Yếu tố tác động đến tỷ suất sinh lời của Quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn tỉnh Tiền Giang: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Nguyễn Thị Thanh Quyến

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ THANH QUYẾN

YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN TỶ SUẤT SINH LỜI

CỦA QUỸ TÍN DỤNG NHÂN DÂN TRÊN ĐỊA

BÀN TỈNH TIỀN GIANG

LUẬN VĂN THẠC SỸ

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng

Mã ngành: 60 34 02 01

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. LÊ PHAN THỊ DIỆU THẢO

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017

TÓM TẮT

Cho đến nay, đã có nhiều nghiên cứu về các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả

hoạt động của các ngân hàng chủ yếu tập trung vào phân tích hiệu quả hoạt động

của các NHTM. Theo tìm hiểu của tác giả, chƣa có bất kỳ một nghiên cứu nào về

các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lời của các QTDND trên địa bàn tỉnh Tiền

Giang đƣợc công bố. Hơn nữa, ở Việt Nam, QTDND cũng một loại hình TCTD

nhƣng lại không có đƣợc một số lợi thế nhƣ các NHTM đó là tham gia thị trƣờng

vốn, thị trƣờng liên ngân hàng, đƣợc NHNN cho vay tái cấp vốn… Mà đặc điểm

nổi bật của các QTDND là quy mô nhỏ, công nghệ ngân hàng lạc hậu, trình độ quản

lý, nhận thức của đội ngũ cán bộ và nhân viên còn hạn chế. Vì vậy trong quá trình

hội nhập vào nền kinh tế thế giới, các QTDND trên địa bàn tỉnh Tiền Giang nói

riêng đang đứng trƣớc muôn vàn khó khăn.

Bên cạnh đó, hiện nay hoạt động các TCVM trên địa bàn tỉnh Tiền Giang diễn

ra khá sôi nổi với nhiều tổ chức hoạt động đan xen nhau. Các tổ chức này đều

hƣớng đến phục vụ đối tƣợng khách hàng là ngƣời lao động nghèo, hỗ trợ vốn để họ

có thể làm ăn sinh sống và cải thiện thu nhập. Chính vì những lý do trên mà một câu

hỏi đƣợc đặt ra là: đâu là những yếu tố ảnh hƣởng đến tỷ suất lợi nhuận của các

QTDND? Để trả lời câu hỏi đó và có những phân tích sâu hơn, nghiên cứu này đã

xây dựng và phân tích mô hình đánh giá sự tác động đó bao gồm các nhân tố ảnh

hƣởng về yếu tố cấu trúc và hành vi để đo lƣờng tỷ suất sinh lời cho QTDND. Đề

tài sử dụng dữ liệu thứ cấp với 96 mẫu quan sát trong giai đoạn 2011-2916. Sau khi

tiến hành phân tích thống kê mô tả, phân tích và thảo luận kết quả hồi quy dữ liệu

bảng, kết quả chỉ ra rằng những nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lời bao gồm thị

phần cho vay (X2), tỷ lệ dƣ nợ trên tổng tài sản (X4); tỷ lệ dƣ nợ trung dài hạn trên

tổng dƣ nợ (X5); tỷ lệ nợ xấu trên tổng dƣ nợ (X6); tỷ lệ chi phí trên thu nhập (X7);

tỷ lệ thu nhập lãi trên tổng thu nhập (X8) và chi phí nhân viên (X9) và có hai yếu tố

không có ý nhĩa thống kê đối với tỷ suất sinh lời là thị phần tài sản (X1) và thị phần

huy động vốn (X3). Qua các kết quả đạt đƣợc, đề tài cũng đã đƣa ra một số khuyến

nghị để các TCTD tham khảo trong hoạt động này. Mặc dù luận văn còn tồn tại một

số hạn chế nhất định nhƣng hy vọng kết quả nghiên cứu này sẽ góp phần tăng tỷ

suất sinh lời cho các QTDND trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

LỜI CAM ĐOAN

------

Tác giả luận văn có lời cam đoan danh dự về công trình nghiên cứu khoa học

này là của mình, cụ thể:

