Đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM VĂN QUYẾT

ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN

HUYỆN MƢỜNG ẢNG, TỈNH ĐIỆN BIÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM VĂN QUYẾT

ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN

HUYỆN MƢỜNG ẢNG, TỈNH ĐIỆN BIÊN

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Dƣơng Thanh Hà

THÁI NGUYÊN - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, chưa

công bố tại bất cứ nơi nào. Mọi số liệu sử dụng trong luận văn này là những thông

tin xác thực.

Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về lời cam đoan của mình.

Thái Nguyên,ngày tháng năm 2020

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phạm Văn Quyết

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới:

Ban giám hiệu, c c th y cô gi o Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh

doanh - Đại học Th i Nguyên, Phòng Đào tạo đã tạo điều kiện tốt cho tôi trong suốt

thời gian học tập tại đây.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến người hướng dẫn khoa học: TS.

Dương Thanh Hà, người đã giúp tôi có phương ph p nghiên cứu đúng đắn, nhìn

nhận vấn đề một cách khoa học, lôgíc và tận tình giúp đỡ tôi về mọi mặt để hoàn

thành luận văn.

Cuối cùng, tôi xin được gửi lời cảm ơn đến gia đình và c c đồng nghiệp, đã

luôn chia sẻ, giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu để

hoàn thiện luận văn này.

Xin trân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên,ngày tháng năm 2020

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phạm Văn Quyết

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN........................................................................................................... ii

MỤC LỤC................................................................................................................ iii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT...................................................................................vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................... vii

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Sự c n thiết của đề tài .............................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................3

4. Một số đóng góp chủ yếu của Luận văn .................................................................3

5. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................4

Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐÀO TẠO NGHỀ LAO

ĐỘNG NÔNG THÔN...............................................................................................5

1.1. Cơ sở lý luận về đào tạo nghề lao động nông thôn ..............................................5

1.1.1. Cơ sở lý luận về lao động nông thôn ................................................................5

1.1.2. Cơ sở lý luận về đào tạo nghề cho lao động nông thôn ....................................9

1.1.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới đào tạo nghề cho lao động nông thôn....................18

1.2. Kinh nghiệm đào tạo nghề cho lao động nông thôn ở một số địa phương và bài

học kinh nghiệm cho huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên........................................22

1.2.1. Kinh nghiệm từ thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ........................................22

1.2.2. Kinh nghiệm đào tạo nghề tại thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên B i ........................23

1.2.3. Bài học kinh nghiệm cho huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên .......................24

Chƣơng 2 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................................26

2.1. C c câu hỏi đặt ra mà đề tài c n giải quyết........................................................26

2.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................26

2.2.1. Phương ph p chọn điểm nghiên cứu...............................................................26

2.2.2. Phương ph p thu thập thông tin ......................................................................26

2.2.3. Phương pháp tổng hợp thông tin.....................................................................29

2.2.4. Phương pháp phân tích thông tin ....................................................................29

iv

2.3. Hệ thống c c chỉ tiêu nghiên cứu.......................................................................30

2.3.1. Hệ thống c c chỉ tiêu phản nh kết quả của đào tạo nghề ..............................30

2.3.2. Hệ thống c c chỉ tiêu phản nh hiệu quả của đào tạo nghề ............................31

2.3.3. Chỉ tiêu về năng lực đào tạo nghề của c c cơ sở đào tạo nghề.......................31

Chƣơng 3 THỰC TRẠNG ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG NÔNG

THÔN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN MƢỜNG ẢNG, TỈNH ĐIỆN BIÊN ............32

3.1. Đặc điểm về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Mường Ảng..................32

3.1.1. Điều kiện tự nhiên...........................................................................................32

3.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội ................................................................................32

3.2. Thực trạng lao động nông thôn huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên giai đoạn

2016 - 2019 ...............................................................................................................35

3.3. Thực trạng đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Mường Ảng, tỉnh Điện

Biên ...........................................................................................................................39

3.3.1. Kh i qu t chung tình hình đào tạo nghề trên địa bàn huyện...........................39

3.3.2. Thực trạng công t c đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Mường Ảng.

...................................................................................................................................40

3.4. Phân tích c c nhân tố ảnh hưởng tới đào tạo nghề cho lao động nông thôn trên

địa bàn huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên..............................................................49

