Đánh giá việc thực hiện QHSDĐ giai đoạn 2006-2010 đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phường Gia Sàng - TP Thái Nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

-------------------

TRẦN THANH HẢI

Tên đề tài:

ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN QHSDĐ GIAI ĐOẠN 2006-2010

ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ

CÔNG TÁC QUY HOẠCH, KẾ HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT

PHƢỜNG GIA SÀNG – TP THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Quản lý đất đai

Mã số : 60.62.16

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Lương Văn Hinh

Thái Nguyên – năm 2011

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

i

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành Luận văn, trong quá trình học tập và nghiên cứu, tôi

đã nhận được sự quan tâm giúp đỡ tận tình của nhiều cá nhân và tập thể.

Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới:

Tập thể các thầy cô giáo Khoa Sau Đại học - Trường ĐH Nông –

Lâm Thái Nguyên

Đặc biệt tôi xin gửi lời cảm ơn trân trọng nhất tới thầy giáo hướng dẫn

PGS.TS. Lương Văn Hinh- người đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá

trình nghiên cứu và hoàn thành Luận văn.

Ngoài ra, tôi xin gửi lời cảm ơn tới UBND phường Gia Sàng –TP

Thái Nguyên, Phòng Tài nguyên và Môi trường; Phòng Thống kê, Sở Tài

nguyên và Môi trường TP Thái Nguyên đã hợp tác, giúp đỡ tôi trong quá

trình thực hiện Luận văn.

Cuối cùng tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới gia đình, bạn

bè tập thể lớp K17 – QLĐĐ đã cùng chia sẻ với tôi trong suốt quá trình học

tập, nghiên cứu.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày 2 tháng 9 năm 2011

TÁC GIẢ

Trần Thanh Hải

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CN - TTCN : Công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp

CNHN : Công nghiệp hàng năm

CN-XD : Công nghiệp-xây dựng

FAO : Tổ chức Nông nghiệp thế giới

GDP : Tổng sản phẩm quốc nội

TW : Trung ương

UBND : Uỷ ban nhân dân

HĐND : Hội đồng nhân dân

QHSDĐ : Quy hoạch sử dụng đất

KHSDĐ : Kế hoạch sử dụng đất

SXNN : Sản xuất nông nghiệp

SXPNN : Sản xuất phi nông nghiệp

GCNQSDĐ : Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

KD : Kinh doanh

MNCD : Mặt nước chuyên dùng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

iii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 4.1. Các yếu tố thời tiết, khí hậu.............................................................24

Bảng 4.2: Hiện trạng sử dụng đất năm 2006....................................................36

Bảng 4.3: Biến động cơ cấu đất nông nghiệp phường Gia Sàng – TP

Thái Nguyên Giai đoạn 2006 – 2010................................................42

Bảng 4.4: Biến động cơ cấu đất phi nông nghiệp phường Gia Sàng – TP

Thái Nguyên Giai đoạn 2006 – 2010................................................44

Bảng 4.5: Biến động cơ cấu đất chưa sử dụ ng phường Gia S àng – TP

Thái Nguyên Giai đoạn 2006 – 2010................................................46

Bảng 4.6. Biến động diện tích đất nông nghiệp phường Gia Sàng – TP

Thái Nguyên giai đoạn 2006 – 2010 ................................................50

Bảng 4.7. Biến động diện tích đất phi nông nghiệp phường Gia Sàng –

TP Thái Nguyên Giai đoạn 2006 – 2010..........................................61

Bảng 4.8. Các chỉ tiêu kế hoạch sử dụng đất đến từng năm giai đoạn

2006 - 2010......................................................................................65

Bảng 4.9. Đánh giá kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2006 – 2007 phường

Gia Sàng – TP Thái Nguyên.............................................................67

Bảng 4.10. Đánh giá kế hoạch sử dụng đất theo từng năm giai đoạn 2007

– 2008 phường Gia Sàng – TP Thái Nguyên ..................................68

Bảng 4.11. Đánh giá kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2008 – 2009 phường

Gia Sàng – TP Thái Nguyên.............................................................70

Bảng 4.12. Đánh giá kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2006 – 2010 phường

Gia Sàng – TP Thái Nguyên.............................................................72

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

iv

MỤC LỤC

PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................... 1

1.1. Sự cần thiết đánh giá quy hoạch sử dụng đất phường Gia Sàng – TP

Thái Nguyên – Tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2006 – 2010. .......................... 1

1.2. Mục tiêu của đề tài ................................................................................. 2

1.3. Yêu cầu của đề tài .................................................................................. 2

1.4. Ý nghĩa của đề tài................................................................................... 2

PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU ............................................. 3

2.1. Cơ sở khoa học của đề tài ...................................................................... 3

2.1.1. Cơ sở lý luận của đề tài................................................................... 3

2.1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài................................................................ 3

2.1.3. Cơ sở pháp lí của đề tài................................................................... 4

2.2. Khái quát về quy hoạch sử dụng đất...................................................... 5

2.2.1. Khái niệm về quy hoạch sử dụng đất.............................................. 5

2.2.2. Các loại hình quy hoạch sử dụng đất .............................................. 6

2.2.3. Thẩm quyền lập và quyết định xét duyệt phương án quy hoạch sử

dụng đất..................................................................................................... 7

