngêi b¸n víi ngêi ®Çu t vµ

Vò V©n Hµ - KT§T - 39

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp

ngêi ®Çu t víi kh¸ch hµng cña hä. Tuy nhiªn ®Çu t th¬ng m¹i cã t¸c

dông thóc ®Èy qu¸ tr×nh lu th«ng cña c¶i vËt chÊt do ®Çu t ph¸t triÓn

t¹o ra, tõ ®ã thóc ®Èy ®Çu t ph¸t triÓn, t¨ng thu cho ng©n s¸ch, t¨ng

tÝch luü vèn cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô nãi riªng vµ

nÒn s¶n xuÊt x· héi nãi chung.

• §Çu t tµi s¶n vËt chÊt vµ søc lao ®éng, trong ®ã ngêi cã tiÒn cã

thÓ bá tiÒn ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m t¹o ra tµi s¶n míi cho

nÒn kinh tÕ, lµm t¨ng tiÒm lùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ mäi ho¹t ®éng

x· héi kh¸c, lµ ®iÒu kiÖn chñ yÕu ®Ó t¹o viÖc lµm, n©ng cao ®êi sèng

cña mäi ngêi d©n trong x· héi. §ã chÝnh lµ viÖc bá tiÒn ra ®Ó x©y

dùng, söa ch÷a nhµ cöa vµ c¸c kÕt cÊu h¹ tÇng, mua s¾m trang thiÕt bÞ

vµ l¾p ®Æt chóng trªn nÒn bÖ vµ båi dìng ®µo t¹o nguån nh©n lùc,

thùc hiÖn c¸c chi phÝ thêng xuyªn g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng cña c¸c

tµi s¶n nµy nh»m duy tr× tiÒm lùc ho¹t ®éng cña c¸c c¬ së ®ang tån

t¹i vµ t¹o tiÒm lùc míi cho nÒn kinh tÕ x· héi. Lo¹i ®Çu t nµy ®îc gäi

chung lµ ®Çu t ph¸t triÓn.

Nh vËy ®Çu t ph¸t triÓn lµ mét bé phËn c¬ b¶n cña ®Çu t, lµ qu¸ tr×nh

chuyÓn ho¸ vèn b»ng tiÒn thµnh vèn b»ng hiÖn vËt nh»m t¹o ra nh÷ng yÕu tè c¬

b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, ®êi sèng, t¹o ra nh÷nh tµi s¶n

míi, n¨ng lùc s¶n xuÊt míi còng nh duy tr× nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña nÒn

kinh tÕ.

2-Vai trß quan träng cña ®Çu t ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ph¸t triÓn

ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam.

2.1 Vai trß cña ®Çu t ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ.

2.1.1 Trªn gi¸c ®é toµn bé nÒn kinh tÕ cña ®Êt n íc.

• §Çu t võa t¸c ®éng ®Õn tæng cung, võa t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu.

§èi víi cÇu, ®Çu t lµ mét yÕu tè chiÕm tû träng lín trong tæng cÇu cña

toµn bé nÒn kinh tÕ, ®Çu t thêng chiÕm kho¶ng 24-28% trong c¬ cÊu tæng

cÇu cña tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi. §èi víi tæng cÇu, t¸c ®éng cña ®Çu t

lµ ng¾n h¹n. Khi tæng cung cha kÞp thay ®æi, sù t¨ng lªn cña ®Çu t lµm

tæng cÇu t¨ng. §èi víi cung, khi thµnh qu¶ cña ®Çu t cha ph¸t huy t¸c

dông, c¸c n¨ng lùc míi ®i vµo ho¹t ®éng th× tæng cung ®Æc biÖt lµ tæng

cung dµi h¹n t¨ng lªn.

• §Çu t cã t¸c ®éng hai mÆt ®Õn sù æn ®Þnh kinh tÕ. Sù t¸c ®éng

kh«ng ®ång ®Òu vÒ mÆt thêi gian cña ®Çu t ®èi víi tæng cÇu vµ ®èi víi

tæng cung cña nÒn kinh tÕ lµm cho mçi sù thay ®æi cña ®Çu t dï t¨ng hay

gi¶m ®Òu cïng mét lóc võa lµ yÕu tè duy tr× sù æn ®Þnh võa lµ yÕu tè ph¸

Vò V©n Hµ - KT§T - 39

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp

vì sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ cña mäi quèc gia. Khi ®Çu t t¨ng khiÕn cho

c¸c yÕu tè liªn quan t¨ng theo khi møc t¨ng vît qu¸ giíi h¹n th× dÉn ®Õn

t×nh tr¹ng l¹m ph¸t, khi ®ã sÏ dÉn ®Õn sÑ tr× trÖ cña nÒn kinh tÕ, ngîc l¹i

®Çu t t¨ng sÏ thu hót l¹o ®éng t¹o c«ng ¨n viÖc lÇm n©ng cao ®êi sèng x·

héi. Khi ®Çu t gi¶m c¸c ho¹t ®éng diÔn ra nguîc l¹i.

