Xây dựng văn hóa tổ chức ở trung tâm huẩn luyện và bồi dưỡng nghiệp vụ công an tỉnh Điện Biên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên i http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN HOÀNG DƢƠNG

XÂY DỰNG VĂN HOÁ TỔ CHỨC Ở TRUNG TÂM

HUẤN LUYỆN VÀ BỒI DƯỠNG NGHIỆP VỤ CÔNG AN

TỈNH ĐIỆN BIÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN, NĂM 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên i http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN HOÀNG DƢƠNG

XÂY DỰNG VĂN HOÁ TỔ CHỨC Ở TRUNG TÂM

HUẤN LUYỆN VÀ BỒI DƯỠNG NGHIỆP VỤ CÔNG AN

TỈNH ĐIỆN BIÊN

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ THANH HUYỀN

THÁI NGUYÊN, NĂM 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên i http://www.lrc-tnu.edu.vn/

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả

nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ

công trình nào khác.

Tôi xin cam đoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được

chỉ rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, tháng 4 năm 2014

Ngƣời viết

Nguyễn Hoàng Dương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên ii http://www.lrc-tnu.edu.vn/

LỜI CẢM ƠN

Với tình cảm chân thành tác giả xin bảy tỏ lòng biết ơn và sự kính trọng

tới Lãnh đạo trường Đại học sư phạm - Đại học Thái Nguyên, các Thầy Cô giáo đã

tham gia giảng dạy và cung cấp những kiến thức cơ bản, sâu sắc, tạo điều kiện giúp

đỡ tác giả trong quá trình học tập nghiên cứu rèn luyện tại nhà trường.

Đặc biệt với tấm lòng biết ơn sâu sắc tác giả xin được gửi lời cảm ơn sâu

sắc nhất tới cô giáo TS. Nguyễn Thị Thanh Huyền người đã trực tiếp hướng

dẫn khoa học và tận tình giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình học tập, nghiên

cứu và hoàn thành luận văn.

Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Lãnh đạo và toàn thể Cán bộ

chiến sĩ Trung tâm Huấn luyện và Bồi dưỡng nghiệp vụ công an tỉnh Điện Biên

đã tạo điều kiện về thời gian, vật chất, tinh thần cho tác giả trong suốt quá trình

nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp, gia đình đã

tận tình giúp đỡ động viên tác giả hoàn thành khoá học và luận văn này.

Do điều kiện về thời gian và năng lực bản thân còn nhiều hạn chế nên

luận văn này còn có những khiếm khuyết, tác giả mong nhận được sự góp ý

chân thành của Thầy Cô và đồng nghiệp.

Xin trân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 4 năm 2014

Tác giả

Nguyễn Hoàng Dương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên iii http://www.lrc-tnu.edu.vn/

MỤC LỤC

Lời cam đoan ........................................................................................................i

Lời cảm ơn...........................................................................................................ii

Mục lục ...............................................................................................................iii

Danh mục các từ viết tắt .....................................................................................iv

Danh mục sơ đồ, bảng .........................................................................................v

MỞ ĐẦU.............................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................3

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.................................................................3

3.1. Khách thể nghiên cứu ...................................................................................3

3.2. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................3

4. Giả thuyết khoa học.........................................................................................3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................3

6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ..........................................................................4

7. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................4

7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận .......................................................4

7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn ....................................................4

7.3. Phương pháp xử lý số liệu ............................................................................5

8. Những đóng góp mới của đề tài ......................................................................5

8.1. Về mặt lý luận...............................................................................................5

8.2. Về mặt thực tiễn............................................................................................5

9. Cấu trúc của luận văn ......................................................................................5

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG VĂN HOÁ TỔ CHỨC

Ở TRUNG TÂM HUẤN LUYỆN VÀ BỒI DƢỠNG NGHIỆP

VỤ CÔNG AN..........................................................................................6

1.1. Vài nét tổng quan nghiên cứu vấn đề ...........................................................6

1.2. Văn hóa và văn hóa tổ chức..........................................................................8

1.2.1. Văn hoá và chức năng của văn hóa ...........................................................8

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên iv http://www.lrc-tnu.edu.vn/

