ĐT phát triển nghành dệt may QD thuộc sở CN HN

Lêi nãi ®Çu

C«ng nghiÖp dÖt may ®· cã ë ViÖt Nam Ýt nhÊt lµ tõ mét thÕ kû nay, cßn

nh÷ng ho¹t ®éng thñ c«ng truyÒn thèng nh thªu thïa th× ®· tån t¹i tõ l©u h¬n

nhiÒu. Theo mét sè tµi liÖu ghi chÐp th× sù ph¸t triÓn chÝnh thøc cña ngµnh c«ng

nghiÖp nµy b¾t ®Çu tõ khi Khu c«ng nghiÖp dÖt Nam §Þnh ®îc thµnh lËp vµo

n¨m 1889. Sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø II, ngµnh c«ng nghiÖp nµy ph¸t triÓn

nhanh h¬n, ®Æc biÖt lµ ë miÒn Nam, t¹i ®©y c¸c h·ng dÖt cã m¸y mãc hiÖn ®¹i

cña Ch©u ¢u ®îc thµnh lËp. Trong thêi kú nµy, t¹i miÒn B¾c, c¸c doanh nghiÖp

Nhµ níc sö dông thiÕt bÞ cña Trung Quèc, Liªn X« cò vµ §«ng ¢u còng ®· ®îc

thµnh lËp. MÆc dï tõ nh÷ng n¨m 1970, ngµnh ®· b¾t ®Çu xuÊt khÈu nhng tõ ®Çu

nh÷ng n¨m 1990, sau khi thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi th× thêi kú ph¸t triÓn

quan träng híng vÒ xuÊt khÈu míi b¾t ®Çu. C«ng nghiÖp DÖt May lµ ngµnh

cã ý nghÜa quan träng trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi cña ViÖt Nam tõ nÒn kinh tÕ

kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng. DÖt may còng lµ mét phÇn

cÊu thµnh quan träng trong chÝnh s¸ch ®Þnh híng xuÊt khÈu cña ®Êt níc, vµ mét

c¸ch chung h¬n, trong c¸c nç lùc cña ViÖt Nam ®Ó hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ

quèc tÕ. C«ng nghiÖp DÖt May tÊt yÕu lµ mét trong c¸c ngµnh chñ yÕu xuÊt

khÈu trong giai ®o¹n ®Çu ph¸t triÓn cña c¶ níc. Sù thµnh c«ng vÒ xuÊt khÈu

trong ngµnh nµy thêng më ®êng cho sù xuÊt hiÖn cña mét chiÕn lîc ph¸t triÓn

®Þnh híng ph¸t triÓn cã c¬ së réng h¬n. Sù thÊt b¹i vÒ xuÊt khÈu cña ngµnh nµy

bao giê còng lµ triÖu chøng cña sù trë ng¹i cã tÝnh th©m c¨n cè ®Õ trong níc vµ

cña sù bÊt lùc, kh«ng ph¸t huy ®îc lîi thÕ so s¸nh tiÒm n¨ng. V× vËy ®©y lµ mét

ngµnh c«ng nghiÖp quan träng kh«ng chØ víi t c¸ch lµ mét nguån xuÊt khÈu vµ

t¹o viÖc lµm chÝnh, mµ cßn v× sù t¨ng trëng cña ngµnh nµy cho thÊy kÕt qu¶ ho¹t

®éng kinh tÕ mét c¸ch tæng hîp h¬n.

Hµ Néi lµ thñ ®« cña c¶ níc ®ang bíc vµo thêi kú c«ng nghiÖp hãa hiÖn

®¹i ho¸ ®Êt níc mµ NghÞ quyÕt Trung ¦¬ng VII ®· chØ râ: C«ng nghiÖp hãa

nh»m vµo nh÷ng ngµnh mòi nhän theo híng xuÊt khÈu. Víi vai trß lµ ngµnh

c«ng nghiÖp chñ lùc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña Hµ Néi, ngµnh

1

C«ng nghiÖp DÖt May trªn ®Þa bµn Hµ Néi cÇn kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t

triÓn cña m×nh trong thêi gian tíi gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña

Hµ Néi vµ sù ph¸t triÓn chung cña c¶ níc.

