Dạy học các tác phẩm thơ nguyễn khuyến, tú xương ở trung học phổ thông theo hướng tiếp cận thi pháp

Dạy học các tác phẩm thơ Nguyễn Khuyến,

Tú Xương ở trung học phổ thông theo hướng

tiếp cận thi pháp

Phạm Thị Thu Hiền

Trường Đại học Giáo dục

Luận văn ThS. ngành: Lý luận và phương pháp dạy học (Bộ môn Ngữ văn)

Mã số: 60 14 10

Người hướng dẫn: PGS.TS. Trần Khánh Thành

Năm bảo vệ: 2012

Abstract. Giải quyết một số vấn đề lý luận về thi pháp học, thi pháp thơ trung đại,

thi pháp thơ Nguyễn Khuyến và thi pháp thơ Tú Xương. Tìm hiểu thực trạng dạy

học tác phẩm thơ trung đại. Đề xuất phương pháp dạy học theo hướng tiếp cận thi

pháp. Thiết kế thể nghiệm giáo án bài Thu điếu của Nguyễn Khuyến và Thương vợ

của Tú Xương theo hướng tiếp cận thi pháp.

Keywords. Phương pháp dạy học; Ngữ văn; Thi pháp; Thơ

Content

MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Văn học có vị trí quan trọng đặc thù trong việc bồi đắp tâm hồn, hình thành nhân cách

học sinh. Văn học trang bị những cảm xúc nhân văn, giúp con người hướng tới Chân - Thiện

- Mỹ. Nhờ có văn học mà đời sống tinh thần của con người ngày càng giàu có, phong phú,

tinh tế hơn. Tâm hồn trở nên bớt chai sạn, thờ ơ, bàng quan trước những số phận, cảnh đời

diễn ra xung quanh mình hàng ngày, trước thiên nhiên và tạo vật. Văn học bồi đắp cho học

sinh lòng yêu nước, thái độ trân trọng truyền thống, và ngôn ngữ mẹ đẻ... Thời nào cũng vậy,

tác phẩm văn học chân chính có khả năng kì diệu là thanh lọc tâm hồn con người, làm người

“gần người hơn”. Mặc dầu có vị trí, chức năng quan trọng đặc biệt như vậy nhưng hiện nay

đang xuất hiện tình trạng nhiều học sinh không thích học môn Ngữ văn. Chất lượng môn Văn

ngày càng đi xuống ở tình trạng báo động.

Để góp phần nâng cao hứng thú học văn và nâng cao chất lượng dạy học văn, ngoài đổi

mới nội dung, chương trình sách giáo khoa, thì cần phải đổi mới phương pháp dạy học. Hiện

nay, trong các nhà trường phổ thông đang tiến hành đổi mới phương pháp dạy học một cách

tích cực trong đó việc dạy học văn từ hướng tiếp cận thi pháp đang diễn ra phổ biến và rộng

rãi và bước đầu đã có những kết quả. Từ những vấn đề trên, kết hợp khát khao muốn khám

phá cái hay, cái đẹp trong văn học trung đại qua những tác phẩm của Nguyễn Khuyến và Tú

Xương chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: Dạy học các tác phẩm thơ Nguyễn Khuyến, Tú

Xương ở trung học phổ thông theo hướng tiếp cận thi pháp. Với đề tài này, chúng tôi muốn

tìm đến một cách dạy thích hợp, mang tính khoa học và nghệ thuật, góp phần nâng cao hiệu