1.2.2. Văn hoá tổ chức .......................................................................................13

1.2.3. Xây dựng văn hóa tổ chức.......................................................................15

1.3. Một số vấn đề cơ bản về xây dựng văn hóa tổ chức ở Trung tâm Huấn

luyện và Bồi dưỡng nghiệp vụ Công an..................................................18

1.3.1. Chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm Huấn luyện và bồi dưỡng

nghiệp vụ Công an...................................................................................18

1.3.2. Mục tiêu của xây dựng văn hóa tổ chức ở TT HL và BDNV công an....20

1.3.3. Nội dung của xây dựng văn hóa tổ chức ở TT HL và BDNV công an...20

1.3.4. Vai trò của xây dựng văn hóa tổ chức đối với việc nâng cao chất lượng

giáo dục ở TT HL và BD nghiệp vụ công an..............................................27

1.4. Vai trò của giám đốc trung tâm trong xây dựng văn hoá tổ chức ..............30

1.4.1. Giám đốc có vai trò quyết định đối với sự phát triển văn hoá nhà tổ

chức của trung tâm ..................................................................................30

1.4.2. Những cách thức ảnh hưởng của giám đốc đến văn hóa tổ chức của

trung tâm..................................................................................................30

1.4.3. Những cách thức Giám đốc nuôi dưỡng, vun trồng VHTC....................31

1.4.4. Giám đốc có vai trò quyết định/chi phối sự phát triển VHTC................33

Kết luận chương 1..............................................................................................34

Chƣơng 2. THỰC TRẠNG XÂY DỰNG VĂN HÓA TỔ CHỨC Ở

TRUNG TÂM HUẤN LUYỆN VÀ BỒI DƢỠNG NGHIỆP VỤ

CÔNG AN TỈNH ĐIỆN BIÊN .............................................................36

2.1. Vài nét về Trung tâm huấn luyện và bồi dưỡng nghiệp vụ công an tỉnh

Điện Biên.................................................................................................36

2.2. Mục tiêu, nội dung, phạm vi và phương pháp khảo sát .............................39

2.2.1. Mục tiêu và nội dung khảo sát.................................................................39

2.2.2. Phạm vi và phương pháp khảo sát...........................................................40

2.3. Thực trạng văn hóa tổ chức ở trung tâm Huấn luyện và Bồi dưỡng

nghiệp vụ công an tỉnh Điện Biên...........................................................40

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên v http://www.lrc-tnu.edu.vn/

2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, HLV, CB nhân viên học

viên về văn hóa tổ chức ở Trung tâm HL và BDNV công an tỉnh

Điện Biên.................................................................................................40

2.3.2. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên học

viên về vai trò của văn hóa tổ chức ở Trung tâm HL và BDNV công

an tỉnh Điện Biên.....................................................................................43

2.3.3. Thực trạng thực hiện nề nếp hành chính, nề nếp dạy học của CBQL, GV,

CBCS và học viên Trung tâm HL&BDNV công an tỉnh Điện Biên ...........44

2.3.4. Thực trạng về các mối quan hệ, ứng xử giữa các thành viên trong

trung tâm..................................................................................................47

2.4. Thực trạng xây dựng văn hóa tổ chức của trung tâm Huấn luyện và Bồi

dưỡng nghiệp vụ công an tỉnh Điện Biên................................................52

2.4.1. Nhận thức của CBQL và giáo viên về vai trò, mức độ cần thiết của

xây dựng văn hóa tổ chức tại TT.............................................................52

2.4.2. Nhận thức của học viên về vai trò của xây dựng văn hóa tổ chức tại

TT HL&BDNVCA tỉnh Điện Biên .........................................................55

2.4.3. Thực trạng về các nội dung xây dựng văn hóa tổ chức ở trung tâm

HL&BDNVCA tỉnh Điện Biên ...............................................................56

2.4.4. Các hoạt động cụ thể để xây dựng văn hóa tổ chức của trung tâm

HL&BDNVCA tỉnh Điện Biên ...............................................................58

2.5. Đánh giá chung về văn hóa tổ chức và xây dựng văn hóa tổ chức ở trung

tâm Huấn luyện và Bồi dưỡng nghiệp vụ công an tỉnh Điện Biên.............61

2.5.1. Những thành công và những hạn chế ......................................................61

2.5.2. Các nguyên nhân của các hạn chế trong xây dựng văn hóa tổ chức ở

trung tâm Huấn luyện và Bồi dưỡng nghiệp vụ công an tỉnh Điện Biên....63

Kết luận chương 2..............................................................................................65