Th¸ch thøc hiÖn nay ®èi víi ngµnh c«ng nghiªp DÖt May ViÖt Nam còng

nh C«ng nghiÖp DÖt May Hµ Néi lµ ph¶i s¶n xuÊt híng vÒ xuÊt khÈu, s¶n xuÊt

c¸c s¶n phÈm cã chÊt lîng cao h¬n vµ ph¹m vi s¶n xuÊt lín h¬n ®Ó ®¬ng ®Çu víi

cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ ë ch©u ¸, ®Ó cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c níc l¸nh giÒng.

Thªm vµo ®ã lµ nh÷ng biÕn ®æi nhanh chãng cña thÞ trêng thÕ giíi vµ khu vùc

cïng víi sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña khoa häc c«ng nghÖ buéc ngµnh ph¶i cã h￾íng ph¸t triÓn míi kÕt hîp ®îc lîi thÕ cña ngµnh céng víi tËn dông c¬ héi cña

thÕ giíi, cña c¶ níc giµnh cho Hµ Néi. §ã lµ vÊn ®Ò ®Æt ra cho ngµnh DÖt May

Hµ Néi tríc thÒm cña thÕ kû 21. Chuyªn ®Ò: “T×nh h×nh ®Çu t ph¸t triÓn

ngµnh C«ng nghiÖp DÖt May quèc doanh thuéc Së C«ng nghiÖp Hµ Néi” néi

dung gåm cã ba ch¬ng:

Ch¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t

Ch¬ng II: T×nh h×nh ®Çu t ph¸t triÓn vµo ngµnh c«ng nghiÖp DÖt May quèc

doanh thuéc Së C«ng nghiÖp Hµ Néi

Ch¬ng III: Ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p tiÕp tôc ®Çu t ph¸t triÓn ngµnh DÖt May

quèc doanh Hµ Néi thuéc Së C«ng nghiÖp Hµ Néi trong thêi gian tíi

Môc ®Ých nghiªn cøu nh»m giíi thiÖu kh¸i qu¸t t×nh h×nh ®Çu t ph¸t triÓn

ngµnh c«ng nghiÖp DÖt May quèc doanh thuéc Së C«ng nghiÖp Hµ Néi trong

nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tõ ®ã thÊy râ ®îc nh÷ng tån t¹i, vai trß cña ngµnh trong sù

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c

doanh nghiÖp.

Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: c¸c vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt trong chuyªn ®Ò sÏ ®îc

ph©n tÝch trªn gi¸c ®é kinh tÕ lµ chñ yÕu, sö dông ph¬ng ph¸p s¶n phÈmso s¸nh

nh»m ph©n tÝch mét c¸ch râ rµng c¸c vÊn ®Ò theo tõng môc, trªn c¬ së c¸c sè

liÖu thèng kª, tæng hîp c¸c nhËn xÐt ®¸nh gi¸ cã tÝnh ®Þnh tÝnh ®Ó rót ra kÕt

luËn.

Ch¬ng I

2

Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t vµ

®Çu t ph¸t triÓn

I. Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t vµ ®Çu t ph¸t triÓn

1.Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t

§Çu t trªn gi¸c ®é nÒn kinh tÕ lµ sù hi sinh gi¸ trÞ hiÖn t¹i g¾n víi viÖc t¹o

ra gi¸ trÞ tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ.

2.Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t ph¸t triÓn

Lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vèn b»ng tiÒn thµnh vèn hiÖn vËt nh»m t¹o ra

nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cña s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô, ®êi sèng, t¹o ra nh÷ng tµi

s¶n míi, n¨ng lùc s¶n xuÊt míi còng nh duy tr× nh÷ng tiÒm lùc s½n cã cho nÒn

kinh tÕ.

