Yếu tố tác động đến chính sách cổ tức của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Trần Hữu Hùng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRẦN HỮU HÙNG

YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN CHÍNH SÁCH CỔ TỨC

CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN SỞ GIAO DỊCH

CHỨNG KHOÁN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRẦN HỮU HÙNG

YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN CHÍNH SÁCH CỔ TỨC

CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN SỞ GIAO DỊCH

CHỨNG KHOÁN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng

Mã ngành: 60 34 02 01

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN TRẦN PHÚC

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017

MỤC LỤC

TÓM TẮT LUẬN VĂN

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG – BIỂU ĐỒ – HÌNH ẢNH

DANH MỤC PHỤ LỤC

1.1 Tính cấp thiết của đề tài..................................................................................1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu........................................................................................3

1.2.1 Mục tiêu tổng quát ..................................................................................3

1.2.2 Mục tiêu cụ thể........................................................................................3

1.3 Câu hỏi nghiên cứu..........................................................................................3

1.4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..................................................................3

1.4.1 Đối tượng nghiên cứu .............................................................................3

1.4.2 Phạm vi nghiên cứu ................................................................................4

1.5 Phương pháp nghiên cứu................................................................................4

1.5.1 Dữ liệu nghiên cứu..................................................................................4

1.5.2 Phương pháp nghiên cứu........................................................................4

1.6 Đóng góp của luận văn....................................................................................5

1.6.1 Giá trị khoa học lý luận .............................................................................5

1.6.2 Giá trị khoa học thực tiễn:.........................................................................5

1.7 Nội dung nghiên cứu .......................................................................................6

1.8 Bố cục luận văn ................................................................................................6

CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC .............8

2.1Các khái niệm có liên quan..............................................................................8

2.1.1 Cổ tức (Divedends).................................................................................8

2.1.2 Chính sách cổ tức (Divedends policy)....................................................8

2.2 Các chính sách chi trả cổ tức..........................................................................9

2.2.1 Chính sách lợi nhuận giữ lại thụ động ...................................................9

2.2.2 Chính sách cổ tức tiền mặt ổn định ......................................................10

2.2.3 Chính sách chi trả cổ tức khác .............................................................10

2.3 Điều kiện trả cổ tức .........................................................................................8

2.4 Phương thức chi trả cổ tức ...........................................................................11

2.5 Một số chỉ tiêu thể hiện chính sách cổ tức...................................................12

2.6 Các lý thuyết liên quan đến chính sách cổ tức............................................12

2.7 Các yếu tố tác động đến chính sách cổ tức..................................................18

2.8 Tổng quan nghiên cứu...................................................................................21

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2........................................................................................31

CHƯƠNG 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................32

3.1 Mô tả bộ dữ liệu nghiên cứu.........................................................................32

3.2 Phương pháp xử lý dữ liệu ...........................................................................32

3.3 Phương pháp nghiên cứu..............................................................................33

3.4 Mô hình nghiên cứu.......................................................................................33

3.5 Phương pháp thực hiện mô hình nghiên cứu..............................................41

3.5.1 Lựa chọn mô hình ....................................................................................41

3.5.2 Kiểm định mô hình...................................................................................42

3.6 Phân tích mô hình hồi quy............................................................................43

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3........................................................................................44

CHƯƠNG 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..............................................................45

4.1Thực trạng về chính sách cổ tức của các công ty niêm yết trên HOSE.....45

4.1.1 Tổng quan về thị trường chứng khoán Việt Nam.................................45

4.1.2 Số lượng các công ty cổ phần niêm yết trên HOSE .............................46

4.1.3 Phân theo nhóm ngành các CTCP niêm yết .........................................47

4.1.4 Tỷ lệ chi trả cổ tức ................................................................................49

4.2 Kết quả phân tích định lượng ......................................................................52

4.2.1 Phân tích thống kê mô tả mẫu nghiên cứu............................................52

4.2.2 Lựa chọn mô hình hồi quy....................................................................52

4.2.3 Kiểm định mô hình hồi quy..................................................................54

4.2.4 Phân tích kết quả và thảo luận mô hình hồi quy...................................58

KẾT LUẬN CHƯƠNG 4........................................................................................64

CHƯƠNG 5. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ..................................................65

5.1 Kết luận ..........................................................................................................65

5.2 Khuyến nghị...................................................................................................66

5.3 Hạn chế và hướng nghiên cứu trong tương lai...........................................68

5.3.1 Hạn chế .................................................................................................68

5.3.2 Hướng nghiên cứu trong tương lai........................................................68

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................69

PHỤ LỤC.................................................................................................................77