- Tôi tên là: Nguyễn Thị Thanh Quyến

- Ngày tháng năm sinh: 16/8/1986

- Quên quán: xã Lƣơng Hòa Lạc, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang

- Hiện công tác tại: Ngân hàng Nhà nƣớc Chi nhánh tỉnh Tiền Giang

- Là học viên khóa XVII (2015-2017), Trƣờng Đại học Ngân hàng TP.HCM

- Đề tài: Yếu tố tác động đến lợi nhuận của Qũy tín dụng nhân dân trên địa bàn

tỉnh Tiền Giang

- Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. Lê Phan Thị Diệu Thảo

Tôi cam đoan rằng luận văn này chƣa từng đƣợc trình nộp để lấy học vị thạc sĩ

tại bất cứ một trƣờng đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của

tôi, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công

bố trƣớc đây hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn

đƣợc dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn.

Ngƣời cam đoan

Nguyễn Thị Thanh Quyến

LỜI CẢM ƠN

------

Lời đầu tiên tôi xin trân trọng cảm ơn PGS.TS. Lê Phan Thị Diệu Thảo đã tận

tâm, nhiệt tình hƣớng dẫn tôi trong suốt quá trình làm và bảo vệ luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo, các Thầy Cô Khoa Sau đại học và

các Giảng viên Trƣờng Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều

kiện thuận lợi, hỗ trợ nhiệt tình và truyền đạt kiến thức chuyên ngành để tôi có thể

hoàn thành luận văn.

Tôi cũng xin đƣợc gởi lời cảm ơn đến các Phòng ban của Ngân hàng Nhà

nƣớc Chi nhánh Tiền Giang đã cung cấp tài liệu cho tôi thu thập và tổng hợp số liệu

để thực hiện luận văn.

Cuối cùng, tôi xin gửi tấm lòng biết ơn sâu sắc đến Cha, Mẹ, gia đình và bạn

bè, đồng nghiệp đã luôn chia sẻ, động viên và tạo điều kiện hỗ trợ tôi trong suốt quá

trình học tập, thực hiện luận văn này.

Nguyễn Thị Thanh Quyến

MỤC LỤC

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU..................1

1.1 Lý do chọn đề tài ...............................................................................................1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu ..........................................................................................3

1.2.1 Mục tiêu tổng quát........................................................................................3

1.2.2 Mục tiêu cụ thể .............................................................................................3

1.3 Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................4

1.4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .....................................................................4

1.4.1 Đối tƣợng nghiên cứu...................................................................................4

1.4.2 Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................4

1.5 Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................................5

1.6 Đóng góp của đề tài ...........................................................................................5

1.7 Bố cục của đề tài................................................................................................5

CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU THỰC

NGHIỆM .....................................................................................................................7

2.1 Qũy tín dụng nhân dân.......................................................................................7

2.1.1 Tài chính vi mô.............................................................................................7

2.1.2 Khái niệm QTDND ......................................................................................8

2.1.3 Các hoạt động kinh doanh của QTDND.....................................................11

2.2 Tỷ suất sinh lời của QTDND...........................................................................12

2.2.1 Khái niệm tỷ suất sinh lời...........................................................................12

2.2.2 Các phƣơng pháp đo lƣờng tỷ suất sinh lời................................................13

2.2.3 Mô hình lý thuyết SCP (Structure - Conduct -Performace) .......................15

2.3 Các nghiên cứu có liên quan............................................................................20

2.3.1 Các nghiên cứu nƣớc ngoài ........................................................................21

2.3.2 Các nghiên cứu trong nƣớc.........................................................................23

2.4 Các yếu tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lời.......................................................27

CHƢƠNG 3 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................32

3.1 Mô hình nghiên cứu.........................................................................................31

3.2 Giả thuyết nghiên cứu......................................................................................33

3.3 Dữ liệu nghiên cứu ..........................................................................................37

3.4 Trình tự nghiên cứu .........................................................................................37

3.4.1 Thu thập số liệu ..........................................................................................37

3.4.2 Phân tích số liệu..........................................................................................38

3.4.2.1 Thống kê mô tả ...................................................................................38

3.4.2.2 Phân tích hồi quy ................................................................................39

CHƢƠNG 4: PHÂN TÍCH VÀ THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ……...42