• §Çu t t¸c ®éng ®Õn tèc ®é ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng kinh tÕ. KÕt

qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ kinh tÕ cho thÊy muèn gi÷ tèc ®é t¨ng trëng

ë møc ®é trung b×nh th× tû lÖ ®Çu t ph¶i ®¹t ®îc tõ 15-25% so víi GDP

tuú thuéc vµo ICOR cña mçi níc.

NÕu ICOR kh«ng ®æi, møc t¨ng GDP hoµn toµn phô thuéc vµo vèn ®Çu

t. ë níc ta do t×nh tr¹ng kinh tÕ cßn cha ®îc ph¸t triÓn nªn cã hiÖn tîng

thiÕu vèn thõa lao ®éng nªn hÖ sè nµy thêng thÊp.Kinh nghiÖm cho thÊy

chØ tiªu ICOR phô thuéc m¹nh vµo c¬ cÊu kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ ®Çu t trong

c¸c ngµnh, c¸c vïng l·nh thæ còng nh phô thuéc vµo hiÖu qu¶ cña c¸c

chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung. Th«ng thêng ICOR trong n«ng nghiÖp th￾êng thÊp h¬n ICOR trong c«ng nghiÖp, ICOR trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi

c¬ chÕ chñ yÕu do tËn dông n¨ng lùc s¶n xuÊt. Do ®ã ë c¸c níc ph¸t

triÓn tû lÖ ®Çu t thÊp thêng dÉn ®Õn tèc ®é t¨ng trëng thÊp. §èi víi c¸c n￾íc ®ang ph¸t triÓn, ph¸t triÓn vÒ b¶n chÊt ®îc coi lµ vÊn ®Ò ®¶m b¶o

nguån vèn ®Çu t ®ñ ®Ó ®¹t ®îc mét tû lÖ t¨ng thªm s¶n phÈm quèc d©n

dù kiÕn. Thùc vËy ë nhiÒu níc ®Çu t ®ãng vai trß nh mét “có hÝch ban

®Çu “ t¹o ®µ cho sù cÊt c¸nh cña nÒn kinh tÕ.

• §Çu t vµ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Kinh nghiÖm cña c¸c níc

cho thÊy con ®êng tÊt yÕu ®Ó t¨ng trëng nhanh tèc ®é mong muèn (tõ 9-

10%) lµ t¨ng cêng ®Çu t nh»m t¹o sù ph¸t triÓn nhanh ë c¸c khu vùc

c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §èi víi c¸c ngµnh n«ng l©m ng nghiÖp do c¸c

h¹n chÕ vÒ ®Êt ®ai vµ kh¶ n¨ng sinh häc nªn ®Ó ®¹t ®îc tèc ®é t¨ng trëng

tõ 5-6% lµ rÊt khã kh¨n. Nh vËy chÝnh s¸ch ®Çu t quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh

chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë c¸c quèc gia nh»m ®¹t ®îc tèc ®é t¨ng tr￾ëng nhanh cña toµn bé nÒn kinh tÕ.

VÒ c¬ cÊu l·nh thæ, ®Çu t cã t¸c dông gi¶i quyÕt nh÷ng mÊt c©n ®èi gi÷a

c¸c vïng l·nh thæ ®a c¸c vïng kÐm ph¸t triÓn tho¸t khái t×nh tr¹ng ®ãi

nghÌo, ph¸t huy tèi ®a nh÷ng lîi thÕ so s¸nh vÒ tµi nguyªn, ®Þa thÕ, kinh

tÕ, chÝnh trÞ...cña nh÷ng vïng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhanh h¬n, lµm bµn

®¹p thóc ®Èy c¸c vïng kh¸c cïng ph¸t triÓn.

