Biện pháp phát triển kĩ năng vận động chạy cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi thông qua hoạt động ngoài trời.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA GIÁO DỤC MẦM NON

 

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Đề tài:

BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG VẬN ĐỘNG

CHẠY CHO TRẺ MẪU GIÁO 3 – 4 TUỔI THÔNG QUA

HOẠT ĐỘNG NGOÀI TRỜI

Giảng viên hướng dẫn : ThS. Phan Thị Nga

Sinh viên thực hiện : Lê Thị Thanh Hằng

Chuyên ngành : Giáo dục Mầm non

Lớp : 11SMN1

Đà Nẵng, tháng 5 - 2015.

LỜI CẢM ƠN

Em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn và chỉ bảo nhiệt tình của cô Th.S Phan

Thị Nga – người đã tận tình giúp đỡ em hoàn thành luận văn này. Em cũng xin được

bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với: các thầy giáo, cô giáo khoa Giáo dục mầm non –

Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng đã giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập và

nghiên cứu. Ban giám hiệu, tập thể các cô giáo cùng các cháu lớp mẫu giáo bé trường

mầm non 19/5 – Đà Nẵng; trường mầm non Hoa Phượng Đỏ – Đà Nẵng đã tạo điều

kiện thuận lợi giúp em tiến hành nghiên cứu và thực nghiệm để hoàn thành luận văn

của mình. Xin gửi lời cám ơn tới gia đình, các anh, chị đồng nghiệp và bạn bè đã hết

lòng giúp đỡ, động viên em trong suốt thời gian vừa qua.

Em xin chân thành cảm ơn!

Đà Nẵng, ngày 04 tháng 05 năm 2015

Tác giả

Lê Thị Thanh Hằng

MỤC LỤC

KÍ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

A. PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................................... 1

2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................... 2

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ............................................................................. 2

3.1. Khách thể nghiên cứu ............................................................................................... 2

3.2. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................... 2

4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ................................................................................. 2

5. Giả thuyết khoa học ..................................................................................................... 2

6. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................................. 2

6.1. Nghiên cứu một số cơ sở lý luận liên quan đến đề tài .............................................. 2

6.2. Tìm hiểu thực trạng phát triển kĩ năng vận động chạy cho trẻ 3 – 4 tuổi thông qua

hoạt động ngoài ở các trường mầm non trên địa bàn thành phố Đà Nẵng ...................... 2

6.3. Đề xuất một số biện pháp phát triển kĩ năng vận động chạy cho trẻ 3 – 4 tuổi

thông qua hoạt động ngoài trời ở trường mầm non ......................................................... 3

7. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................. 3

7.1. Phương pháp nghiên cứu cơ sở lý luận .................................................................... 3

7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn ........................................................................... 3

7.2.1 Phương pháp quan sát ........................................................................................... 3

7.2.2. Phương pháp đàm thoại ......................................................................................... 3

7.2.3. Phương pháp điều tra bằng anket .......................................................................... 3

7.2.4. Phương pháp thống kê toán học ............................................................................ 3

7.2.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm ...................................................................... 3

8. Những đóng góp của đề tài nghiên cứu ....................................................................... 3

9. Cấu trúc đề tài .............................................................................................................. 4

B.PHẦN NỘI DUNG ..................................................................................................... 5

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI “ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN KĨ

NĂNG VẬN ĐỘNG CHẠY CHO TRẺ MẪU GIÁO 3 – 4 TUỔI THÔNG QUA

HOẠT ĐỘNG NGOÀI TRỜI” ..................................................................................... 5

1.1. Lịch sử nghiên cứu ................................................................................................... 5

1.1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề trên thế giới ................................................................ 5

1.1.2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề trong nước .................................................................. 8

1.2. Các khái nệm công cụ ............................................................................................... 9

1.2.1. Vận động................................................................................................................ 9

1.2.2. Vận động chạy ..................................................................................................... 10

1.2.3. Kĩ năng vận động chạy ........................................................................................ 12

1.2.4. Hoạt động ngoài trời ............................................................................................ 14

1.2.5. Biện pháp phát triển kĩ năng vận động chạy cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi thông

qua hoạt động ngoài trời ................................................................................................ 15

1.3.Một số vấn đề lí luận về phát triển kĩ năng vận động chạy cho trẻ mẫu giáo

3 – 4 tuổi ........................................................................................................................ 18

1.3.1. Cơ sở sinh lý vận động chạy của trẻ 3 – 4 tuổi ................................................... 18

1.3.2. Vai trò của vận động chạy đối với trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi ................................. 20

1.3.3. Đặc điểm vận động chạy của trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi ......................................... 21

