XK hàng VN sang thị trường Mĩ

Lêi nãi ®Çu

NÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang trong tiÕn tr×nh héi nhËp víi kinh tÕ khu vùc vµ thÕ

giíi th«ng qua con ®êng xuÊt khÈu ®Ó n©ng cao tÝnh c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ cña sù ph¸t

triÓn víi ph¬ng ch©m“®a d¹ng ho¸ thÞ trêng, ®a ph¬ng ho¸ mèi quan hÖ kinh tÕ ”.Mét

trong nh÷ng thÞ trêng cã ¶nh hëng lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung vµ

nÒn kinh tÕ khu vùc nãi riªng ®ã lµ Mü. §Èy m¹nh xuÊt khÈu sang thÞ trêng nµy ch¼ng

nh÷ng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó kinh tÕ ViÖt Nam ®Èy nhanh tiÕn tr×nh héi nhËp, mµ

cßn gia t¨ng sù vµ n©ng cao tÝnh c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam

HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt Nam– Hoa Kú ký ngµy 13/7/2000 vµ chÝnh thøc cã

hiÖu lùc tõ ngµy 11/12/2001 ®· më ra triÓn väng th¬ng m¹i míi gi÷a hai níc,ph¸ bá

ph©n biÖt ®èi xö vÒ thuÕ quan t¹o c¬ héi cho hµng ho¸ ViÖt Nam ®îc xuÊt khÈu nhiÒu

h¬n n÷a vµo thÞ trêng Hoa Kú.Tuy nhiªn ,®Ó thùc hiÖn ®îc viÖc nµy th× hµng ho¸ cña

ViÖt Nam ph¶i vît qua rÊt nhiÒu khã kh¨n , th¸ch thøc nhÊt lµ vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh ,

n¨ng xuÊt , chÊt lîng s¶n phÈm , thÞ trêng tiªu thô vµ kh¶ n¨ng vËn dông marketing vµo

kinh doanh.

Muèn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sang thÞ trêng nµy , trong ®iÒu kiÖn mµ nÒn kinh tÕ

ViÖt Nam cßn ®ang ë møc thÊp , tÝnh c¹nh tranh kÐm hiÖu qu¶ th× cÇn ph¶i nghiªn cøu

kü thÞ trêng nµy ; §¸nh gi¸ ®îc chÝnh x¸c kh¶ n¨ng thùc tÕ cña hµng ho¸ ViÖt nam th©m

nhËp thÞ trêng ®ã ®Ó ®a ra c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sang thÞ trêng

Mü .

§Ó gãp phÇn t×m hiÓu vÊn ®Ò nµy . Do ®ã t«i chän ®Ò tµi “HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i

ViÖt Mü vµ c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ViÖt nam sang thÞ tr – êng Mü

” .

§Ò tµi chØ nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng xuÊt khÈu hµng

h÷u h×nh sang thÞ trêng Mü. nghiªn cøu c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch ¶nh hëng tíi kh¶ n¨ng

xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü. Tµi liÖu thèng kª lÊy hÕt ®Õn n¨m 2000 vµ lÊy thªm mét sè

1

d÷ liÖu cña n¨m 2001 . §Ó hoµn thµnh luËn v¨n nµy ngoµi sù cè g¾ng cña b¶n th©n , em

coµn nhËn ®îc sù gióp ®ì cña thÇy híng dÉn Ts. Ng« Xu©n B×nh vµ c¸c thÇy c« gi¸o cña

khoa Th¬ng M¹i .

2

Ch¬ng I

Tæng quan vÒ hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü

I . bèi c¶nh ®µm ph¸n :

1. ChÝnh s¸ch th ¬ng m¹i cña Mü víi ASEAN vµ ViÖt nam trong nh÷ng

n¨m gÇn ®©y :

B¸o c¸o chiÕn lîc an ninh quèc gia Mü cho thÕ kû 21 ®· x¸c ®Þnh ,lîi Ých chiÕn l￾îc cña Mü ë §«ng Nam ¸ lµ ph¸t triÓn hîp t¸c khu vùc vµ song ph¬ng cïng c¸c quan hÖ

kinh tÕ nh»m ng¨n chÆn vµ gi¶i quyÕt c¸c xung ®ét, n©ng cao møc ®é tham gia cña Mü

trong nÒn kinh tÕ khu vùc tõ nh÷ng môc tiªu cô thÓ sau :