2.2.4. Quy trình lập phương án quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh .............. 8

2.3. Sơ lược về quy hoạch sử dụng đất ....................................................... 11

2.3.1. Sơ lược về công tác lập quy hoạch; quản lí và đánh giá quy hoạch

sử dụng đất trên thế giới.......................................................................... 11

2.3.2. Sơ lược về công tác lập quy hoạch; quản lí và đánh giá quy hoạch

sử dụng đất tại Việt Nam ........................................................................ 13

2.3.3. Sơ lược vê tình hình lập, quản lý và đánh giá kết quả thực hiện

quy hoạch sử dụng đất của Việt Nam ..................................................... 17

2.4. Tình hình quy hoạch sử dụng đất cấp xã ............................................. 18

PHẦN 3: NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................. 19

3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu........................................................ 19

3.2. Nội dung nghiên cứu............................................................................ 19

3.2.1. Điều tra đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội................... 19

3.2.2. Đánh giá tình hình quản lý và biến động ...................................... 19

3.2.3. Đánh giá tình hình quản lý và tổ chức thực hiện phương án quy

hoạch sử dụng đất giai đoạn 2006 - 2010 trên địa bàn phường Gia Sàng–

TP Thái Nguyên ...................................................................................... 20

3.2.4. Đề xuất các giải pháp nâng cao tính khả thi thực hiện phương án

quy hoạch sử dụng đất............................................................................. 20

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

v

3.3. Phương pháp nghiên cứu...................................................................... 20

3.4.1. Phương pháp thu thập số liệu........................................................ 20

3.4.2. Phương pháp tổng hợp, xử lí, đánh giá và phân tích số liệu......... 21

PHẦN 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN................................................................ 22

4.1. Đánh giá điều kiện tự nhiên – kinh tế - xã hội của phường Gia Sàng –

TP. Thái Nguyên ......................................................................................... 22

4.1.1. Điều kiện tự nhiên......................................................................... 22

4.1.4. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội............................................ 27

4.1.5. Thực trạng phát triển các khu dân cư đô thị ................................. 31

4.1.6. Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ

tầng xã hội ............................................................................................... 32

4.2. Đánh giá tình hình quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2006 -201034

4.2.1. Đánh giá hiện trạng sử dụng đất đầu kì quy hoạch....................... 34

4.2.2. Đánh giá ông tác quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất giai

đoạn 2006 – 2010.................................................................................... 40

4.2.4. Đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường của việc sử dụng

đất; tính hợp lý của việc sử dụng đất; những tồn tại trong việc sử dụng

đất............................................................................................................ 75

4.2.4.1. Cơ cấu sử dụng đất..................................................................... 75

4.2.5. Đánh giá tiềm năng đất đai ........................................................... 77

4.2.6. Đánh giá nhu cầu sử dụng đất qua phỏng vấn người dân................. 79

PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................ 83

5.1. Kết luận ................................................................................................ 83

5.2. Kiến nghị.............................................................................................. 83

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1

PHẦN 1

ĐẶT VẤN ĐỀ

1.1. Sự cần thiết đánh giá quy hoạch sử dụng đất phƣờng Gia Sàng – TP

Thái Nguyên – Tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2006 – 2010.

Đất đai là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt,

là thành phần quan trọng nhất của môi trường sống, là địa bàn phân bố dân

cư, xây dựng các công trình văn hoá, xã hội kinh tế, an ninh quốc phòng. Đất

đai có những tính chất đặc trưng khiến nó không giống bất cứ tư liệu sản xuất

nào. Đất đai là loại tài nguyên không tái tạo và nằm trong nhóm tài nguyên

hạn chế của Việt Nam, là nguồn tài nguyên giới hạn về số lượng, có vị trí cố

định trong không gian, không thể di chuyển được theo ý muốn chủ quan của

con người. Ý thức được tầm quan trọng của công tác quản lý và sử dụng đất

đai một cách phù hợp và hiệu quả, Nhà nước ta đã sớm tiến hành quy hoạch

việc sử dụng đất, ban hành và hoàn thiện các văn bản luật để quản lý tài

nguyên quý giá này.

Vậy, quy hoạch sử dụng đất là gì? Về thực chất, quy hoạch sử dụng đất

là sự bố trí, phân bổ, các loại đất sao cho sử dụng phù hợp với yêu cầu của

cuộc sống con người, nâng cao hiệu quả sử đụng đất và luôn chú ý tới việc

bảo vệ và bồi dưỡng quỹ đất. Nhưng trên thực tế, việc thực hiện quy hoạch sử

dụng đất lại đang gặp nhiều khó khăn, trở ngại dẫn đến quy hoạch không thực

hiện được theo kế hoạch, không đạt được mục đích đề ra trên cơ sở chúng ta

tự đề ra mục tiêu sử dụng đất cho mình đó là: "Sử dụng đất phải vừa hợp lý,

tiết kiệm, khoa học vừa phải đạt hiệu quả cao" [6].

