Bản chất của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới cứu vớt chủ nghĩa tư bản hay xây dựng chủ nghĩa xã hội thế kỷ XXI

KINH TE THE Gim

Ban chdt cua cuoc khung hoang kinh te the

gidi, cCfu vdt chu nghTa tu ban hay xay dung

chu nghTa xa hoi the ky XXI

DAO THE TUAN

T 7" ien nay the gidi dang lam vao mot cudc khung hodng kinh tetrdm trgng md hau qud

- J. J. ciia nd chiia the ddnh gid het. Vay bdn chdt cudc khiing hodng kinh te'ldn ndy Id gi?

Tiiang lai cua he thdng kinh te the gidi se ra sao? Vai tro cua cac to chiic kinh te qudc te nhii

the nao? Ciiu vdt chd nghia tii bdn hay xdy dUng chit nghia xd hdi theky XXI de diia the gidi

vao giai dog,n phdt trien ben vUng vi hg.nh phuc ciia con ngiidi? Dd Id nhiing vdn de md thiic

tien dang ddt ra vd ciing Id trgng tdm chinh ciia bdi viet ndy.

1. Ban chat cua cuoc khung hoang

kinh te the gidi

Cudc khiing hoang kinh te hien nay la

mot cudc khiing hoang toan dien ciia ca mot

he thd'ng dang thd'ng tri ca toan the gidi. Luc

dau chung ta khdng tha'y'het ta't ca cudc

khiing hoang, tfldng chi la mot khiing hoang

nang Ifldng, rdi den khung hoang thflc

pham, khiing hoang tin dung. Luc dau

tfldng la lam phat, sau day lai trd thanh

thieu phat.

Do khdng hieu dfldc bdn chdt cua

khung hodng (KH) nen cac bien phap khlc

phuc khdng cd hieu qua. Viec gia dau hda

tang khdng phai vi thieu dau tren thi trfldng

qud'c te. Gia lUdng thiic tang nhanh khdng

phai vi thieu lUdng thiic, nam nay the gidi

dUdc mua, lUdng thiic hien nay cd nhieu.

Thiic ra trUdc khung hoang dau hda da cd

cuoc khiing hoang ba't ddng san d Hoa Ky.

Bay gid ngUdi ta cho rang nguyen nhan cua

ta't ca cac KH nay la sii dau cd cua cac ngan

hang va cdng ty da qud'c gia de bu vao cai da

ma't trong KH tin dung.

Theo cac chuyen gia kinh te, KH nay la

KH ciia md hinh Anh-My, la md binh tii do

chu nghia mdi. Cudc KH nay da cha'm dflt

giai doan thdng tri ciia chu nghia tfl do

mdi. Trong cudc KH nay thi trfldng chflng

khoan Wall street, chii nghia tfl ban

(CNTB) dang gap tham boa ngay cang ro.

CNTB dang d trong mot tinh trang suy

thoai ve tai chinh va ngan hang., Giam ddc

Quy Tien te qud'c te ndi la CNTB dang d

tren dinh cua sfl suy thoai. Chinh phu My

va Anh da phai qud'c hflu hda hay qud'c hflu

hda mot phan mot sd' ngan hang de cflu

nen kinh te.

Uy ban Lao ddng qud'c te d Anh (CWI) cho

ring cac trao ddi tai chinh va dlu cd la

ngudn gd'c chinh ciia Idi nhuan ngan hang

va doanh nghiep. Cac doanh nghiep thudng

dung tin dung de md rong thi trfldng.

Cdng cudc cai each da bat dau tfl dau cac

nam 1980, luc tren the gidi dang cd mot

phong trao "dieu chinh cd ca'u kinh te"' dfldi

anh hudng ciia "sii ddng thuan Washington"

do cac td chflc qud'c te de xua't. Xu hUdng

ciia phong trao nay da anh hudng ruanh

den cdng cudc chuyen ddi ciia cac nUdc xa

hoi chii nghia (XHCN) cu. Hdn nfla cac td

chflc qud'c te da cd cac chfldng trinh hd trd

"dieu chinh cd ca'u" bIng viec tfl va'n ve

chinh sach, dao tao can bd va xay dflng cd

sd ha tang, nen mot the he cac can bo chinh

tri va kinh te dfldc dao tao d cac nUdc ndi

tieng Anh da trd thanh cac de tfl cua chu

nghia tU do mdi. Chu nghia tu do mdi dau

Dao ITie Tuan, GS, Vien sy. Ha Ndi.

50