3. Vai trß cña ®Çu t ph¸t triÓn: vai trß cña ®Çu t ph¸t triÓn ®îc thÓ

hiÖn ë hai mÆt sau ®©y:

Thø nhÊt: Trªn gi¸c ®é cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc:

a. §Çu t t¸c ®éng ®Õn tæng cung võa t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu.

Trong ng¾n h¹n, ®Çu t t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu khi tæng cung cha kÞp thay

®æi. Khi ®Çu t t¨ng lµm cho tæng cÇu t¨ng kÐo theo s¶n lîng c©n b»ng t¨ng vµ

gi¸ c¶ cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo còng t¨ng theo. Khi thµnh qu¶ cña ®Çu t cha ph¸t

huy t¸c dông, c¸c n¨ng lùc míi ®i vµo ho¹t ®éng th× tæng cung ®Æc biÖt lµ tæng

cung dµi h¹n t¨ng thªm, kÐo theo s¶n lîng tiÒm n¨ng t¨ng vµ do ®ã gi¸ c¶ s¶n

phÈm gi¶m. S¶n lîng t¨ng, gi¸ c¶ gi¶m cho phÐp t¨ng tiªu dïng. T¨ng tiªu dïng

l¹i kÝch thÝch s¶n xuÊt h¬n n÷a. S¶n xuÊt ph¸t triÓn lµ nguån gèc c¬ b¶n ®Ó t¨ng

tÝch luü, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng, n©ng cao ®êi

sèng cña mäi thµnh viªn trong x· héi.

b. §Çu t t¸c ®éng hai mÆt ®Õn sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ.

3

Sù t¸c ®éng kh«ng ®ång thêi vÒ mÆt thêi gian cña ®Çu t ®èi víi tæng cÇu vµ

®èi víi tæng cung cña nÒ kinh tÕ lµm cho m«Ü sù thay ®æi cña ®Çu t, dï lµ t¨ng

hay gi¶m ®Òu cïng mét lóc võa lµ yÕu tè duy tr× sù æn ®Þnh võa lµ yÕu tè ph¸ vì

sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ cña mäi quèc gia.

Ch¼ng h¹n khi t¨ng ®Çu t, cÇu cña c¸c yÕu tè ®Çu t t¨ng lµm cho gi¸ c¶ c¸c

hµng ho¸ cã liªn quan t¨ng (gi¸ chi phÝ vèn, gÝa c«ng nghÖ, lao ®éng, vËt t) ®Õn

mét møc nµo ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l¹m ph¸t. L¹m ph¸t lµm cho s¶n xuÊt ®×nh

trÖ, ®êi sèng cña ngêi lao ®éng gÆp nhiÒu khã kh¨n do tiÒn l¬ng ngµy cµng thÊp

h¬n, th©m hôt ng©n s¸ch, kinh tÕ ph¸t triÓn chËm l¹i. MÆt kh¸c khi t¨ng ®Çu t

lµm cho cÇu c¸c yÕu tè cã liªn quan t¨ng, s¶n xuÊt c¸c ngµnh nµy ph¸t triÓn, thu

hót thªm lao ®éng, gi¶m t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng ngêi lao

®éng, gi¶m tÖ n¹n x· héi. TÊt c¶ c¸c t¸c ®éng nµy t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nÒn

kinh tÕ.

Khi t¨ng ®Çu t còng dÉn ®Õn c¸c t¸c ®éng hai mÆt nhng theo chiÒu híng

víi c¸c t¸c ®éng trªn ®©y. V× vËy trong ®iÒu hµnh kinh tÕ vÜ m« nÒn kinh tÕ, c¸c

nhµ ho¹t ®éng chÝnh s¸ch cÇn thÊy hÕt c¸c t¸c ®éng hai mÆt nµy ®Ó ®a ra c¸c

chÝnh s¸ch nh»m h¹n chÕ c¸c t¸c ®éng xÊu, ph¸t huy ®îc c¸c t¸c ®éng tèt, duy

tr× ®îc sù æn ®Þnh cña toµn bé nÒn kinh tÕ.

c. §Çu t t¸c ®éng ®Õn tèc ®é t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ

KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ ®Çu t cho thÊy: muèn gi÷ tèc ®é t¨ng tr￾ëng ë møc trung b×nh th× tû lÖ ®Çu t ph¶i ®¹t tõ 15 – 25 % so víi GDP tuú

thuéc vµo ICOR cña mçi níc.