Thực hiện Luật Đất đai 2003; Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29

tháng 10 năm 2004 của chính phủ về thi hành Luật Đất đai; Thông tư số

30/2004/TT-BTNMT ngày 01 tháng 11 năm 2004 của Bộ Tài nguyên và Môi

trường về việc hướng dẫn lập, điều chỉnh và thẩm định quy hoạch, kế hoạch

sử dụng đất, UBND phường Gia Sàng đã lập quy hoạch sử dụng đất giai đoạn

2006 - 2010 và đã được HĐND thành phố Thái Nguyên phê duyệt số:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2

36/HĐND-VP Thái Nguyên, ngày 16 tháng 10 năm 2007[8]. Tuy nhiên, trong

quá trình triển khai thực hiện quy hoạch, kế hoạch vẫn bộc lộ một số tồn tại nhất

định đặc biệt trong công tác theo dõi, giám sát việc thực hiện quy hoạch còn

nhiều bất cập, không điều chỉnh kịp những biến động về sử dụng đất.

Xuất phát từ những vấn đề trên, được sự nhất trí của Ban giám hiệu

trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, ban chủ nhiệm khoa Sau đại học,

dưới sự hướng dẫn của thầy giáo Lương Văn Hinh, tôi tiến hành nghiên cứu

đề tài: “ Đánh giá việc thực hiện QHSD đất giai đoạn 2006 -2010 và đề xuất

giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cho

phường Gia Sàng – TP Thái Nguyên”

1.2. Mục tiêu của đề tài

Đánh giá việc thực hiện công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của

phường Gia Sàng, thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2006-2010. Từ đó, đề xuất

một số phương hướng và giải pháp cơ bản, nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy

hoạch, kế hoạch sử dụng đất của phường Gia Sàng, thành phố Thái Nguyên.

1.3. Yêu cầu của đề tài

- Các số liệu chính xác, trung thực, khách quan, phản ánh đúng hiện trạng.

- Phân tích được thực trạng công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

trên địa bàn phường Gia Sàng, thành phố Thái Nguyên. Đánh giá được những

mặt làm được, những mặt hạn chế và những vấn đề đặt ra hiện nay cần phải

thực hiện.

- Đề xuất được các giải pháp cụ thể, có tính khả thi cao, các định hướng

cơ bản nhằm tăng cường công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của

phường Gia Sàng, thành phố Thái Nguyên.

1.4. Ý nghĩa của đề tài

Trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá thực trạng công tác quy hoạch, kế hoạch sử

dụng đất của phường Gia Sàng, thành phố Thái Nguyên đề ra định hướng và các

giải pháp chủ yếu nhằm giải quyết những vấn đề bức xúc trong quy hoạch, kế

hoạch sử dụng đất của phường Gia Sàng, thành phố Thái Nguyên.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

3

PHẦN 2

TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU

2.1. Cơ sở khoa học của đề tài

2.1.1. Cơ sở lý luận của đề tài

Việc đánh giá, tổng kết một nội dung công việc cụ thể được thực hiện ở

giai đoạn trước là thực sự cần thiết. Bởi vì, tổng kết và đánh giá mặt đạt được

và mặt còn hạn chế cho phép chúng ta rút ra kinh nghiệm và đề ra những mục

tiêu, kế hoạch để tiếp tục thực hiện trong thời gian tiếp theo đảm bảo tính hiệu

quả và sát với thực tế. Trong quản lý đất đai cũng vậy, khi lập quy hoạch sử

dụng đất phải đánh giá việc quản lý và thực hiện quy hoạch ở giai đoạn trước.

Hơn nữa, quy hoạch sử dụng đất là việc sắp xếp, phân bổ quỹ đất cho tương

lai nên khó có thể thực hiện được đúng tất cả theo phương án quy hoạch đã

xây dựng. Vì vậy, phải tiến hành đánh giá công tác quản lý và thực hiện

phương án quy hoạch sử dụng đất của địa phương.

2.1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài

Theo quy định của Luật Đất đai 2003, Nghị định số 181/2004/NĐ-CP

ngày 29/10/2004. Việc đánh giá công tác quản lý và kết quả thực hiện phương

án quy hoạch sử dụng đất được báo cáo định kỳ hàng năm. Tổng kết công tác

quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là cơ sở để triển khai lập quy hoạch, kế

hoạch sử dụng đất cho giai đoạn tiếp theo. Thái Nguyên là một tỉnh đang trên

đà phát triển, quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đã xác

định thời kỳ 2006 - 2010, tỉnh đặc biệt chú trọng đến việc phát triển công

nghiệp – dịch vụ, hạ tầng cơ sơ, phấn đấu đưa TP. Thái Nguyên trở thành đô

thị loại I và thành phố trực thuộc tỉnh. Điều này cho thấy việc thực hiện

phương án quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2006-2010 của tỉnh đã được

Chính phủ phê duyệt trở nên khó khăn và nhiều thách thức, đòi hỏi sự nỗ lực

hết mình của toàn Đảng, toàn dân tỉnh Thái Nguyên. Vì vậy, đánh giá kết quả