3.4.1. Các yếu tố chủ quan .......................................................................................49

3.4.2.. C c yếu tố khách quan ...................................................................................55

3.5. Đ nh gi chung về công t c đào tạo nghề cho lao động nông thôn trên địa bàn

huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên...........................................................................60

3.5.1. Một số kết quả đạt được..................................................................................60

3.5.2. Những mặt hạn chế .........................................................................................61

3.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế ....................................................................63

Chƣơng 4 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG

NÔNG THÔN HUYỆN MƢỜNG ẢNG, TỈNH ĐIỆN BIÊN .............................65

4.1. Quan điểm, định hướng, mục tiêu đào tạo nghề cho lao động nông thôn .........65

4.1.1. Quan điểm và định hướng đào tạo nghề .........................................................65

4.1.2. Mục tiêu đào tạo nghề huyện Mường Ảng .....................................................66

v

4.2. Các giải ph p chủ yếu nhằm hoàn thiện công t c đào tạo nghề cho lao động

nông thôn trên địa bàn huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên......................................66

4.2.1. Giải ph p về nâng cao chất lượng lao động nông thôn...................................66

4.2.2. Giải ph p về nâng cao chất lượng đào tạo nghề .............................................67

4.2.3. Giải ph p về công t c tuyên truyền nâng cao nhận thức của người học và xã

hội về vai trò của đào tạo nghề..................................................................................67

4.2.4. Giải ph p về liên kết đào tạo đ p ứng nhu c u của người sử dụng lao động .68

4.3. Kiến nghị với UBND huyện Mường Ảng..........................................................69

KẾT LUẬN..............................................................................................................71

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................73

PHỤ LỤC 1..............................................................................................................75

PHỤ LỤC 2.........................................................................................................................78

vi

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

CBQL C n bộ quản lý

CĐN Cao đẳng nghề

CSĐTNN Cơ sở đào tạo nghề nghiệp

CSVC Cơ sở vật chất

GV Giảng viên, gi o viên

GVDN Gi o viên dạy nghề

GDNN Gi o dục nghề nghiệp

GDTX Gi o dục thường xuyên

HSSV Học sinh, sinh viên

KT-XH Kinh tế - Xã hội

LĐ Lao động

TB -XH Thương binh - Xã hội

SCN Sơ cấp nghề

CNH-HĐH Công nghiệp hóa – hiện đại hóa

DN Doanh nghiệp

LĐNT Lao động nông thôn

UBND Ủy ban nhân dân

vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1. Thang đo Likert và mức đ nh giá của thang đo ............................. 28

Bảng 3.1. Dân số và lao động huyện Mường Ảng.......................................... 36

Bảng 3.2. Tình hình đào tạo của lao động nông thôn huyện Mường Ảng...... 37

Bảng 3.3. Trình độ học vấn của c c lao động nông thôn được đào tạo.......... 38

Bảng 3.4. Tình hình lao động được đào tạo huyện Mường Ảng .................... 38

Bảng 3.5. Thông tin chung về đối tượng điều tra là học viên......................... 41

Bảng 3.6. Số lượng c c cơ sở đào tạo nghề trên địa bàn tỉnh Điện Biên....... 45

Bảng 3.7. Kết quả đ nh gi của người học về chất lượng đào tạo nghề trên địa

bàn huyện Mường Ảng ......................................................................... 47

Bảng 3.8. Tình hình đội ngũ c n bộ, gi o viên tại Trung tâm GDNN – GDTX

của huyện Mường Ảng.......................................................................... 51

Bảng 3.9. Tỷ lệ cơ cấu tuyển sinh theo trình độ năm 2019 ............................ 53

Bảng 3.10. Đ nh gi của c n bộ, gi o viên về tình hình đào tạo nghề tại Trung

tâm GDNN – GDTX của huyện............................................................ 54

Bảng 3.11. Đ nh gi của c n bộ, gi o viên về c c nhân tố ảnh hưởng đến kết

quả đào tạo nghề của huyện Mường Ảng ............................................. 57

Bảng 3.12: Nhu c u sử dụng lao động phân theo nhóm ngành của huyện

Mường Ảng, giai đoạn 2017-2019........................................................ 59