1.3.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc phát triển kĩ năng vận động chạy cho trẻ

mẫu giáo 3 – 4 tuổi ........................................................................................................ 21

1.4. Một số vấn đề lí luận về hoạt động ngoài trời ........................................................ 22

1.4.1. Ý nghĩa của hoạt động ngoài trời ........................................................................ 22

1.4.2. Nội dung của hoạt động ngoài trời ...................................................................... 23

1.4.3. Mối liên quan giữa HĐNT với việc phát triển kĩ năng vận động chạy của

trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi ................................................................................................... 24

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VIỆC PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG VẬN ĐỘNG

CHẠY CHO TRẺ MẪU GIÁO 3 – 4 TUỔI THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG

NGOÀI TRỜI. ............................................................................................................. 26

2.1. Khái quát về quá trình điều tra thực trạng .............................................................. 26

2.1.1. Mục đích điều tra ................................................................................................. 26

2.1.2. Nội dung điều tra ................................................................................................. 26

2.1.3. Đối tượng điều tra ................................................................................................ 26

2.1.4. Phương pháp tiến hành ........................................................................................ 27

2.1.5. Xây dựng các tiêu chí và thang đánh giá ............................................................. 27

2.2. Kết quả điều tra ...................................................................................................... 29

2.2.1. Thực trạng về việc phát triển KNVĐC đối với trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi ở

trường mầm non thông qua HĐNT. .............................................................................. 29

2.2.2. Thực trạng kết quả mức độ phát triển KNVĐC cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi

thông qua HĐNT ........................................................................................................... 36

2.3. Nguyên nhân của thực trạng trên ............................................................................ 40

2.3.1. Nguyên nhân chủ quan ........................................................................................ 40

2.3.2. Nguyên nhân khách quan .................................................................................... 40

CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG VẬN ĐỘNG

CHẠY CHO TRẺ MẪU GIÁO 3 - 4 TUỔI THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG

NGOÀI TRỜI .............................................................................................................. 42

3.1. Cơ sở định hướng để đề xuất biện pháp phát triển KNVĐC cho trẻ mẫu giáo ...... 42

3 – 4 tuổi thông qua HĐNT ........................................................................................... 42

3.1.1. Dựa vào nguyên tắc giáo dục thể chất cho trẻ mầm non ..................................... 42

3.1.2. Quan điểm tiếp cận tích hợp trong quá trình chăm sóc – giáo dục trẻ ở

trường mầm non ............................................................................................................ 43

3.1.3. Quan điểm tiếp cận hoạt động ............................................................................. 45

3.1.4. Quan điểm tiếp cận thực tiễn ............................................................................... 46

3.1.5. Quan điểm phát triển ........................................................................................... 47

3.1.6. Đi từ kết quả nghiên cứu lí luận và điều tra thực trạng ....................................... 47

3.2. Yêu cầu của việc đề xuất biện pháp phát triển KNVĐC cho trẻ mẫu giáo

3 – 4 tuổi thông qua HĐNT ........................................................................................... 48

3.2.1. Đảm bảo phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, khả năng vận động của trẻ ................. 48

3.2.2. Đảm bảo tính phát triển của KNVĐC ................................................................. 48

3.2.3. Đảm bảo xây dựng môi trường phù hợp với việc phát triển KNVĐC cho trẻ .... 49

3.2.4. Đảm bảo tính chủ đạo của giáo viên và tính chủ động, độc lập của trẻ .............. 49

3.2.5. Đảm bảo tính đa dạng, phong phú của hoạt động vui chơi ngoài trời ................ 50

3.3. Đề xuất biện pháp phát triển kĩ năng vận động chạy cho trẻ mẫu giáo

3 – 4 tuổi thông qua hoạt động ngoài trời...................................................................... 50

3.3.1. Biện pháp 1: Tận dụng và làm mới không gian HĐNT ở trường mầm non

cho trẻ ............................................................................................................................ 50

3.3.2. Biện pháp 2: Sưu tầm, lựa chọn các trò chơi vận động phù hợp để phát triển

kĩ năng vận động chạy ................................................................................................... 51

3.3.3. Biện pháp 3: Lập kế hoạch chi tiết để phát triển kĩ năng vận động chạy cho

trẻ thông qua hoạt động ngoài trời................................................................................. 52

3.3.4. Biện pháp 4: Cung cấp trao dồi thêm kinh nghiệm vận động chạy cho trẻ ........ 54

3.3.5. Kiểm tra, đánh giá quá trình chơi và kết quả chơi .............................................. 55

3.4. Thực nghiệm sư phạm ............................................................................................ 57

3.4.1. Mục đích thực nghiệm ......................................................................................... 57

3.4.2. Nội dung thực nghiệm ......................................................................................... 57

3.4.3. Đối tượng thực nghiệm ........................................................................................ 57