* dïng søc Ðp kinh tÕ vµ chÝnh trÞ ®Ó buéc c¸c b¹n hµng ph¶i më cöa thÞ trêng cña

m×nh cho hµng ho¸ Mü , qua ®ã gi¶m th©m hôt c¸n c©n th¬ng m¹i víi níc ngoµi

* T¨ng cêng mèi quan hÖ kinh tÕ víi c¸c thÞ trêng míi næi vµ c¸c khu vùc kinh tÕ

cã träng ®iÓm nh NAFTA, APEC trong ®ã cã ASEAN , dïng WTO nh lµ mét tæ chøc ®Ó

thùc hiÖn chiÕn lîc th¬ng m¹i Mü ;

* Víi thÞ trêng trong níc , chÝnh phñ Mü chñ ch¬ng t¨ng cêng sù can thiÖp cña

nhµ níc vµo ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ , t¨ng ®Çu t cho c¬ së h¹ tÇng vµ cho khu vùc t nh©n .

Tõ nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n ®ã , Mü ®· ®Ò ra 5 gi¶i ph¸p c¬ b¶n sau :

1 . Thóc ®Èy ®µm ph¸n ®a ph¬ng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc më cöa thÞ trêng

hµng ho¸ Mü mµ träng ®iÓm ë ®©y lµ c¸c HiÖp ®Þnh cña Mü trong NAFTA , APEC vµ

diÔn ®µn c¸c níc ch©u Mü trõ Cuba .

2 . Sö dông ®µm ph¸n song ph¬ng g©y søc Ðp ®Ó më cöa c¸c “thÞ trêng kh«ng tù nguyÖn

” nh NhËt B¶n , Trung Quèc , Hµn Quèc ...

3

3 . Sö dông c¸c thiÕt chÕ b¶o hé mËu dÞch ®¬n ph¬ng ( ®iÒu kho¶n bæ xung Super 301 ,

®iÒu kho¶n bæ xung Special 301 trong luËt th¬ng m¹i Mü cho phÐp Mü ®¬n ph¬ng duy

tr× hµng rµo thuÕ quan hoÆc tr¶ ®òa nh÷ng ho¹t ®éng bu«n b¸n bÊt b×nh ®¼ng , luËt

chèng ph¸ gi¸ ( AD) , ®iÒu kho¶n 337 vÒ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ) khi cÇn thiÕt ®Ó chèng

l¹i nh÷ng ho¹t ®éng bu«n b¸n kh«ng trung thùc nh b¸n ph¸ gi¸ , trî cÊp xuÊt khÈu ®èi

víi hµng ho¸ xuÊt khÈu qua Mü .

4 . CÇn viÖn trî víi viÖc më réng ho¹t ®éng kinh tÕ vµ thµnh lËp c¸c quü tµi trî cho xuÊt

khÈu chø kh«ng chØ lµ c¸c kho¶n viÖn trî ®¬n thuÇn dµnh cho c¸c níc kÐm ph¸t triÓn .

Bªn c¹nh ®ã,th«ng qua c¸c c¬ quan hç trî xuÊt khÈu vµ ®Çu t nh:

Tæ chøc ph¸t triÓn Quèc tÕ (USAID) vµ ng©n hµng EXIMBANK, Quü ®Çu t t nh©n

h¶i ngo¹i (OPIC) ®Ó lËp c¸c quü víi l·i suÊt thÊp tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp

khÈu vµ ®Çu t cña Mü t¹i c¸c “ thÞ trêng nãng ” nh thÞ trêng hµng ho¸ , th«ng tin liªn

l¹c , giao th«ng , n¨ng lîng thiÕt bÞ x©y dùng ë c¸c níc Ch©u ¸ nh In®«nªxia, Philippin,

Th¸i Lan vµ Pakistan, n¬i NhËt B¶n vµ c¸c níc T©y ¢u ®· vµ ®ang sö dông kÕt hîp c¸c

kho¶n tÝn dông u ®·i ®Ó trî gióp c¸c nhµ xuÊt khÈu cña hä .

5 . ñng hé viÖc më réng quyÒn ®iÒu hµnh kinh tÕ ®èi ngo¹i cho c¸c bang. Cßn chÝnh

quyÒn liªn bang chØ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh chiÕn lîc g¾n víi viÖc b¶o vÖ lîi

Ých quèc gia,duy tr× vµ ph¸t triÓn tiÒm n¨ng khoa häc kü thuËt cña c¸c tæ hîp c«ng

nghiÖp Mü;b¶o vÖ lîi Ých cña c¸c c«ng ty,c¸c ngµnh vµ nhãm x· héi khái sù c¹nh tranh

kh«ng chÝnh ®¸ng cña níc ngoµi .