Møc t¨ng trëng GDP = Vèn ®Çu t /ICOR

NÕu ICOR kh«ng ®æi møc t¨ng trëng hoµn toµn phô thuéc vµo møc ®Çu t.

T¹i c¸c níc ph¸t triÓn, ICOR thêng lín, tõ 5 – 7 do thõa vèn, thiÕu lao

®éng, vèn ®îc sö dông nhiÒu ®Ó thay thÕ lao ®éng vµ sö dông nhiÒu c«ng nghÖ

cã gi¸ cao. Cßn ë c¸c níc chËm ph¸t triÓn ICOR thÊp tõ 2 – 3 do thiÕu vèn

thõa lao ®éng, sö dông nhiÒu lao ®éng ®Ó thay thÕ vèn, sö dông c«ng nghÖ kÐm

4

hiÖn ®¹i, gi¸ rÎ.

ChØ tiªu ICOR cña mçi níc phô thuéc vµo nhiÒu nh©n tè, thay ®æi theo

tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch trong níc. Kinh nghiÖm cña c¸c

níc cho thÊy, chØ tiªu ICOR phô thuéc m¹nh vµo c¬ cÊu kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ ®Çu

t trong c¸c ngµnh, c¸c vïnh l·nh thæ còng nh phô thuéc vµo hiÖu qu¶ cña c¸c

chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung.

§èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, ph¸t triÓn vÒ b¶n chÊt ®îc coi lµ vÊn ®Ò

®¶m b¶o c¸c nguån vèn ®Çu t ®ñ ®Ó ®¹t ®îc tû lÖ t¨ng thªm s¶n phÈm quèc néi

dù kiÕn. T¹i nhiÒu níc, ®Çu t ®ãng vai trß nh mét c¸i huých ban ®Çu, t¹o ®µ cho

sù cÊt c¸nh cña nÒn kinh tÕ ( c¸c níc NICS, c¸c níc §«ng Nam ¸ )

d. §Çu t vµ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ

Kinh nghiÖm cña c¸c níc trªn thÕ giíi cho thÊy con ®êng tÊt yÕu ®Ó cã thÓ

t¨ng trëng nhanh tèc ®é mong muèn (tõ 9% – 10%) lµ t¨ng cêng ®Çu t t¹o ra

sù ph¸t triÓn nhanh ë khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §èi víi c¸c ngµnh n«ng￾ng nghiÖp do cã h¹n chÕ vÒ ®Êt ®ai vµ kh¶ n¨ng sinh häc , ®Ó ®¹t ®îc tèc ®é

t¨ng trëng tõ 5% – 6% lµ rÊt khã kh¨n. Nh vËy chÝnh s¸ch ®Çu t quyÕt ®Þnh

qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë c¸c quèc gia nh»m ®¹t ®îc tèc ®é t¨ng

trëng nhanh cña toµn bé nÒn kinh tÕ ®Êt níc.

VÒ c¬ cÊu l·nh thæ, ®Çu t cã t¸c dông gi¶i quyÕt c¸c mÊt c©n ®èi vÒ ph¸t

triÓn gi÷a c¸c vïng vµ l·nh thæ, ®a vïng kÐm ph¸t triÓn tho¸t khái ®ãi nghÌo,

ph¸t huy tèi ®a lîi thÕ so s¸nh vÒ tµi nguyªn, ®Þa thÕ, kinh tÕ, chÝnh trÞ...cña

nh÷ng vïng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhanh h¬n, lµm bµn ®¹p thóc ®Èy c¸c vïng

kh¸c cïng ph¸t triÓn

e. §Çu t víi viÖc t¨ng cêng kh¶ n¨ng khoa häc vµ c«ng nghÖ cña ®Êt níc.