• §Çu t ®èi víi viÖc t¨ng cêng kh¶ n¨ng khoa häc c«ng nghÖ cña

dÊt níc. C«ng nghÖ lµ trung t©m cña c«ng nghiÖp ho¸. §Çu t lµ ®iÒu kiÖn

tiªn quyÕt cña sù ph¸t triÓn vµ t¨ng cêng kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña níc ta

hiÖn nay. ViÖt Nam víi tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn l¹c hËu th× ®Çu t ®ãng vai

trß thùc sù quan träng, chóng ta cã thÓ mua hay tù ph¸t minh ra nhng

Vò V©n Hµ - KT§T - 39

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp

®iÒu kiÖn ®Çu tiªn lµ ph¶i cã vèn ®Çu t. Mäi ph¬ng ¸n ®æi míi c«ng nghÖ

kh«ng g¾n víi nguån vèn ®Çu t sÏ lµ nh÷ng ph¬ng ¸n kh«ng kh¶ thi.

2.1.2 §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô.

§Çu t quyÕt ®Þnh sù ra ®êi tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi c¬ së. §Ó t¹o

dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho sù ra ®êi cña bÊt kú c¬ së nµo ®Òu ph¶i x©y

dùng nhµ xëng, cÊu tróc h¹ tÇng, mua s¾m vµ l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ trªn nÒn

bÖ, tiÕn hµnh c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ thùc hiÖn c¸c chi phÝ kh¸c g¾n liÒn

víi sù ho¹t ®éng trong mét chu kú cña c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt võa t¹o ra.

C¸c ho¹t ®éng nµy chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Çu t ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh

doanh dÞch vô ®ang cßn tån t¹i: sau mét thêi gian ho¹t ®éng, c¸c c¬ së vËt chÊt

kü thuËt cña c¸c c¬ së nµy bÞ hao mßn, h háng. §Ó duy tr× ®îc ho¹t ®éng b×nh

thêng cÇn ®Þnh k× tiÕn hµnh söa ch÷a lín hay thay míi c¸c c¬ së vËt chÊt kü

thuËt nµy hoÆc ®æi míi ®Ó thÝch øng víi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng míi cña sù ph¸t

triÓn khoa häc kü thuËt vµ nhu cÇu tiªu dïng cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, ph¶i mua

s¾m c¸c trang thiÕt bÞ míi thay thÕ cho c¸c trang thiÕt bÞ cò ®· lçi thêi, còng cã

nghÜa lµ ph¶i ®Çu t.

2.2 Nhu cÇu ®Çu t ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam.

Ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam cã nguån gèc lµ nghÒ c¸ Nh©n d©n ph¸t triÓn

tõ l©u ®êi, nã g¾n bã mËt thiÕt ®Õn cuéc sèng cña ngêi d©n vïng biÓn, nã cung

cÊp mét lîng chÊt ®¹m lín trong c¬ cÊu b÷a ¨n hµnh ngµy cña chóng ta. H¬n

n÷a níc ta ®îc u ®·i vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn rÊt thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn ngµnh nµy,

cïng víi mét sè lîng lao ®éng dåi dµo, ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n chóng ta cã

rÊt nhiÒu lîi thÕ. Tuy nhiªn nghÒ c¸ tríc nay vÉn chØ dùa chñ yÕu vµo lao ®éng

thñ c«ng m¸y mãc tÇu thuyÒn l¹c hËu, c¬ së phôc vô cho viÖc khai th¸c nu«i

trång cßn s¬ sµi, v× thÕ nhu cÇu ®Çu t lµ rÊt lín nh»m c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i

ho¸ mét c¸ch nhanh chãng ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam.

ThËy vËy trong nh÷ng n¨m qua, tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ cña níc ta

tuy cã bíc ph¸t triÓn nhng vÉn cßn thua kÐm c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ

giíi ch¼ng h¹n trong khai th¸c h¶i s¶n phÇn lín dïng ph¬ng tiÖn nhá lao ®éng

thñ c«ng, khai th¸c ven bê n¨ng suÊt thÊp, lµm c¹n kiÖt tµi nguyªn: viÖc øng

dông khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó v¬n ra khai th¸c xa bê cßn nhiÒu h¹n chÕ.