ASEAN cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn thµnh mét thÞ trêng lín.n¨ng ®éng trong khu

vùc.Theo dù b¸o,khu vùc nµy ®Õn n¨m 2010 sÏ bao gåm 686 triÖu d©n,tæng s¶n phÈm

lªn ®Õn 1,1 ngµn tû USD vµ thu nhËp tõ c¸c dù ¸n h¹ tÇng c¬ së bao gåm c¶ c¸c níc

ASEAN lªn ®Õn 1000 tû USD.ChÝnh v× vËy viÖc duy tr× vµ t¨ng cêng c¸c quan hÖ kinh

tÕ ngµy cµng cã hiÖu qu¶ víi ASEAN lµ mét ®Þnh híng u tiªn trong chÝnh s¸ch cña Mü ë

trªn,trong giai ®o¹n hiÖn nay.Mü ®· më réng danh s¸ch“c¸c thÞ trêng míi næi”sang c¶

c¸c níc thµnh viªn khèi ASEAN.Danh s¸ch nµy ®· thÓ hiÖn sù ®¸nh gi¸ l¹i cña Mü ®èi

4

víi c¸c thÞ trêng bªn ngoµi vµ xem ®©y lµ ®iÒu kiÖn hÕt søc quan träng ®èi víi sù ph¸t

triÓn cña nÒn kinh tÕ Mü.Do ®ã,viÖc Mü chñ ch¬ng céng t¸c chÆt chÏ víi c¸c níc

ASEAN kh«ng ph¶i lµ ngÉu nhiªn khi tÝnh ®Õn tiÒm n¨ng cña khu vùc nµy ngµy cµng

t¨ng.N¨m 1997,ASEAN chiÕm 48 tû USD trong xuÊt khÈu hµng ho¸ cña Mü,ngang b»ng

víi Trung Quèc vµ §µi Loan vµ Hång K«ng gép l¹i.

Trong b¸o c¸o chiÕm lîc an ninh quèc gia Mü cho thÕ kû21 Mü xem viÖc duy tr×

ASEAN m¹nh,®oµn kÕt,cã kh¶ n¨ng b¶o ®¶m æn ®Þnh vµ thÞnh vîng trong khu vùc lµ

mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch cu¶ Mü ë ®«ng nam ¸ . §Þnh híng nµy ®îc thÓ hiÖn râ

qua nh÷ng nhËn thøc vµ hµnh ®éng cña Mü tríc cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh ë ch©u ¸

vèn b¾t ®Çu chÝnh tõ khu vùc ®«ng nam ¸ . Mü hiÓu r»ng gi¶i quyÕt cuéc khñng ho¶ng

tµi chÝnh ch©u ¸ lµ viÖc cña d©n chóng,ChÝnh phñ vµ khu vùc t nh©n ë c¸c níc bÞ t¸c

®éng nh Th¸i Lan , In®«nªxia , Malayxia nhng Mü còng cã tr¸ch nhiÖm vµ ®· chÊp nhËp

tr¸ch nhiÖm ®ã. Bªn c¹ch viÖc ®Ó ngá cöa thÞ trêng Mü , b¸c bá mäi ph¶n øng mang tÝnh

b¶o hé mËu dÞch , chÊp nhËn th©m hôt th¬ng m¹i gia t¨ng. Mü ®· hç trî c¶i c¸ch vµ æn

®Þnh c¶ gãi th«ng qua IMF cho Th¸i LAN, In®«nªxia vµ nh÷ng níc bÞ t¸c ®éng m¹nh

mÏ nhÊt.

ChÝnh quyÒn Mü,víi sù céng t¸c cña céng ®ång kinh doanh Mü ®· trî gióp vÒ tµi

chÝnh cho c¸c sinh viªn Th¸i Lan vµ In®«nªxia ë Mü. Mü cßn viÖn trî c¶ gãi cho

In®onªxia.Vµ Mü ®· kªu gäi Ng©n hµng thÕ giíi (WB) t¨ng gÊp ®«i sù ñng hé ®èi víi

viÖc t×m kiÕm viÖc lµm,c¸c nhu cÇu c¬ b¶n,gióp trÎ em vµ gióp ngêi giµ ë c¸c níc ®ang

bÞ khñng ho¶ng.Tuy nhiªn , nh chÝnh giíi Mü x¸c nhËn , khi thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó

gióp gi¶i quyÕt khñng ho¶ng tµi chÝnh ch©u ¸ nãi chung vµ khu vùc ASEAN nãi

riªng,Mü ®ang tù b¶o vÖ lîi Ých cña chÝnh Mü. Bëi v× ASIAN ®· , ®ang lµ ®èi t¸c quan

träng cña Mü .

II ViÖt nam tr íc yªu cÇu héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi .

5