3.4.4. Phương pháp tiến hành thực nghiệm ................................................................... 58

3.4.5. Qúa trình thực nghiệm ......................................................................................... 58

3.4.6. Cách đánh giá kết quả .......................................................................................... 58

3.4.7. Tiến hành thực nghiệm ....................................................................................... 58

PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ SƯ PHẠM ..................................................... 74

1.Kết luận ....................................................................................................................... 74

2.Kiến nghị sư phạm ...................................................................................................... 75

KÍ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT

1.KNVĐ: Kĩ năng vận động

2.KNVĐC : Kĩ năng vận động chạy

3. HĐNT : Hoạt động ngoài trời

4.VĐC : Vận động nhiên

5.GV : Giáo viên

6. KN : Kĩ năng

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Kết quả nhận thức của giáo viên về vai trò của việc phát triển KNVĐC

cho trẻ 3 – 4 tuổi ............................................................................................................ 29

Bảng 2.2. Kết quả nhận thức của giáo viên về mức độ sử dụng vận động chạy

của trẻ 3 – 4 tuổi thông qua hoạt động ngoài trời .......................................................... 30

Bảng 2.3: Thực trạng sử dụng các biện pháp nhằm phát triển KNVĐC cho trẻ

MG 3 – 4 tuổi thông qua HĐNT ở trường mầm non .................................................... 31

Bảng 2.4: Kết quả về mức độ sử dụng các khu vực vui chơi để phát triển KNVĐC

cho trẻ 3 – 4 tuổi thông qua HĐNT ............................................................................... 33

Bảng 2.5: Kết quả về những yếu tố ảnh hưởng đến việc phát triển KNVĐC cho trẻ

MG 3 – 4 tuổi thông qua HĐNT ................................................................................... 34

Bảng 2.6: Những khó khăn mà giáo viên thường gặp khi phát triển kĩ năng vận động

chạy cho trẻ 3 – 4 tuổi thông qua hoạt động ngoài trời ................................................. 34

Bảng 2.7: Kết quả khảo sát mức độ phát triển KNVĐC của trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi

ở trường mầm non ......................................................................................................... 36

Bảng 2.8: Kết quả khảo sát mức độ phát triển KNVĐC của trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi

ở trường mầm non qua các tiêu chí ............................................................................... 38

Bảng 3.1: Kết quả mức độ KNVĐC của trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi thông qua HĐNT

trước TN trên cả hai nhóm ĐC và TN ........................................................................... 59

Bảng 3.2: Biết thực hiện kĩ năng vận động chạy trong HĐNT của nhóm ĐC và

nhóm TN trước TN ........................................................................................................ 61

Bảng 3.3:Thực hiện kĩ năng vận động chạy khi tham gia HĐNT của nhóm ĐC và

nhóm TN trước TN ........................................................................................................ 62

Bảng 3.4: Thái độ của trẻ khi tham gia phát triển kĩ năng vận động chạy thông qua

HĐNT của nhóm ĐC và nhóm TN trước TN ................................................................ 63

Bảng 3.5: Kết quả mức độ kĩ năng vận động chạy của trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi thông

qua HĐNT của nhóm ĐC và nhóm TN sau TN ............................................................ 65

Bảng 3.6: Biết thực hiện kĩ năng vận động chạy trong HĐNT của nhóm ĐC và

nhóm TN sau TN ........................................................................................................... 66

Bảng 3.7: Thực hiện kĩ năng vận động chạy của nhóm ĐC và nhóm TN sau TN ........ 67

Bảng 3.8: Thái độ của trẻ khi tham gia phát triển KNVĐC thông qua hoạt động

ngoài trời của nhóm ĐC và nhóm TN sau TN .............................................................. 68

Bảng3.9: Kết quả trước TN và sau TN của nhóm ĐC .................................................. 70

Bảng 3.10: Kết quả trước TN và sau TN của nhóm TN ................................................ 71

Bảng 3.11: Kiểm định kết quả TN nhóm ĐC và nhóm TN sau TN .......................... 72

Bảng 3.12. Kiểm định kết quả TN nhóm TN trước TN và sau TN ........................... 72

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1: Khu vực mà trẻ ưa thích khi tham gia hoạt động ngoài trời ..................... 33

Biểu đồ 2.2: Mức độ KNVĐC của trẻ 3 – 4 tuổi ........................................................... 37