Trong nu«i trång thuû s¶n cßn mang tÝnh tù ph¸t, nu«i trång theo kinh nghÖm

d©n gian, theo hé gia ®×nh qui m« nhá, viÖc øng dông khoa häc c«ng nghÖ tiªn

tiÕn vµo nu«i trång cha réng r·i, n¨ng suÊt thÊp chÊt lîng s¶n phÈm nu«i cha

cao. Trong chÕ biÕn thuû s¶n mét lÜnh vùc ®îc ¸p dông nhiÒu tiÕn bé khoa häc

kü thuËt nhÊt, nhng s¶n xuÊt vÉn qui m« nhá, ph©n t¸n khoa häc c«ng nghÖ cßn

l¹c hËu vµ thiÕu ®ång bé, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, chñng lo¹i hµng ho¸ ®în

Vò V©n Hµ - KT§T - 39

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp

®iÖu, søc c¹nh tr¹nh kÐm cha t¹o ®îc mèi liªn hoµn gi÷a s¶n xuÊt nguyªn liÖu -

chÕ biÕn - tiªu thô. Trong dÞch vô hËu cÇn vÉn cã nh÷ng yÕu tè bÊt cËp thiÕu

®ång bé. KÕt cÊu h¹ tÇng phôc vô khai th¸c, nu«i trång chÕ biÕn thñy s¶n vÉn

cßn yÕu kÐm.

V× vËy ®Çu t ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n lµ nhu cÇu cÊp thiÕt ®Ó chuyÓn ®æi

c¨n b¶n, toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý tõ sö

dông søc lao ®éng thñ c«ng sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng víi

c«ng nghÖ, ph¬ng tiÖn vµ ph¬ng ph¸p hiÖn ®¹i, t¹o n¨ng suÊt lao ®éng cao gãp

phÇn vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ®Êt níc.

II- §Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam -chÆn ® êng 10 n¨m ®æi míi.

1-Nh÷ng ®æi míi vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Çu t ph¸t triÓn trong 10 n¨m

qua.

1.1 Xo¸ bá bao cÊp ®Çu t b»ng nguån vèn ng©n s¸ch vµ da d¹ng ho¸

nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn.

Tríc n¨m 1990, nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn chñ yÕu dùa vµo ng©n s¸ch

vµ c¸c kho¶n vay vèn tõ khèi Liªn X«, §«ng ¢u cò vµ ®a vµo ng©n s¸ch ®Ó ®Çu

t cho c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n tõ viÖc x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x·

héi ®Õn c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh.

Tríc yªu cÇu ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u cña nÒn kinh tÕ vµ chñ

tr¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, nguån vèn trªn kh«ng thÓ

®¸p øng næi yªu cÇu ph¸t triÓn. Tríc t×nh h×nh ®ã, tõ n¨m 1990 thùc hiÖn c¬ chÕ

xo¸ bao cÊp trong ®Çu t ph¸t triÓn b»ng vèn ng©n s¸ch ®i ®«i víi viÖc huy ®éng

nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau cho ®Çu t nh»m môc tiªu sau ®©y:

+Huy ®éng nhiÒu nguån vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn.

+Sö dông cã hiÖu qña h¬n nguån vèn ng©n s¸ch.

+KhuyÕn khÝch c¸c c¬ së kinh doanh nhµ níc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶,

kinh doanh cã lîi nhuËn ®Ó tÝch luü vµ ®a vµo ®Çu t vµ chÞu tr¸ch

nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ®Çu t.

C¸c nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn toµn x· héi ®îc huy ®éng ®a d¹ng, bao

gåm : (1) nguån vèn Ng©n s¸ch Nhµ Níc, (2) nguån vèn tÝn dông Nhµ Níc, (3)

vèn ®Çu t cña doanh nghiÖp Nhµ Níc, (4) nguån vèn ®Çu t cña d©n c vµ t nh©n,

(5) nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi.

1.2.§æi míi trong c¬ chÕ qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ®Çu t XDCB.

Vò V©n Hµ - KT§T - 39

Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp

Nh»m huy ®éng nhiÒu h¬n c¸c nguån lùc cña tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh

tÕ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån vèn trong 10 n¨m qua ViÖt Nam ®·

söa ®æi, bæ sung nhiÒu c¬ chÕ chÝnh s¸ch trong lÜnh vùc nµy.

