Áp dụng pháp luật về thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng xây dựng Khu công nghiệp tại huyện Châu Thành tỉnh Bến Tre

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM

TRẦN HOA NAM

ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI

ĐẤT, BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT

BẰNG KHI XÂY DỰNG KHU CÔNG

NGHIỆP TẠI HUYỆN CHÂU THÀNH

TỈNH BẾN TRE

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Tp. Hồ Chí Minh - Năm 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM

TRẦN HOA NAM

ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI

ĐẤT, BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT

BẰNG KHI XÂY DỰNG KHU CÔNG

NGHIỆP TẠI HUYỆN CHÂU THÀNH

TỈNH BẾN TRE

Chuyên ngành: Luật Kinh tế

Mã số: 8380107

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

1. TS DƯƠNG KIM THẾ NGUYÊN

Tp. Hồ Chí Minh - Năm 2018

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................................ix

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT............................................................................................1

TÓM TẮT LUẬN VĂN........................................................................................................1

TỪ KHÓA...............................................................................................................................1

LỜI NÓI ĐẦU........................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài ..........................................................................................................................................1

2. Giả thuyết, câu hỏi nghiên cứu ...............................................................................................................2

3. Tình hình nghiên cứu .................................................................................................................................3

4. Mục đích, đối tượng và phạm vi nghiên cứu.....................................................................................4

4.1 Mục đích nghiên cứu...................................................................................................4

4.2 Đối tượng nghiên cứu.................................................................................................5

5. Các phương pháp tiến hành nghiên cứu, khung lý thuyết ..........................................................5

6. Ý nghĩa khoa học và giá trị ứng dụng của đề tài..............................................................................6

7. Kết cấu của của đề tài .................................................................................................................................6

CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP

LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG.................................9

1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT

BẰNG .....................................................................................................................................................9

1.1.1. Khái niệm về thu hồi đất....................................................................................................................9

1.1.1.1. Khái niệm và đặc điểm thu hồi đất...............................................................9

1.1.1.2. Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của việc quy định thu hồi đất ....... 11

1.1.2. Khái quát chung về GPMB, BT khi Nhà nước thu hồi đất.................................................. 12

1.1.2.1. Khái niệm và đặc điểm của GPMB .............................................................. 12

1.1.2.1.1. Khái niệm GPMB....................................................................................... 12

1.1.2.1.2. Đặc điểm của GPMB ................................................................................ 13

1.1.2.2. Khái niệm và đặc điểm của bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu

hồi đất......................................................................................................................................... 15

1.1.2.2.1. Khái niệm bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu hồi đất ....... 15

1.1.2.2.2. Phân biệt bồi thường thiệt hại khi nhà nước thu hồi đất với các

loại bồi thường thiệt hại khác.................................................................................... 15

1.2. LỊCH SỬ PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG

TẠI VIỆT NAM...................................................................................................................................17

1.2.1. Giai đoạn trước khi LĐĐ năm 1993 ra đời.............................................................................. 17

1.2.2. Giai đoạn sau khi Luật Đất đai năm 1993 ban hành đến trước khi LĐĐ năm 2003

ban hành............................................................................................................................................................ 18

1.2.3. Giai đoạn từ khi ban hành LĐĐ năm 2003 đến trước khi LĐĐ năm 2013 ban hành

............................................................................................................................................................................... 19

1.2.4. Giai đoạn từ khi ban hành LĐĐ năm 2013 đến nay............................................................. 21

1.3. QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN HÀNH VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI

THƯỜNG VÀ GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG .....................................................................................22

1.3.1. Quy định về thu hồi đất................................................................................................................... 22

1.3.1.1. Thẩm quyền thu hồi đất ................................................................................ 22

1.3.1.2. Căn cứ thu hồi đất............................................................................................ 22

1.3.1.3. Thủ tục thu hồi đất, giải phóng mặt bằng............................................... 24

1.3.2. Quy định về bồi thường khi Nhà nước THĐ, GPMB............................................................. 24

1.3.2.1. Phạm vi và đối tượng được bồi thường khi Nhà nước THĐ, GPMB

....................................................................................................................................................... 24

1.3.2.2. Nguyên tắc và điều kiện được BT khi Nhà nước THĐ, GPMB......... 26

1.3.2.2.1. Về nguyên tắc BT khi Nhà nước THĐ, GPMB................................. 26

1.3.2.2.2. Về điều kiện được BT khi Nhà nước THĐ, GPMB ........................ 27

1.3.2.3. Các loại bồi thường thiệt hại khi Nhà nước THĐ, GPMB.................... 32

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI

THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG XÂY DỰNG KHU CÔNG NGHIỆP GIAO LONG