C«ng nghÖ lµ trung t©m cña c«ng nghiÖp ho¸. §Çu t lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt

cña sù ph¸t triÓn vµ t¨ng cêng kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña ®Êt níc ta hiÖn nay.

Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia c«ng nghÖ, tr×nh ®é c«ng nghÖ cña ViÖt

Nam l¹c hËu nhiÒu thÕ hÖ so víi thÕ giíi vµ khu vùc. ViÖt Nam lµ mét trong sè

5

90 níc kÐm nhÊt vÒ c«ng nghÖ. Víi tr×nh ®é c«ng nghÖ l¹c hËu nµy, qu¸ tr×nh

c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña ViÖt Nam sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n nÕu

kh«ng ®Ò ra ®îc mét chiÕn lîc ®Çu t ph¸t triÓn vÒ c«ng nghÖ l©u dµi, nhanh

chãng vµ v÷ng ch¾c.

Cã hai con ®êng c¬ b¶n ®Ó cã c«ng nghÖ lµ tù nghiªn cøu vµ ph¸t minh ra

c«nh nghÖ vµ nhËp c«ng nghÖ tõ níc ngoµi. Dï tù nghiªn cøu hay nhËp c«ng

nghÖ tõ níc ngoµi còng cÇn ph¶i cã tiÒn, cÇn cã vèn ®Çu t. Mäi ph¬ng ¸n ®æi

míi c«ng nghÖ kh«ng g¾n víi nguån vèn ®Çu t ®Òu lµ nh÷ng ph¬ng ¸n kh«ng

kh¶ thi.

Thø hai: §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô

§Çu t quyÕt ®Þnh sù ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi c¬ së. Ch¼ng h¹n

®Ó t¹o dùng mét c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho sù ra ®êi cña bÊt kú c¬ së nµo ®Òu

cÇn ph¶i x©y dùng nhµ xëng, cÊu tróc h¹ tÇng, mua s¾m vµ l¾p ®Æt thiÕt bÞ m¸y

mãc trªn nÒn bÖ, tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ thùc hiÖn c¸c chi

phÝ kh¸c g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng trong mét chu kú cña c¸c c¬ së vËt chÊt kü

thuËt võa t¹o ra. C¸c ho¹t ®éng nµy chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Çu t ®èi víi c¸c c¬ së

s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô ®ang tån t¹i: Sau mét thêi gian ho¹t ®éng, c¸c c¬

së vËt chÊt kü thuËt cña c¸c c¬ së nµy bÞ hao mßn, h háng. §Ó duy tr× ®îc ho¹t

®éng b×nh thêng cÇn ®Þnh kú tiÕn hµnh söa ch÷a lín hoÆc thay míi c¸c c¬ së vËt

chÊt kü thuËt ®· h háng, hao mßn nµy hoÆc ®æi míi ®Ó thÝch øng víi ®iÒu kiÖn

ho¹t ®éng míi cña sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ nhu cÇu tiªu dïng cña nÒn

s¶n xuÊt x· héi, ph¶i mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ míi thay thÕ trang thiÕt bÞ cò ®·

lçi thêi, còng cã nghÜa lµ ph¶i ®Çu t.

§èi víi c¸c c¬ së v« vÞ lîi ®ang tån t¹i, ®Ó duy tr× ho¹t ®éng , ngoµi tiÕn hµnh

söa ch÷a lín ®Þnh kú c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn ph¶i thùc hiÖn c¸c chi phÝ

thêng xuyªn. TÊt c¶ nh÷ng ho¹t ®éng nµy ®Òu lµ nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t.