Biểu đồ 2.3: Kết quả đánh giá mức độ phát triển KNVĐC của trẻ 3 – 4 tuổi qua

các tiêu chí ..................................................................................................................... 38

Biểu đồ 3.1: Kết quả mức độ KNVĐC của trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi thông qua HĐNT

trước TN trên cả hai nhóm ĐC và TN ........................................................................... 60

Biểu đồ 3.2: Mức độ biết thực hiện kĩ năng vận động chạy trong HĐNT của nhóm

ĐC và nhóm TN trước TN............................................................................................. 61

Biểu đồ 3.3 : Thực hiện kĩ năng vận động chạy khi tham gia HĐNT của nhóm ĐC

và nhóm TN trước TN ................................................................................................... 62

Biểu đồ 3.4: Thái độ của trẻ khi tham gia phát triển kĩ năng vận động chạy thông

qua HĐNT của nhóm ĐC và nhóm TN trước TN ......................................................... 64

Biểu đồ 3.5: Mức độ kĩ năng vận động chạy của trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi thông qua

HĐNT của nhóm ĐC và nhóm TN sau TN ................................................................... 65

Biểu đồ 3.6: Biết thực hiện kĩ năng vận động chạy trong HĐNT của nhóm ĐC và

nhóm TN sau TN ........................................................................................................... 66

Biểu đồ 3.7: Thực hiện kĩ năng vận động chạy của nhóm ĐC ...................................... 67

và nhóm TN sau TN ...................................................................................................... 67

Biểu đồ 3.8: Thái độ của trẻ khi tham gia phát triển KNVĐC thông qua hoạt động

ngoài trời của nhóm ĐC và nhóm TN sau TN .............................................................. 69

Biểu đồ 3.9: Kết quả trước TN và sau TN của nhóm ĐC ............................................. 70

Biểu đồ 3.10: Kết quả trước TN và sau TN của nhóm TN............................................ 71

1

A. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Sức khỏe không chỉ là vốn quý của mỗi người mà nó còn quyết định đến sự phát

triển của cả một dân tộc. Trong lời kêu gọi toàn dân tập thể dục, Bác Hồ đã từng viết:

“…một người dân yếu ớt tức làm cho cả nước yếu ớt, một người dân mạnh khỏe tức

làm cho cả nước mạnh khỏe”. Vậy để có một dân tộc khỏe mạnh, cường thịnh, thì mỗi

người cần phải chú trọng đến vấn đề sức khỏe, thể chất của bản thân mình.

Trẻ em là những mầm non tương lai của đất nước, là nền móng cho một dân

tộc, là những thế hệ sẽ đưa đất nước ta bước vào thời đại mới. Ở lứa tuổi mầm non, trẻ

phát triển rất nhanh và mạnh mẽ qua từng giai đoạn,nhưng vẫn còn rất non nớt. Do đó,

việc bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ không chỉ là trách nhiệm của mỗi gia đình mà còn

là trách nhiệm của toàn xã hội.

Giáo dục mầm non là bước thang đầu tiên trong sự nghiệp giáo dục con người

mà ngành giáo dục Việt Nam đã và đang hướng đến. Việc giáo dục trẻ em là rất quan

trọng, đáp ứng được mục tiêu của giáo dục mầm non,đó là “Giúp trẻ phát triển một

cách toàn diện về mọi mặt: thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ,hình thành những yếu

tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một; hình thành ở trẻ em

những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ

năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng

nền tảng, đặt nền tảng cho việc học tập ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập

suốt đời”[5,1]. Qua đó giáo dục phát triển thể chất cho trẻ em được xem là nội dung

quan trọng nhất và đặt cơ sở cho việc rèn luyện những kĩ năng vận động cơ bản, hình

thành những thói quen vận động cần thiết cho cuộc sống.

Phát triển kĩ năng vận động cơ bản nói chung và vận động chạy nói riêng cho

trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi góp phần làm thỏa mãn nhu cầu hoạt động của trẻ, tăng cường

thêm sức khỏe, cơ thể phát triển cân đối, hài hòa, tạo điều kiện cho sự cứng cáp của cơ

bắp và niềm vui trong hoạt động. Thế nên, phát triển kĩ năng vận động chạy cho trẻ

được tiến hành thông qua tất cả các hình thức hoạt động như: Hoạt động học, hoạt

động vui chơi, dạo chơi, tham quan, lao động… Trong đó hoạt động ngoài trời rất tốt

đối với sức khỏe và việc học tập vui chơi của trẻ. Vui chơi ngoài trời tạo cho trẻ vận

động toàn thân, phát triển kĩ năng vận động chạy một cách hiệu quả.