Công trình đường sắt tập 1 part 7 pot

133

ðể ñảm bảo ghìm giữ ray vào tà vẹt ñược chắc chắn, người ta dùng ñinh ñàn hồi . Hình (1-5) biểu thị một số loại

ñinh ñàn hồi ñã ñược sử dụng ở Áo, Anh, Thụy Sĩ và Mỹ.

Hình 1-5 Các loại ñinh ñàn hồi

Loại phụ kiện nối giữ ray kiểu ñơn giản, do diện tích chịu lực dưới ñế ray quá nhỏ nên ñế ray thường cứa vào tà

vẹt làm cho tà vẹt chóng hỏng.

ðể tăng thời hạn sử dụng của tà vẹt gỗ, người ta ñặt thêm tấm ñệm thép kê ñế ray.

2. Kiểu dùng chung

Giữa ray và tà vẹt người ta ñặt một tấm ñệm thép ñể tăng diện tích truyền lực, dùng ba ñinh (2 ñinh ñóng phía trong

lòng ñường và một ñinh ñóng phía ngoài) ñể ghìm giữ cả ñế ray và tấm ñệm vào tà vẹt. Tấm ñệm ñược làm từ thép Máctanh

có hàm lượng Cácbon không nhỏ hơn 0,16% hoặc bằng thép Betme có lượng Cácbon không nhỏ hơn 0,12% . Trên hình (1-

6) biểu thị kiểu dùng chung, dùng ñinh vít hoặc ñinh ñàn hồi.

Hình 1-6 Liên kết ray và tà vẹt kiểu dùng chung

a,b: Kiểu dùng chung, ñinh vít, ñinh ñường

c,d: Kiểu dùng chung, dùng ñinh ñàn hồi loại một chân và loại hai chân

Tấm ñệm thép có tác dụng phân bố áp lực từ ray xuống tà vẹt ñều hơn và tăng diện tích truyền lực xuống tà vẹt.

Tấm ñệm còn có tác dụng truyền lực ngang cho tất cả các ñinh, một phần lực ngang sẽ bị tiêu hao do ma sát giữa tà vẹt và

tấm ñệm. Tấm ñệm còn ñảm bảo ñộ nghiêng của ray nên không cần bào gọt tà vẹt. Kích thước tấm ñệm thay ñổi tuỳ theo

loại ray (xem hình 1-7).

Hình 1-7 Tấm ñệm dùng cho ray P43, kiểu dùng chung

Phụ kiện giữ ray kiểu dùng chung có nhược ñiểm là việc ghìm giữ ñế ray và tấm ñệm vào tà vẹt không ñược chắc

chắn, sau một thời gian sử dụng, ñinh dễ bị lỏng, tấm ñệm bị rung làm tà vẹt dưới ñáy tấm ñệm bị mòn nhanh.

134

Khi tải trọng trục, cường ñộ vận chuyển và tốc ñộ chạy tàu tăng thì nhược ñiểm này càng rõ.

ðể giảm bớt ñộ rung của tấm ñệm, người ta dùng phụ kiện nối giữ kiểu rời.

3. Kiểu rời

Tấm ñệm ñược liên kết với ray bằng hai bu lông, sau ñó dùng bốn ñinh (ñinh vít hoặc ñinh móc) ñể ghìm tấm ñệm

vào tà vẹt. ðể ñảm bảo tấm ñệm ñược áp chặt vào tà vẹt, người ta thường dùng thêm các vòng lót lò xo (rông ñen).

Phụ tùng nối giữ kiểu rời K của ðức ñược sản xuất năm 1962, loại này cho phép tăng thời gian sử dụng của tà vẹt,

ñảm bảo ñiều chỉnh cao ñộ ray từ 3 ÷ 9 mm mà không cần nâng tà vẹt.

Loại phụ kiện liên kết kiểu rời có những ưu ñiểm sau: Tấm ñệm ñược ghìm chặt vào tà vẹt nên nó không bị rung.

Mặt khác, người ta có thể lắp sẵn tấm ñệm vào tà vẹt tại xưởng lắp ráp và có thể tiến hành thay ray mà không cần ñộng ñến

các ñinh liên kết tấm ñệm và tà vẹt. Ray ñược bắt chặt vào tấm ñệm nên ma sát dọc tăng và không cần dùng ngàm phòng xô

nữa. loại liên kết kiểu rời còn cho phép ñiều chỉnh cao ñộ ray bằng cách thay ñổi chiều dày tấm lót cao su dưới ñế ray.

Tuy nhiên, phụ kiện liên kết kiểu rời có nhược ñiểm là quá nhiều chi tiết, giá thành cao.

Hình 1-8 Liên kết ray với tà vẹt gỗ kiểu rời

4. Kiểu hỗn hợp

Loại này, người ta dùng năm ñinh, trong ñó ba ñinh ghìm giữ cả ñế ray và tấm ñệm vào tà vẹt, hai ñinh ghìm tấm

ñệm (Hình 1-9).

Trên ñường thẳng chỉ cần ñóng 4 ñinh, trên ñường cong, nếu cần người ta ñóng thêm ñinh thứ 5.

Loại này có ưu ñiểm là cấu tạo ñơn giản, ít chi tiết và tốn ít thép, việc ghìm giữ ray rất chắc chắn, giảm bớt ñộ rung

của tấm ñệm. Tuy nhiên, mỗi lần thay ray lại phải nhổ ñinh lên làm cho lỗ ñinh ở tà vẹt dễ lỏng, mặt khác loại này không

thể ñiều chỉnh cao ñộ ray ñược.

Hình 1-9 Liên kết ray với tà vẹt gỗ kiểu hỗn hợp