Dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài và biến động tỷ giá hối đoái: Một số vấn đề cần xem xét cho Việt Nam

I^^NHONCV/iNOEKINNTEVllllO

LGidlthi^ u

Oau tu gian tiep nudc ngoai (FPi -

Foreign Portfolio Investnnent) l i d5ng

von ciia nhQng nha tin tU niiflc ngoai

thilc hien viec dau tU vao c6 phieu, trai

phieu cua mat guoc gia de tim kISm Idi

nhuan hoac diu cd (Chaudhry va cong

su 2014). FPI giup nha dau tU nUdc

ngoai hucing Idi nhuan ma I<h6rg phil

true tiep quan II doanh nghiep; ben

canh do, doi vdi cac quSc gia nhan

dong von FPI, cic ti i sin til chinh

duoc chu chuyen nhanh hdn gIBa cic

khu vUc. Loai hinh diu tu niy tang

trudng manh me trong hdn 3 thap ki

gin day v i l i nguon dau tU quan trong

cac quoc gia phat trien v i dang phit

trien (Ekeocha v i cdng sU 2012). Vi

viy, cic nhi kinh te hoc ngiy cing

chu trong den FPI thdng qua nhieu

nghien cUu iy thuyet v i thdc nghiem

ve tic ddng ciia ddng von niy den

nen kinh te cic qudc gia md cila

nhu Brennan & Cao (1997), Garibaldi

(2002), Goldstein & Razin (2006),

Hau & Rey (2006), Iblcioglu (2012),

Combes v i cdng sd (2012), Gumus

va cdng sU (2013),... v i cic nghien

CLTU khic.

Viet Nam, mdt quoc gia nhd, d i

tl^n hinh md cifa thUdng mai v i c i

ti l chinh tu nhflng nim 1990, die biet

nam 2000, thi trudng chdng khoin

Vi0t Nam ra ddi vdi cdt mdc l i Sd Giao

dich ChUng khoan Thinh phd Hd Chi

Minh - HOSE (ngiy 20/07/2000). Sau

dd, giai doan 2001 - 2007, dUdc coi l i

giai doan tang trudng manh cua ddng

vdn dau tU giin tiep do nen kinh te di

duoc phuc hdi sau cudc "khiing hoing

tien te Chau A1997", cdng vdi sU phit

trien manh cOa kinh te Viit Nam trong

glal doan niy (xem Bleu dd 1).

Oen cudi nam 2007, xuat hiin tinh

trang IUdng USD Idn vao th| trudng

ChUng khoan Viit Nam, trong 9 tj USD

* Dal hoc Kinh te TP. H6 Chi Minh

Q TAP CHi NGAN HANG | SO 24 | THANG 12/2015

DDNGVDNDlUlllGlliNlllPNIflilCNGDAI

VA BIEN BliNGlY GIA HOIDDAI:

MOT GD VAN OE CAN XEM XET CHD VIET NAM

^r/iS . Nguyin Phuc Canh va nhdm tac gia

Pham Minh Quang Nguyen Minh Tri,

Vu Ngoc Minh, Tran TN Thuy Linh, Vo Trgng Hau *

thi CO tdi 6 ty la FPI (trong do 60-70%

ia 6au tu vao thi trUdng trai piii^u), FPI

doi dao da giup 6n djnii ty gid, tang

dl/ tru', cai thign can can thanh toan

va tac d6ng manh ti3i thj triJdng chiing

khodn, tuy nhien, viec ngu6n von vao

nhieu trong khi hieu qua sif dung v6n

thap se gay ra tinh trang bong bong tai

san, b€n canh do, la bien dpng tren thj

triiflng chifng khoan va ca bien dgng

trong ty gia, dac bi§t trong giai doan

Xciy ra khung hoang tai chinh tocin cau

nam 2008 gay ra hien tiidng rOt von

manh cua FPI khSng chi 6 Viet Nam va

cac ni/flc tren the gidi.

Giai doan 2008 - 2013, cuOc khOng

homing t^i chinh to^n cau anh hL/dng

tjgu ci,lc den hfi thong ti§n te ciia cdc

ngan hang hdng dau th^ gidi vd dan

d^n si^ phd sdn cua hang loat cdc ngan

hdng va tap dodn kinh te, va Vifit Nam

cung khong phdi la ngoai le. Cung vdi

do, sau mdt thdi gian phat trien qua

ndng, thj triidng chulng khodn Viet

Nam bat ddu co dau hieu suy giam,

cong gOp ca hai yeu to do da Idm cho

cac nha dau tii niidc ngodi thu hep ddu

tu, thodi von d mgt so quy dau W va

cac quy dau tU cung thu hep hoat ddng

dau tif cua minh d^n den tinh trang

biln ddng t^ gid manh cua Viet Nam

trong thdi gian qua (xem Bieu dfi 2).

Bieu do 1: T6ng san ph^m qufic nfii hang ndm (GDP)

160,000

140,000

Q 120,000

3 100,000

S. so.ooo

•

40,000

20,000

TSng san pbliin qu6c nfi Vift Nam

• • • 1 I 1 1 1

. • 1 1 I I ^••lllll l • lllllllll l llllllllll l 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

M m

Nguon- World Development Indicators (2014)

Bieu do 2 Ty gia hoi doai danh nghla Viet Nam giai doan 2001-2013

Ty gii USD/VND danh nghia

? 15000 -

g 10000 -

*^ 5000 -

__— • "

2001 2002 2003 2004 200S 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

N bn

Nguon: World Development Indicators (2014)