Chƣơng 3. CÁC BIỆN PHÁP XÂY DỰNG VĂN HÓA TỔ CHỨC Ở

TRUNG TÂM HUẤN LUYỆN VÀ BỒI DƢỠNG NGHIỆP VỤ

CÔNG AN TỈNH ĐIỆN BIÊN .............................................................68

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ....................................................................68

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu của quá trình giáo dục .....................68

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên vi http://www.lrc-tnu.edu.vn/

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thiết thực, hiệu quả.........................................68

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo kế thừa hệ thống giá trị đã được thừa nhận ...........69

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo xây dựng văn hóa tổ chức gắn liền với ngăn

chặn và xóa bỏ các hiện tượng tiêu cực trong đơn vị..............................69

3.1.5. Nguyên tắc phát huy vai trò của cán bộ chiến sĩ, giáo viên và học

viên trong xây dựng VHTC.....................................................................70

3.2. Các biện pháp cụ thể...................................................................................70

3.2.1. Tổ chức tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, CBCS và

học viên của trung tâm về tầm quan trọng và ý nghĩa của công tác

xây dựng văn hoá tổ chức ở trung tâm....................................................70

3.2.2. Xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý hành, tạo dựng nề

nếp hành chính và văn hóa quản lý, thực hiện nghiêm chỉnh điều

lệnh Công an nhân dân trong các hoạt động của đơn vị ...................71

3.2.3. Xây dựng môi trường dạy học và giáo dục tạo động lực cho giáo viên

và người học hoạt động ...........................................................................74

3.2.4. Xây dựng các chuẩn mực trong văn hoá ứng xử ở trung tâm, tạo

dựng văn hóa học hỏi, văn hóa chia sẻ....................................................78

3.2.5. Đầu tư thỏa đáng cơ sở vật chất để xây dựng môi trường cảnh quan

văn hoá, khuôn viên của trung tâm xanh, sạch, đẹp................................80

3.2.6. Tạo sự đồng thuận và phối hợp chặt chẽ các lực lượng giáo dục của

trung tâm và các đơn vị có liên quan trong xây dựng văn hóa tổ chức...81

3.2.7. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hiệu quả xây dựng văn hóa

tổ chức và truyền thông các kết quả đạt được của trung tâm..................83

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp.................................................................84

3.4. Khảo sát mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp.....................84

3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ............................................................................84

3.4.2. Đối tượng khảo nghiệm...........................................................................84

3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm......................................................................84

3.4.4. Kết quả khảo nghiệm...............................................................................84

Kết luận chương 3..............................................................................................90

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................................91

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên vii http://www.lrc-tnu.edu.vn/

1. Kết luận..........................................................................................................91

2. Khuyến nghị...................................................................................................93

TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................95

PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên iv http://www.lrc-tnu.edu.vn/

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CBQL Cán bộ quản lý

CBCS Cán bộ chiến sĩ

CNH-HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa

ĐT Đào tạo

ĐT &BD Đào tạo và bồi dưỡng

GD-ĐT Giáo dục và đào tạo

GD Giáo dục

GV Giáo viên

HV Học viên

KT-XH Kinh tế -xã hội

TT Trung tâm

HL&BDNV Huấn luyện và bồi dưỡng nghiệp vụ

TTHL&BDNVCA Trung tâm huấn luyện và bồi dưỡng

nghiệp vụ công an

VH Văn hoá

VHTC Văn hóa tổ chức

VHTC Văn hoá tổ chức

XH Xã hội

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên v http://www.lrc-tnu.edu.vn/

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG

Sơ đồ 1.1: Các yếu tố cấu thành văn hóa tổ chức - văn hóa nhà trường ...........22

Bảng 2.1: Nhận thức của CBQL, HLV, CB nhân viên về văn hóa tổ chức ở

Trung tâm HL và BDNV công an tỉnh Điện Biên ..............................41

Bảng 2.2: Nhận thức của học viên về văn hóa tổ chức ở Trung tâm HL và

BDNV công an tỉnh Điện Biên ...........................................................42