4.Nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn: gåm cã nguån vèn trong níc vµ

nguån vèn níc ngoµi

6

b. Nguån vèn trong níc:

• §èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc,

c¸c c¬ së ho¹t ®éng x· héi phóc lîi

c«ng céng vèn ®Çu t do ng©n s¸ch cÊp

(tÝch luü qua ng©n s¸ch vµ viÖn trî qua

ng©n s¸ch) vèn viÖn trî kh«ng hoµn l¹i

trùc tiÕp cho c¬ së vµ vèn tù cã cña c¬

së ( b¶n chÊt còng tÝch luü tõ phÇn tiÒn

thµ do d©n ®ãng gãp kh«ng dïng ®Õn).

• §èi víi doanh nghiÖp quèc doanh, vèn

®Çu t ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån

h¬n bao gåm vèn ng©n s¸ch (lÊy tõ

phÇn tÝch luü cña ng©n s¸ch, vèn khÊu

hao c¬ b¶n, vèn viÖn trî qua ng©n

s¸ch), vèn tù cã cña doanh nghiÖp, vèn

vay, vèn ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, vèn gãp

liªn doanh liªn kÕt víi c¸c tæ chøc

trong vµ ngoµi níc vµ c¸c h×nh thøc

huy ®éng vèn kh¸c quy ®Þnh theo ®iÒu

11 nghÞ ®Þnh 56/CP ngµy 3/10/1996.

• §èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoa× quèc

doanh vèn ®Çu t bao gåm vèn tù cã,

vèn vay, vèn cæ phÇn, vèn liªn doanh

liªn kÕt víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n

trong vµ ngoµi níc. §èi víi c¸c c«ng ty

cæ phÇn, ngoµi c¸c nguån vèn trªn ®©y

cßn bao gåm tiÒn thu ®îc do ph¸t hµnh

tr¸i phiÕu.

c. Vèn huy ®éng cña níc ngoµi: bao gåm vèn ®Çu t

7

gi¸n tiÕp vµ vèn ®Çu t trùc tiÕp

•Vèn ®Çu t gi¸n tiÕp: lµ vèn cña ChÝnh phñ, c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸c tæ chøc

phi chÝnh phñ ®îc thùc hiÖn díi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau lµ viÖn trî hoµn

l¹i vµ viÖn trî kh«ng hoµn l¹i, cho vay u ®·i víi thêi h¹n dµi vµ l·i suÊt

thÊp, kÓ c¶ vay díi h×nh thøc th«ng thêng. Mét h×nh thøc phæ biÕn cña

®Çu t gi¸n tiÕp tån t¹i díi lo¹i h×nh ODA – viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc

cña c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Vèn ®Çu t gi¸n tiÕp thêng lín cho

nªn cã t¸c dông m¹nh vµ nhanh ®èi víi viÖc gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c nhu

cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña níc nhËn ®Çu t. Tuy nhiªn tiÕp nhËn vèn

®Çu t gi¸n tiÕp thêng g¾n víi sù tr¶ gi¸ vÒ chÝnh trÞ vµ t×nh tr¹ng nî nÇn

chång chÊt nÕu kh«ng sö dông cã hiÖu qu¶ vèn vay vµ thùc hiÖn nghiªm

ngÆt chÕ ®é tr¶ vèn vay. C¸c níc §«ng Nam ¸ vµ NICS §«ng ¸ ®· thùc

hiÖn gi¶i ph¸p vay dµi h¹n, vay ng¾n h¹n rÊt h¹n chÕ vµ ®Æc biÖt kh«ng

vay th¬ng m¹i. Vay dµi h¹n l·i suÊt thÊp, viÖc tr¶ nî kh«ng khã kh¨n v×

cã thêi gian ho¹t ®éng ®ñ ®Ó thu håi vèn.