4.1 Thực trạng hoạt động kinh doanh của các QTDND trên địa bàn tỉnh Tiền

Giang .........................................................................................................................41

4.2 Thống kê mô tả các biến trong mô hình hồi quy.............................................46

4.3 Phân tích tƣơng quan, kiểm định đa cộng tuyến .............................................50

4.4 Phân tích hồi quy .............................................................................................50

4.4.1 Mô hình ROA .............................................................................................50

4.4.2 Mô hình ROE..............................................................................................52

4.4.3 Mô hình NIM..............................................................................................54

4.5 Thảo luận kết quả nghiên cứu..........................................................................56

CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ....................................................64

5.1. Kết luận...........................................................................................................63

5.2. Khuyến nghị....................................................................................................65

5.2.1 Về thị phần cho vay....................................................................................65

5.2.2 Về quy mô cho vay.....................................................................................65

5.2.3 Về dƣ nợ cho vay trung dài hạn..................................................................67

5.2.4 Về nợ xấu....................................................................................................67

5.2.5 Về quản lý chi phí.......................................................................................67

5.2.6 Về thu nhập lãi............................................................................................68

5.2.7 Về nguồn nhân lực......................................................................................69

5.2.8 Một số khuyến nghị khác...........................................................................70

5.3. Hạn chế của đề tài và hƣớng nghiên cứu tiếp theo.........................................71

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nội dung

NHTM

NHNN

NHHTXVN

QTDND

TCTD

Ngân hàng thƣơng mại

Ngân hàng Nhà nƣớc

Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam

Quỹ tín dụng nhân dân

Tổ chức tín dụng

TCTCVM

TCVM

WTO

Tổ chức tài chính vi mô

Tài chính vi mô

Tổ chức Thƣơng mại Thế giới

DANH MỤC HÌNH

Hình 3.1: Mô hình nghiên cứu ..................................................................................31

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1 Sơ lƣợc hoạt động kinh doanh của các QTDND trên địa bàn Tiền Giang từ

2011 -2016…………………………………………………………………………2

Bảng 3.1 Bảng mô tả các biến đo lƣờng đƣợc sử dụng trong nghiên cứu………..33

Bảng 4.1 Một số chỉ tiêu hoạt động của QTDND trên địa bàn Tiền Giang giai đoạn

từ 2011-2016……………………………………………………………………….43

Bảng 4.2: Thống kê mô tả của các biến trong mô hình hồi quy…………………...46

Bảng 4.3 Bảng ma trận tƣơng quan giữa các biến trong mô hình…………………50

Bảng 4.4 Kết quả phân tích hồi quy yếu tố ảnh hƣởng đến ROA………………….51

Bảng 4.5 Mô hình khắc phục Robust………………………………………………52

Bảng 4.6 Kết quả phân tích hồi quy yếu tố ảnh hƣởng đến ROE………………….53

Bảng 4.7 Mô hình khắc phục Robust………………………………………………54

Bảng 4.2: Thống kê mô tả các biến trong mô hình...................................................41

Bảng 4.3: Tần suất xuất hiện các biến trong mô hình...............................................43

Bảng 4.4: Ma trận hệ số tƣơng quan giữa các biến trong mô hình ...........................44

Bảng 4.5: Kiểm định đa cộng tuyến..........................................................................44

Bảng 4.6: Khắc phục hiện tƣợng đa cộng tuyến .......................................................45

Bảng 4.7: Kết quả khắc phục đa cộng tuyến.............................................................45

Bảng 4.8 Kết quả phân tích hồi quy yếu tố ảnh hƣởng đến NIM………………….55

Bảng 4.9 Mô hình khắc phục Robust………………………………………………56

Bảng 4.10. Kết quả phân tích mô hình hồi quy……………………………………57