VÀ AN HIỆP (HUYỆN CHÂU THÀNH TỈNH BẾN TRE)..................................................... 33

2.1. THỰC TRẠNG ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ BỒI THƯỜNG, KHI NHÀ NƯỚC THU

HỒI ĐẤT, GPMB XÂY DỰNG KHU CÔNG NGHIỆP GIAO LONG VÀ AN HIỆP ..................33

2.1.1. Thực trạng thu hồi đất GPMB của hai dự án........................................................................... 33

2.1.2. Thực hiện pháp luật về bồi thường, giải phóng mặt bằng ở tỉnh Bến Tre.................. 33

2.1.3. Các chính sách áp dụng khi Nhà nước thu hồi đất của hai dự án................................... 37

2.1.3.1. Việc xác định đối tượng và điều kiện được bồi thường khi Nhà

nước thu hồi đất GPMB xây dựng KCN Giao Long và An Hiệp.............................. 37

2.1.3.2. Giá bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi đất xây dựng KCN Giao

Long và KCN An Hiệp............................................................................................................ 38

2.1.3.3. Giá bồi thường cây cối, hoa màu, vật nuôi, nhà cửa, vật kiến trúc

khi nhà nước thu hồi đất xây dựng KCN Giao Long và An Hiệp........................... 39

2.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT, GIẢI PHÓNG

MẶT BẰNG XÂY DỰNG KCN GIAO LONG VÀ AN HIỆP..........................................................40

2.2.1. Về thuận lợi trong thực hiện các chính sách BT, GPMB..................................................... 40

2.2.2. Về khó khăn, vướng mắc trong quá trình THĐ, GPMB....................................................... 40

2.2.3. Nguyên nhân của những khó khăn, tồn tại về thu hồi đất, GPMB.................................. 42

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI

ĐẤT, BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH

PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT, GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG TRÊN CƠ SỞ ĐÁNH GIÁ

THỰC TRẠNG TẠI HUYỆN CHÂU THÀNH, BẾN TRE....................................................... 44

3.1. ĐỊNH HƯỚNG HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT BỒI THƯỜNG VỀ ĐẤT KHI NHÀ NƯỚC

THU HỒI ĐẤT....................................................................................................................................44

3.2. CÁC GIẢI PHÁP CỤ THỂ HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT BỒI THƯỜNG KHI NHÀ

NƯỚC THU HỒI ĐẤT......................................................................................................................47

3.2.1. Hoàn thiện quy định về nguyên tắc bồi thường về đất ...................................................... 47

3.2.2. Bổ sung những quy định chi tiết về trường hợp được bồi thường về đất đối với

cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo khi nhà nước thu hồi đất......................................................... 48

3.2.3. Hoàn thiện quy định về giá đất bồi thường ............................................................................ 49

3.2.3.1. Về căn cứ xác định giá đất tính bồi thường............................................. 49

3.2.3.2. Về thẩm quyền xác định giá đất bồi thường........................................... 49

3.2.4. Hoàn thiện quy định về trình tự, thủ tục bồi thường về đất............................................ 50

3.2.4.1. Về việc ban hành thông báo thu hồi đất và bồi thường về đất ....... 50

3.2.4.2. Về lấy ý kiến đối với phương án bồi thường .......................................... 51

3.2.4.3. Về chi trả tiền bồi thường.............................................................................. 51

3.3. GIẢI PHÁP VỀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG...52

3.4. NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG Ở HUYỆN CHÂU THÀNH TỈNH

BẾN TRE .............................................................................................................................................53

KẾT LUẬN.......................................................................................................................... 57

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................1

DANH MỤC VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT.....................................................1

PHỤ LỤC................................................................................................................................1

QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH KHU CÔNG NGHIỆP GIAO LONG VÀ AN HIỆP TẠI HUYỆN

CHÂU THÀNH, BẾN TRE..................................................................................................................1

Tiềm năng và định hướng phát triển KCN của huyện Châu Thành..............................................1

Khái quát về dự án KCN Giao Long và An Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre ................2

Dự án KCN Giao Long.........................................................................................................2

Dự án KCN An Hiệp.............................................................................................................4