NhiÒu n¨m tríc ®©y nguån vèn ng©n s¸ch nhµ níc ®ãng vai trß quan träng

vµ chñ yÕu trong ®Çu t ph¸t triÓn, tõ n¨m 1990 chóng ta ®· chuyÓn dÇn ph¬ng

thøc ®Çu t, ng©n s¸ch nhµ níc kh«ng bao cÊp cho c¸c dù ¸n s¶n xuÊt kinh

doanh mµ chØ tËp trung cho c¸c dù ¸n h¹ tÇnh kinh tÕ nh giao th«ng, thuû lîi,

h¹ tÇng n«ng nghiÖp, c¸c c¬ së s¶n xuÊt gièng c©y vµ gièng con, h¹ tÇng l©m

nghiÖp; dµnh phÇn vèn tho¶ ®¸ng cho c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu x· héi nh gi¸o dôc

®µo t¹o, khoa häc c«ng nghÖ, y tÕ x· héi. Nhµ níc còng khuyÕn khÝch c¸c

doanh nghiÖp sö dông nguån vèn tÝn dông ®Çu t víi viÖc u ®·i th«ng qua l·i

suÊt vay, ®iÒu kiÖn vay tr¶, thêi gian vay vµ tr¶ nî, c¸c doanh nghiÖp tù chÞu

tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt tµi chÝnh, vay vµ tr¶ nî ®óng h¹n, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ

hiÖu qu¶ ®Çu t. Bªn c¹nh ®ã nhµ níc còng cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c

doanh nghiÖp tù huy déng thªm c¸c nguån lùc ®Ó tham gia ®Çu t chiÒu s©u, nhµ

níc cho phÐp doanh nghiÖp gi÷ l¹i phÇn khÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh cã

nguån gèc tõ ng©n s¸ch nhµ níc ®Ó ®Çu t trë l¹i chÝnh doanh nghiÖp m×nh cïng

c¸c kho¶n lîi nhuËn sau thuÕ vµ c¸c kho¶n huy ®«ng kh¸c nh»m n©ng cao hiÖu

qu¶ sö dông vèn. PhÇn tiÕt kiÖm trong d©n c còng ®îc huy ®éng ®¸ng kÓ.

Nguån vèn ®Çu t níc ngoµi theo thêi gian còng t¨ng lªn, ban ®Çu chØ tËp trung

trong lÜnh vùc du lÞch nhµ ë sau ®ã tËp trung cho lÜnh vùc s¶n xuÊt lµ chñ yÕu

®Õn nay nguån vèn nµy tËp trung 70% trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp.

2 T×nh h×nh huy ®éng vµ c¬ cÊu vèn ®Çu t ph¸t triÓn.

2.1. T×nh h×nh huy ®éng vèn ®Çu t ph¸t triÓn.

Trong 5 n¨m 1991-1995 vèn ®Çu t ph¸t triÓn thùc hiÖn 229,3 ngh×n tû

®ång (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995) t¬ng ®¬ng kho¶ng 20,8 tû ®«la b»ng 3,5 lÇn vèn

®Çu t ph¸t triÓn thêi kú 1986-1990, tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t b×nh qu©n hµng n¨m

lµ 21,9%, trong ®ã vèn Ng©n s¸ch Nhµ níc t¨ng b×nh qu©n 26,3%; vèn tÝn dông

®Çu t t¨ng 7,1%; vèn ®Çu t cña doanh nghiÖp Nhµ níc t¨ng 25,2%; vèn ®Çu t

cña d©n vµ t nh©n t¨ng 17,7%; vèn ®Çu t trùc tiÕp cña níc ngoµi t¨ng 54,8%.

Trong 5 n¨m 1996-2000 tèc ®é t¨ng ®Çu t ph¸t triÓn cã xu híng chËm, tæng vèn

®Çu t ph¸t triÓn íc thùc hiÖn kho¶ng 397 ngh×n tû ®ång t¬ng ®¬ng 31,6 tû ®«la,

b»ng 1,74 lÇn thùc hiÖn thêi kú 1991-1995, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n lµ 6,4%,

trong ®ã vèn ng©n s¸ch nhµ níc t¨ng b×nh qu©n 6,4%, vèn tÝn dông ®Çu t t¨ng

42% (do cã nguån vèn ODA cho vay l¹i kho¶ng 3 tû ®«la), vèn ®Çu t doanh

nghiÖp nhµ níc t¨ng 20,2%, vèn ®Çu t cña d©n vµ t nh©n t¨ng 1,4%, vèn ®Çu t

trùc tiÕp níc ngoµi gi¶m 7,2%. TÝnh chung cho c¶ 10 n¨m 1991-2000 vèn ®Çu

t toµn bé nÒn kinh tÕ ®· ®îc thùc hiÖn kho¶ng 626 ngh×n tû ®ång, t¨ng b×nh

Vò V©n Hµ - KT§T - 39