cấu trúc của các cuộc cách mạng khoa học chương 12 docx

CẤU TRÚC CỦA CÁC CUỘC CÁCH MẠNG

KHOA HỌC

THE STRUCTURE OF SCIENTIFIC

REVOLUTIONS

Người dịch: Nguyễn Quang A

Chương 12

Sự Giải quyết các cuộc Cách mạng

Các sách giáo khoa mà chúng ta vừa thảo luận được tạo ra chỉ trong hậu quả của

một cuộc cách mạng khoa học. Chúng là cơ sở cho một truyền thống mới của khoa

học thông thường. Khi bàn đến câu hỏi về cấu trúc của chúng rõ ràng chúng ta đã

bỏ sót một bước. Quá trình theo đó một ứng viên mới cho khung mẫu thay thế

khung mẫu trước của nó là thế nào? Bất cứ diễn giải mới nào về bản chất, dù một

phát minh hay một lí thuyết, nổi lên trong đầu của một hay một vài cá nhân.

Chính họ, những người đầu tiên học để nhìn khoa học và thế giới một cách khác

đi, và khả năng của họ để tiến hành quá độ, được tạo thuận lợi bởi hai hoàn cảnh

không bình thường đối với hầu hết các thành viên khác trong ngành của họ. Lúc

nào cũng vậy sự chú ý của họ được tập trung cao độ vào các vấn đề gây khủng

hoảng; ngoài ra, thường thường họ là những người trẻ đến mức và mới đối với

lĩnh vực đầy rẫy khủng hoảng đến mức việc hành nghề đã cam kết họ ít sâu sắc

hơn hầu hết những người đương thời của họ đối với thế giới quan và các quy tắc

do khung mẫu cũ qui định. Làm sao họ có thể, họ phải làm gì, để biến đổi toàn bộ

chuyên nghề hay nhóm chuyên nghiệp theo cách nhìn của họ về khoa học và thế

giới? Cái gì khiến nhóm từ bỏ một truyền thống khoa học thông thường để ủng hộ

một truyền thống khác?

Để thấy tính cấp bách của các câu hỏi này, hãy nhớ lại rằng chúng chỉ là những

tái dựng lại mà sử gia có thể cung cấp cho điều tra của nhà triết học về kiểm

nghiệm, xác minh, hay sự chứng minh là sai của các lí thuyết khoa học đã được

xác lập. Ở chừng mực mà anh ta làm khoa học thông thường, nhà nghiên cứu là

một người giải các câu đố, không phải là một người kiểm tra các khung mẫu. Tuy

anh ta có thể, trong khi tìm kiếm lời giải của một câu đố cá biệt, thử nhiều cách

tiếp cận khả dĩ, loại bỏ những cách không mang lại kết quả mong muốn, anh ta

không kiểm tra các khung mẫu khi anh ta làm vậy. Thay vào đó anh ta giống

người chơi cờ, với một vấn đề được nêu rõ và chiếc bảng vật lí hay tinh thần ở

trước mặt, anh ta thử các nước đi khả dĩ khác nhau trong tìm kiếm một lời giải.

Các nỗ lực thử này, dù bởi người chơi cờ hay nhà khoa học, là các phép thử chỉ

của chính chúng, không phải của các qui tắc của trò chơi. Chúng là có thể chỉ