Bảng 2.3: Nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên, CBCS về vai trò và

mức độ thể hiện của văn hóa tổ chức ở trung tâm ..............................43

Bảng 2.4: Tự đánh giá của CBQL, GV, CBCS về thực hiện nề nếp hành chính,

nề nếp dạy học ở Trung tâm HL&BDNV công an tỉnh Điện Biên..........44

Bảng 2.5: Tự đánh giá của học viên về mức độ thực hiện nề nếp học tập,

rèn luyện ..............................................................................................46

Bảng 2.6: Đánh giá của CBQL, GV, CBCS về các mối quan hệ, ứng xử

giữa các thành viên trong trung tâm....................................................49

Bảng 2.7: Tự đánh giá của HV về mối quan hệ giữa CBQL, GV, CBCS với

học viên và giữa các học viên của TT với nhau..................................51

Bảng 2.8: Nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên, CBCS về vai trò,

mức độ cần thiết của xây dựng văn hoá tổ chức ở trung tâm .............53

Bảng 2.9: Thực trạng nhận thức của học viên về vai trò, ý nghĩa xây dựng

văn hóa tổ chức ở TTHL&BDNVCA tỉnh Điện Biên ........................55

Bảng 2.10:Đánh giá của CBQL và giáo viên, CBCS về các nội dung xây

dựng văn hoá tổ chức ở TTHL&BDNVCA tỉnh Điện Biên ...............56

Bảng 2.11: Đánh giá của học viên về các nội dung xây dựng văn hoá tổ

chức ở TTHL&BDNVCA tỉnh Điện Biên ..........................................57

Bảng 2.12: Thực trạng hoạt động xây dựng văn hóa tổ chức ở trung tâm........60

Bảng 3.1: Kết quả đánh giá về mức độ cần thiết của những biện pháp ............85

Bảng 3.2: Kết quả đánh giá về tính khả thi của biện pháp................................87

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 1 http://www.lrc-tnu.edu.vn/

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong giai đoạn hiện nay tất cả các quốc gia trên thế giới đều coi nguồn

lực người là yếu tố cơ bản, có vai trò quyết định đến sự phát triển nhanh và bền

vững của một quốc gia. Nghị quyết Đại hội lần thứ IX của Đảng CSVN khẳng

định: “Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực quan trọng

thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, là điều kiện để phát huy

nguồn lực con người - yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế

nhanh và bền vững”.

Kinh nghiệm thực tiễn về phát triển của sự nghiệp đổi mới giáo dục ở

Việt Nam đã cho thấy muốn nâng cao chất lượng và hiệu quả nguồn nhân lực,

trước hết phải nâng cao chất lượng và hiệu quả của các cơ sở giáo dục (nhà

trường, các trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm dạy nghề, trung tâm

bồi dưỡng…). Thực tế hiện nay, do ảnh hưởng mặt trái của nền kinh tế thị

trường có không ít các cơ sở giáo dục, chất lượng giáo dục còn nhiều yếu kém,

bất cập, hiệu quả giáo dục còn thấp chưa đáp ứng được yêu cầu đào tạo nguồn

nhân lực phục vụ cho sự nghiệp phát triển đất nước...

Hệ thống các Trung tâm Huấn luyện và Bồi dưỡng nghiệp vụ thuộc công

an Tỉnh với chức năng, nhiệm vụ đào tạo, huấn luyện và bồi dưỡng nghiệp vụ

cho cán bộ, chiến sĩ, huấn luyện công dân phục vụ có thời hạn như Công an xã,

bảo vệ dân phố, bảo vệ cơ quan doanh nghiệp; bồi dưỡng kiến thức về an ninh,

trật tự cho cán bộ chủ chốt ở địa phương theo quy định của nhà nước, quy định

và kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng của Bộ trưởng Bộ Công an. Tuy nhiên hệ thống

trung tâm này ở các Tỉnh đa phần đều mới được thành lập và với đặc thù riêng

của ngành nên có những khó khăn nhất định, vì thế đa phần chất lượng giáo

dục chưa được đánh chưa cao. Chính vì vậy, nâng cao chất lượng giáo dục nói

chung và nâng cao chất lượng giáo dục của ngành Công an nói riêng là một