KẾT QUẢ CHẠY MÔ HÌNH HỒI QUY TỪ PHẦN MỀM STATA ................77

TÓM TẮT

Luận văn này nghiên cứu các yếu tố tác động đến chính sách cổ tức của các

công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE)

giai đoạn 2009 – 2016. Tác giả đã thu thập bộ số liệu của 62 công ty phi tài chính

được niêm yết liên tục trên HOSE. Luận văn cũng đã đánh giá được thực trạng của

việc chi trả cổ tức của các công ty niêm yết trên HOSE trong giai đoạn nghiên cứu.

Dữ liệu nghiên cứu là dữ liệu dạng bảng và mô hình hồi quy tuyến tính đa biến theo

ba cách: Pooled OLS, FEM và REM. Tác giả đã tiến hành chạy lần lượt từng mô hình

và dùng các kiểm định cần thiết để lựa chọn mô hình phù hợp nhất. Tác giả tiến hành

phân tích kết quả của mô hình phù hợp nhất và dựa vào kết quả nghiên cứu, tác giả

nhận thấy các yếu tố: cấu trúc tài sản và sự biến động cổ tức có mối quan hệ cùng

chiều với chính sách chi trả cổ tức. Những biến còn lại như: lợi nhuận, tính thanh

khoản, cơ hội tăng trưởng, quy mô doanh nghiệp, đòn bẩy tài chính thì có mối quan

hệ nghịch chiều với chính sách chi trả cổ tức và các biến tính thanh khoản, cấu trúc

tài sản và đòn bẩy tài chính không có ý nghĩa thống kê trong mô hình nghiên cứu này.

Từ kết quả nghiên cứu, tác giả nhận thấy sự biến động cổ tức có tác động mạnh nhất

đến việc chi trả cổ tức của các công ty hiện đang niêm yết trên Sở giao dịch chứng

khoán Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2009 – 2016.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng

dẫn khoa học của TS. Nguyễn Trần Phúc.

Những nội dung, số liệu phân tích nêu trong luận văn được trích dẫn rõ ràng từ

các tài liệu, tạp chí, các công trình nghiên cứu đã được công bố trong nước và ngoài

nước. Kết quả của nghiên cứu này là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ

công trình khoa học nào.

Các khuyến nghị nêu trong luận văn được rút ra từ cơ sở lý luận và nghiên cứu

thực tiễn.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 02 tháng 11 năm 2017

Tác giả

Trần Hữu Hùng

LỜI CÁM ƠN

Lời trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn TS. Nguyễn Trần Phúc vì sự quan tâm,

chỉ dẫn trong suốt quá trình nghiên cứu để giúp tôi hoàn thành luận văn thạc sĩ của

mình.

Tôi xin gửi lời tri ân đến tất cả các Quý Thầy (Cô) Trường Đại học Ngân hàng

Tp. Hồ Chí Minh đã tận tâm truyền đạt những kiến thức vô cùng quý báu cho tôi

trong suốt thời gian tham gia học tại Trường.

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến những người thân trong gia đình tôi, bạn bè và

đồng nghiệp của tôi đã quan tâm, động viên và tạo điều kiện tốt nhất để tôi có thể

hoàn thành luận văn thạc sĩ của mình.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 02 tháng 11 năm 2017

Tác giả

Trần Hữu Hùng

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

TỪ

VIẾT TẮT

TIẾNG ANH TIẾNG VIỆT

CK Stock Chứng khoán

CTCP Joint Stock Company Công ty cổ phần

CSCT Dividend policy Chính sách cổ tức

DPR Dividend payout ratio Tỷ lệ chi trả cổ tức

DPS Dividend per Share Cổ tức mỗi cổ phần

DY Dividend Yield Tỷ suất cổ tức

EPS Eraning per Share Thu nhập trên mỗi cổ phiếu thường

HOSE

HoChiMinh Stock

Exchange

Sở giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ

Chí Minh

SGDC Stock Exchange Sở giao dịch chứng khoán

TTCK Stock Market Thị trường chứng khoán

UBCK Securities Commission Ủy ban chứng khoán

Pooled OLS

Pooled Ordinary Least

Square

Mô hình hồi quy tuyến tính thông thường

FEM Fixed Effect Model Mô hình hồi quy những tác động cố định

REM Random Effect Model

Mô hình hồi quy những tác động ngẫu

nhiên