Đồ án Cải thiện chất lượng dịch vụ trên tuyến buýt 35 - Chương 1

Chương 1- Cơ sở lý luận về cải thiện chất lượng dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt

Chương I

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CẢI THIỆN CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ VTHKCC BẰNG XE

BUÝT

1.1. Tổng quan về vận tải hành khách công cộng

1.1.1. Khái niệm về VTHKCC

Vận tải là một quá trình sản xuất bao gồm nhiều yếu tố hợp thành mà mỗi yếu tố là

một mắt xích của quá trình sản xuất vận tải.

Vận tải là quá trình thay đổi vị trí của hàng hóa, hành khách trong không gian và

thời gian cụ thể để nhằm thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người.

Vận tải hành khách công cộng có rất nhiều khái niệm khác nhau, chẳng hạn như:

vận tải hành khách công cộng được hiểu là một loại hoạt động trong đó sự vận chuyển

được cung cấp cho hành khách để thu tiền cước bằng những phương tiện không phải của

họ

Trong vận tải hành khách công cộng được thực hiện bằng phương tiện vận tải có sức

chứa lớn và phương tiện vận tải có sức chứa nhỏ (taxi, xích lô) phục vụ đám đông nhiều

người.

Vận tải hành khách công cộng được hiểu theo nghĩa rộng đó là một hoạt động trong

đó sự vận chuyển là một dịch vụ mà nhà nước, doanh nghiệp cung cấp cho hành khách để

thu tiền cước bằng những phương tiện vận tải hành khách công cộng. Vận tải hành khách

công cộng là loại hình vận chuyển trong đô thị có thể đáp ứng khối lượng lớn nhu cầu đi

lại của mọi tầng lớp dân cư một cách thường xuyên, liên tục theo thời gian xác định,

phương hướng và tuyến ổn định trong một thời kỳ nhất định.

Ở Việt Nam theo “Quy định tạm thời về vận chuyển khách công cộng trong các

thành phố “ của Bộ GTVT thì : VTHKCC là tập hợp các phương thức, PTVT vận chuyển

hành khách đi lại trong thành phố ở cự ly <50 km và có sức chứa >8 hành khách (Không

kể lái xe).

Ngoài khái niệm trên, VTHKCC còn có rất nhiều khái niệm khác như: VTHKCC là

một loại hoạt động trong đó sự vận chuyển được cung cấp cho hành khách để thu tiền cước

bằng những phương tiện không phải của họ (Theo bài giảng tổ chức vận tải hành khách

trong thành phố - PGS.TS Từ Sỹ Sùa).

- Vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt: Là một trong những loại hình vận tải

hành khách công cộng bằng phương tiện là ôtô, có thu tiền cước theo quy định, hoạt động

Đức Thị Huyền – K46 4

Chương 1- Cơ sở lý luận về cải thiện chất lượng dịch vụ VTHKCC bằng xe buýt

theo một biểu đồ vận hành và hành trình quy định phục vụ nhu cầu đi lại của dân cư trong

các thành phố lớn và các khu đông dân cư.

- Vận tải hành khách bằng xe buýt kế cận: Là loại hình vận tải hành khách công cộng

sử dụng xe ô tô có sức chứa lớn làm phương tiện vận chuyển, hoạt động theo biểu đồ và

hành trình đã được quy định sẵn, thu tiền cước theo giá quy định, để vận chuyển hành

khách từ thành phố đi các thành phố vệ tinh của thành phố trung tâm.

- Vận tải hành khách bằng ôtô liên tỉnh: Là một hoạt động trong đó sự vận chuyển là

một dịch vụ mà nhà nước, doanh nghiệp cung cấp cho hành khách để thu tiền cước bằng

những phương tiện vận tải hành khách, có thể đáp ứng khối lượng lớn nhu cầu đi lại của

mọi tầng lớp dân cư một cách thường xuyên, liên tục theo thời gian xác định, phương

hướng và tuyến ổn định trong một thời kỳ nhất định.

Tuyến VTHKCC: là đường đi của phương tiện để thực hiện chức năng vận chuyển

xác định. Tuyến VTHKCC là một phần của mạng lưới giao thông thành phố được trang bị

các cơ sở vật chất chuyên dụng như: Nhà chờ, biển báo để tổ chức các hành trình vận

chuyển bằng phương tiện VTHKCC, thực hiện chức năng vận chuyển hành khách trong

thành phố, đến các vùng ngoại vi và các đô thị vệ tinh nằm trong quy hoạch tổng thể của

thành phố.

- Tuyến xe buýt đô thị là tuyến xe buýt có điểm đầu, điểm cuối tuyến nằm trong đô

thị.

- Tuyến xe buýt nội tỉnh là tuyến xe buýt hoạt động trong phạm vi tỉnh, thành phố

trực thuộc Trung ương nối các thành phố, thị xã, huyện, khu công nghiệp, khu du lịch.

- Tuyến xe buýt lân cận là tuyến xe buýt có điểm đầu, điểm cuối và lộ trình của 1

tuyến không vượt quá 2 tỉnh, thành phố; nếu điểm đầu hoặc điểm cuối thuộc đô thị loại đặc

biệt thì tuyến không vượt quá 3 tỉnh, thành phố.

Các hình thức chạy xe buýt trong thành phố:

- Xe buýt thông thường: xe buýt sẽ lần lượt dừng lại ở tất cả các điểm dừng trên hành

trình, giúp cho hành khác có thể lên xuống tại bất cứ điểm nào đó trên tuyến.

- Xe buýt nhanh: xe chỉ dừng lại ở một số điểm dừng chủ yếu trên tuyến, bỏ qua một

số điểm dừng

- Xe buýt tốc hành: Số điểm dừng trên tuyến ít, chỉ dừng lại ở một số điểm dừng

chính, chủ yếu là những điểm trung chuyển.

Đức Thị Huyền – K46 5