ĐIỀU TRỊ GÃY LÚN NHIỀU MẢNH QUA BA CỘT VÙNG CỘT SỐNG LƯNG – THẮT LƯNG pdf

ĐIỀU TRỊ GÃY LÚN NHIỀU MẢNH QUA

BA CỘT VÙNG CỘT SỐNG LƯNG – THẮT LƯNG

VÀ CỘT SỐNG THẮT LƯNG VỚI

HAI ĐƯỜNG MỔ PHỐI HỢP TRƯỚC VÀ SAU

Ngô Minh Lý(*), Hồ Hữu Dũng(*), Phạm Ngọc Công(*),

Lê Minh Trí(*), Võ Ngọc Thiên Ân(*), Võ Văn Thành(*)

ĐẠI CƯƠNG

Gãy lún nhiều mảnh thân đốt sống kèm tổn thương cung sau (gãy lún nhiều mãnh qua

ba cột) là loại gãy lún nặng nhất ở vùng cột sống lưng-thắt lưng và cột sống thắt lưng.

Việc điều trị cho loại chấn thương này cần phải:

 Giải ép an toàn và thỏa đáng cho cấu trúc thần kinh (tủy sống, rễ thần kinh sống)

mang đến cho bệnh nhân cơ may phục hồi vận động, cảm giác.

 Cố định vững chắc vùng cột sống bị tổn thương giúp bệnh nhân vận động sớm, tránh

biến dạng cột sống, tránh di chứng đau về sau. Cố định cột sống qua ốc chân cung

phía sau và dụng cụ cột sống phía trước với xương ghép liên thân đốt cho phép sửa

chữa cột sống tốt hơn với cấu hình ngắn, mang đến cơ hội tốt cho sự lành xương. Báo

cáo này của chúng tôi nhằm đưa ra những kết quả bước đầu trong việc điều trị loại

gãy lún cột sống lưng-thắt lưng và cột sống thắt lưng nặng với hai đường mổ phối

hợp trước và sau trong một cuộc mổ được thực hiện tại Khoa Cột sống A, Bệnh viện

Chấn thương Chỉnh hình Thành phố Hồ Chí Minh. Nghiên cứu này được thực hiện

đầu tiên trong nước từ tháng 5 năm 2003 đến tháng 02 năm 2006.

BỆNH NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP

Việc điều trị được thực hiện trên 11 bệnh nhân gồm 10 bệnh nhân nam và 01 bệnh

nhân nữ với độ tuổi từ 16 đến 60 tuổi (tuổi trung bình là 34,6). Tám bệnh nhân do tai nạn

té cao, và 03 bệnh nhân do tai nạn lao động. Thời gian từ lúc xảy ra tai nạn đến lúc điều

trị phẫu thuật trung bình là 18 ngày (08 ngày – 40 ngày). Thời gian từ lúc phẫu thuật đến

lúc xuất viện trung bình là 2 tuần (01 tuần – 04 tuần). Thời gian theo dõi từ 02 tháng đến

23 tháng (trung bình 11 tháng). Tình trạng tổn thương thần kinh được đánh giá trước

phẫu thuật, lúc xuất viện, lần tái khám gần nhất theo thang đánh giá của Frankel. Bệnh

nhân được điều trị phẫu thuật với 02 đường mổ phối hợp trước (mini-open cột sống lưng

và thắt lưng) và sau tiến hành trong cùng một lần mổ với bệnh nhân được đặt trong tư thế

nằm nghiêng phải 90 độ trong suốt cuộc mổ.

KẾT QUẢ

Gãy cột sống ngực 11 (N11) tìm thấy ở 01 bệnh nhân, ngực 12 (N12) là 05, thắt lưng 1

(TL1) là 03, thắt lưng 2 (TL2) là 01, và thắt lưng 4 (TL4) là 01.

Trước phẫu thuật, tổn thương thần kinh được đánh giá Frankel A cho 8 bệnh nhân có

kèm rối loạn cơ vòng bang quang, Frankel C, Frankel D có kèm rối loạn cơ vòng bàng

quang, và Frankel E cho 01 bệnh nhân ở mỗi nhóm. Ngay thời điểm xuất viện, 5 bệnh

nhân dược đánh giá Frankel A, 01 Frankel B, 02 Frankel C, 01 Frankel D, và 02 Frankel

(*) Bác sĩ Khoa Cột Sống A, BV. CTCH, TP. HCM.