Vèn ®Çu t trùc tiÕp: lµ vèn cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸nh ©n níc ngoµi ®Çu t

sang níc kh¸c vµ trùc tiÕp qu¶n lý hoÆc tham gia qu¶n lý qu¸ tr×nh sö dông vµ

thu håi vèn ®· bá ra. Vèn nµy thêng kh«ng ®ñ lín ®Ó gi¶i quyÕt døt ®iÓm tõng

vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi cña níc nhËn ®Çu t. Tuy nhiªn víi vèn ®Çu t trùc tiÕp, níc

nhËn ®Çu t kh«ng ph¶i lo tr¶ nî, l¹i cã thÓ dÔ dµng cã ®îc c«ng nghÖ (do ngêi

®Çu t ®em vµo gãp vèn vµ sö dông) trong ®ã cã c¶ c«ng nghÖ bÞ cÊm xuÊt theo

con ®êng ngo¹i th¬ng v× lý do c¹nh trang hay cÊm vËn c¸c níc nhËn ®Çu t; häc

tËp ®îc kinh nghiÖm qu¶n lý, t¸c phong lµm viÖc theo lèi c«ng nghiÖp cña níc

ngoµi, gi¸n tiÕp cã chç ®øng trªn thÞ trêng thÕ giíi, nhanh chãng ®îc thÕ giíi

biÕt ®Õn th«ng qua quan hÖ lµm ¨n víi c¸c nhµ ®Çu t. Níc nhËn ®Çu t ph¶i chia

sÎ lîi Ých kinh tÕ do ®Çu t ®em l¹i víi ngêi ®Çu t theo møc ®é gãp vèn cña hä.

8

II. Vai trß cña c«ng nghiÖp dÖt may ®èi

víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi t¹i ViÖt

Nam

1. Vai trß cña c«ng nghiÖp dÖt may víi t¨ng trëng

kinh tÕ

Ngµnh c«ng nghiÖp DÖt May cã vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh

tÕ quèc d©n nh»m ®¶m b¶o nhu cÇu tiªu dïng trong níc vµ xuÊt khÈu, cã ®iÒu

kiÖn më réng th¬ng m¹i quèc tÕ vµ mang l¹i nhiÒu nguån thu cho ®Êt níc.

Trong nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇn thø VII cña §¶ng ®· chØ râ “ §Èy m¹nh s¶n

xuÊt hµng tiªu dïng, ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng ngµy cµng cao phôc vô tèt cho

nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu” §iÒu ®ã chØ ra r»ng c«ng nghiÖp DÖt May cã

vai trß quan träng trong tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Nã thÓ

hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau:

a. Cung cÊp hµng ho¸ tiªu dïng

Mét trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu cña ngµnh lµ cung cÊp c¸c s¶n phÈm

cho thÞ trêng trong níc. Tríc hªt lµ ®¸p øng ®îc c¸c nhu cÇu vÒ c¸c mÆt hµng

nh c¸c lo¹i quÇn ¸o, bÝt tÊt, v¶i vãc tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, tõ b×nh d©n ®Õn …

cao cÊp. Khi chÊt lîng cuéc sèng ®îc n©ng cao th× nhu cÇu vÒ may mÆc l¹i cµng

lín. C¸c s¶n phÈm vÒ quÇn ¸o thêi trang trë thµnh nhu cÇu cña hÇu hÕt c¸c tÇng

líp d©n c trong x· héi, ®Æc biÖt lµ giíi trÎ. Víi mét ®Êt níc cã tæng sè d©n

kho¶ng 80 triÖu ngêi th× nhu cÇu vÒ may mÆc l¹i cµng lín. Do vËy, ®Çu t ph¸t

triÓn cho ngµnh DÖt May cÇn cã ®Þnh híng vµo thÞ trêng trong níc, s¶n xuÊt

nhiÒu mÆt hµng phong phó vÒ mÉu m· vµ kiÓu c¸ch ®Ó kÝch thÝch tiªu dïng

trong níc, híng dÉn khuynh híng thêi trang cho ngêi tiªu dïng. Ngµnh dÖt may

®îc tæ chøc trªn ph¹m vi toµn quèc, cã ®ñ søc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a s¶n

xuÊt vµ lu th«ng trong mét tæ chøc thèng nhÊt vµ cã sù ®iÒu hµnh chÆt chÏ tõ

n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu thô, b¸n bu«n vµ b¸n lÎ lµm chñ thÞ trêng trong níc

