Đặc tính nông sinh học các giống bơ (Persea americana Mills) chọn lọc tại Tây Nguyên

KHOA HQC C d N O N G H l

OAC TINH NONG SINH HOC CAC GIONG BO [Persea

americana Miils.] CHON LOC TAI TAY NGUYEN

Hoang Manh Cudng, Lfe Nggc Biu1, D6 Ning Vjnh2

t 6m t At

Nghidn cuu dac tinh nong sinh hpc cac giong bo la rit quan trpng nham tao lap ca sa khoa hpc trong cong

tac chpn tao giong ba moi n&ng suit cao va chit lupng tot. Thong qua phin tich dac diem hinh thai va chit

lupng c6 thi di dang phin bi£t dupe cac giong khac nhau, tinh uu vi£t cua timg giong thi hi^n dupe kha

nang thich ung tot vdi diiu ki£n khi hau va dlt dai cua cac tinh Tay Nguyen. Tir nam 2002, Vi^n Khoa hpc

Ky thuat Nong Lim nghidp Tay Nguyen da chpn lpc va nhap npi dupe 38 giong ba tai cac vung sinh thai

khac nhau, trong do co 26 giong thu thap tai cac tinh Dak Lak, Dak Nong, Gia Lai, Lam Dong va 12 giong

ba thuang mai nhap npi tir Uc va My. Nhin chung cic giong ba co kha nang sinh truong, phat triin tot, cho

nang suit kha va chit luong tot, ngoai 4 giong dupe Cue Trong trot - Bo NN & PTNT cong nhan cho san

xuit thu nam 2011 la TAI, TA3, TA5 va Booth 7 di tai tiip tuc xac dinh dupe thdm 8 giong TA21, TA31,

TA36, TA40, TA44, TA54, Reed va GA co nang suit, chit lupng tot nhit, dat tieu chuan chpn lpc di ra va h£

so chpn lpc 18,42%. Day la nhung giong ba triin vpng co thi cung clp nguon vat li£u tot phuc vu san xuit va

cac nghiftn cuu ki tiip.

Tir khoi: Chon Iq c giong, gidng ba trong nu&c, gidng ba nhip ndi, v$t Ii$u gidng.

1 .b At v a n b £

Tay Nguyen vai cao do trfen 500 m, cay ba sinh

truong tot, nang suat kha, mot so cay chat luong

ngon dupe xem la cay die san cua vung va thu nhap

tir bin qua ba co thi lfen din 10 trifeu dong/cay/vu.

Tuy vay, din nay cay ba vin chua co vi tri xung dang

trong nln kinh te cua cac tinh thuoc khu vuc Tay

Nguyfen. Ngoai nhung tra ngai nhu chua co bo giong

thich hop, thilu kiln thuc v l ky thuat cham soc,

cong nghfe sau thu hoach lam cho nang suat thap,

chat lugng kem thi tinh trang cho thu hoach qua tap

trung gay gii thap trong thoi gian thu hoach chinh

vu dugc coi la mot tra ngai chinh. Day la dilm can

dugc thao ga bing nhilu giai phap, trong do co thu

thap, bao ton, chgn lgc giong, nhan giong moi, ky

thuat canh tac, cong nghfe thu hoach va sau thu

hoach, phat triln thi truong,... Tir nam 2002, Vifen

Khoa hoc Ky thuat Nong Lam nghifep Tay Nguyfen da

tiln hanh thu thap va binh tuyln duoc tong cong 26

giong ba tai 4 tinh Dak Lak, Gia Lai, Dak N6ng, Lam

Dong va 12 giong nhap noi. C£c giong trfen da dugc

trong trong vucm tap doan va cac thi nghifem so sanh

giong tai cac tinh Tay Nguyfen.

2 . VAT L ill VA PHUONG PHAP NGHEN CUU

2.1. vat lifeu va thdi gian nghifen cuu

'Vi?n Khoa hpc Ky thu|t Nong Lam nghidp Tay nguyen

2Vi£n Di truyen Nong nghi£p

- 26 giong bo da dugc thu thap nam 2002 va dang

dugc trong trong vuon tap doan va cac mo hinh trong

thu nghifem tai Dak Lak, Gia Lai va Lam Dong.

-12 giong bo nhap noi tir My va Uc nam 2002.

- Thoi gian nghifen cuu: Tu nam 2006 din 2012.

2.2. Phuong phap nghifen cuu

- Mo ta, danh gia cac giong ba theo phuong phap

cua Vifen Tai nguyfen Di truyln Thuc vat Quoc tl

(IPGPI, 1995). Do dim, quan trac cac chi tifeu vl

duong kinh, chilu cao cay, nang suat,...

- Tifeu chuan chgn lgc: Dugc xay dung trfen ca sa

tham khao tong hop tifeu chuan vl thi truong, thuang

mai UNECE STANDARD FFV-42 va Codex standard

for Avocado - Codex standard 197-1995. Giong can dat

cac tifeu chuan chinh nhu sau: V l cay, sinh truong

khoe, khong nhifem mot so bfenh nghifem trgng va

nang suat dat tu 10 din 30 kg/cay/nam (vao nam

trong thu 7 tra di). V l qua, khoi lugng trung binh tir

> 300 g, qua tron din bau due dl dong goi. Vo day >

1 mm, dfe boc. Ham luong chat kho > 19%, ty lfe thjt >

65%, mau vang kem din vang dam, it hoac khong co

xa, ham lugng chat beo > 10%. Hat ddng khit vao thit

qua nhung vo hat khong dinh chat vao thit qua, dfe

tach hat khoi thit qua khi chin.

- Cac thi nghifem dugc bo tri trfen vudn tap doan

giong goc trong nam 2002, moi giong 10 cay, khong

NONG NGHlfP VA PHAT TRIEN NONG TH6N - KY 2 - THANG 1/2014 33