Điều tra nguồn tài nguyên cây thuốc qua tri thức bản địa của cộng đồng người hre tại xã ba chùa, huyện ba tơ, tỉnh quảng ngãi.

1

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA SINH – MÔI TRƯỜNG

*****

TRẦN THỊ KIM HOÀNG

ĐIỀU TRA NGUỒN TÀI NGUYÊN CÂY THUỐC QUA

TRI THỨC BẢN ĐỊA CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI

HRE TẠI XÃ BA CHÙA, HUYỆN BA TƠ, TỈNH

QUẢNG NGÃI

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Đà Nẵng, 2015

2

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA SINH – MÔI TRƯỜNG

*****

TRẦN THỊ KIM HOÀNG

ĐIỀU TRA NGUỒN TÀI NGUYÊN CÂY THUỐC QUA

TRI THỨC BẢN ĐỊA CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI

HRE TẠI XÃ BA CHÙA, HUYỆN BA TƠ, TỈNH

QUẢNG NGÃI

Ngành: Sư phạm Sinh học

Cán bộ hướng dẫn: ThS. Nguyễn Huy Bình

Đà Nẵng, 2015

3

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng mình

Các số liệu, kết quả nêu trong “luận văn” là trung thực và chưa từng được

ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Sinh viên thực hiện

Trần Thị Kim Hoàng

4

LỜI CẢM ƠN

Trước tiên tôi xin gửi lời cám ơn chân thành tới các thầy cô Trường Đại học

Sư Phạm- Đại học Đà Nẵng, các thầy cô trong Khoa Sinh – Môi Trường đã tận tình

giảng dạy, truyền đạt cho tôi những kiến thức, kinh nghiệm quý báu trong suốt thời

gian qua.

Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến ThS. Nguyễn Huy Bình, thầy

đã tận tình giúp đỡ, trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình làm Khóa luận Tốt

nghiệp.

Đồng thời tôi xin chân thành cảm ơn các cô, chú, các thầy lang trong cộng

đồng dân tộc Hre và các cô, chú cán bộ tại xã Ba Chùa, huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng

Ngãi đã cung cấp thông tin và giúp đỡ nhiệt tình cho tôi trong quá trình thực hiện đề

tài.

Xin gửi lời cảm ơn chân thành tới gia đình, bạn bè đã động viên, đóng góp ý

kiến, giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn

thành Khóa luận Tốt nghiệp này.

Đà Nẵng, tháng 5 năm 2015

Sinh viên

Trần Thị Kim Hoàng

5

DANH MỤC BẢNG

Số hiệu

bảng Tên bảng Trang

3.1. Danh mục các loài cây thuốc được người Hre sử dụng tại xã

Ba Chùa, Huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi

16

3.2

Thống kê số lượng họ, chi , loài cây thuốc do người Hre sử

dụng.

31

3.3 Thống kê số lượng họ, chi, loài cây thuốc của ngành Hạt kín 32

3.4 Thống kê số lượng loài cây thuốc trong các họ 33

3.5 Sự phân bố các loài cây thuốc theo sinh cảnh 34

3.6 Sự đa dạng về các bộ phận của cây được sử dụng làm thuốc 35

3.7

Thống kê các loài cây thuốc được người Hre chữa theo nhóm

bệnh

37

3.8 Các loài cây thuốc có tên trong Sách Đỏ Việt Nam 43

3.9 Nguồn cây thuốc dùng để chữa bệnh cho người Hre 43

3.10 Mục đích sử dụng nguồn tài nguyên cây thuốc của người Hre 44

3.11 Thái độ của người Hre đối với nguồn tài nguyên cây thuốc 45

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Số hiệu biểu đồ Tên biểu đồ Trang

3.1

Biểu đồ sự phân bố các taxon làm thuốc

trong các ngành

31

3.2 Biểu đồ sự phân bố cây thuốc theo sinh cảnh 34

3.3

Biểu đồ sự đa dạng trong việc sử dụng các bộ

phận của cây để làm thuốc 36

6

MỤC L ỤC

MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ...........................................................................................8

2. Mục tiêu của đề tài ...................................................................................................9

Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU.....................................................................10

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu và sử dụng cây thuốc ................................10

1.1.1. Tình hình nghiên cứu và sử dụng cây thuốc trên Thế Giới .............................10

1.1.2. Tình hình nghiên cứu và sử dụng cây thuốc tại Việt Nam ..............................12

1.2. Đặc điểm khu vực nghiên cứu..........................................................................14

1.2.1. Điều kiện tự nhiên............................................................................................14

1.2.2. Điều kiện kinh tế, xã hội ..................................................................................16

Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, ĐỊA ĐIỂM, THỜI GIAN, NỘI DUNG VÀ

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...........................................................................19

2.1. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................19

2.2. Địa điểm nghiên cứu .........................................................................................19

2.3. Thời gian nghiên cứu ........................................................................................19

2.4. Nội dung nghiên cứu .........................................................................................19

2.5. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................20

2.5.1. Phương pháp phỏng vấn...................................................................................20

2.5.2. Phương pháp khảo sát thực địa ........................................................................20

2.5.3. Phương pháp xử lí số liệu.................................................................................21

Chương 3: KẾT QUẢ VÀ BIỆN LUẬN ................................................................22

3.1. Kết quả điều tra thành phần loài cây thuốc do người Hre sử dụng tại xã Ba

Chùa, huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi....................................................................22

3.2. Phân tích sự đa dạng của cây thuốc do người Hre sử dụng tại xã Ba Chùa,

huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi. ..............................................................................38

3.2.1. Đa dạng về bậc phân loại (họ, chi, loài) của cây thuốc ..................................38

3.2.2 Đa dạng về số lượng loài cây thuốc trong các họ ............................................40

3.2.3. Đa dạng về sự phân bố các loài cây thuốc theo sinh cảnh..............................40

3.2.4. Đa dạng về bộ phận được sử dụng của cây để làm thuốc ...............................42