9

trong mäi t×nh huèng, tr¸nh ®îc hiÖn tîng b¸n quota gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn(

nhÊt lµ c¸c c«ng ty may). C«ng nghiÖp dÖt may cßn ®îc coi lµ ®Þnh híng ®Ó

cung cÊp s¶n phÈm cho kho¶ng 100 triÖu d©n vµo n¨m 2010.

b. Cung cÊp c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu, më réng th¬ng m¹i quèc tÕ

Lîi thÕ so s¸nh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè thóc ®Èy quan hÖ ngo¹i th¬ng,

bu«n b¸n trao ®æi gi÷a c¸c quèc gia trªn toµn thÕ giíi. Nã gãp phÇn n©ng cao

lîi Ých cña mçi níc khi tham gia trao ®æi. Trong ®iÒu kiÖn ®Æc thï, mçi quèc gia

tù t×m thÊy lîi thÕ so s¸nh cña m×nh víi nh÷ng quèc gia kh¸c. §Æc trng cña

C«ng nghiÖp DÖt May lµ sö dông rÊt nhiÒu nh©n c«ng, nªn chi phÝ nh©n c«ng

chiÕm mét tû lÖ cao trong tæng gi¸ thµnh. ViÖt Nam cã chi phÝ lao ®éng thÊp,

lao ®éng dåi dµo, cÇn cï khÐo lÐo, ®©y chÝnh lµ mét lîi thÕ cña ViÖt Nam. ViÖc

tËp trung vµo lîi thÕ nµy sÏ gióp doanh nghiÖp ViÖt Nam h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm,

t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Tuy nhiªn viÖc tËn dông lîi thÕ nµy cßn phô thuéc rÊt

lín vµo kh¶ n¨ng qu¶n lý cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. Víi ®êng lèi më cöa

vµ hoµ nhËp thÞ trêng thÕ giíi nãi chung vµ c¸c níc trong khu vùc nãi riªng,

cïng víi sù chuyÓn dÞch c«ng nghÖ ®ang diÔn ra s«i næi, ngµnh DÖt May ®ang

cã nhiÒu thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn.

Trong giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc

c«ng nghiÖp DÖt May ®ãng vai trß lµ ngµnh tÝch luü t b¶n cho qu¸ tr×nh ph¸t

triÓn c«ng nghiÖp vÒ sau. DÖt May ViÖt Nam còng ®· ®Èy m¹nh xuÊt khÈu theo

h×nh thøc gia c«ng hoÆc ph¬ng thøc th¬ng m¹i th«ng thêng víi mét sè níc cã

nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nh NhËt B¶n, Canada, c¸c níc c«ng nghiÖp nh §µi

Loan, Hång K«ng, Hµn Quèc, Singapore...GÇn ®©y khi Mü bá cÊm vËn vµ b×nh

thêng ho¸ quan hÖ víi ViÖt Nam, th× hµng DÖt May cã thªm thÞ trêng Mü. Qu¸

tr×nh t¹o sù tin cËy vÒ mÆt chÊt lîng, sè lîng, mÉu m· s¶n phÈm vµ thùc hiÖn

®óng hîp ®ång lµ mét ph¬ng thøc nh»m duy tr× èn ®Þnh vµ më réng thªm thÞ tr￾êng quèc tÕ. Cho ®Õn nay ngµnh ®· cã quan hÖ bu«n b¸n víi 200 c«ng ty thuéc

h¬n 40 níc trªn thÕ giíi vµ khu vùc. Tõ khi tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi, gi¸ trÞ

kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh DÖt May t¨ng lªn m¹nh mÏ. Kim ng¹ch xuÊt

10