Chuẩn đoán sớm rối loạn định dạng giới tính của trẻ

I A M Li H9C - SINH Li HgC LliTA TUOI

CHANDOANSOM

ROI LOAN DINH DANG GIOÌ TÌNH CÙA TRÉ

O TS, TRAN TH! MY LUONG'

Nèu chùng to hj duy mot cóch don glón, ròng

mói duo tré sinh ro trèn dòl déu da eó sSn

st/ djnh hình giói h'nh: là bé h-oi hay bé gai,

thi van de dinh dgng giói tinh (DDGT) khòng eò

gì de tranh lugn. Nhung thyc tè cugc song cho

thay: trong suot chiéu dai phot trién cugc dòi mot

con nguòi, DDGT hoàn toòn khòng chi phy thuóc

vào cóc yèu tó' sinh hgc. Cùng vói sy phot trièn

cùa xà bòi, con nguòi Igi gap phól nhùng van

de phùe tgp tuóng nhu khóng thè hoàc khóng

nèn co, nhu: dong h'nh nam vò dong tinh nù. Ti le

déng tfnh ngòy eòng tóng ò mSi quò'e già, dòc

bièt là ò nhùng nuóc eó nèn Idnh té phot h-ién.

Và'n de dong tfnh làm dau déu eòe nhà xó hgl

hgc, cóc nhà giào dye, eòe bgc phy huynh... va

cho chfnh bàn thòn nhùng nguòi méc phài càn

bènh dò. Theo nghièn cùu cùa cóc nhò khoa hoc,

yèu tó' gen chi chièm phén tram Miòng dóng kè

nguyén nhàn don dén bènh déng tinh, con Igi

chù yéu phy thuóc vào eòe yéu tó' tàm li, xà hói,

mói truòng só'ng...

Nhu vgy, co thè thó'y ràng: DDGT là mot và'n

de khoa hgc, eó y nghto thye tién vó dóng duge

quon tòm mot cóch thfch dóng.

De chan doón som nhùng léch chuà'n trong

DDGT cùa frè, hvóc tién, cén chù y mot so' thuàt

ngù sau: Tfnh dyc (sex) va giói tfnh (gender) déu

dugc su dyng de nói ve nam hay nù theo sinh

hgc; gender indenlity - djnh dgng glól tfnh: sy y

thùc cùa h-è ve giói h'nh cùa minh; gender role -

vai trò giói; sexuality - tfnh dyc: lién quon dén

cóm xùc tinh dyc vò hành vi tfnh dye; sexual

orientation - djnh huóng tinh dyc,

1. Djnh dgng giói tình (Gender Identity)

Glól là mot và'n de thu hùt duge sy quon tàm

cùa nhiéu nhà nghlén cùu trèn thè glól vò Vièt

Nam bòi tém ònh huóng lón cùa nò dén dòl song

cùa con nguòi. Khi nói ve giói, con eó sy phàn

biét rat rò ròng giùa gioì va giói tfnh. Gioì tinh

là do sy khóc bièt ve màt sinh hgc tgo nèn. Glól

do xà hgl Iqo nèn vò quyét djnh chù khóng phài

do sy khóc biét ve màt sinh hgc giùa nam vò nù.

Vi thè, nói dung cùo khói niém giói co thè thoy

doi theo h>ng thòi dgi, tùng nén vàn hóo. Ve co

bàn, eó thè hiéu: glól là mdt phgm trù chi vai trò,

trdch nhièm, hành vi, eàch sdng, mdi quan h$

cùa nam va nù trong xd hgl.

O mùc dò nhgn thùc ban dau, DDGT dugc

hiéu nhu là nhùng ghl nhàn ràng tré thuóc thành

vién cùa mot gioì. Stoller (1964) da dùng rfiuàt

ngù «DDGT eò't lòl" (Core gender identity) nhàm

nói dèn sy phot h-lèn mot cóm nhàn co bón ve

vièc thuóc ve mot glól, tue là y thùc ma h-è dò là

mot nguòi nam hay nù. Ò mùc dò tình cóm, càm

nhqn ihuòe ve mot glòi bgc lo gió trj ve cóm xùc,

vi tré trai nghiém mot cóm nhgn thoòl mói hay

an toòn h> viéc mình là h-ol hoy gài,

S, Thompson (1975) chia sy djnh bình giói

cùa h-è thành 3 giai dogn: tré bièt ràng co ton tal

hai glól (nam va nù) - nhàn dgng glól; tré xàc

djnh mình thuóc ve mot trong hai giói nòy - dong

nhà't giói vò dya vào sy xóc djnh dò, tré thyc

hién nhùng hònh vi tuong xùng.

Mot so' nhà nghlén cùu khóc Igi chia ro bon

gioì dogn DDGT: 1 ) Tré xóc djnh minh thuóc v i

mot giói nam hay nù; 2) Tré hlèu ràng glól tinh

là vTnh vién vò khòng thè ihay doi; 3) Tré muèn

h-ò thành bé fral hoòc bé gol tò't nhdt; 4) Tré bàt

déu klém soót hònh vi cùo minh, de thfch hgp vói

gioì mò Ire xàc djnh.

Del khoàng 2-3 tuoi, phén lón nhùng bé trai

thù di giày nù, choi vói do mT phém vó finh co

duoc, son móng lay, móng chàn, Nhung khi da két

thùc gioì dogn nhgn dgng giói tình, tré hiéu dugc

ràng nhùng hành vi dò chi dành cho con gài. Giai

* Twàig Dai hfc a pbfM U N^l

Tap chi BIào due $6 27 9 (ki i - a/aoia)